بخشی از مقاله
چکیده:
امروزه همزمان با افزایش جمعیت و نرخ بیکاری، نیاز به تولید اشتغال بیش از هر زمان دیگری در جامعه احساس میگردد. از طرفی بسیاری از سربازان در اختیار نیروهای مسلح با دغدغه های مختلفی از جمله اشتغال و نگاه ناامیدانه به آینده خدمت سربازی را به پایان میبرند. در این مقاله ضمن نگاه به اوضاع اشتغال در جامعه و تاثیر کلاس های موفقیت و کارآفرینی در ایجاد خوداشتغالی، کارآفرینی و نگاه امیدوارانه به آینده، به بررسی اجرای طرح آموزش موفقیت و کارآفرینی در نیروهای مسلح خواهیم پرداخت.
این مقاله از نوع پژوهشی است و نتایج اجرای آزمایشی این طرح در یکی از یگان های تابعه نیروهای مسلح به عنوان جامعه آماری نمونه در آن منعکس گردیده است.
مقدمه:
شاید تصور شود یکی از تاثیرات خدمت سربازی کاهش قدرت کارآفرینی و خود اشتغالی جوانان است. متاسفانه سربازی با این همه هزینه ای که برای کشور ایجاد می کند در بعضی مواقع با عدم کارایی و بهره وری استفاده از نیروی کار سربازان همراه گردیده است. یعنی با توجه به اینکه در قبال این نیروی کار این همه هزینه پرداخت می گردد، در نحوه به کارگیری آن دقت کافی نمی گیرد.
در بعضی مواقع جوانان در محدوده سنی که دارای انگیزه و قدرت ریسک بالا می باشند، به دلیل لزوم انجام خدمت در آینده، از هر گونه سرمایه گذاری شخصی جدی خودداری می کنند چرا که تصور می کنند هر گونه تلاش برای راه اندازی کسب و کار تا قبل از خدمت نمی تواند جنبه بلندمدت داشته باشد. متاسفانه بعضی جوانان بدون انگیزه کافی منتظر شروع خدمت می مانند، دوران خدمت را همراه با مدتی بلاتکلیفی قبل از آن و مدتی هم اتلاف وقت بعد از آن می گذرانند و اکثر آنان تبدیل می شوند به کسانی که به دلایل مختلف قدرت ریسک و سرمایه گذاری بلندمدت را ندارند چرا که به دلیل افزایش سن و افزایش احتمالی هزینه های زندگی به دلیل لزوم تشکیل خانواده باید خیلی سریع به دنبال استخدام و آب باریکه باشند.
عدم امکان اشتغال در زمان مناسب "ممکن است به توانایی تولیدی و در نتیجه به فرصتهای شغلی فرد برای همیشه آسیب برساند و جوانان بیشتر در معرض این آسیب هستند. جوان انعطاف پذیر بوده و آسانتر آموزش می بیند و الگوهای رفتاری تثبیت شده و آموزش ها در این مرحله بعدها در زندگی وی نقش جدی بازی می کنند
در سالهای اخیر، توسعه شتابان فرصت تحصیل در دانشگاه در سرتاسر کشور اگر چه در ظاهر از افزایش سرسام آور آمار بیکاری کشور جلوگیری نموده است و اگر چه بالقوه نوید بخش فراوانی نیروی متخصص و تحصیل کرده است، اما ممکن است در آینده ی نزدیک جامعه ایران را با خیل عظیمی از جوانانی که قادر به ایجاد صبورانه کسب و کار نیستند و قدرت سرمایه گذاری و کارآفرینی آنها نیز به شدت کاهش یافته باشد، مواجه سازد.
نکته قابل توجه، لزوم توجه به نخبگان جوان در خدمت سربازی و تاثیر مهم آنها در سرمایه گذاری های کارآفرین است. آسیبهای ذکر شده در بالا اگر چه برای تمام جوانان با درجات مختلف وجود دارند اما باید توجه داشت که هزینه ناشی از این آسیب ها برای برخی جوانان کمتر و برای برخی بیشتر است و جامعه بیشترین هزینه را در خصوص نخبگان جوانی متحمل می شود که قادر بوده اند در صف اول اشتغال و کارآفرینی، بقیه نیروهای فعال جامعه را نیز به دنبال خود به حرکت درآورند.
جوانان سرباز، نیروی کاری هستند که می توانند تولید کننده و کارآفرین باشند. در شرایطی که جامعه ایران دچار بیکاری بالا و بهره ورینسبتاً پایین نیروی کار می باشد، نهاد خدمت سربازی توانسته تا حد زیادی قدرت کارآفرینی نسل جوان ومخصوصاً نخبگان کارآفرین جوان را افزایش دهد.
با توجه به اهمیت جوانان در توسعه کشور، باید گفت نهاد خدمت سربازی همانقدر که می تواند فرصت سوز و باعث کاهش بهره وری و افزایش نرخ بیکاری گردد، میتواند ضامن موفقیت و کارآفرینی و افزایش فرصت های شغلی شود.
بررسی وضعیت بیکاری در جمهوری اسلامی ایران تعریف کار از نگاه سازمان جهانی کار:
فردی که در هفته حداقل یک ساعت کار داشته باشد، حتی اگر برای آن کار مزدی دریافت نکند شاغل محسوب می شود.
بررسی بیکاری در جامعه به گزارش سازمان آمار کشوری:
به اطلاعات و آمار منتشره از سازمان اطلاعات و آمار کشوری در زمینه نرخ بیکاری نگاهی بیاندازیم:
بر طبق گزارش سازمان اطلاعات و آمار کشوری میانگین نرخ بیکاری در ده ساله منتهی به 1392 عددی بالغ بر %11,5 عنوان شده است.
بیش از آنکه افت نرخ بیکاری در این سال ها مرهون ایجاد اشتغال در کشور باشد مدیون تغییر تعریف کار، در دایره المعارف سیاسی کشور است.
در سال های گذشته فرد شاغل به کسی اطلاق می شد که در طول هفته حداقل دو روز کار می داشت اما در سال های آخر این میزان به حداقل یک ساعت کار در هفته کاهش یافته است.
علل بسیاری برای مهاجرت جوانان از روستا به شهر می توان نام برد. اما آنچه بیشتر حائز اهمیت است این است که اگرچه نرخ بیکاری در مناطق روستایی پایین تر از مناطق شهری است، اما این نرخ به نسبت مناطق روستایی که معمولا به سبب نوع خدمت رسانی خود همیشه از عوامل پایه ای در اقتصاد ایران به شمار آمده اند، بسیار زیاد است.
ضمن اینکه یکی دیگر از علل پایین بودن این نرخ در روستاها، مهاجرت جوانان به شهرها و افزایش نرخ بیکاری در مناطق شهری است.
در جدول زیر نرخ بیکاری در سال 93 به تفکیک استان های کشور آورده شده است.
از جدول زیر می توان اینگونه نتیجه گرفت که معضل بیکاری و نبود اشتغال محدود به جغرافیا و منطقه خاصی نیست و یک دغدغه ملی در سراسر پهنه جمهوری اسلامی ایران است.
