بخشی از مقاله
چکیده
گردشگری روستایی یکی از راهبردهای توسعه اجتماعی و اقتصادی جوامع روستایی به شمار می رود.با توجه به محدودیت منابع معیشتی کشاورزی نواحی روستایی و رشد فزاینده جمعیت روستاها می توان از توانمندی های گردشگری روستایی جهت افزایش اشتغال،تکمیل درآمد و اتقای رفاه عمومی روستاییان بهره جست.
ضمن آنکه جاذبه های طبیعی و فرهنگی روستاها می تواند مورد توجه خیل گردشگران قرار گیرد. گردشگری روستایی می تواند سهمی در متنوع سازی اقتصادی و توسعه پایدار داشته باشد و با ایجاد اشتغال و درآمد موجب توسعه مناطق توسعه نیافته گردد و اگر چه مشاغل مربوط به این صنعت خیلی تخصصی و پر درآمد نیستند، میتواند منافع بسیاری را نصیب روستاییان کند.
مقدمه
از گردشگری وتوریسم به عنوان کاتالیزوری کارآمد برای بازسازی و توسعه اقتصادی واجتماعی نواحی روستایی یاد شده، به طوری که طی سالهای اخیر در سراسر اروپا برای رفع چالشهای اقتصادی و اجتماعی نواحی روستایی حاشیه ای و یا روستاهایی که با کاهش فعالیتهای کشاورزی سنتی روبرو هستند، گردشگری در کانون توجه قرار گرفته است. در عصرحاضر گردشگری و اقتصادگردشگری یکی از اصلی ترین و مهمترین ارکان اقتصادی- تجاری جهان به شمار می آید
در این میان روستاها به لحاظ داشتن شرایط و موقعیت طبیعی و تاریخی، مناطق ییلاقی با چشم انداز زیبا ، ویژگی زیست محیطی، ارتفاعات و ... با برنامه ریزی و مدیریت صحیح همراه باسرمایه گذاری مناسب می تواند زمینه را برای توسعه اکوتوریسم فراهم کند.
رویکرد به گردشگری امروزه در اقتصاد جهانی به عنوان یک عامل بسیار مهم در پویایی اقتصاد محلی به شمار می رود،به گونه ای که در مقیاس محلی سعی میشود که با جذب گردشگر در چهارچوب عرضه محصول گردشگری که پردازش شده ی هر محیط می باشد،روند مستمری از جریان درآمد و ایجاد اشتغال حاصل شود.این در حالی است که امروزه تجدید ساختار اقتصادی در پی تقاضاهای فزاینده برای درآمد و اشتغال میل به مصرف محیط در قالب امر اقتصادی و فرهنگی دارد .یکی از شیوه های مصرف محیط ،گردشگری می باشدکه با عرضه محیط برای مصرف گردشگران به تبع درآمدو اشتغال ایجادمی نماید
امروزه گردشگری به عنوان فرآورده جدید تغذیه ساز درآمد و راه علاج همه جوامع روستایی است که با مشکلات اقتصادی مواجه هستند، هنوز هم گردشگری به وسیله فعالیتهایی چون جنگلداری، ذخیره آب و حفظ محیط زیست در حال پیشرفت است که نه تنها یک رابطه متقابل میان کاربردهای متفاوت منابع روستایی را نشان می دهد بلکه یک وابستگی متقابل را هم بین آنها نشان می دهد.
گردشگری روستایی می تواند سهمی در متنوع سازی اقتصادی و توسعه پایدار داشته باشد و با ایجاد اشتغال و درآمد موجب توسعه مناطق توسعه نیافته گردد و اگر چه مشاغل مربوط به این صنعت خیلی تخصصی و پر درآمد نیستند، منافع بسیاری را نصیب روستاییان می کند. گردشگران برای اقامت، خرید کالاهای محلی و خدمات پول پرداخت می کنند.
این پولها در فعالیتهای محلی جریان می یابد و موجب تحرک روستاییان در برآوردن نیازهای بازدیدکنندگان می شود. گردشگری روستایی با ایجاد اشتغال، افزایش سطوح درآمد، متنوع سازی فعالیتهای اقتصادی، افزایش سطح آگاهیهای اجتماعی و ایجاد روابط اجتماعی گسترده بین جامعه میزبان و میهمان به حفاظت از میراث فرهنگی و محیط زیست طبیعی کمک کرده و با جلوگیری از مهاجرت بی رویه و بهینه سازی بهره برداری از زمین به توسعه روستایی پایدارکمک می کند.
گردشگری روستایی دارای مزایای بسیاری است و میتواند جزو گزینه های مناسب برای کسب درآمد و اشتغالزایی و ایجاد تغییرات مثبت در درآمد روستایی در نظر گرفته میشود.این موضوع نیازی محسوس برای توسعه و احیای اقتصاد روستایی است که علاوه بر گسترش گردشگری،باعث ورود روشهای امروزین کشاورزی در نواحی روستایی نیز میشود.
گردشگری و توسعه آن ابزاری ضروری برای برنامه ریزی توسعه روستاها به شمار می آید.گردشگری به شکوفایی اقتصاد روستایی و ایجاد راهی برای عرضه تولیدات محلی و ایجاد ارزش افزوده بسیار کمک میکند - - Augustin,1998 علاوه بر این،گردشگری منبع بسیارمهمی برای اشتغال نیروی کار غیر ماهر،به ویژه زنان و مهاجران فقیر روستایی است.این اشتغال می تواند در بخشهای مرتبط با گردشگری نظیر صنعت و کشاورزی انجام شود.به علت اینکه بخش گردشگری نسبتا کاربر است ،بنابراین سرمایه گذاری درآن میتواند اشتغال گسترده ای را فراهم سازد.
از سوی دیگر،با توجه به اینکه گردشگری میتواند تعداد زیادی شغل برای زنان و نیروی کار غیر ماهر ایجاد کند،در نتیجه می تواند به توانمند سازی زنان و کاهش فقر کمک فراوان کند - دهقان،. - 1384همچنین گردشگری روستایی میتواند موجب تنوع فعالیتها و کاهش ریسکهای کشاورزی شود و فرصتهای توسعه همه جانبه روستایی را فراهم آورد
آنچه در حال حاضر در بخش مدیریت روستایی کشور کمتر به آن پرداخته شده و حتی در سالهای گذشته جایگاه چندان مشخص و مطلوبی نداشته است،نگاه همه جانبه و همه سو نگر به روستابه عنوان مکانی متنوع و با قابلیت برای توسعه و عمران بوده است.
اهمیت گردشگری روستایی را همچنین می توان در زمینه اشتغال در بخش خدمات رسانی و حمل ونقل و جابجایی گردشگران به خوبی مد نظر قرارداد
در عصر کنونی، گردشگری و اقتصاد گردشگری، در حال تبدیل شدن به یکی از سریع ترین صنایع روبه رشد جها ن وابزاری برای ایجاد درآمدملّی است که از اصلی ترین ارکان اقتصادی جهان و نیز از مفاهیم، اشکال و ارکان توسعه ی کشورهای سراسر جهان در حال تبدیل گردشگر ی،به عنوان یک راهبرد برای توسعه ی مناطق خود هستند.
کشورها به شدت در رقابت برای دریافت گردشگری بین المللی هستند ، به طوری که پیش بینی شده ایالاتمتّحده درکل بیش از دو هزار میلیارد دلار تا سال 2020 درآمد خواهد داشت و در مور د تازه واردان این پیش بینی ممکن است به بالای شانزده میلیون نفر برسد.
یکی از زمینه های گذر از اقتصاد متکی به نفت به اقتصاد غیر نفتی، تغیر ساختار اقتصادی کشور است و برای چنین تغییری، نگرش یکپارچه در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، حقوقی و مدیریتی ضروری به نظر می رسد و در این میان اطلاع رسانی به موقع علمی و فرهنگی از طریق انتشار تجربیات جهان می تواند تسهیل کننده این مهم باشد تا فرهنگ تنوع بخشی در اقتصاد را توسعه دهد. یکی از عرصه های تنوع بخشی اقتصاد کشور با توجه به شرایط محیطی و مزیت های نسبی موجود، گردشگری است. اغلب کشورها به ویژه کشورهایی که به لحاظ موقعیت جغرافیایی از این مزیت برخوردار هستند، آن را در برنامه های توسعه ملی خود گنجانده اند تا از این طریق بتوانند فرایند توسعه ملی خود را تکامل بخشند.
گردشگری روستایی نیز به عنوان یکی از مهمترین اشکال گردشگری، سهم برجسته ای را در این خصوص به خود اختصاص می دهد. در دوران ما گردشگری روستایی یکی از مردمی ترین انواع صنعت توریسم محسوب می گردد.