بخشی از مقاله
چکیده:
زیارت در فرهنگ اسلامی ایرانی اهمیت ویژهای دارد. مفهوم زیارت از یک سو ارتباط تنگاتنگ با بعد مذهبی جامعه ایران دارد و از سوی دیگر آثار اجتماعی زیادی بر جامعه باقی می گذارد. از جمله آثار اجتماعی زیارت، تقویت روحیه »امید« در جامعه است، چرا که برآیند جامعه ایرانی بر این باور است که هرگاه که از دنیا و اسباب دنیا ناامید می شود، دل به زیارت می برد و به همین سبب زیارتگاه ها و به ویژه حرم رضای آل محمد، امام هشتم، همواره مورد توجه ایرانیان بوده است.
در کنار این بعد تقویت روحیه امید، بسیاری از ما همه ساله یا هر ماه یا حتی برخی افراد با دوره های زمانی کوتاه تر برای پاک کردن دل خود از آلایش ها و زنگارهای دنیا به آغوش امن امامزادهها پناه می بریم و همین امر در جایگاه خود در سلامت روحی جامعه بسیار بااهیّمت است. بنابراین اگر با این نگاه به موضوع نظر بیفکنیم، آن گاه می توانیم بگوییم که در حقیقت گردشگری زیارتی می تواند به عنوان یکی از مهمترین مؤلفه های توسعه اجتماعی ایفای نقش کند، چرا که با توسعه روحی، فردی و اجتماعی تک تک ما در ارتباط است و از این منظر گردشگری زیارتی نیازمند برنامه ریزی دقیق تر است تا بتوانیم از این مسیر منافع اجتماعی آن را به حداکثر برسانیم.
مقدمه
خراسان در عصر هخامنشیان ، اشکانیان و ساسانیان بعنوان یکی از ولایات چهارگانه ایران زمین به شمار می رفته است. این چهار ولایت گسترده و پهناور عبارتند از اپاختر یا شمال ، خراسان یا مشرق ، نیمروز یا جنوب و خاوران یا مغرب، اما وجه تسمیه شهر مشهد همچون ارزش و اعتبار زاید الوصف این خطه سراسر به یمن مدفن و بارگاه مقدس امام هشتم شیعیان حضرت علی بن موسی الرضا - ع - است.
با شهادت امام رضا - ع - در ماه صفر سال 203 هجری قمری بدست مأمون عباسی و خاکسپاری آن امام همام در ضلع جنوبی عمارت حمید بن قحطبه والی توس اولین سنگ بنای شکل گیری شهری وسیع که بعدها مشهد نام گرفت گذاشته شده این شهر برگرد قریه ی سناباد که از توابع توس به شمار می رفت بنا گردید. واژه » مشهد « که در اصل کلمه عربی و بر وزن » مفعل « است به معنای محل شهود و حضور یا شهادتگاه و یا مکانی که در آن کسی شهید گشته است به کار می رود و کلمه ی مشهد نیز بر شهادت حضرت رضا - ع - و مدفن وی در آن مکان دلالت دارداین. رو بعضاً از شهر مشهد با نام » مشهد الرضا « نیز یاد می شود . بی تردید مشهد آبادانی و گسترش خویش را مدیون وجود بارگاه قدس رضوی است.
عکس شماره : 1 نمای بیرونی بارگاه امام رضا - ع -
در اوایل قرن بیستم، گردشگری به یکی از مؤلفه های مهم تجارت بین المللی مبدل شد زیرا با توجه به درآمدهای کلان سالانه بالغ بر 550 میلیارد دلار و اشتغال زایی سالانه بالغ بر 750000 شغل در صنعت گردشگری، یک نوع فضای رقابتی بین المللی ایجاد کرده است - سرور . - 1386 حتی بعضی از شهرها تنها با نقش گردشگری به حیات خود ادامه می دهند و تأثیرات گردشگری را در سطوح بالاتر - ناحیه ای یا منطقه ای - نیز گسترش داده اند