بخشی از مقاله
چکیده
در روش برانبارش سطح بازتاب مشترک - CommonReflectionSurface - CRS، رخدادهای لرزه ای در یک تحلیل سرعت جامع و کلی، بهینه سازی و برانبارش می شوند . و تعداد گسسته ای از وقایع سهیم در یک نمونه برانبارش مورد بررسی قرار می گیرند. این روش در نواحی با ساختار پیچیده و با شیب های متداخل، دارای ضعف هایی می باشد، به نحوی که موقعیت های تداخل شیب ها به طور کامل تصویرسازی نمی شوند و باعث ایجاد وقایع مصنوعی در کوچ پس از برانبارش می گردد. حل مسئله تداخل شیب ها با به کارگیری محدوده پیوسته ای از شیب ها با ساده سازی عملگر برانبارش در فرایندی به نام برانبارش سطح پراش مشترک - Common DiffractionSurface - CDS1 امکان پذیر است.
در قیاس با برانبارش سطح بازتاب مشترک ، برانبارش سطح پراش مشترک در میان روش های مبتنی بر داده براساس آنالیز همدوسی بر روی داده های قبل از برانبارش به طور موفقیت آمیزی به کار می رود. از نقطه نظر کاهش زمان و هزینه محاسبات، روش برانبارش سطح پراش مشترک مبتنی بر مدل در طراحی مقاطع برانبارش بهینه در تصویرسازی ناپیوستگی ها به وسیله کوچ پس از برانبارش به کار می رود.
این روش تنها نیازمند یک مدل سرعت نرم و با دقت پایین می باشد که به این ترتیب حساسیت کوچ به مدل سرعت دقیق کاهش می یابد؛ بنابراین با استفاده از برانبارش سطح پراش مشترک مبتنی بر مدل می توان به مقطع کوچ عمقی پس از برانبارشی دست یافت که معادل مقطع کوچ عمقی قبل از برانبارش در روش متداول است. این موضوع نشان دهنده کاهش حساسیت کوچ عمقی به مدل سرعت در برانبارش به روش سطح پراش مشترک مبتنی بر مدل می باشد. روش برانبارش سطح پراش مشترک، نشان داد که در تصویر سازی رخدادهای پیچیده، با دقت بهتری عمل می کند.
مقدمه
آنالیز سرعت2 امواج لرزه ای همواره از مسائل مهم و مورد بحث در فرآیند پردازش به حساب می آید که در این جا روش های زیادی به منظور بدست آوردن سرعت برانبارش معرفی شده اند که هر یک دارای معایب و مزایایی است. در روش معمول که از عملگر نقطه میانی مشترک - CMP - 3 استفاده می شود و آنالیز سرعت بروی یک عملگر نقطه میانی مشترک متمرکز می گردد.
روش برانبارش سطح بازتاب مشترک در واقع از مفهوم کلی تر آنالیز سرعت برانبارش، یعنی تعیین پارامترهای برانبارش از طریق آنالیز همدوسی، استفاده می نماید - . - Jäger et al, 2001; Mann et. al 1999 در روش های معمول، آنالیز سرعت برانبارش فقط بر روی یک CMP پیاده سازی می شود و تنها پارامتر مورد جستجو سرعت برانبارش می باشد.
در مقابل روش برانبارش سطح بازتاب مشترک تعدادی از گروه های نقطه میانی مشترک که مجاور یکدیگر می باشند را به منظور آنالیز سرعت برانبارش در نظر می گیرد . در واقع در روش برانبارش سطح بازتاب مشترک فرض بر آن است که حوادث لرزه ای بجای یک نقطه بازتابنده در ارتباط با یک سطح بازتابنده زیر سطحی می باشند.
حال سوال اصلی تحقیق این است که آیا عمگر برانبارش سطح پراش مشترک - CDS - 4 می تواند سرعت برانبارش را بهتر تخمین بزند یا نه؟ همچنین، در نقاطی که اطلاعات کافی در یک عملگرنقطه میانی مشترک در درسترس نیست، آیا مقدار سرعت برانبارش را می توان با استفاده از این عملگر تعیین نمود؟ رابطه بین روش آنالیز سرعت برانبارش و روش سطح بازتاب مشترک، به وسیله هرتوک و همکارانش در سال 2007 تشریح گردیده است .
- Hertweck et al, 2007 - این روش برای شیبه سازی هر نمونه از مقطع دور افت صفر5 فقط یک عملگر برانبارش که دارای بیشترین همدوسی با حوادث لرزه ای است را به منظور برانبارش در نظر می گیرد. در صورتی که در یک نمونه از مقطع دور افت صفر فقط یک حادثه لرزه ای شرکت داشته باشد، در نظر گرفتن یک عملگر برانبارش کفایت می کند. اما در حضور یک بازتابنده غیر مسطح و یا یک نقطه پراش در عمق ممکن است دو یا چند حادثه لرزه ای در هم و یا با هم در یک نمونه از مقطع دور افت صفر شرکت نمایند.
در چنین حالتی در نظر گرفتن فقط یک عملگر برانبارش برای هر نمونه از مقطع دور افت صفر به منظور شبیه سازی این مقطع که شامل تمامی حوادث لرزه ای، بازتابنده ها و منحنی های پراش باشد دیگر کافی نیست. برای در نظر گرفتن چنین تداخل شیب هایی، پیشنهاد شد تا به جای یک عملگر، تعداد محدودی عملگر به منظور برانبارش برای یک نمونه از مقطع دور افت صفر در نظر گرفته شود .
- Mann, 2001, 2002; Hale,1991 - به این ترتیب تا حدودی مشکل تداخل شیب در مقاطع برانبارش شده مرتفع گردید. اما مشکل بزرگ روش پیشنهاد شده در نداشتن یک معیار برای مشخص کردن نقاطی که دارای تداخل شیب می باشند و همچنین تعیین تعداد حوادث لرزه ای که در یک نمونه از مقطع دور افت صفر شرکت داشته اند، می باشد.
برای بدست آوردن مقطع برانبارش شده ای که شامل تمامی حوادث لرزه ای تداخل شده در یکدیگر باشد؛ سلیمانی وهمکارانش در سال 2009 با ترکیب مفهموم روش سطح برانبارش بازتاب مشترک و تصحیح برون راند شیب - Hale, 1991 - ، بجای در نظر گرفتن فقط یک عملگر و یا تعداد محدودی عملگر برانبارش، بازه پیوسته ای از شیب ها را به منظور برانبارش برای هر نمونه از مقطع دور افت صفر در نظر گرفتند - . - Soleimani et al, 2009 a, b
آن ها عملگر برانباش سطح بازتاب مشترک را به منظور آشکار سازی بیشتر هذلولی های پراش، تبدیل به عملگر برانبارش سطح پراش مشترک که در ارتباط با یک نقطه پراش عمقی می باشد، استفاده نمودند - سلیمانی و همکاران، . - 1388 روش برانبارش سطح پراش مشترک6 به صورت موفقیت آمیزی بر روی داده های زمینی پیاده سازی شده است - سلیمانی و همکاران، . - 1392 این روش که روش برانبارش سطح پراش مشترک مبتنی بر داده نامیده می شود، برای هر شیب، عملگر برانبارش بایستی با استفاده از آنالیز همدوسی به شکل مبتنی بر داده، در داده های قبل از برانبارش تعیین شود.که فرآیندی بسیار زمان بر می باشد.
این زمان بر بودن، روش را تبدیل به یک روش آزمایشگاهی و پژوهشی کرده است تا یکروش که بتوان عملاً از آن در صنعت استفاده نمود به منظور کاربردی نمودن روش سطح پراش مشترک مبتنی بر داده، روش سطح پراش مشترک مبتنی بر مدل معرفی شده - Shahsavani, 2011 a, b, c - و بر روی داده مصنوعیسیگزبی تو اِی. - Pfaffenholz, 2001 - 7 و داده زمینی در کشور آلمان - Soleimani et al, 2009 a - - به صورت بسیار موفقیت آمیز پیاده سازی گردیده است. همچنین این روش برروی یک داده واقعی زمینی در شمال شرق کشور پیاده سازی شد و برتری های آن نسبت به روش های پیشین آشکار سازی شد - شاهسونی و همکاران، . - 1394
تحقیقات فوق نشان می دهد که عملگر برانبارش روش سطح پراش مشترک مبتنی بر مدل، انطباق خوبی با حوادث لرزه ای دارد. از این رو می توان از این عملگر که حالت بسط داده شده عملگر برانبارش نقطه میانی مشترک است به منظور تعیین سرعت برانبارش با دقت بیشتری استفاده نمود. روش برانبارش سطح پراش مشترک با توسعه روش برانبارش سطح بازتاب مشترک - CRS - 8 معرفی شده است. این روش نسبت به روش برانبارش سطح بازتاب مشترک با توجه به تکیه بیشتر بر روی پراش ها بجای بازتاب ها، توانایی های بیشتری در آشکار سازی ناپیوستگی ها و گسل ها دارد.
این روش در سال 2011 به صورت آکادمیک معرفی شده و بعد از روش برانبارش سطح بازتاب مشترک به تدریج به صورت یک روش در مقیاس تحقیقاتی- صنعتی در برخی از شرکتهای بزرگ نفتی در حال پیاده سازی است. این روش در ایران فقط در یک مورد و در منطقه شمال شرق کشور پیاده سازی شده و با روش روش برانبارش سطح بازتاب مشترک و روش برانبارش سطح پراش مشترک مقایسه شده است.
با این حال، هنوز به عنوان یک روش ضروری در روند پردازش صنعتی و تعیین جایگاه آن در صنعت مورد آزمون قرار نگرفته است. مقایسه نتایج این روش با روش های معرفی شده پیشین مانند روش برانبارش سطح بازتاب مشترک نشان از توانایی های این روش در پردازش داده های لرزه ای و انطباق مناسب عملگر برانبارش آن با حوادث لرزه ای دارد.
از طرف دیگر فرآیند آنالیز سرعت و به دست آوردن سرعت برانبارش - 9مدل سرعت - یکی از مراحل جدایی ناپذیر از مراحل پردازش داده های لرزه ای می باشد. این فرآیند تا کنون با استفاده از عملگر نقطه میانی مشترک و فقط بر روی یک CMP انجام می شده است. با توجه به این که عملگر روش برانبارش سطح بازتاب مشترک، عملگر بسط داده شده تری نسبت به عملگر CMP است؛ به نظر می رسد به منظور بهینه سازی فرآیند آنالیز سرعت، استفاده از این عملگر جدید و دقیق ضروری به نظر می رسد.
همچنین در برخی نقاط ممکن است به دلیل عدم دسترسی، تعدادی از لرزه نگاشت های موجود در یک CMP را از دست برود که این امر موجب کاهش دقت در تعیین میزان سرعت در CMP مربوطه می گردد. چنین مشکلی در روش پیشنهادی مرتفع خواهد شد به این دلیل که در عملگر برانبارش روش برانبارش سطح بازتاب مشترک از لرزه نگاشت های مجاور یک عملگر نقطه میانی مشترک نیز به منظور تعیین سرعت استفاده می شود.
لذا با توجه به جامع بودن تکنولوژی روش برانبارش سطح پراش مشترک نسبت به روش های پردازشی پیشین، نیاز به در نظر گرفتن فرضیات چندانی به منظور پردازش داده ها نخواهد بود. همچنین با توجه به عدم وابستگی روش به مدل سرعت دقیق و همچنین استفاده از تکنیک دنبال کردن پرتو10، عدم در نظر گرفتن فرضیاتی از قبیل ناهمگنی و ناهمسانگردی زمین در این روش چندان بحرانی نخواهند بود.
روش
مراحل انجام تحقیق
1 ابتدا تئوری روش برانبارش سطح پراش مشترک مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
