بخشی از مقاله
چکیده
در این مقاله به سطح آگاهی معلمین پیرامون مفهوم فشارپرداخته می شود و هدف این مقاله شناسایی برخی کج فهمی های معلمین پیرامون این مفهوم است. این مقاله بر اساس پژوهشی کاربردی، از نوع توصیفی برای شناخت بیشتر شرایط موجود تنظیم شده است.در پژوهش مذکور داده ها از طرق توسط آزمون مفهومی که بین 47 نفر از معلمین در حال تدریس اجرا شد، جمع آوری شده است.
سؤالات این آزمون بر اساس طبقه بندی بلوم و از کتاب های معتبر بین الملی گزینش شده است. پایایی این آزمون توسط نرم افزار spss تایید شده است. پس از تحلیل پاسخ های تشریحی، برخی کج فهمی ها، آشکار شده است.از نظر حیطه شناختی، در بخش دانش نتایج قابل قبول است، ولی در بخش درک و فهم و کاربستن نتایج چندان رضایت بخش نیست.
-1مقدمه
بسیاری از پایه گذاران نهضت های آموزش بر این باورند که نقش معلمان و مجریان برنامه های درسی در کلاس درس، می تواتد یکی از اساسی ترین عوامل در تحول نظام آموزشی باشد.>1@ در سال های اخیر، هم زمان با تاکید بیشتر بر پاسخگویی و تحلیل دقیق تری از متغیر های تاثیر گذار بر بازده های آموزشی، کاملا ثابت شده است که معلم مهمترین عامل مدرسه ای مؤثر بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان است .[2[ معلم بایددانش عمیقی از مفاهیم علمی داشته باشد.]3[ آیا معلمین پیرامون مفهوم فشار و مفاهیم وابسته به آن دانش عمیقی دارند؟ چه کج فهمی هایی درباره فشار وجود دارد؟
عوامل مختلفی مانند تجربه های روزانه، سوء برداشت معلمان از مطالب، اشتباه های کتاب درسی، تشبیه های نادرست و ناقص از مطالب در کلاس می تواند باعث بروز کج فهمی شود.]4[ نکته مهم در خصوص کج فهمی این است که کج فهمی هاا می تواند از شخصی به شخص دیگر انتقال یابد و نیز فردی که دچار کج فهمی است هرگز، از وجود کج فهمی هایش آگاه و حتی به راحتی حاضر به پذیرش کج فهمی ها در خود نخواهد شد.
بنابر این اگر خود معلم در خصوص مفاهیم دچار کج فهمی هایی باشد، از وجود کج فهمی هایش آگاه نمی شود و به طور ناخواسته کج فهمی هایش را حین تدریس به دانشآموزان خود منتقل می کند و سرانجام هیچگاه نمی تواند مشکلات دانش آموزان را شناسایی و یادگیری دانش آموزان خود را بهبود و ارتقا بخشد.]6[ کج فهمی برداشت ناقص یا نادرست از یک مفهوم است که باعث تولید اشتباهات نظام مندی در عملکرد فرد می شود.
در این مقاله سعی شده به تعدادی از کج فهمی های معلمین درباره مفهوم فشار ومفاهیم وابسته به آن مثل اصل ارشمیدس اشاره شود. همچنین عملکرد معلمین در سطوح طبقه بندی بلوم در حیطه شناختی بررسی می شود. متاسفانه در منابع داخلی و خارجی این عنوان یا نزدیک به این عنوان یافت نشد.
این مقاله بر اساس پژوهشی کاربردی، از نوع کمی است. البته از تحلیل کیفی هم استفاده شده است. ابزار جمع آوری داده، آزمون مفهومی بوده است.
-2مراحل انجام پژوهش
1-2 طراحی آزمون مفهومی
ابتدا فصل های مرتبط با مفهوم فشار ازکتاب های معتبر و بین المللی مثل نایت و ریموند مطالعه شد. سؤالاتی از این کتاب ها استخراج شد. در گزینش این سؤالات به بودجه بندی هر مفهوم یا عنوان توجه شده است. همچنین سه سطح دانش، درک و فهم و کاربستن از حیطه شناختی طبقه بندی بلوم مد نظربوده است. این آرمون شامل 25 سؤال چند گزینه ای است که در پایان هر سؤال از پاسخ دهندگان خواسته شده است که دلیل خود را برای انتخاب گزینه، بیان کنند. این پاسخ ها در تحلیل کیفی سؤالات مورد استفاده قرار گرفت. پایایی این آزمون توسط نرم افزار spss مورد تایید واقع شد.
2؛-2اجرای آزمون
این آزمون در کلاس های ضمن خدمت معلمین یا همایشها برگزار شد، ولی با توجه به عدم رغبت معلمین در پاسخگویی به سؤالات آزمون، فقط 47 نفر نمونه در دسترس این پژوهش را تشکیل می دهند. البته در بین همین پاسخ دهندگان، تعدادی فقط به انتخاب گزینه بسنده کرده بودند. جامعه آماری این پژوهش معلمین فیزیک ایران هستند که مشغول به تدرس هستند.
3؛-2نمره گذاری آزمون
برای نمره گذاری به هر پاسخ درست همراه با توضیحات یک امتیاز و برای هر پاسخ نادرست امتیاز صفر در نظر گرفته شد. ×همچنین به سؤالاتی که گزینه درست انتخاب شده بود ولی بدون توضیح بودند امتیاز صفر داده شد.
در آزمون های چند گزینه ای غالبا پاسخ های نادرست به معنای وجود کج فهمی در نظر گرفته می شود. این در حالی است که گاهی پاسخ های نادرست ناشی از فقدان دانش یا اشتباه می باشد .]4[ البته تکرار و پایداری این اشتباهات، فرض تصادفی بودن آنها را رد می کند - ]7[
-3تجزیه و تحلیل آزمون
1؛-3 تجریه و تحلیل داده های کیفی از روش مقایسه پیوسته توسط گلاسر و استراوس انجام شد
خلاصه پاسخ های تشریحی در جدول شماره 1 آمده است. سپس در مقابل هر پاسخ نکته ای که ندانستن آن یادرک اشتباه آن، باعث پاسخ اشتباه شده است ،نوشته می شود. در نهایت منشا اشتباهی که تکرار می شود به عنوان کج فهمی تلقی می شود.
