بخشی از مقاله
چکیده :
در عصر حاضر صنعت گردشگری به عنوان بزرگترین صنعت جهان امروز و یکی از ارکان توسعه پایدار معرفی می شود. بسیاری از کشورها، این صنعت پویا را بهعنوان یک ثروت با ارزش در نظر گرفتهاند تا بتوانند از آثار مثبت آن برایدرآمدزایی، اشتغال و رشد و توسعه استفاده نمایند. گردشگری صنعتی است که قابلیتهای زیادی برای ایجاد کسب و کارهای جدید دارد و میتواند به توسعهی اشتغالزایی و کارآفرینی کمک کند.
گردشگری اشکال مختلفی دارد که اکنون شکلی جدیدی از گردشگری با عنوان گردشگری الکترونیک، تجسم یافته است. گردشگری الکترونیک با توسعه کارآفرینی، پایداری اقتصادی، اجتماعی و محیطی را دنبال می کند. بطوریکه در بعد اقتصادی، توسعه مراکز اشتغال و صنایع وابسته به گردشگری، افزایش سرمایه گذاری، استفاده بهینه از منابع، تجارت الکترونیک، کاهش هزینه ها به همراه سودآوری و توزیع درآمد را در بر دارد
و در بعد اجتماعی نیز باعث توسعه کارآفرینی، ارتباطات بیشتر جوامع و فرهنگ های متنوع و شناساندن هویت ملی و محلی و نهایتا باعث ایجاد توسعه پایدار می گردد. این مقاله از طریق مطالعه اسناد و منابع کتابخانه ای ضمن تعریف مفهوم گردشگری الکترونیک و ارزش آن و همچنین مفاهیم کارآفرینی و نیز رابطه کارآفرینی با گردشگری به بررسی نقش کارآفرینی گردشگری الکترونیک به عنوان یکی از راهکارهای توسعه پایدار پرداخته است .
مقدمه:
در عصر حاضر، گردشگری و اقتصاد گردشگری در حال تبدیل شدن به یکی از سریع ترین صنایع رو به رشد جهان، ابزاری برای ایجاد درآمد ملی، از اصلی ترین ارکان اقتصادی جهان و نیز از مفاهیم، اشکال و ارکان توسعه ی پایدار قلمداد می شود. عصر جدید، عرصهی رقابت بر سر منابع و سرمایههاست، کشورهای بزرگ صنعتی کهفاتحان این عرصهاند بهره وری از منابع و سرمایهها را در سرلوحهی کار خود قرار داده اند و درپرتو وجود افراد تحصیلکرده و متخصص، چرخهای رشد و توسعه را به حرکت در آورده اند و بهابداعات و نوآوریهایی دست یافتهاند. دسترسی به این نوآوریها که اقتصاد کشورهای توسعه یافته را از نو زنده کرده است منوط به کارآفرینی است.
کارآفرینی به ایندلیل که جامعه را بهسمت تغییرات تکنیکی و مبتکرانه سوق میدهد و باعث رشد اقتصادی میشود و همچنین دانش جدید را به خدمات و محصولات جدید تبدیل میکند حایز اهمیتاست. امروزه چه در کشورهای توسعهیافته و چه در کشورهای در حال رشد بزرگترین امتیاز برایهر صنعت، هر سازمان و هر فرد داشتن تفکر و خلاقیت برای کارآفرینی است. کارآفرینی موجب اشتغالزایی و در نهایت رفع بیکاری و کاهش ناهنجاریهای اجتماعی میگردد. بهطوریکه تفکرکارآفرینی کلید رشد و توسعهی اقتصادی هر کشوری شناخته شده است.
آگاهیجوامع از این که گردشگری منبع درآمد ارزی بسیار مناسب و قابل ملاحظهای در اختیاراقتصاد یک کشور قرار میدهد، باعث شده است که گردشگری مفهومی بسیار گسترده در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی پیدا کند و بهعنوان یک صنعت تلقی شود بسیاری از کشورها این صنعت پویا را به عنوان منبع اصلی درآمد، اشتغال، رشد بخش خصوصی و توسعه ساختار زیربنایی می دانند.
اگرچه در مناطق مختلف، شرایط متفاوت است،گردشگری همواره عامل مهمی برای توسعه اقتصادی به حساب می آید. توسعه صنعت گردشگری، به ویژه برای کشورهای در حال توسعه که با معضلاتی همچون میزان بیکاری بالا، محدودیت منابع ارزی و اقتصاد تک محصولی مواجه هستند از اهمیت فراوانی برخوردار است. از این رو به منظور تنوع بخشیدن به منابع رشد اقتصادی و درآمد های ارزی و همچنین ایجاد فرصت های جدید شغلی در کشور، توسعه صنعت گردشگری از اهمیت فراوانی برخوردار است، چرا که ایران از نظر جاذبه های گردشگری جزء ده کشور اول جهان قرار داردو از پتانسیل بالایی برای جهانگردی و گردشگری بین المللی برخوردار است.
به همین دلیل است که اقتصاددانان تمرکز و توجه خود را برگردشگری معطوف میکنند زیرا بر این باورند که گردشگری صنعت مولد اشتغالزایی است.گردشگری از جمله فعالیتهایی است که قابلیت بالایی جهت اثرگذاری بر افراد برای گرایشآنان بهسمت کارآفرینی دارد. صنعت گردشگری به اندازه ای در توسعهی اقتصادی و اجتماعیکشورها اهمیت دارد که اقتصاددانان آن را «صادرات نامرئی» نام نهاده اند.
بهطوریکهگردشگری با پویایی خاص خود میتواند تأثیرات عمده ای بر تحولات اقتصادی، اجتماعی وزیست محیطی در سطوح مختلف بینالمللی، ملی و محلی بهویژه کارآفرینی بر جای گذارد. - اربابیان وهمکاران، - 1393 از طرفی کارآفرینی نیز نیروی اصلی توسعه اقتصادی است که با استفاده از تغییر و نوآوری، رشد تولیدات و خدمات را به وجود می آورد. گردشگری نیز یکی از بخش های اقتصادی است که به درجه بالایی از مشارکت فعالیت های کارافرینانه نیاز دارد.
پاسخگویی به تقاضای روز افزون و نیازهای مختلف گردشگری نیازمند تنوع خدمات و محصولات گردشگری است که این مساله فرصت های بیشتری را برای گردشگری پایدار فراهم می کند. در این راستا با توسعه عوامل گردشگری با تاکید بر نقش و مشارکت اقتصادی مردم مناطق مختلف کشور می توان کارافرینی را با مشارکت مردمی توسعه دارد
توسعه مناطق گردشگری نیز بطور فزاینده ای مستلزم کارآفرینی است، که بصورت یک نیروی مرکزی رشد و توسعه اقتصادی در نظر گرفته شده است. نقش گردشگری در توسعه پایدار اساسا" از نوع اقتصادی بوده و می تواند به تداوم و بهبود کیفیت زندگی در مناطق مختلف کمک کند. گردشگری عموما متکی به شرکتهای کوچک بوده، بنابراین نقش کارآفرینان گردشگری برای توسعه گردشگری می تواند مهم باشد. در میان بخش های اقتصادی، گردشگری تنها بخشی است که در تنظیم سیاستگزاری توسعه پایدار، در بالاترین سطح اشتغال کارآفرینی بیش از همه مورد نیاز است
بنابراین رابطه گردشگری و کارآفرینی و توسعه پایدار را می توان اینگونه بیان کرد که گردشگری به صورت مستقیم عاملی برای کارآفرینی و کارآفرینی نیز عاملی که بصورت مثبت بر ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و محیطی یک منطقه تاثیر می گذارد، زمینه ساز توسعه پایدار دانست.
مفهوم گردشگری الکترونیک
فناوری اطلاعات توانسته است در سالهای اخیر در صنعت گردشگری تحولاتی را پدید آورد و مفهوم جدیدی را تحت عنوان گردشگری الکترونیکی ابداع کند. به عبارت دیگر گردشگری الکترونیک نقطه عطفی بین گردشگری و فناوری اطلاعات است. طبق آمار در سال 2010 در آمریکا 40 درصد از افراد جامعه برای کسب اطلاعات از مقصد سفر از اینترنت استفاده و همچنین 70 درصد از این افراد خدمات مسافرتی خود را به صورت الکترونیکی خریداری کرده اند . - Cardoso, 2007: 56 - گردشگری الکترونیک نوعی فعالیت مبتنی بر فناوریهای نوین و در امتداد ساختار و روشهای سنتی است.
گردشگری الکترونیکی به معنای دیجیتالی نمودن تمام فرایندها و زنجیره های ارزش در صنایع گردشگری، مسافرت، مهمانداری و ... است. تا سازمان ها قادر به حداکثرسازی کارایی و اثر بخشی خود باشند - بوهالیس، - 2003 و نیز سیستم های بازرایابی مقصد وب محور، به صورت گسترده ای به عنوان کانال توزیع و ابزار بازاریابی توسط سازمان های بازاریابی مقصد در سطوح مختلف در ترفیع و مدیریت مقاصد گردشگری مورد استفاده قرار گیرند. این سیستم از رایانه و فناوری های ارتباطی به خصوص اینترنت و شبکه گسترده جهانی استفاده می نماید - ونگ، - 55:2008 یکی از دلایل بالا بوده رشد استفاده از اینترنت در صنعت گردشگری تغییر در ماهیت و مفهوم گردشگری.
گردشگری قدیم
- گردشگری سازماندهی شده انبوه، استاندارد، غیر منعطف و توجه کم به نیاز های فردی - به تدریج جای خود را به گردشگری نوین - اطلاعات زیاد، ارزش پول و زمان، داشتن فرصت کم، آمیزش بیشتر با جامعه محلی و ... - می دهد