بخشی از مقاله
چکیده
در بازی فوتبال دروازه بان دارای نقشی کلیدی می باشد. موفقیت تیم در گرو مهارت های فردی، هوش، دقت،سرعت و قدرت تصمیم گیری او می باشد. ما در این مقاله توانستیم ضمن طراحی یک سیستم خبره، دانش حل مساله را به زبان های نمایش دانش رویه ای، قوانین و قاب ها فرموله کنیم.
مقدمه
فوتبال مهیج ترین و پر طرفدار ترین ورزش دنیاست. نتیجه زحمات و فعالیت های شدید بدنی 90 دقیقه ای 11 نفر بازیکن ، وابسته به مهارت دروازه بان میباشد. وظیفه اصلی دروازه بان مهار توپ برای جلوگیری از ورود آن به دروازه می باشد . عامل اصلی موفقیت دروازه بان در هوش و دقت و قدرت تصمیم گیری اوست. همچنین یکی از مفاهیم مهم در ورزش فوتبال سرعت می باشد. سرعت بطور مستقیم مسئول بسیاری از شکست ها و پیروزی ها می باشد.طبق عقیده متخصصان آلمانی، سرعت عنوان " توانایی واکنش به محرک ها در حداقل زمان با حد اقل مقاومت" تعریف شده است.
سیستم خبره مورد نظر ما با توجه به مشاهدات خود از زمین و دانش حل مسئله به کنترل دروازه بان می پردازد. اولین نکته قابل توجه در طرح مسئله اینست که مجری، دستورات سیستم خبره ربات نمی باشد بلکه انسان مجری دستورات است. بنابراین دستورات می توانند پیچیده باشند. ما فرض می کنیم که دوربین طوری نصب شده است که کل میدان بازی توسط یک دوربین دیده می شود.
سیستم خبره دو تیم را با توجه به رنگ لباس - پراهن و شورت و جوراب - که در میدان بازی منحصر به فرد است تشخیص می دهد و بازیکنان خودی را هم با توجه به شماره پیراهن می شناسد. دستورات سیستم خبره به دروازه بان توسط یک گوشی که در گوش دروازه بان است ارسال می شود. لازم به ذکر است که سیستم خبره کاری به تکنیک های فردی دروازه بان ندارد. مثلا وقتی دروازه بان صاحب توپ و آماده پخش توپ می باشد سیستم خبره با تحلیل نحوه ی یارگیری حریف بهترین بازیکن خودی را انتخاب کرده و به دروازه بان دستور ارسال توپ به آن بازیکن را می دهد حال اینکه با دست یا پا ارسال شود ویا بلند ویا کوتاه، بستگی به تشخیص دروازه بان دارد.
مثال دیگر در زدن کرنر می باشد. وقتیکه سیستم خبره مسیر توپ را تشخیص داده و به دروازه بان اعلام می کند که توپ را مشت کند دیگر کاری به نحوه ی اجرای این دستور ندارد. در واقع با توجه به اینکه مجری دستورات انسان می باشد بنابراین دستورات پیچیده می باشند. سیستم خبره ی مورد نظر ما با زمان تریگر می شود - در هر نیمه 45 دقیقه بعلاوه وقت های تلف شده - و در پایان بازی اگر بازی به پنالت کشیده شود دوباره سیستم تریگر می شود.
شناسایی منابع انسانی و غیر انسانی
بر اساس منابع انسانی و غیر انسانی مانند مصاحبه با افراد خبره و کتاب ها و سایت های اینترنتی و سی دی های آموزشی، توانستیم دانش حل مسئله را بدست آوریم. دانش حل مسئله شامل مجموعه ای از واقعیت ها و مهارت استفاده از این واقعیت ها در تولید پاسخ می باشد و واقعیت ها شامل دانش قطعی و غیر قطعی و توصیفی میباشد و مهارت ها شامل دانش غیر قطعی و رویه ای می باشد. قسمت غیر قطعی دانش ما مربوط به Primitive هاو روش حل مسئله می باشد. به عنوان مثال خلوت بودن بازیکن شماره i ام و مهارت محافظت از دروازه در موقعیت های مختالف غیر قطعی می باشد.
در کل فرایند بازی برای کنترل دروازه بان را می توان در حالات زیر در نظر گرفت
-1 حالتی که دروازه بان صاحب توپ است: در این حالت باید سیبستم خبره با تحلیل یارگیری حریف، مناسب ترین یار خودی را به دروازه بان اعلام کند. اما نحوه ی ارسال توپ - بلند،کوتاه،با دست،با پا - بعهده ی دروازه بان است. در تحلیل یارگیری حریف اگر بیش از یک بازیکن خودی خلوت باشد باید الویت با فرواردها و سپس با هافبک ها و در نهایت دفاع ها باشد.
-2 حالتی که در موقعیت پنالت باشد: قبل از شلیک توپ دروازه بان حرکات ملایمی در عرض دروازه انجام می دهد - جهت بر هم زدن تمرکز حریف - و زمانیکه اقدام به شلیک توپ شد سیستم باید مسیر توپ را بررسی کند و با توجه به سرعت توپ و برونیابی مسیر حرکت توپ، بتواند به دروازه بان یکی از چهار کنج دروازه را به عنوان نقاطی که توپ فرود خواهد آمد، گوشزد کند.
-3 حالتی که در موقعیت کرنر باشد: به محض شلیک شدن توپ، اگر شلیک مستقیم به دروازه باشد سیستم باید یکی از کنج های دروازه را گوشزد کند و اگر سانتر روی دروازه باشد در این صورت اگر توپ در محوطه جریمه دارای ارتفاع کمتر از 2.5 متر تخمین زده شود یکی از چها ربع محوطه جریمه برای خروج به دروازه بان اعلام شود.
-4 حاتیکه حریف صاحب توپ بوده و هنوز به سمت دروازه شوت نشده است: دراین حالت سیستم باید با توجه به موقعیت بازیکنان خودی و حریف، یکی از دو سمت دروازه را که حریف دید بیشتری دارد به دروازه بان اعلام کند.
-5 حالتیکه حریف صاحب توپ است و اقدام به شلیک مستقیم به دروازه می کند: سیستم باید مسیر توپ را بررسی کند و با توجه به سرعت توپ و برونیابی مسیر توپ بتواند به دروازه بان یکی از چهار کنج دروازه را به عنوان نقاطی که توپ فرود خواهد امد، گوش زد کند.
-6 حالتیکه تیم خودی صاحب توپ است: در این حالت سیستم خبره وظیفه ای ندارد مگر اینکه توپ به دروازه بان ارسال شود ویا به دست حریف بیافتد که در این صورت برمی گردیم به حالات دیگر که در هر کدام سیستم وظایف تعریف شده ای دارد.
یکپارچه سازی دانش جمع اوری شده از منابع مختلف
پس از جمع آوری دانش از منابع مختلف و یررسی و ارزیابی این دانش جمع آوری شده به مرحله ی پکپارچه سازی دانش جمع آوری شده می رسیم. اکنون می توانیم دانش حل مسئله را به زبان سطح دانش1 که ماهیت آن یک زبان طبیعی توسعه یافته2 می باشد فرموله کنیم. این زبان نمایش دانش از زبان طبیعی به همراه مجموعه ای از علامت های ریاضی و ... تشکیل شده است. در ادامه دانش حل مسئله را به زبان دسطح دانش بیان می کنیم. زبان طبیعی استفاده شده در این زبان سطح ماشین زبان انگیسی می باشد.
