بخشی از مقاله
چکیده
شبکه اجتماعی ، یک ساختاری اجتماعی است که از تجمع - فرد یا سازمان - تشکیل شدهاست که توسط یک یا چند نوع خاص از وابستگی مانند ایدهها و تبادلات مالی، دوستها، خویشاوندی، تخصص و مهارت های خاص و غیره ..... به هم متصل اند. . نتایج تحقیقات نشان میدهد که شبکه های اجتماعی امروزه - چه اینترنتیوچه شبکه های اجتماعی حضوری - میتوانند هم خود فرد و هم سازمان را در شناسایی فرصت ها ، تعیین راه ، جذب منابع مالی و جذب منابع انسانی و .... ، درکلیه امور مربوط به کسب و کار رهنمون سازی کند . دراین مقاله تاثیر المان ها ی موجود در شبکه اجتماعی بر نیت کارآفرینی مورد مطالعه قرار گرفته است و ویژگیهای از جمله سن شبکه اجتماعی ، جنسیت شبکه اجتماعی ،اندازه شبکهو تنوع شبکه اجتماعی و عوامل دیگر موجود در شبکه اجتماعی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت و به این نتیجه رسید یک شبکه اجتماعی باید دارای چه ویژگی های باشد که افراد بتوانند با در نظر گرفتن این عوامل در شبکه های اجتماعی ، شبکه اجتماعی را مورد انتخاب قرار دهند . نتایج مشترک در این تحقیقات نشان داد که وجود یکسری ویژگیهای مشترک در شبکه اجتماعی باعث میشود پتانسیل بالاتری برای خلق ایده و ایجاد نیت کارآفرینی در فرد کارآفرین شود .
واژه های کلیدی : نیت کارآفرینی، شبکه های اجتماعی، کارآفرینی
مقدمه
نیت کارآفرینی اولین چیزی که برای شروع یک کسب و کار به آن نیاز هست ، یعنی فکری که به تمام ابزار و امکاناتی که پیرامون انسان هست جهت دهی میکند و فرد را به آن درجه از توانایی میرساند که خود فرد شروع کننده کسب و کاری باشد ، اما نکته کلیدی این است در چه محیطی ؟ این که در چه محیطی قرار بگیرد که بتواند افکار و نیت مورد نظر در ذهن او مورد رشد و شکوفایی قرار بگیرد ، یکی از این موارد شبکه های اجتماعی است ، شبکه های اجتماعی تشکلی از افراد یا سازمان هاست که به دلیل هدف یا ویژگی مشترکی دور هم جمع شده اند . درون این شبکه ها افراد با یدیگر تعامل دارند و تشکل گره های قوی و ضعیف از همین جا شکل میگیرد . گره قوی به روابط فرد با افرادی گفته میشود که با آنها تعامل بسیار زیادی دارد و روابط آنها بر پایه اعتماد متقابلمیباشد - از جمله خانواده خویشاوندان و دوستان نزدیک - و گره های ضعیف در شبکه ناشی از تعامل افراد با اشخاصی که به ندرت با آنها ارتباط میگیرد می باشد.
افرادی که در گره های ضعیف حضور دارند معمولا اطلاعات تازه را با یکدیگر رد و بدل میکنند و احتمال خلق فرصت و نیت کارآفرینی برای شروع یک کسب و کار در این نوع گره بالا میرود.اهمیت این موضوع باعث شد تا شروع به تفحص در مقالات روز دنیا شویم و مقاله ای در این باره به نگارش در بیاید که بتواند تعریف صحیحی از شبکه اجتماعی و ویژگی های که یک شبکه اجتماعی باید دارا باشد تا با احتمال بالاتری نیت مورد نظر در فکر کارآفرین مورد بررسی و شکوفایی قرار گیرد و در نهایت تبدیل به یک کسب و کار واقعی در دنیای پیرامون کارآفرین شود .
نیت کار آفرینی
در یکی از اولین مقالات حول محور کارآفرینی [1] نیت کارآفرینی تعریف شده است : حالت ذهنی که به توجه فرد جهت می دهد برای رسیدن به یک هدف خاص و یا مسیری برای دستیابی به چیزی خاص.نیت کارآفرینی که در سال 1980 مطرح شد در مطالعات ,[2] و تئوری یادگیری اجتماعی نقش مهمی ایفاد کرد. بسیاری از مطالعات راجب کارآفرینی به بررسی ویزگیهای روانشناختی ، سنی، جنسیتی و عامل محیطی - شرایطی - میپردازد که افراد کارآفرین را از افراد غیر کارآفرین متمایز میکند .در نتیجه این مطالعات مدلهای نیت کارآفرینی متفاوتی ارایه گردید که این مدل ها انواع دیگری از پیش بینی و فهم کارآفرینی را ارائه کرد . نیت کارآفرینی به افراد کمک میکند تا هدفشان را شناسایی و ارتباطات ، تعهد سازماندهی و سایر ویژگیهای بهتری داشته باشند.
علاوه بر آنچه که گفتهشد . [3]نشان داد که نیت ها پیشبینی کننده خوبی برای رفتارهای انسان هستند که از جمله این رفتارها میتوان از کارآفرینی نام برد؛ در نتیجه نیت کارآفرینی توجه بیشتری را به خود جلب کرد و تئوری رویداد کارآفرینی Shapero1982 - . - و تئوری رفتاربرنامه ریزی شده - ajzen,1991 - در پاسخ به آن ارائه شدند. در تئوری رویداد کارآفرینیshapero نیت کارآفرینی بستگی به درک فرد از مطلوبیت ، ممکن بودن و تمایل به اقدام کارآفرینی است. برطبق این تئوری رفتار افراد در همین مسیر ادامه پیدا میکند تا چیزی - مثل عدم امنیت شغلی ، فرار شغلی ، و غیره این اینرسی - لختی - - را تخریب نماید .
این تخریب افراد را وادار میکند تا فرصت های دیگر مثل شروع یک کسب و کار را ارزیابی و در نظرگیرند ، این مدل اختصاصاً به منظور بیان رفتار کارآفرینی ارائه شد.تئوری رفتار برنامه ریزی شده به منظور توضیح رفتار برنامه ریزی شده در شرایط عمومی ارایه شد در این نظریه بیان میشود که نیت افراد، چه کارافرین و چه غیر کارافرین بستگی به نگرش های فرد ،وابستگی به هنجارها ، و درک از ممکن بودن دارد .مدل رویداد کارآفرینی در عمل نیز نتایج خوبی را نشان داده است - Krueger,1993;kruger et al.,2000;Shook et - [4] .al.,2003;Segal et al.,2005در مطالعاتش بر روی 126دانشجوی کسب و کار، مطلوبیت ممکن بودن و تمایل بر انجام اقدامات بیشتر از 50 درصد انحرافات در مورد نیت های کارآفرینی را توجیح میکند.
شبکه های کارآفرینی
همانند ادبیات نیت کارآفرینی مطالعاتی بر روی شبکه های اجتماعی در دهه 1980 انجام شد این مطالعات به منظور واکنش به رویکرد قطعی اتخاذ شده در بسیاری از مطالعات روانشناختی راجب به کارآفرینی ارایه شد.علی الرغم اینکه مطالعات مربوط به نیت کارآفرینی بر جست و جو راجب به ذهن افراد تمرکز کرده بود مطالعات راجب به شبکه کارآفرینی تمرکز خود را بر بررسی ذهن افراد در محیط اجتماعی قرار میدهد. در مطالعه ی[5] به این نکته اشاره میشود که کارآفرینان یک منبع غیرقابل جایگزینی از طریق شبکه های اجتماعی خود بدست می آورد که این منابع شامل المان هایی ست مثل اطلاعات [6]، توصیه - [7] و اعتبار قانونی - Shane & Cable - ,2002
گرچه مطالعات علمی قصد بیان اهمیت شبکه های اجتماعی روی پیامدهای کارآفرینی را دارند اما منتقدان متفاوتی نگرانیهای خود را راجع به جنبه های شبکه ای اجتماعی که باعث بهبود پیامدهای کارآفرینی میشود ابراز داشته اند.دو دیدگاه اصلی در این زمینه با عنوان نقد نزدیکی - closure - argument و نقد حفره های ساختاری - structural - holesargument برخی مطالعات و تحقیقات دیگر که در این زمینه - bruderl & preisendorfer,1998 Anderson - Aldrich et al.,2002; et al.,2005 ,samuelsson2001 انجام شده است ، بیشتر از نقد نزدیکی در راستای کار [8] تبعیت کرده اند و نظرشان این است که یک شبکه ارتباط نزدیک از مخاطبان در نزدیکی کارآفرین منجر به خلق اعتماد میشود . اعتماد بین بازیگران باعث افزایش احتمال دریافت اطلاعات حساس و حمایت های عاطفی کارآفرین توسط دیگران میشود .
علاوه بر این بحث نیزمطرح شده است که یک شبکه ارتبا ط قوی باعث شکل گیری ائتلاف میشود که اقدامات جمعی را در مقایسه با اقداماتی که افرادی که در این شبکه ها نیستند، افزایش میدهد [9] گرچه برخی محققان [12] [11] [10]بیشتر موافق با بحث حفره های ساختاری هستند در این جا به این نکته پرداخته میشود که کارآفرینان با شبکه ای از مخاطبان که با همه آنها در ارتباط نیستند اطلاعات مختلف و غیرقابل جایگزینی را دریافت خواهند کرد . به عنوان ترکیب این دو بحث ، بحث سومی توسعه داده شد در این بحث جدید بررسی میشود که ساختار کارا از شبکه اطراف کارآفرین بستگی به فعالیت ها و چالش هایی که کارآفرین با آن روبروست دارد. این فعالیت ها و چالش ها در طول فرایند کارآفرینی از زمانیکه این نیت کارآفرینی به ذهن فرد خطور میکند تا شروع کردن یک کسب و کار و ادامه آن تا زمانیکه کارآفرین یک کسب و کار بالغ را اداره میکند ادامه خواهد داشت . بنابراین موثرترین ساختار شبکه اجتماعی بستگی به مرحله ای دارد که کارآفرین در آن قرار دارد.
همبستگی بین شبکه ها و نیت کارآفرینی
علی الرغم اینکه مطالعات در زمینه نیت کارآفرینی ، ومطالعاتی هم در زمینه ترکیب نیت کارآفرینی بر شبکه اجتماعی انجام شده است ، اما تعداد این مطالعات که به بررسی اثر شبکه های اجتماعی بر نیت کارآفرین بپردازند کم است برخی از نتایج حاصل از مطالعات در زمینه مدلسازی نقش هاست در این مطالعات به این نکته پرداخته میشود که نیت کارآفرینی با احتمال بیشتری روی میدهد اگر آن ها مدل سازی نقش ها 1موفقیت آمیزی داشته باشند . [13] [14]برخی اثر مستقیم مدل نقش ها بر نیت کارآفرینی را بررسی کردند [16] [15]برخی مطالعات دیگر نیز به بررسی مدل نقش ها و تاثیر غیر مستقیم آنها بر ممکن بودن و مطلوبیت بعلاوه تمایل به انجام اقدامات در حین شفاف سازی فرصت ها تمرکز کردند [17] تنها مطالعه ای است که به بررسی تاثیر شبکه های اجتماعی بر توسعه ی نیت کارآفرینی پرداخته است ، این مطالعه تنها به بررسی ویژگیهای شناختی شبکه های اجتماعی پرداخته است . آنها به این نتیجه رسیده اند که اثر شبکه های اجتماعی بر توسعه ی نیت کارآفرینی به طور غیر مستقیم از طریق درک مطلوبیت و ممکن بودن تاثیر میگذارد.در این مطالعه به بررسی اثر شبکه های اجتماعی بر نیت کارآفرینی و عواملی که در شبکه اجتماعی بر روی نیت کارآفرینی و شروع یک کسب و کار تاثیر میگذارد پرداخته میشود.
اندازه شبکه اجتماعی
اندازه شبکه اجتماعی تاثیر مثبتی بر نیت کارفرین شدن میگذارد . اندازه یک شبکه اجتماعی میتونه بر نیت کارآفرینی با مکانیزم های مختلفی تاثیر بگذارد .
الف - افراد با شبکه های اجتماعی بزرگتر ، دسترسی بهتر به اطلاعات و منابع دارند ، بنابراین آنها با احتمال بیشتری میتوانند فرصت ها را شناسایی کنند . [12] [9]وقتی افراد فرصت ها را شناسایی کردند ممکن است نیتی به منظور دنبال کردن آن در آنان ایجاد شود - Bhave,1994 - علاوه بر این دسترسی به منابع و اطلاعات میتواند تاثیر مثبت بر خودباوری و امکان پذیری شروع یک کسب و کار بگذارد . [3]بنابراین نتیجه تحقیقات نشان می دهد که داشتن شبکه ای اجتماعی بزرگتر بر شکل گیری و توسعه نیت کارآفرینی تاثیر میگذارد.انبوه شبکه مخاطبینی که حول یک شخص وجود دارد دلالت براین امر میکند که چه تعداد از مخاطبین یکدیگر را میشناسند ، اگر انبوه افراد در شبکه زیاد باشد بطوریکه آنها یکدیگر را بشناسند ،
احتمال اینکه آنان به یکدیگر اعتماد کنند ، هنجارهایشان را به اشتراک بگذارند و اتحادیه ای شکل دهند که توانایی های آنها را برای اقدامات جمعی افزایش دهد ، بالا میبرد [18] [9] یک شخص هنگامیکه با یک شبکه انبوه در ارتباط است با احتمال بالاتری حمایت های اجتماعی را دریافت مینماید. [19]وقتی که شبکه اجتماعی فرد انبوه تر است ، توانایی برای اقدامات جمعی را دارد و شخص این برداشت را دارد که راه اندازی یک کسب و کار جدید امکان پذیر تر است . بنابراین به طور منطقی انبوه شبکه اجتماعی باعث افزایش درک امکان پذیری و تقویت نیت کارآفرینی برای آغاز یک کسب و کار جدید میشود .
در این زمینه ،یک جریان فکری دیگر مباحثه حفره های ساختاری است ، حفره ها یا عدم وجود ارتباط بین مخاطبان یک شخص ، به مخاطبان اجازه آزادی بیشتر در نحوه تفکر و ارایه تفکرات مختلف به شخص را میدهد ، حال این شخص میتواند به طور آزادانه از تفکرات گوناگون مخاطبان موجود در شبکه اجتماعی بیشتر از حالتی که مخاطبان انبوه باشند استفاده نماید و تفکرات مناسب را اتخاذ کند [20] حفره های ساختاری و یا انبوه کم مخاطبان موجود در شبکه بدین صورت ، دسترسی شخص را به اطلاعات ومنابعی که قابل جایگزینی نیستند میدهد ، دسترسی به چنین اطلاعات ومنابعی احتمال درک فرصت ها و تقویت نیت کارآفرینی را افزایش میدهد و دسترسی بیشتر به اطلاعات و منابع به طور غیر مستقیم از طریق افزایش خود باوری و درک امکان پذیر بودن انجام کار بر نیت کارآفرینی تاثیر دارد.
پراکندگی شبکه اجتماعی
پراکندگی شبکه اجتماعی به تقویت کارآفرین شدن کمک میکند پراکندگی شبکه به تفاوت مخاطبان در ویژگی هایی مثل جنسیت ، سن ، تحصیلات ، تجربه ، شغل و ارزش هاست . پراکندگی در بین مخاطبان به چند روش می تواند باعث تقویت نسبت کارآفرینی شود .اول - ابعاد مختلف منابع ، اطلاعات پراکنده ای را که برای شخص مفید است به وی ارائه می نماید و باعث شناسایی فرصت ها از این طریق می شوند [12] [9] زمانی که شخص فرصتها را شناسایی کرد سپس قصد و نیتی به منظور بهره برداری از آن در ذهن وی شکل میگیرد - Bhave 1994 - علاوه بر این دسترسی به اطلاعات و منابع متنوع باعث افزایش خود باوری و درک امکان پذیری شروع کسب و کار و در نهایت تقویت نسبت کارآفرینی می شود [14]
سن شبکه اجتماعی
سن شبکه اجتماعی تاثیر منفی بر نسبت کارآفرینی دارد سن شبکه اجتماعی به مدت زمانی که افراد هم را می شناسند اطلاقمیشود و ممکن است یک فرد ارتباطات خود را برای سالها حفظ نماید و دیگری به دنبال ارتباطات جدید باشد [19]ارتباطات قدیمی دارای همبستگی محکم و ارتباطات جدید دارای همبستگی سست هستند [21] همبستگیهای محکم بیشتر حمایت عاطفی و تشویق دارد در حالیکه همبستگی های جدید اطلاعات جدید عرضه می نماید . اطلاعات جدید باعث شناسایی فرصت ها و شروع یک کسب و کار جدید میشود
ارتباطات تجاری در شبکه اجتماعی
ارتباطات و مخاطبان تجاری به تقویت نسبت کارآفرینی موثر است
ارتباطات تجاری بین اعضای شبکه اجتماعی یک فرد بر تقویت نسبت کارآفرینی موثراست . افراد مختلفی در شبکه اجتماعی یک فرد قرار میگیرند که برخی از آنها غیر رسمی ، دوستانه و برخی حول محور کار است که بر پایه ی ارتباطات رسمی و انتقال مالی و انتفاع مشترک ایجاد میگردد . ارتباطات تجاری از دو جهت بر نسبت کارآفرینی تاثیر میگذارد :
اول - فردی با روابط تجاری زیاد به منابع اطلاعاتی غیر قابل جایگزین ارزشمندی دسترسی دارد که منجر به شناسایی فرصت ها میشود [23] [22]دوم - ارتباطات تجاری موجود در شبکه اجتماعی باعث افزایش حس خود باری و درک امکان پذیر بودن انجام کار میشود . [14]
ارتباط با کارآفرینان دیگر
ارتباط با کارآفرینان باعث تقویت نسبت کارآفرینی میشود برخی از افراد در شبکه ی اجتماعی ممکن است سابقه راه اندازی یک کسب وکار جدید را داشته باشند ارتباط با فردی که به تازگی کسب و کاری را راه انداخته است باعث تقویت نسبت کارآفرینی از دو طریق میشوداول - در این شرایط فرد به شبکه کارآفرینان متصل میشود و به منابع و اطلاعات مفید دسترسی می یابد که به شناسایی فرصت کمک میکنددوم - دسترسی به اطلاعات و منابع از طریق کسی که تازه یک کسب و کار را شروع کرده است باعث افزایش خود باوری و درک امکان پذیر بودن انجام کار می شود . [14]