بخشی از مقاله
چکیده:
با توجه به وجود فقر، بیکاری، کمبود درآمد، آلونک نشینی، مهاجرتهای روستایی به شهرها، معضلات اجتماعی و اقتصادی و ... در قرن بیست و یکم جستجوی افقها و دیدگاههای تازه ای در مسیر مدیریت شهری و استفاده از فناوریهای نوین در توسعه جوامع بیشتر به نظر می رسد تا از قافله تمدن و پیشرفت جوامع دیگر عقب نمانیم و خود را در مسیرهای کشورهای پیشرفته و جوامع مدرن قرار دهیم پس مدیریت شهری به منظور ارتقاء کیفیت زندگی، حفظ منابع، کنترل آلودگیهای زیست محیطی و غیره رویکردی جامع نگر و وسیع را باید مد نظر قرار دهیم
در این میان استفاده از فناوری های نوین همسو با توسعه جهت حل مسائل و مشکلات برنامه ریزی و توسعه شهری کمک شایانی به متخصصین امر مینماید. در این مقاله از شیوه توصیفی - کاربردی و متاآنالیز که در واقع نوعی جمع آوری اطلاعات و ترکیب نتایج از منابع گوناگون برای بکارگیری فناوری های نوین و مدیریت مدرت شهری میباشد استفاده شدهاست.
ضرورت تحقیق:
رضایتمندی جمعیت شهری و عدالت اجتماعی خواسته مردم آن سرزمین یا شهری است که درآن سکونت دارند .مردم شهری خواهان دسترسی به امکانات درمانی و بهداشتی، آموزشی، امکانات رفاهی، هوای پاک، آب سالم، مسکن مناسب و الگوی مناسب تولید و توزیع میباشند.در شهرهای امروزی، بویژه در کلان شهرها منابع و امکانات به دلیل حجم بالای جمعیت شهری و همچنین محل گذران اوقات فراغت و زیباییهای طبیعی محدود میباشند پس مسئولیت مدیران شهری را چند برابر می کند تا جوابگوی خیل عظیم جمعیت قرار گیرند. - حسین شکوئی، . - 28 :1389 ما امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند نهاد ها و مراکزی هستیم که مسئول پایش و پیش بینی دائمی تغییرات و توسعههای فناوری باشند.
مدیران شهری در سطح کلان و خرد میتوانند رخ دادهای آینده را به صورت غیر متحمل و محتمل و همچنین مطلوب و غیر مطلوب افزایش یابد یا برعکس از ظهور رخدادهای نا مطلوب جلوگیری کنند - فرید، . - 7 :1368
روش تحقیق:
پژوهش حاضر در پی بررسی تحلیلی، توصیفی و متاآنالیز میباشد. بدین معنی که از طریق تحلیل اولیه - تحلیل مقدماتی دادهها - به تحلیل ثانویه - تحلیل مجدد دادهها - پرداخته شده است. بدین ترتیب ابتدا اطلاعاتی از منابع اولیه استخراج و سپس با یکدیگر ترکیب شده اند و سرانجام یک کل جدید حاصل شده است و در آخر جایگاه کلی فناوری نوین و مدیریت برنامهریزی شهری را در زندگی روزمره مردم مشخص نموده است.
پیشینه تحقیق:
در رابطه با اینکه مشکلات شهری رو به افزایش است و بشر همواره در پی راهی است که این مشکلات را به حداقل برساند در این زمینه به پژوهش و تحقیق پرداخته تا راه حل برای ارتقاء کیفیت محیط خود بدست آورده در دهههای اخیر رشد مداوم تکنولوژی اطلاعرسانی، برنامهریزان و مدیران را در مسیر استفاده از مجموعه اطلاعات گردآوری شده و تحلیل این اطلاعات قرار داده است. یکیاز ابزارهای اطلاع رسانی سیستم اطلاعاتی جغرافیای - - GISاست، که در توصیف آن آمده است.
سیستم اطلاعات جغرافیایی عبارت است از: وارد کردن، ذخیره نمودن، بازبینی کردن، ارتباط دادن، اصلاح کردن، تحلیل کردن، نمایش تصویری نقشهای اطلاعات و سرانجام ارائه نتایج از نظریه فضایی به سطح سیارهی زمین مربوط است. در کنفرانسی که در دانشگاه بین المللی واشینگتن تحت عنوان شهرهای هوشمند در سال2012 برگزار شد به نقش و اهمیت فناوری نوین در شهر ها تاکید شد وهمینطور نقش و جایگاه دولت ها در بکارگیری این فناوری ها مشخص شد.
ووفولونگ احیای مجدد ابعاد و جهات توسعه شهرهارا برنامه ریزی و طراحی راهبردی به شیوه جدید و مبتنی بر دنیای فناوری و اجرای شهری چنین بررسی نموده است - Wu Fulong2007:379-392 - . .کیانی پیرامون شهر الکترونیک و شهرداری الکترونیک با رویکردی جامع با تاکید بر داده ها و اطلاعات زمین مرجع یا مختصات آن تاکید داشته است
مفهوم شهر:
شهر محل استقرار هر پدیده نوین و جایگاهی برای پیشرو فناوری و توسعه بحساب میآید به طوریکه از دیر باز شهر به عنوان نخستین شکل تمدن و تقدس کانونهای بشری قدرت و ثروت همواره در مرکز توجه فلاسفه و اندیشمندان اجتماعی قرار داشته است و مقولهای که از دوران باستان تاکنون مدام دغدغه خاطر متفکران و صاحب نظران را فراهم نموده و اندیشه-ها و نظریات مختلفی را معطوف به خود کرده است.
برای شهر پدیدهای که همه آن را میشناسیم و به روشنی وجود آن آگاهی داریم تعارف زیادی بیان شده است و ارائه تعاریف جامعی که بتواند کلیه خصوصیات و ویژگیهای تمام شهرهای جهان را شامل شود دشوار است. اگر تمام شهرهای جهان را مطالعه کنیم به یک مفهوم کلی دست نخواهیم یافت. - شیعه،. - 4:1387 چرا که شهرها به سیستم های اقتصادی و اجتماعی همسان وابسته نبوده و نکات مشترک بین آنها وجود ندارد تا مبنایی برای تعریف عام شمول شهر باشد.
بنابراین با توجه به این مسئله، رشتهها و علوم گوناگون از جمله شهرسازی، معماری، طراحی شهری، جغرافیا، جامعه شناسی و ... هرکدام شهر را از نظر خود تعریف کرده و یک یا چند جنبه از آن را مورد توجه قرار دادهاند. برخی از اندیشمندان عامل اساسی در ایجاد شهر را کالبد آن دانستهاند و تعریف آنها از شهر بر اساس نگرش کالبدی و کاربردی از شهر استوار است. گروه دیگری از محققین عوامل اساسی در ایجاد شهر را فعالیتها و روابط اجتماعی شهروندان می دانند
گروه سوم نیز عامل تعیین کننده در استمرار زندگی شهری و شهروندی را فرآیند تصمیم گیری دانسته و کالبد و فعالیت های شهر را نتیجه تصمیمات اتخاذ شده مدیریت شهری میدانند - همان: . - 8 با توجه به تعاریف متفاوت که از شهر توسط متخصصین امر شده است نمیتوان یک تعریف کلی از شهر ارائه داد. به طوری که در سرشماری 85-75-1365 شهر و نقطه شهری هریک از نقاط جغرافیایی است که دارای شهرداری میباشد. - مرکز آمار ایران، - 1387 ولی در سرشماری های قبل ملاک تعریف شهر میزان جمعیت ساکن در آن بود.
فناوریهای نوین و شهرها:
دورنمای یک شهر مدرن از یک مرکز شهری امن، سبز و کارآمد به وجود آمده است که زیر ساختهایی مانند برق، آب، مدیریت زباله و حمل و نقل را داراست.مصالح یکدست، حسگرها و مدار های الکترونیکی و شبکههای یکپارچهی این دورنما با فناوریهای زیر بنایی ممکن میشود. استفاده از شبکههای هوشمند آب و برق باعث کاهش اتلاف و همچنین کمبودها را جبران می کند. شبکههای هوشمند فراهم کننده برق از منبع تا مصرفکننده را با استفاده از تکنولوژی دیجیتال دوطرفه فراهم میکند و میتوانند انرژی خورشیدی وانرژی بادی را جایگزین منابع الکتریکی کند.
در مطالعه ای که توسط وزارت انرژی ایالات متحده انجام شده، مدرنیزاسیون داخلی در آمریکا و شبکه های با قابلیت هوشمند انرژی را بین 46 میلیون دلار تا 117 میلیون دلار برای سال های آینده ذخیره می کند
بیمارستان ها خدمات بهداشتی را از راه دور برای مشاوره و تشخیص و برخی مواقع آموزش افراد ارائه می دهند - برای افزایش دسترسی و کاهش هزینه
راه حل های حمل و نقل هوشمند به بهبود کارایی حمل و نقل کمک می کند برای مثال بهره وری از منابع هوایی، ریلی و دریایی در شهر های استکهلم و لندن برای مدیریت ترافیک هوشمند پیاده سازی شده اند. در شهر احمدآباد گجرات هندسیستم حمل و نقل سریع اتوبوسی
راه حلی برای نیازهای حمل و نقل پایدار، توسعه پیدا کرده است. BRTS احمدآباد از روی سیستم بسیار موفق حمل و نقل در بوگوتا و برزیل طرح ریزی شده است. هدف این راه حل ها فقط کاهش ترافیک نیست بلکه برای بهبود حمل و نقل عمومی و به حداقل رساندن تاثیرات زیست محیطی است
فناوری در ساختمان سازی از زیر ساختهایی با ویژگیهایی مانند حسگرها و طراحی کنترل شده برای بهبود کارایی و مناسب سازی انرژی با تاثیرات از تقاضا تشکیل شده است.
راه حلهای ایمنی و امنیت عمومی به جلوگیری، شناسایی و پاسخگویی نیازهای امنیتی میپردازند. شهرهای هوشمند به یکپارچه شدن ایمنی عمومی و راه حلهای امنیتی تمایل دارند - نظارت از راه دور، دوربین های هوشمند و... - در نتیجه ایمنی و امنیت برای شهروندان به ارمغان میآید.