بخشی از مقاله
چکیده:
برای رسیدن به معماری پایدار باید مصرف منابع غیر قابل تجدید را کاهش داد. ارزش یک فضای معماری در هر عصر و منطقه بستگی به مطابقت ساختمان با اقلیم آن منطقه دارد. طراحی اقلیمی روشی برای کاهش همه جانبه انرژی ساختمان است. در کشور ما مناطق اقلیمی متفاوتی وجود دارد، معماری سنتی راه حل هایی منطقی جهت فراهم نمودن شرایط آسایش انسان را ابداع نموده است.
بر اساس آمارهای ارائه شده بین 15 تا 20 درصد کل انرژی مصرفی به مصرف ساختمان ها خصوصا فضاهای مسکونی می رسد که این امرباعث تحمیل هزینه های بسیار، از بین بردن منابع طبیعی و سوخت های فسیلی و تخریب محیط زیست در بعد وسیعی می شود. شاید یکی از دلایلی که این امر - مصرف بالای انرژی - را باعث می شود، ارزانی سوخت است که باعث عدم الزامات و اصول صرفه جویی انرژی است. بنابراین ضرورت صرفه جویی در انرژی و بهینه سازی آن در این زمان بیش از هر زمان دیگری لازم بنظر می رسد.
یکی از راهکارهایی را که در این زمینه می توان در آن تامل نمود بحث طراحی معماری ای است که در آن سعی در ارائه راه حل ها و الگوهای صرفه جویی در انرژی و بهینه سازی آن می باشد، یعنی رعایت اصولی در طراحی که باعث کاهش مصرف انرژی و بگونه ای بهینه سازی آن، توسط مصرف کنندگان از بنا شود. اصولی که حاصل ترکیب هوشمندانه ای از شیوه های سنتی ومدرن طراحی امروزی میباشد.
مقدمه
در دنیای امروز که منابع انرژی زوال پذیر و در معرض نابودی هستند. شعار توسعه پایدار یکی از محورهای اساسی و اهدافی است که در جوامع بین المللی جهت صرفه جویی و بهینه سازی انرژی مطرح گردیده که رعایت آن می تواند صرفه جویی های عظیم چه از نظر حفظ انرژی های فناپذیر و چه از لحاظ اقتصادی را برای کشورها به ارمغان داشته باشد، همچنین معرف میزان تکنولوژی و پیشرفت یک کشور محسوب گردد.
منظور از توسعه پایدار، توسعه ای است که احتیایجات عصرحاضر را بدون لطمه زدن به توانایی نسل آینده برای یافتن احتیاجاتشان می یابد. مفهوم احتیاجات، شامل شرایطی است برای ادامه تکمیل کردن احتیاجات عصرحاضر و آینده بوسیله حالت یا چگونگی تکنولوژی تشکیلات اجتماعی، تعیین شده است. احتیاجات، در مرحله اول شامل احتیاجات اساسی مثل خوراک، پوشاک، مسکن و اشتغال می باشد. درمرحله دوم، هر شخصی در هر کجای دنیا باید شانس و فرصت برای تلاش کردن و بالاکشید زندگی استانداردش را بالای این حداقل قطعی داشته باشد.
محدودیت ها شامل محدودیت های طبیعی مثل منابع متناهی است. اما گذشته از این، کاهش و تنزل باوری و سودمندی بعلت بهره برداری بیش از حد از منابع سبب تنزل میزان آب و کوچک شدن حیات شده است. برای آینده نزدیک اگر احتیاجات به بهترین صورت تامین شود بطوریکه بر محدودیت ها افزوده نشود بلکه ترجیحا کاسته شود مسلما دارای آینده بهتری خواهیم بود.
همانطور که اشاره شد تامین این نیازها خصوصا در امر انرژی با تجه به اینکه نسل آینده حق برخورداری از این انرژی ها و منابع را دارد نیازمند تدابیری خاص و هوشمندانه در زمینه مصرف و بهینه سازی انرژی می باشد. یکی از شیوه هایی را که می توان در این زمینه بکار بست و مصرف انرژی را تاحد نسبتاً زیادی پایین آورد اتخاذ روش هاو شیوه هایی است که در طراحی معماری مدنظر قرارمی گیرد.
در کشور ما ایران طبق آمار منتشر شده، % 15 الی % 20 کل انرژی تولید شده به مصرف فضاهای مسکونی میرسد که در قیاس با نسبت فضاهای مسکونی درکل کشور درصد قابل ملاحظه ای می باشد. شاید یکی ازدلایلی که این امر - مصرف بالای انرژی - را جدا از مسائل معماری باعث می گردد، ارزانی سوخت است که باعث عدم الزامات و اصول صرفقه جویی انرژی است. امروزه طراحان و معماران جدا از دغدغه های زیباشناسی و عملکردی ای که در طراحی ساختمان ها دارند، باید با دغدغه کاهش مصرف انرژی و بهینه سازی طرح نیز دست و پنجه نرم کنند.به همین دلیل مطالعات بسیار گسترده ای در این زمینه صورت گرفته وباعث پیدایش شبکه از معماری گردیده که به نام معماری پایدار - sustainable Architecture - معروف گشته است.
در معماری پایدار سعی بر این است که با استفاده از اقلیم، مصالح بومی، انرژی های موجود در سایت و چگونگی طراحی، طراحی ارائه شود که الگوهای مصرف انرژی در آن رعایت شدهب شد. این معماری همسو با طبیعت و محیط طبیعی است نه در مقابلآن و سعی بر آن است عوارض زیست محیطی را به حداقل برساند.
در این مقاله سعی بر این است که باویژگیهای این نوع معماری وتطابق و قیاس آن با معماری سنتی و بومی و منطق گرای ایرانی وبررسی ویژگیهای مثبت و بارز این نوع معماری، الگوها و راه حلهایی که پیشینیان برای مقابله با عوامل نامناسب اقلیمی بری تامین محیطی مطبوع وقابل سکونت را در نظر می گرفتند معرفی نموده تا شید از این راه و با مطالعه در علل آن بتوان الگوهای مناسبی را جهت زندگی مدرنامروزی در طراحی ساختمان ها کشف نمود.
امروزه بسیاری از ساختمان ها دارای قیمتهای بالایی هستند که اگر هزینه هایی را که بابت تامین انرژی های مورد استفاده در ساختمانم ها را به آن اضافه نماییم هزینه مسکن را بطور سرسام آوری بالا می برد که این خود در کشور قشر متوسط و پایین تحمیل می کند.
