بخشی از مقاله
چکیده:
بافت شهري در سراسر دنیا با توجه به شرایط بین المللی و مشکلات اقتصادي که بر اثر تمرکز نامتعادل بر توسعه فنی،اجتماعی یا سیاسی به وجود می آیند، گاه مورد غفلت گاه مورد توجه قرار می گیرند.تفکر مدرنیته حاکم علناً بر ضد حفظ مناطق تاریخی شهري بوده چرا که این تصور وجود داشت که این عمل - یعنی حفظ فضاهاي تاریخی - میل به توسعه را به تأخیر می اندازد. نگرش پست مدرنیته با دید ملایم تري به این مقوله می نگریست و میراث فرهنگی را مرهمی بر بی ریشگی شهرهاي مدرن می دانست.
اگر توجه جهانی به میراث شهري و تنوع فرهنگی در پایان این قرن وجود نداشت،بی توجهی به بافت هاي تاریخی براي نسل هاي آینده پدیده اي بسیار ناخوشایند به نظر می آمد.آنچه در این مقاله بدان پرداخته می شود این است که براي آینده بافت شهري،برنامه ریزان و طراحان به جاي بی اهمیتی یا ارتقاي وضعیت ظاهري مناطق تاریخی با چرخه هاي پر فراز و نشیب کیفیت این مناطق روبه رو می شوند.این مفهوم »چرخه پرنوسان کیفیت شهري«در جامعه اي که به تازگی مدنیت یافته است و تجربه بی اعتنایی یا توجه بیش از حد به میراث شهري را نداشته،بهتر آشکار می شود.
این تحقیق در مورد شهر شیراز به عنوان نمونه اي از مناطق شهري خلیج فارس که تا کنون به ندرت مورد تحقیق عملکرد بافت شهري قرار گرفته اند انجام شده است و می تواند الگویی براي فضاهاي شهري بسیاري از کشورهاي در حال توسعه باشد در شهر شیراز طرح هایی پیاده شده اند که به خوبی مفهوم چرخه پرنوسان کیفیت شهري را نشان می دهند.درس هایی که از طرح بافت شهر شیراز گرفته ایم، به طور گسترده اي قابل استفاده و اجرا در شهرهاي جدید کشورهاي قابل توسعه هستند.این طرح ها که براي کنار هم قرار دادن مناطق تاریخی و مدرن شهر شیراز پیاده شده اند نمونه خوبی براي سایر مناطق تاریخی در سراسر دنیا می باشند.
مقدمه:
امروزه با پیشرفت علوم و تکنولوژي نیازها و خواسته هاي جدیدي در زمینه طراحی هاي مختلف رخ نموده است. عامل زمان در ساخت پیاده روها اهمیت دوچندان یافته و این امر گرایش به نیازهاي فرهنگی،اجتماعی،اقتصادي را افزایش داده است همچنین با افزایش جمعیت جوامع بشري علاقه به داشتن فضاهاي بزرگ بدون حضور عناصر مزاحم میانی خواهان بسیار پیدا کرده است. با انتشار این نتایج روز به روز این عرصه با اقبال بیشتري مواجه گردید به گونه اي که با گذشت چندین دهه هنوز هم مطالعه طراحی یک پیاده رو مناسب وباارزش و خارق العاده در کانون تحقیقات متخصصین و دانشجویان قرار دارد.
در این مقاله منظور از عبارت پیاده رو همان سیستم محوریت یک فضاي عمومی شهري بوده که از بافت تعداد زیادي المان و...تشکیل می شوند و نهایتا یک سیستم باارزش،هدفمند و با صلبیت زیاد را ایجاد می کنند. پیاده روها در اشکال بسیار متنوعی ساخته می شوند که مهمترین آنها عبارتند از : شبکه هاي مسطح دو یا چند لایه، علاوه بر این، پیاده روها داراي بافتار متنوعی نیز می باشند. بدین ترتیب که با تغییر در آرایش المان ها می توان بافتار جدید ایجاد کرد و بدیهی است که کارآیی هر بافتار باید در مقایسه با بافتارهاي دیگر سنجیده شود.
پرسش تحقیق طرح:
شکل شهر چیست و چگونه ساخته می شود؟ تئوري برنامه ریزي تصمیمات عمومی و پیچیده توسعه شهرچگونه اتخاذ میشود و یا چگونه باید اتخاذ شود ؟ چراتئوري عملکردي شهر ها شکل خاصی به خود می گیرند وعملکرد چنین شکل هایی چیست ؟ تئوري هنجاري این دسته از تئوري ها با روابط تعمیم پذیر بین ارزشهاي انسانی و شکل مجتمع هاي زیستی چگونه می تواند یک شهر خوب را بشناسد؟ گروه هاي ذینفع و ذینفوذ چه کسانی هستند ؟
گروه ذینفع:
کسانی هستند که طرح در منفعت و سود اوري انها نقش دارد. مانند مالکین و صاحبان فروشگاها، مغازه داران، استفاده کنندگان از فضا مانند عابرین پیادده و سواره و کسانی که ملک آنها در مجاورت پروژه است و با اجراي طرح ارزش ملک آنان افزوده می شود و...
گروه ذینفوذ:
ارگانها و نهادهاي درگیر با پروژه مانند مسکن و شهرسازي، شهرداري، ادارات، آبفا و برق و مخابرات، میراث فرهنگی، استانداري، اوقاف و... در حقیقت درجلب رضایت آنان در پروژه و اجرایی شدن آن موثر هستند. چگونه گروه هاي ذینفع و ذینفوذ نیازهاي خود را مطرح می کنند ؟
شرح خدمات : گروه هاي ذینفوذ و جلسات هماهنگی و تصویب توقعات موردي و موضعی - بوسیله پرسش نامه -
توقعات موردي : در مورد انواع فضاهاي شهري و زیر گروه هاي آن متفاوت است.
توقعات موضعی: یک فضاي شهري خاص، بعنوان مثال خیابان لاله زار در تهران و یا چهار باغ اصفهان در ذهن شهروندان داري ارزش و معانی خاص هستند که نمیتوان آن را با دیگر خیابانهاي شهر مقایسه کرد. این موضوع به هویت این خیابانها مربوط می شود. توقعات از فضا، مبناي اصلی اهداف کلان و سیاست گذاري ها قرار می گیرد.
