بخشی از مقاله
چکیده
براساس نرخ بالای مرگ و میر و سقط جنین، گاومیش تحت تاثیر بیماری های عفونی و غیر عفونی قرار می-گیرند. تعدادی از عفونت های باکتریایی و ویروسی باعث ناباروری و سقط جنین در گاومیش می شوند. در مقاله ی حاضر عوامل عفونی باکتریایی و ویروسی که باعث سقط جنین در گاومیش می شوند همچنین روش های تشخیص این عوامل بررسی می شود. عوامل سقط عبارتند از: هرپس1، بروسلوزیس2، کلامیدیوزیس3، آرکانا باکتریوم پیوژنز 4، اشرشیا کلی5 و لپتوسپیروز.6 تاکنون در مورد هر کدام از این عوامل سقط جنین اطلاعات محدودی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
مقدمه
گاومیش اغلب به علت پایین بودن ظرفیت تولیدمثلی، بالابودن فاصله زایش و سن در موقع اولین زایش وکوتاه بودن طول دوره شیردهی از طرف دامدار و اصلاحگر مورد سرزنش بوده است . - 5 - این عوامل باعث شده است تا گاومیش سهم خود را از زندگی در روستاها به گاو بدهد و به تدریج از جمعیت آن کاسته شود . با این حال به دلیل حفظ تنوع غذایی، امنیت غذایی، تنوع گونه ای، اقتصاد روستایی و غیره، لازم است با بهبود صفات تولیدمثلی هم از طریق بهبود عوامل مدیریتی و هم عوامل ژنتیکی، با کاهش جمعیت این گونه مقابله شود.
این دام، بیشتر احتیاجات خود را از طبیعت تأمین میکند و تولیدات آن برای دامدار هزینه کمی دارد. گاومیش از لحاظ دریافت غذا با گاو رقابت نمیکند، بنابراین نباید این دو گونه را جایگزین هم کرد . - 24 - جنبه های اقتصادی صنعت دامپروری پرورش گاومیش به لحاظ تولید شیر و گوشت حائز اهمیت است واز آنجا که در ایران میلیون ها رأس گاومیش سالانه میلیون ها تن شیر و گوشت تولید می کنند لذا این صنعت بنا بر دلایل متعدد که یکی از مهمترین آن سقط جنین دام است هرسال متحمل زیان های هنگفت اقتصادی می شود
هرسقط به معنی ضرر و زیان به دامدار است، بنابراین باید دلایل سقط دام مشخص شود و راهکارهای مناسب اتخاذ و اقدامات لازم جهت پیشگیری انجام گیرد. عواملعفونی معمولاً از دلایل رایج سقط جنین در گاومیش شناخته می شوند . - 10 - ولیکن عوامل دیگری مانند ناهنجاری های ژنتیکی، استرس گرمائی، مواد سمی، عوامل قارچی و بیماری های مقاربتی گاومیش هم سبب سقط شدهاند، لذا از مهمترین این عوامل میتوان بیماری زایی ویروسی و باکتریائی را ذکر کرد
امروزه تکنیک های مدرن و روش های پیچیده برای بهبود میزان تولیدمثل، در نتیجه به حداکثر رساندن بهره وری گلهی گاومیش معرفی شده است که این تکنیکها به ظاهر برخی از بیماری های ناشناخته ی قدیمی را سرکوب می کنند. در گاومیش تلفات در زمان تخمک، جنین یا رویان رخ میدهد . - 16 - سقط جنین در گاومیش با عفونت های ویروسی مانند هرپس گاوی- - BOHV.1 - 1 و هرپس گاوی- - 22 - - BOHV. 4 - 4 و باعفونت تک یاختگان - نئوسپورا - و با عفونت باکتریایی - بروسلا، کوکسیلا، برونتی ، بیوژنز و اشرشیاکلی - در ارتباط است -
ویروس هرپس
DNA این ویروس متعلق به خانوادهی هرپس ویریده است که دارای بیش از صد اعضا می باشد . - 16 - این ویروس باعث مرگ در اثر اشکال تنفسی بیماری در تمام سنین، سقط های همه گیر، ناباروری، کاهش تولید، تورم پوستولی فرج و واژن، تورم عفونی غلاف قضیب و آنسفالیت می گردد. منبع اصلی عفونت ترشحات بینی، ترشحات اندام های تناسلی، منی و مایعات جنینی و بافت های آلوده می باشد. ویروس در اثر تماس مستقیم از طریق مجاری تنفسی یا دستگاه تولید مثل وارد بدن می شود
انتقال ویروس از طریق تنفس بسیار سریع است و در اثر ورود یک راس دام آلوده به یک دامداری، دام های آن دامداری سریع آلوده میشوند اما انتقال از طریق مقاربتی بسیار آهسته است . - 20 - آلفا هرپس ویروس گاومیش را با استفاده از روش محدود سازی DNA ویروس از BOHV-1 متمایز می کند و این نکته بر این دلالت دارد که ویروس گاومیش - BUHV-1 - با ویروس گاوی - BOHV-1 - تفاوت دارد. در صورتی که از نظر ژنتیکی و آنتی ژن به هم مرتبط هستند. گاومیش ها مستعد ابتلا به BOHV-1 و BUHV-1 می باشند.
نشان داده شده که واکسیناسیون علیه این BOHV-1 سبب تحریک ایمنی و کمی محافظت علیه تکثیر ویروس BUHV-1 می گردد . - 6 - این ویروس ماهی، دوزیستان، خزندگان، پرندگان و پستانداران از جمله انسان را آلوده می کند. ویروس هرپس speacies به عنوان BUHV-1 در میان گاومیش گسترده است. برخلاف ویروس IBR گاو، نقش بیماری زایی ویروس هرپس در گاومیش هنوز ثابت نشده است. درواقع تلاش برای شناسایی ژنوم ویروس در بافت جنینی از 150 راس گاومیش همواره نتایج منفی به همراه داشت. بر اساس دانش کنونی نمی توان ادعا کرد که BUHV-1 مسئول سقط جنین در بوفالو است. BUHV-1 مسئول واکنش متقابل با ویروس IBR است هنگامی که ویروس هرپس گاو یا قطعات آن به عنوان یک آنتی ین در تست های سرتولوژی استفاده می شود -
بروسلوزیس
در ایتالیا بروسلوزیس بوفالو به وسیله ی بروسلا آبورتوس و به طور فزاینده ای به وسیله ی باکتری بروسلا ایجاد می شود. شیوع بیماری که در گله ی بوفالو در 10 سال گذشته رخ داد توسط بروسلا آبورتوس - 4 - و باکتری بروسلا ایجاد شد . - 7 - علاوه بر این واکنش بروسلا آبورتوس RB51 ممکن است گاهی اوقات باعث سقط جنین شود اگر واکسن زنده ی ضعیف شده در دوز اشتباه به بوفالو باردارتزریق شود. توانایی بروسلا برای زنده ماندن در محیط خارجی باعث می شود که به سختی از گله ریشه کن شود. عفونت به صورت خوراکی از طریق خوراک یا آب آلوده یا به ندرت از طریق تناسلی، مخاط یا مسیرهای جلدی دام را آلوده می کند.
سقط جنین به طور کلی بین ماه ششم و نهم بارداری رخ می دهد و اغلب با احتباس جفت همراه می شود. هنگامی که عفونت در مراحل نهایی بارداری وارد بدن دام شود ممکن است باعث زایمان زودرس و مرگ نوزاد شود. گوساله ای که زنده می ماند ممکن است آلوده باقی بماند و در طول اولین بارداریش سقط داشته باشد. در مناطقی که بیماری بومی است ریشه کن کردن ممکن است با استفاده از واکسن RB51 انجام شود. آزمایش بر روی گاومیش نشان داده که این واکسن بی ضرر است و موجب ایمنی شده و در شیر حذف نشده است. تشخیص میکروبیولوژی بر اساس معاینهی باکتریایی از اندام های اصلی جنین است
کلامیدیوزیس
یک گروه از باکتری اجباری داخل سلولی هستند. دو گونه ی کلامیدوفیلا آبورتوس و کلامیدو پ کروم باعث آلودگی نشخوارکنندگان می شوند.
