بخشی از مقاله
چکیده
مقاله حاضرکه مبتنی بر یک تحقیق کیفی است و با استفاده از مصاحبه عمیق با تعدادی از دانشجویان 22-18 ساله مرکز آموزش عالی بیت الهدی آمل به دست آمده است به مطالعه میزان آشنایی دانشجویان این مرکز با مفاهیم جنگ نرم -دفاع نرم -قدرت نرم و ارزش ها و فرهنگ دفاع مقدس و راه کارهایی که دشمنان در میدان جنگ نرم استفاده میکنند و فرهنگ و ارزش های دفاع مقدس به عنوان منبع اصلی قدرت نرم می پردازد
نتایج تحقیق نشان می دهد که همه دانشجویان با مفاهیم یاد شده تا حدودی اَشنایی دارند و ضمن پذیرش این که کشور در وضع فعلی در میدان جنگ نرم دشمنان قرار دارد راهکارهای دشمن در این نبرد را هم به خوبی شناسایی کردهاند اما در مورد فرهنگ و ارزش های دفاع مقدس هم به عنوان منبع قدرت و هم به عنوان فرهنگ غنی جامعه چنین شناختی وجود ندارد این در حالی است که باید بکوشیم تا فرهنگ و ارزش های دفاع مقدس را به عنوان یکی از بزرگ ترین دستاورد های کشور عزیزمان ایران به نسل فعلی و آینده معرفی و منتقل کنیم تا بهترین نتیجه ممکن را در این نبرد بگیریم.
مقدمه
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران جنگ تحمیلی هشت ساله باعراق مرحله مهمی از تاریخ ما را رقم زد. جنگ همواره در فضای ارزشی ایران نقش مهمی را ایفا کرده است. در فضای نظام ارزشی هر منظومه عقیدتی حاصل آرمان هایی برای تعریف انسان جامعه و سیاست گذاری در عرصه های اجتماعی و فرهنگی است و آزمون جنگ الگوی ارزش اسلامی را تثبیت کرد و انسان های فعال و مکتبی فراوان را تربیت و رشد داد و روحیه شجاعت و از خودگذشتگی و ایثار به عنوان ویژگی های اصلی رزمندگان در هشت سال دفاع مقدس شناخته شد و به اوج خود رسید
با پیروزی انقلاب اسلامی و شکل گیری نظام جمهوری اسلامی ایران غرب به ویژه آمریکا وجود چنین نظامی با ویژگی های الهام بخش آن که مبتنی برمبانی اسلام بود را با دستاورد های مادی و غیر مادی خود که مبتنی بر اندیشه سکولار است در تناقض آشکار میدید به همین دلیل از همان ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی ایران با شیوه ها و ترفند های گوناگون به دنبال براندازی این نهال مقدس و نوپا از هیچ کوششی فرو گذاری نکرد. بر اساس این نظام جمهوری اسلامی ایران برای دفاع از کیان خود در طول سالیان متمادی متناسب با سطح تهدیدات دشمن و رساندن خود به سطح بالای بازدارندگی به خوبی از ظرفیت های فراوان خود استفاده نمود. عرصه اندیشه و نظر از جمله این ظرفیت ها بود که بسیاری از متفکران و صاحب نظران به آن ها وارد شدند
مفاهیم قدرت و جنگ نرم پس از یک دوره انباشت ادبیات آن در طول جنگ سرد در واپسین سال های قرن بیستم و آغازین روز های هزاره جدید به پارادایم حوزه های سیاسی -امنیتی -فرهنگی تبدیل شد
گرچه جنگ نرم مانند جنگ سخت قدمت آن به تولد تاریخ بشر برمیگردد و همراه با تحولات علم و تکنولوژی و ارتباطات در این حوزه شکل آن تغییر کرده است. در طی سالیان گذشته غرب به رهبری آمریکا عملا جنگ نرم مدرن را علیه جمهوری اسلامی ایران شروع نموده است ولی در دهه اخیر پس از ناکامی ها در جنگ سخت علیه جمهوری اسلامی ایران به کارگیری این جنگ با تحولات ارتباطی -اطلاعاتی به اوج خود رسانده است. ایران در سه دهه گذشته با قدرت نرم خود و بهکارگیری آن علیه غرب و آمریکا باعث ایجاد بحران مقبولیت و محبوبیت برای آمریکا در نظام بین الملل شده است.
حس تنفر علیه آمریکارا در جهان ایجاد کرده که باید با همین قدرت نرم با آن مقابله و آن را مهار و متزلل کند. دو تغییر اساسی در دودهه گذشته یعنی: -1جهانی شدن -2انقلاب تکنولوژیک زمینه استفاده از قدرت نرم را بیش از پیش برای همه از جمله آمریکا مهیا کردهاند
پیشینه تحقیق
مبحث قدرت نرم در شکل نوین خود توسط جوزف نای - استاد دانشگاه هاروارد - در کتاب»ناگزیر از تقدم: ماهیت در حال تغییر قدرت آمریکایی« و مقالهای که به همین مضمون در مجله شماره 80 فارین پالیسی به سال 1990 تئوریزه و مطرح شد
در مقالهای که در سال 1376 توسط محمد علی برزنونی تحت عنوان» حفظ و انتقال فرهنگ دفاع مقدس« نوشته شده، راههای حفظ و انتقال فرهنگ دفاع مقدس به اختصار اینگونه بیان شده: .1هنر با زبان ویژه رمزی خود .2آموزش .3ادبیات .4ابزارهای دیگر مانند نشریات، کتاب، روزنامه و... .
» نقش رسانه ای اینترنت در ناهنجاریهای اجتماعی در فضای سایبری در میدان جنگ نرم« مقالهای است که توسط مهدی عباسی و تورج هاشمی در سال 1389 نوشته شده؛ در این مقاله به بررسی آسیبهای اجتماعی-سیاسی-فرهنگی اینترنت در فضای مجازی و ارائه راهکارهای دفاع در برابر سایبر تروریسم توجه شده است.
در مقاله » بررسی جنگ نرم استکبار جهانی علیه جمهوری اسلامی ایران« در سال 1390، نویسنده علیرضا وزیری ، به بررسی تاکتیکهای غرب برای جنگ نرم علیه جمهوری اسلامی ایران و راههای مقابله با جنگ نرم پرداخته است که به اختصار در مقالهی حاضر نیز بدان اشاره نمودهایم.
در پژوهشی که توسط غلامرضا ضابطپور و سید محمد جواد قربی در سال 1391 تحت عنوان »مخاطبشناسی جنگ نرم با تاکید بر جایگاه دانشگاهیان ارائه راهبردهایی برای صیانت از دانشگاهیان« صورت گرفته راهکارهایی جهت صیانت از دانشگاهیان در مقابله با جنگ نرم ارائه شده است؛ از این میان میتوان به مواردی همچون اشتغالزایی، مقابله با ساده اندیشیها، مدیریت قلوب و اذهان دانشگاهیان و... اشاره کرد.
مقاله » دفاع ملی فرهنگ بنیاد و مقابله با جنگ نرم« که توسط مهدی بیگدلو در سال 1392 نوشته شده؛ از نظرات اساتید دانشگاهها به عنوان جامعه آماری بهره گرفته است. از این تحقیق این نتیجه به دست آمد که رابطه بسیار قوی و معنی داری بین مولفه های فرهنگ اسلامی و دفاع ملی در مقابل جنگ نرم غرب وجود دارد.
اهمیت و ضرورت
دفاع مقدس، فرهنگ مقاومت و ایثار را در بطن خود جای داده که در سالهای بعد از اتمام جنگ این فرهنگ میراثی بزرگ و ماندگار برای جامعه اسلامی ما محسوب میشود. فرهنگ دفاع مقدس همواره میتواند الگویی مناسب در تمام ابعاد زندگی اجتماعی باشد بخصوص که در این زمان جنگ نرم، فرهنگ و اعتقادات و سنتهای ایرانی و اسلامی کشورمان را مورد هدف قرار داده است. باید توجه داشت که غرب سعی در تهاجم فرهنگی دارد تا از این طریق بتواند راهی برای نفوذ در کشورمان ایجاد کند بنابراین بزرگترین وظیفه ما شناخت دشمن و راههای مقابله با ترفند های آنهاست.
در این صحنه نبرد، شناخت جنگ نرم و قدرت نرم، تاکید بر دفاع نرم با استفاده از فرهنگ غنی دفاع مقدس و همچنین یافتن راهکارهایی برای نهادینه کردن این فرهنگ ضرورت دارد؛ لذا در تحقیق حاضر تلاش شده که تاحدودی به اهداف مورد نظر دست یابیم.
جامعه مورد مطالعه و نمونه گیری
جامعه مورد مطالعه در این تحقیق دانشجویان مرکز آموزش عالی بیت الهدی شهرستان آمل بودند که محدوده سنی آن ها بین 22-18 قرار دارد. داده های این تحقیق بر اساس مصاحبه های عمیق با تعدادی از دانشجویان این دانشگاه صورت پذیرفته که تصادفی در مکان هایی از این دانشگاه انتخاب شدند و اغلب این مصاحبه ها در ساعات اولیه صبح بوده است.
گرداوری اطلاعات
اطلاعات لازم برای این تحقیق با مصاحبه دقیق و گفت و گوی صمیمانه به دست آمده است و دانشجویان در فضایی کاملا راحت و دوستانه به بیان تجربیات و نظرات خود پرداخته اند .
