بخشی از مقاله
چکیده
بتائین ماده مغذی ارزشمندی برای انسان و حیوان است. در این مقاله مروری، خلاصه هایی از برخی عملکردهای قابل توجه شیمیایی، فیزیولوژیکی و درمانی بتائین تهیه شده است، برای مثال، نقش های شیمیایی بتائین در سلول ها، عملکردهای فیزیولوژیکی بتائین در کبد، کاربرد بتائین در بیماری های کبد چرب، اثر بتائین بر محتوای چربی در دام ها، آثار بتائین بر راندمان شیردهی و ترکیبات شیر در گاوهای شیری، جداسازی اسید های چرب از روغن پالم با استفاده از بتائین. ملاس آخرین پساب حاصل از مراحل کریستالیزاسیون در کارخانه های تولید شکر است.
یکی از پراهمیتترین ترکیبات ملاس چغندرقند، بتائین می باشد، لذا، این مقاله برخی از روش های جداسازی بتائین از ملاس را ارائه می دهد.
مقدمه
بتائین1یک ماده مغذی مهم برای انسان است و معمولاً پلاسمای خون حاوی حدود 20-70ʽmol/l از این ماده می باشد که به پروتئین اتصال ندارد. این ماده در اغلب بافت های بدن انسان حضور دارد، اما در کبد، کلیه و بیضه ها بالاترین غلظت را دارد. برخی غذاها مانند دانه های کامل، اسفناج، میگو و چغندرقند و ملاس چغندرقند غنی از بتائین هستند و در تأمین و دریافت این ماده نقش دارند.
در آمریکا دریافت این ماده از طریق رژیم غذایی را حدود mg/day 100-300 تخمین می زنند. البته تولید بتائین در کبد و کلیه انسان با استفاده از ماده مغذی پراهمیت کولین 2 نیز صورت می گیرد. در شکل 1 مسیر متابولیزم بتائین در کبد مشخص شده است، ملاحظه می شود که این ماده ارزشمند می تواند که از کولین در کبد ساخته شود
شکل .1 مسیر متابولیزم بتائین در کبد.
از جنبه ساختار شیمیایی، بتائین یک واژه متداول برای یک متیل مشتق شده از گلیسین 3 است - N, N, N-trimethylglycine - و به صورت گلیسین بتائین4 نیز بیان می شود. شکل دارویی 5 بتائین بدون آب تحت عنوان تجاری سیستادان - Cystadane - عرضه می شود. برخی از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی بتائین در جدول 1 و ساختار شیمیایی بتائین نیز در شکل 2 آورده شده است
در این مقاله مروری، نقش ها و کاربردهای مختلف بتائین مورد بررسی قرار می گیرد و همچنین برخی از روش های بازیافت و تولید بتائین با استفاده از ملاس چغندرقند به عنوان یکی از محصولات جانبی کارخانه های تولید شکر بیان می شوند.
جدول .1 برخی از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی بتائین
نقش ها و وظایف بتائین
برای بتائین نقش های متعدد شیمیایی و فیزیولوژیک مطرح می شود که به طور خلاصه به آن اشاره می شود. الف- از جنبه شیمیایی در بسیاری از سلول ها وظایف را بعهده دارد:
-1تنظیم حجم سلول از طریق تأثیر بر فشار اسمزی
-2تثبیت پروتئین ها و DNA از طریق حفاظت شیمیایی
-3تسهیل فرایند واکنش زنجیره ای پلی مراز 6 - PCR -
-4سازش پذیر کردن گیاهان با آب و هوای سرد و وقتی هدف نگهداری میکروارگانیسم ها باشد، آنها را در برابر سرما حفاظت می کند.
ب- از جنبه متابولیکی - سوخت و ساز سلولی عمدتاً - در کبد نقش های زیر برای بتائین مطرح است: -1 به عنوان دهنده متیل 7 در سیکل متیونین
-2فعال سازی بیشتر آنزیم پروتئین کیناز فعال شده 8 - AMPK -
