بخشی از مقاله
چکیده:
دوقلوهاي بهم چسبیده از تقسیم ناکامل یک رویان منفرد در طی مرحله تشکیل خط اولیه ناشی میگردند.آنها دستههاي درجهبندي شدهاي از دوتایی شدن اندك تا تقریبا جدا شدن دو فرد را تشکیل میدهند. بر اساس درجه، محل و زاویه اتصال، بعنوان دوقلوهاي آزاد ناقرینه، قرینه بهم چسبیده یا دوقلوهاي ناقرینه بهم چسبیده طبقهبندي میشوند. این مورد دو بره با سري منفرد - مونوسفالوس - و شکست جدا شدن آنها در سطح سینهاي - توراکوپاگوس - را شرح میدهد.
یک مورد برههاي دوقلوي مرده به بیمارستان دامپزشکی دانشگاه شیراز جهت مطالعات کالبدگشایی ارجاع داده شد. هردو نر و داراي پوشش خارجی کامل بوده اند. از هردو بره رادیوگرافی ساده تهیه گردید، این دو بره یک سر مشترك اما دو قفسه سینه بهم چسبیده و 8 اندام حرکتی،4 اندام حرکتی قدامی - تترابراکیوس - و 4 اندام حرکتی لگنی - تترااسکلوس - داشتند.
کلیه ساختارهاي سر طبیعی بوده و دو شاخه شدن ستون فقرات در سطح سومین مهره گردنی مشاهده شد. دو جناغ و دو قفسه صدري اما تنها یک حفره صدري حاوي دو ریه کوچک و یک قلب مشاهده شد. در حفره شکمی 4 کلیه، دو کبد - راست بزرگتراز چپ - ، دو طحال، دو شکمبه، دو نگاري، دو هزارلاي رشد نیافته اما فقط یک شیردان بصورت یک کیسه منفرد و یک دوازدهه که تا اواسط ژژنوم منفرد بوده سپس دوشاخه شده و تا مقعد هر بره بطور مستقل ادامه یافته بود.
دوقلوهاي ناقص در حیوانات رخداد بالایی ندارد و عمده گزارشات مربوط به گاو بوده، اما گزارشات محدودي در ارتباط با خوك، گوسفند، بز و سگ وجود دارد. علل متفاوتی از جمله عوامل عفونی، ژنتیکی و محیطی در رخداد چنین مواردي دخیل می باشند. در گوسفند، شکست جدا شدن بیشتر در ناحیه سري اتفاق افتاده در حالیکه در گاو این نقص عمدتا در ناحیه خلفی حیوان میباشد. در گوسفند این نقایص عمدتا در جنس نر اتفاق افتاده و در اغلب موارد همراه با آترزي مقعد میباشد.
دوقلوهاي بهم چسبیده با سري منفرد در گوسفند غیرمعمول است. این نقص تنها در یک مورد سگ گزارش شده است. در چنین مواردي امکان انجام آزمایشات ژنتیکی و کروموزومی بجز در آزمایشگاههاي رفرانس جهت بررسی نقایص مادرزادي وجود ندارد. از این رو توصیه میشود دامپزشکان به افزایش وقوع نقایص مادرزادي بدون توجه به علت آن توجه کافی داشته باشند.
مقدمه و هدف:
در شرایط طبیعی هر دو عضو یک دوقلو بطور کامل جدا میگردند اما گاهی اوقات جدا شدن کامل نبوده در نتیجه دو قلوها با درجههاي مختلفی و تقریبا در هر نقطه از بدنشان بهم چسبیده باقی میمانند. دوقلوهاي بهم چسبیده از تقسیم ناکامل یک رویان منفرد در طی مرحله تشکیل خط اولیه ناشی میگردند. بنابراین اجزاي آنها یک قطبی - مونوزیگوتیک - است - ص - . اگر دوقلویی شدن در مرحله توده سلولی داخلی پیش از تمایز صفحه رویانی ایجاد شود، انتظار دو رویان کاملا جدا از هم وجود دارد. دوتایی شدن مادرزادي دستههاي درجهبندي شدهاي از دوتایی شدن اندك تا تقریبا جدا شدن دو فرد را تشکیل میدهند.
بر اساس درجه، محل و زاویه اتصال، بعنوان دوقلوهاي آزاد ناقرینه، قرینه بهم چسبیده یا دوقلوهاي ناقرینه بهم چسبیده طبقهبندي میشوند. در دوقلوهاي قرینه بهم چسبیده هر جزء کامل است. آنها میتوانند در ناحیه جناغی و یا نزدیک آن - معمولا بصورت میانی - ، چهره به چهره متصل باشند. این حالت بعنوان توراکوپاگوس - پاگوس: بهم چسبیده - شناخته شده است. اتصال در ناحیه خاجی، با دوقلوهایی که پشت به پشت متصل باشند بنام پایگوپاگوس و اتصال در ناحیه سري کرانیوپاگوس و در ناحیه شکمی ابدومینوپاگوس نامیده میشود. این مورد دو بره با سري منفرد - مونوسفالوس - و شکست جدا شدن آنها در سطح سینهاي - توراکوپاگوس - را شرح میدهد.
مواد و روش کار:
یک مورد برههاي دوقلوي مرده به بیمارستان دامپزشکی دانشگاه شیراز جهت بررسی مطالعات کالبدگشایی ارجاع داده شد.
هردو نر و داراي پوشش خارجی کامل بودند. از هردو بره رادیوگرافی ساده تهیه و تشریح دقیق آنها جهت بررسی تغییرات آناتومیکی انجام گردید. این دو بره یک سر مشترك اما دو قفسه سینه بهم چسبیده و 8 اندام حرکتی،4 اندام حرکتی قدامی - تترابراکیوس - و 4 اندام حرکتی لگنی - تترااسکلوس - داشتند
کلیه ساختارهاي سر طبیعی و استخوان پس سري داراي یک سوراخ مگنوم بود. مهره اطلس داراي دو سوراخ مهرهاي و دو مهره محور از سمت میانی با همدیگر مفصل سینوویالی تشکیل داده بودند و بقیه ستون فقرات از سومین مهره گردنی تا انتها دو شاخه شده بودند. محل دوشاخه شدن نخاع درست خلف سوراخ مگنوم بود. برهها دو جناغ و دو گروه دنده اما تنها یک حفره صدري داشتند که این حفره از قدام بطرف خلف بدلیل فاصله گرفتن تدریجی دو ستون فقرات از یکدیگر متسع شده بود.
یک دیافراگم بسیار گسترده هم باعث جدایی آن از حفره شکمی گردیده بود. یک جناغ هایپوپلاستیک هم تقریبا موازي و بین دو ستون فقرات در ناحیه پشتی حفره شکمی به همراه گروهی از دندهها بخش اعظم دیواره پشتی مشترك حفره مذکور را تشکیل داده بود. یک دیافراگم ناکامل و هایپوپلاستیک هم به این جناغ متصل شده بود. دو اندام حرکتی قدامی مربوط به یکی از برهها از خارج توسط عضله سري-بازویی مشترك بهم دیگر متصل شده بود.
در حفره صدري یک قلب، دو ریه کوچک، یک ناي، یک مري و دو عصب واگ مشاهده شد. در حفره شکمی 2 جفت کلیه که هر جفت مجاور با ستون فقرات مربوط به هر بره قرار داشت، دو کبد - راست بزرگتر از چپ - ، دو طحال، دو شکمبه، دو نگاري، دو هزارلاي رشد نیافته اما فقط یک شیردان بصورت یک کیسه منفرد و یک دوازدهه که تا اواسط ژژنوم منفرد بوده سپس دوشاخه شده و تا مقعد هر بره بطور مستقل ادامه یافته بود. یک جفت شیردان و نگاري تنها از خارج در خط وسط با همدیگر متصل شده بودند و هیچ ارتباط درونی با همدیگر نداشتند. هر بره یک جفت بیضه داشت که یک بیضه مربوط به هر بره در حفره شکمی مجاور با سوراخ عمقی کانال مغابنی باقی مانده بود.
بر اساس منشاء جنینی، تنه سري-بازویی بجاي منشاء گرفتن از کمان آئورتی، با آئورت بالارونده چپ و راست تنه مشترك تنومندي تشکیل داده بود و مستقیما از قاعده بطن چپ منشاء گرفته بودند. همچنین دو سرخرگ تحت ترقوهاي قدامی در سمت چپ مستقیما از کمان آئورتی چپ و در سمت راست از آئورت صعودي و دو سرخرگ تحت ترقوهاي چپ و راست خلفی هم از منشاء آئورت نزولی مربوط به خود جدا شده بودند. تنه ششی هم نزدیک محل دو شاخه شدن خود تنها با یک مجراي سرخرگی به کمان آئورتی چپ متصل شده بود. در سمت راست تنها یک سرخرگ نافی اما در سمت چپ بطور طبیعی دو سرخرگ نافی از آئورت شکمی مربوطه جدا شده بود.
لیگامنت میانی نافی از راس مثانه بره سمت چپ به ناف مربوط به خود کشیده شده بود اما لیگامنت مربوط به بره سمت راست به ناف بره سمت چپ کشیده شده بود. آترزي مقعد، شکاف کام و ناهنجاري حلقه رگی مشاهده نشد.
بحث و نتیجهگیري:
در مقابل با دادههاي دقیق ناهنجاريهاي مادرزادي در پزشکی، اطلاعات اندکی راجع به میزان وقوع این نقایص در دامپزشکی در دسترس است. تکرار این ناهنجاريها بسته به گونه، نژاد، موقعیت جغرافیایی و سایر فاکتورها قابل تغییر است.
