بخشی از مقاله
چکیده:
در بررسی عملکرد و کارایی نسبی به ویژه در سطح سازمانی، مدلهای تحلیل پوششی داده های سنتی، تفاوتهای گسترده و مهم فعالیتها را به صورت عوامل جداگانه تشخیص نمیدهند و بنابراین نمی توانند عواملی را که ممکن است منبع اصلی ناکارایی باشند، شناسایی کنند.
هدف از انجام تحقیق حاضر، ارزیابی عملکرد نسبی 18 خانواده صندوق سرمایه گذاری مشترک در ایران طی سالهای 1392 و 1393، با اجرای یک مدل تحلیل پوششی داده ها - DEA - دو مرحلهای است به طوری که کارایی کلی هر واحد تصمیم گیرنده به دو جزء کارایی مدیریت عملیاتی و کارایی مدیریت سبد سرمایه گذاری تجزیه میشود.
نتایج نشان میدهد که با تجزیه کارایی کلی به دو جزء، میتوان خانواده هایی را که عملکرد بد و ناکافی و آنهایی را که عملکرد خوبی داشتند، مشخص کرد. همچنین تصاویر مرزی برای خانواده های با عملکرد ضعیف برآورد شده تا مدیران سبد سرمایهگذاری بتوانند صندوقها را نسبت به دیگر صندوقها، مدیریت کنند. نتایج ارزیابی خانواده صندوقهای سرمایه گذاری مشترک در ایران نشان میدهد که این خانواده ها عملکرد ضعیفی در مدیریت عملیاتی دارند که این به معنی مدیریت ضعیف هزینه های صندوق است.
.1 مقدمه
صندوقهای سرمایه گذاری مشترک1 یکی از انواع واسطه های مالی هستند که با فروش پیوسته واحد سرمایه گذاری خود به عموم مردم، وجوهی را تحصیل و آنها را در ترکیب متنوعی از اوراق بهادار شامل سهام، اوراق قرضه و داراییهای دیگر، با توجه به هدف صندوق، به طور حرفهای سرمایه گذاری میکنند. علیرغم سابقه طولانی صندوقهای مشترک در دنیا و گسترش روزافزون این صندوقها، صنعت مذکور در ایران بسیار نوپاست.
گروهی از صندوقهای سرمایه گذاری مشترک از طریق یک شرکت سرمایه گذاری دایر می شوند به صورتی که هر صندوق ویژگیهای متفاوتی با دیگر صندوقها دارد. امروزه اکثر شرکتهای صندوق مشترک، انواع مختلفی از این صندوقها را برای سرمایه گذاران انتخاب میکنند.
از مزیتهای صندوقهای فامیلی این است که امکان جابجایی میان صندوقها را به سرمایه گذاران میدهند و این کار با هزینه جزئی و یا "اصلا" بدون هیچ هزینه ای صورت می گیرد. یک سرمایه گذار میتواند به راحتی بدون پرداخت هیچ کارمزد فروشی، سهام صندوق رشدی خود را به صندوق متوازن تبدیل کند البته به شرطی که این صندوقها از یک خانواده باشند. درباره عملکرد صندوقهای سرمایه گذاری مشترک فردی به طور عظیم تحقیق شده، اما بررسی عملکرد در سطح خانواده صندوقهای سرمایه گذاری مشترک تنها به تعداد کمی محدود می شود
این امر به دلیل پیچیدگی تجزیه و تحلیل عملکرد این خانواده ها است. تحقیق حاضر، از آن جهت حائز اهمیت است که سرمایه گذاران به طور کلی تمایل دارند در صندوقهای یک خانواده صندوق سرمایهگذاری مشترک به جای تعدادی از خانواده ها سرمایه گذاری کنند. دلایل سرمایه گذاری در یک خانواده صندوق سرمایه گذاری مشترک شامل: سهولت در جستجوی فرصتهای سرمایه گذاری و نگهداری سوابق - کمف و روئنزی1، - 2008 و انعطاف پذیری از تغییر صندوقها بدون هزینه های فروش اضافی و محدودیتهایی است که توسط خانواده صندوق اعمال می شود
در مطالعاتی که درباره ارزیابی عملکرد خانواده صندوقهای سرمایه گذاری مشترک انجام شده، بازده کلی به عنوان اندازه عملکرد در نظر گرفته شده است. کاپور و تیمرمن - 2005 - 2 بیان کردند که وقتی بازار سهام به خوبی عمل کند، عملکرد مبنی بر بازده مطلق اندازه نامطمئنی از توانایی مدیریتی را در صندوقهای سرمایه گذاری مشترک نشان می دهد. آنها معتقدند در یک بازار در حال رشد بیشتر مناسب است که مدیران صندوقها براساس عملکرد نسبی به جای عملکرد مطلق پیشرفت کنند.
کوپر3 و همکاران - 2004 - تحلیل پوششی داده ها - DEA - 4 را، که یک روش ناپارامتریک است، برای ارزیابی عملکرد نسبی ایدهآل میدانند. مدلهای DEA دارای مزیت ارزیابی عملکرد در چارچوب چند بعدی هستند زیرا می توانند با ورودی و خروجیهای چندگانه سازگار شوند.
هدف اصلی این مقاله، بررسی عملکرد نسبی 18 خانواده صندوق سرمایه گذاری مشترک در ایران در طی سالهای 92 و 93 با اجرای یک مدل DEA دو مرحله ای است. در این مقاله، عملکرد نسبی خانواده صندوق های سرمایه گذاری مشترک با استفاده از مدل DEA دو مرحلهای بررسی شده است به طوری که کارایی کلی خانواده صندوقهای سرمایه گذاری مشترک به دو جزء به نامهای کارایی مدیریت عملیاتی5 و کارایی مدیریت سبد سرمایه گذاری 6 تجزیه شده است.
یعنی مدیریت خانواده صندوق به صورت فرایند دو مرحلهای که شامل مرحله مدیریت عملیاتی - مرحله - 1 و مرحله مدیریت سبد سرمایه گذاری - مرحله - 2 است، درنظر گرفته شده است. این ایده برگرفته از مطالعه پرماچندرا و همکاران - 2012 - 7 است. با تجزیه کارایی کلی8 به دو جزء، می توان اثر هر مرحله را در کارایی کلی بررسی کرد. از این رو این تحقیق برای همه سهامداران، سرمایه گذاران، مدیران صندوق ها و شرکتهای مدیریتی خانواده صندوقهای سرمایه گذاری مشترک جالب است.
.2 مبانی نظری و مروری بر پیشینه پژوهش
اندازهگیری کارایی به خاطر اهمیت آن در ارزیابی عملکرد یک شرکت یا سازمان همواره مورد توجه محققان بوده است. چارنز9 و همکاران - 1978 - مدلی را ارائه کردند که توانایی اندازه گیری کارایی با چندین ورودی و خروجی را داشت. این مدل تحلیل پوششی داده ها نامیده شد و اولین مدل آن CCR نام گرفت. بنکر10 و همکاران - 1984 - با تغییر مدل CCR، مدل جدیدی عرضه کردند که مدل BCC نام گرفت و به ارزیابی کارایی نسبی واحدهایی با بازده به مقیاس متغیر11 می پرداخت.
بازده به مقیاس مفهومی است بلندمدت که منعکسکننده نسبت افزایش در خروجی به ازای افزایش در میزان ورودیهاست. این نسبت می تواند ثابت، افزایشی یا کاهشی باشد. در مدلهای DEA با بازده به مقیاس متغیر، اگر یک مقدار ثابت را به همه مقادیر متغیرهای مربوط برای مثبت ساختن آنها اضافه کنیم، مرز کارایی و موقعیت DMU1 ها نسبت به مرز کارایی تغییر نمیکند.
DEA روشی برای اندازهگیری کارایی نسبی واحدهای تصمیمگیری متجانس3 است و این واحدها میتوانند به شکل بانک، بیمارستان و... باشند. واحدهای تصمیمگیری در بسیاری از حالت ها می توانند ساختار دو مرحله ای یا چند مرحله ای داشته باشند. DEA هیچ فرضیهای در خصوص عملیات داخلی یک واحد تصمیم گیری طرح نمیکند به عبارت دیگر، DEA با هر واحد تصمیم گیری مثل یک جعبه سیاه رفتار میکند.
به این معنیکه تنها ورودیهای مصرف شده و خروجی های تولید شده توسط هر واحد را در نظر میگیرد، بدون اینکه مراحل میانی در نظر گرفته شوند. چنین روشی هیچ اطلاعات مشخصی در مورد اینکه کدام مرحله از مراحل میانی ناکارا هستند، در اختیار مدیران قرار نمیدهد و نمیتواند به آنها در بهبودبخشیدن کارایی آن واحد کمک کند. علاوه بر این، دربعضی مواقع تأثیر ورودی بر روی خروجی به دلیل وجود مراحل میانی یک تأثیر غیرمستقیم است و بنابراین نمی توان به وسیله روشهای معمول DEA این تأثیر را بررسی کرد. به همین دلیل مدلی مبتنی بر DEA شرح داده می شود که رابطه بین کارایی کلی و کارایی های مرحله اول و دوم را در یک مدل ریاضی تحت فرضیه بازده به مقیاس متغیر نشان می دهد.
در ادامه پیشینه خارجی موضوع تحقیق مورد بررسی قرار می گیرد.
در ارزیابی عملکرد صندوقهای سرمایهگذاری مشترک فردی به طور عظیم تحقیق شده اما توجه کمی به ارزیابی عملکرد خانواده صندوقها شده است که البته هیچ پژوهشی در ارزیابی عملکرد خانواده صندوقها در ایران انجام نشده است. تنها دو مقاله خارجی در این زمینه چاپ شده که به مرور آنها می پردازیم.
در مطالعه تاور و ژنگ - 2008 - عملکرد نسبی خانوادههای صندوقهای سرمایه گذاری مشترک به طور مستقیم ارزیابی می شود و بنابراین ارزیابی آنها ممکن است به صورت تک بعدی دیده شود. در این تحقیق، عملکرد در چارچوب چند بعدی ارزیابی شده است. تاور و ژنگ - 2008 - ، عملکرد 51 خانواده صندوق سرمایه گذاری مشترک در آمریکا را در طول دوره 11 سال از 1994 تا 2005 ارزیابی کردند
