بخشی از مقاله
چکیده
مداخله بشر در طبیعت واستفاده بی رویه از دارایی های کره زمین وافزون طلبی انسان و کفران نعمت های خداوند،تعادل کره زمین را بر هم زده است. از طرفی کم اهمیتی به حقوق بشر وعدم احساس مسئولیت اجتماعی ودر پی آن روابط خاص گرایانه مردم،پیامد های زیانباری برای نظام اجتماعی به دنبال داشته است.واز آنجاییکه رسیدن به پایداری در توسعه هدف تمام جوامع جهان است، با ایجادسه ستون اصلی آن یعنی بعد اجتماعی، اقتصادی وزیست محیطی، پایداری امکان پذیر است.
گام نخست برای رسیدن به بعد اجتماعی، فرهنگ سازی وآگاه ساختن مردم از مفاد حقوق شهروندی آنها ست که آمیخته ای از وظایف ومسئولیت های شهروندان نه تنها در قبال یکدیگر بلکه در برابر محیط طبیعی که در آن زندگی می کنند، را برای ساختن یک جامعه متعالی مشخص می کند. برای رسیدن به پایداری اقتصادی باید استفاده بهینه وکارای منابع طبیعی وهمچنین توزیع عادلانه منابع برای رفاه فرد وجامعه به وسیله دولتمردان در دستور کار قرار گیرد. واز آنجاییکه رفاه بشر صرفأ با گسترش صنعت ایجاد نمی شود، حفاظت از محیط زیست وحفظ کارآیی اکولوژیک زمین باید در اولویت قرار گیرد.
حمایت از ایده هایی که با تولید انرژی های نوظهور وپاک سعی در حفظ کره زمین دارد، توصیه می شود. استفاده از تکنولوژی های جدید و ورود هوش مصنوعی به عرصه صنعت که باعث افزایش بازده تولیدمی شود،می تواند در مصرف انرژی وکاهش آلاینده ها موًثر واقع شود .استفاده از طرحهای نوین برای مقابله با آلودگی هوا وکاهش میزان سفر در داخل شهرها می تواند در حفط محیط زیست کمک کند.گسترش فضای سبز در شهر ها با توجه به شاخص تعیین شده کمیته محیط زیست سازمان ملل، به عنوان ریه های تنفسی شهر وتاًثیرات مثبت روحی -روانی برای شهروندان توصیه میگردد.
مقدمه:
زندگی نعمت خداوند است.خالق هستی کره زمین را برای انسانها آفرید و تمام شرایط را برای آسایش آنها ایجاد کرد .او در سوره الرحمن آیه 10و11چنین می فرماید:"خدا زمین را برای خلایق آفرید که در آن میوه ها ونخلها ی پرشکوه است" .در آیه های مختلفی از قرآن کریم به این نعمت مکرر اشاره شده است.از جمله سوره الروم آیه های24-20 می فرماید: "خداوند شما را از خاک آفرید،سپس بناگاه انسانهایی شدید ودر روی زمین گسترش یافتید،همسرانی از جنس خودتان برای شما آفرید تا در کنار آنان آرامش یابید ودر میانتان مودت و رحمت قرار داد در این نشانه هایی است برای گروهی که تفکر می کنند"."
آفرینش آسمانها وزمین وتفاوت زبانها ورنگها ی شما ،نشانه هایی از اوست برا ی عالمان". همچنین در سوره القصص آیه 73 چنین آمده است:ا"ز رحمت خداست که برای شما شب وروز قرار داد تا هم در آن آرامش داشته باشید وهم برای بهره گیری از فضل خدا تلاش کنید،شاید شکر نعمت او به جا بیاورید". بنابراین طبق کلام حق داشتن یک زندگی خوب وآرام برای رسیدن به رشدوکمال ،حق طبیعی وفطری انسانهاست که خداوند به او هدیه کرده است.وآنچه مسلم است ،حقوق وضعی در هر جامعه در صورتی پابرجا خواهد بود،که از حقوق طبیعی انسانها نشاًت گرفته باشد .ولی از آنجاییکه بشر زیاده خواه وتنوع طلب است،تمام عزم خود را در جهت رسیدن به رفاه بیشتر جزم نموده وشکی نیست که این حرکت انسان روند تخریبی کره زمین را به دنبال خواهد داشت.به همین دلیل است که امروزه جهان نگران آینده است.مهاتما گاندی می گوید:
وقتی دیدی از اهمیت رفتاری صحبت می شود ،بدان که آن رفتارمدتهاست از جامعه رخت بربسته است. خداوند درقرآن کریم به کرات اشاره به این موضوع دارد که شما به خود ستم می کنید .بشر باکفران نعمت های خدادادی که به معنی عدم استفاده صحیح از آنهاست به خود ستم می کند. در سوره الروم آیه41خداوند می فرماید: "فساد در خشکی ودریا به خاطرکارهایی که مردم انجام داده اند آشکارشده است.خدامی خواهد نتیجه بعضی از اعمالشان را به آنان بچشاند شاید به سوی حق باز گردند
".رفاه طلبی انسان علاوه برآنکه او را از یاد خدا دور کرده و به نوع دوستی وخیر خواهیبشر ضربه زده ،زندگی او رانیز تهدیدمی کند.در سوره القصص آیه 77 خداوند می فرماید:"در آنچه خدابه تو داده، سرای آخرت رابطلب وبهره ات را از دنیا فراموش مکن وهمانگونه که به تو نیکی کرده ،نیکی کن و هرگز در زمین در جستجوی فساد مباش که خدا مفسدان را دوست ندارد".افزون طلبی بشر در زندگی گاهی باعث نابودی خود او می شود. اینکه خداوند در قرآن کریم تاًکید برشکرگزاری نعمت ها دارد،هدف ،شکرگزاری واقعی است وآن چیزی جز استفاده صحیح از نعمت های خداوند نیست.
سوره یس آیه 72و73 می فرماید"چهار پایانی برای آنان آفریدیم که مالک آن هستند وآنها را رام ایشانساختیم تا هم مرکب آنان باشد وهم از آن تغذیه کنند وبرای آنان بهره های دیگری در آن است ونوشیدنیهای گوارا ولی شکرگزاری نمی کنند". استفاده بی رویه از منابع کره زمین وتخریب محیط زیست به دست بشر کارآیی اکولوژیک را در زمین کاهش داده است.
کار آیی اکولوژیک در خصوص به کارگیری منابع محیطی برای پاسخگویی به نیاز های انسان مطرح می شود وحاصل تقسیم مجموع ارزش افزوده اقتصادی بر مجموع فشارها وآثار محیط زیستی است. - zahedi,2010 - از نگاه اکولوژیک بهترین نوع تولید،تولید بدون پسماند است.همانگونه که هزاران سال در عمر نظام طبیعت، پسماند هر ارگانیسم،خوراک ارگانیسم دیگر را تشکیل داده است.
واصولأ پسماندی تولیدنمی شود که بدون مصرف باشد - زاهدی،. - 1386اما متاسفانه سرعت زیاد آلاینده ها از سرعت بازیابی کره زمین بیشتر است واگر دست به کار نشویم در 50 سال آینده شاهد نابودی زمین خواهیم بود
گرم شدن زمین ،کاهش آب،آلودگی هوا ونابودی منابع طبیعی، هشدارهای تکان دهنده ای است که کل جهان نگران آن است ولی کره زمین باید زنده بماند وعامل آرامش وآسایش انسان باشد چون این حق ذاتی بشر است.