کارآموزی عمران اجرا و ساخت ساختمانهای یک طبقه بنایی و دو طبقه اسکلت بتنی

بخشی از مقاله

کارآموزی عمران اجرا و ساخت ساختمانهاي يك طبقه بنايي و دو طبقه اسكلت بتنی

آشنايي با محل كار آموزي
محل كار آموزي- بنياد مسكن انقلب اسلامي
اين بنياد داراي بخشهاي مختلف از جمله:

1- قسمت امور نظارت روستايي و وام مسكن
2- قسمت تنظيم سندو املاك
3- قسمت امور روستايي تعويض،جدول بندي و ............
4-قسمت امور مالي
اينجانب براي گذراندن كار آموزي در قسمت امور نظارت بر ساختمانهاي فني روستايي فعاليت نموده ام كه فعاليت در اين قسمت شامل نظارت بر ساخت و سازهاي مسكن روستايي مي شود كه مرتبط با رشته علمي اينجانب بوده است.

کلیات اجرايي ساختمانهاي يك طبقه به شرح ذيل مي باشد:
ساختمان های مصالح بنایی ، یک سیستم سازه ای جعبه مانند را تشکیل می دهند،شامل اجزای سازه ای قائم یعنی دیوارها و اجزای سازه ای افقی یعنی سقف ها. بارهای قائم از سقف ها به عنوان اعضای خمشی افقی به دیوارهای باربروازدیوارهای باربربه عنوان اعضای فشاری قائم به پی ها منتقل می شوند.
هنگامی که ساختمان تحت تاثیر حرکات زمین لرزه قرار می گیرد،نیروهای اینرسی درسیستم سازه به وجود می آید.مجدداً نیروهای اینرسی از سقف ها به عنوان دیافراگمهاصلب افقی، به دیوارهای باربروازدیوارهای باربر که در آنها اثرات خمشی وبرشی به وجود می آید،به پی هامنتقل می گردند.به علت توزیع جرم دیوارها،نیروهای اینرسی توزیع شده،خمش خارج ازصفحه ی دیوارهارا موجب می شود.
تحلیل رفتارساختمان های با مصالح بنایی که درمعرض زمین لرزه قرارگرفته اند،به وضوح نشان دهنده ی اهمیت شکل و فرم ساختمان است.ساختمان های با شکل

سازه ای منظم،بادیوارهایی که درتراز سقف ها به یکدیگر بسته شده اند، به مراتب رفتاری مناسب دارند،حتی هنگامی که به صورت مقاوم در برابر زمین لرزه طراحی نشده باشند. این موارد نشان گر آن می باشد که بارعایت اصول ساده ی معماری و سازه ای و همچنین باالتزام به کیفیت مصالح واجرا،می توان به مقاومت لرزه ای مناسبی دست یافت.

شکل ساختمان
ضوابط کلی زیربایدهنگام طراحی ساختمان های بامصالح بنایی درنظرگرفته شوند:
الف) کل ساختمان یاقسمت های مختلف آن،هرکدام بایدنسبت به دو محوراصلی حتی المقدور متقارن باشند.طبق آیین نامه ی 2800ایران ساختمان می تواند نسبت به دو محور اصلی نزدیک ب متقارن نیز باشد.ناتقارنی ساختمان موجب اثرات پیچشی شده وسارت را در یک ناحیه بحرانی از ساختمان متمرکز می سازد.تقارن باید در انتخاب محل بازشوها نیز رعایت شود.
ب) ساختمان های با شکل چهارگوش یامستطیل در پلان،هنگامی که در معرض زمین لرزه قرارمی گیرند،درمقایسه بااشکال دیگر،بهتررفتار می نمایند.اثرات پیچشی ناشی از حرکات زمین،برساختمان های مستطیلی کشیده درپلان نیز نامطلوب است.بنابراین نسبت طول به عرض هرقسمت ساختمان بایدبه5/3 محدود گردد.آیین نامه ی 2800 افزایش این نسبت رااز3مجاز نمی داند. چنانچه برای ساختمان طول بیشتری موردنظراست باید بادرزهای جداکننده،به قسمت های متعدد تقسیم گردد.
پ) درتقسیم یک ساختمان به قسمت های ساده تر،بایدهر قسمت مستطیلی شکل ومتقارن باشد.برای اجتناب از ضربه زدن قسمت های مختلف به یکدیگر، باید مقدار درزکافی باشد.توصیه می شود عرض درزکمتر از30 میلیمترنباشد. همچنین باید برای هرطبقه10 میلیمتر(یا3میلیمتر)هنگامی که ارتفاع ساختمان از9مترتجاوزمی نماید،به مقدار درز اضافه گردد.مطابق آیین نامه ی 2800ایران حداقل درزانقطاع در تراز هرطبقه برابر01/0ارتفاع آن ترازاز روی ترازپایه می باشد.ادغمه ی این درزها در شالوده الزامی نمی باشد.
ت) پلان ساختمان بایدحتی المقدور ساده باشد.پیش آمدگی ها و پس رفتگی های نا مناسب نداشته باشد. الحاقات ساخمان مانند کتیبه ها،طره هی بلندافقی و قائم،تابلوهای سنگی و مشابه آنهاازنقطه نظرلرزه ای،خطرناک و نامطلوب است.کلیه الحاقات ساختمان که استفاده از آنا ضروری است،باید کاملاً مسلح و مهار شده باشند.ابعاد پیش آمدگی در پلان ساختمان بدون تعبیه ی درزانقطاع به مقادیر محدوداست.دراین صورت محدودیتی برای بعدریگر وجود ندارد،به شرطی که پلان ساختمان به طورنامناسبی نا متقارن نگردد.
ث) توزیع سختی چه در پلان وچه در ارتفاع بایدتاجایی که امکان دارد یکنواخت باشد.تغییرات ناگهانی سختی که به دلیل تغییرات پلان درطبقات مختلف است،موجب تمرکز شدید خسارت در آن مناطق می گردد.
ج) درسیستم های سازه ای مختلط،باید از ترکیب سیستم باربر بنایی و بتنی مسلح چه در ارتفاع و چه در پلان اجتناب نمود.مگر این که تحلیل خاصی دراین موردانجام گیرد.درصورتی که ستون های بتنی مسلح منفرد به عنوان اعضای باربرقابل اجتناب نباشد،دیوارهای بنایی بایدبتوانند تمام بارلرزه ای راتحمل نمایند.
ابعادپلان،ارتفاع ساختمان وتعداد طبقات
براساس مشاهده خسارات ناشی از زمین لرزه ها،مصالح وسیستم های سازه ای که در اجرای ساختمان های بنایی مورد استفاده قرار می گیرند و باتوجه به دانش فنی رایج و فناوری اجرایی،کشورهای مختلف ازجمله هندوستان ومنطقه بالکان حدود خاصی رادرابعادپلان وارتفا

ع ساختمان های بنایی درآیین نامه های لرزه ای خود مقرر می دارند. شباهت منطقه ی بالکان و خصوصیات ساختمان های آن باشرایط ساخت و ساز کشورما،استفاده از این آیین نامه ها رابرای ما نیز ممکن می سازد.این محدودیت ها بر اساس لرزه خیزی منطقه،لرزه خیزی کم(L)،متوسط(M)وزیاد(H)درآیین نامه ها تعریف شده اند.
اخیراً تحقیقات قابل توجهی،دررابطه با رفتار ساختمان های بنایی ودیوارهای تحت شرایط لرزه ای صورت گرفته ودرحال انجام است.دراین مورد افزایش مقاومت وشکل پذیری دیوارهای بنایی تحقیقات نشان می دهند که می توان محدودیتهای ابعادی ذکرشده را تخفیف داد.بااین وجود براساس نتایج نهایی کار،محدودیتهایی که دربخش های زیرتوصیه گردیده است قابل توجه است.
ابعاد پلان
به منظور کاهش اثرات اختلاف درجه حرارت،جمع شدگی وافت بتن مسلح در طبقات،نشت خاک در ساختمان های کشیده و طویل وهمچنین اجتناب از اثرات ناشی از تفاوت های حرکت زمین در طول ساختمان، طول ساختمان مصالح بنایی یا بخش های تفکیک گشته آن باید به40متر درنواحی لرزه باشدت زیاد(H)وبه 50متردرنواحی باشدت های متوسط(H)وکم(L)محدود گردد.
همچنین به منظور محدود کردن خسارت ناشی از اثرات پیچشی ساختمان ها هنگامی که در معرض زمین لرزه قرار می گیرند،نسبت طول به عرض ساختمان های بنایی نباید از 5/3 تجاوز نماید.
درصورتی که دروضعیت خاک محل،نامناسب باشد،محدودیت هایی در نظر گرفته شده باید باشرایط خاک تغییر یابند.
ارتفاع و تعداد طبقات
ارتفاع ساختمان و تعداد طبقات باید با توجه به سیستم سازه ای و لرزه خیزی منطقه محدود گردد.
ارتفاع ساختمان فاصله ی قائم تراز زمین(یا کف زیر زمین) تا بالای کف طبقه ی فوقانی ساختمان به حساب می آید.چنان چه زیرزمین جزء طبقات منظور نمی گردد.حداکثر تعداد طبقات زیر زمین یک طبقه است.
جدول زیر مقادیر توصیه شده ای برای حداکثر ارتفاع انواع ساختمان ها و حداکثر تعداد طبقات برای سیستم های سازه ای مختلف و مناطق با لرزه خیزی مختلف ارائه می دهد.
نوع سیستم سازه ای لرزه خیزی منطقه
کم متوسط زیاد
خنثی H 3 3 3
n 1 1 -
مصالح بنایی معمولی H 9 6 3
n 3 2 1
مصالح بنایی مسلح H 18 14 11
n 5 4 3

مقطع قائم ساختمان
به طور کلی ترجیح دارد ساختمان فاقد پیش آمدگی در مقاطع قائم باشد و در صورت ایجاد پیش آمدگی باید ضوابط زیر رعایت گردند:
الف) طول جلو آمده ی طره در مورد بالکن های سه طرف باز از20/1متر و برای بالکن های دوطرف باز از50/1متربیشترنباشد و طره ها به خوبی در سقف طبقه مهار شوند.در صورتیکه طول جلو آمده ی طره از حدود فوق تجاوز نمایند،طره باید در برابر نیروی قائم زلزله محاسبه گردد.
ب‌) پیش آمدگی ساختمان در مقطع قائم به طوریکه بالا به صورت طره جلوتر از طبقه پایی

ن باشد تنها با رعایت شرایط زیر مجاز است:
1- طول جلو آمده ی طره از 1 متربیشتر نباشد؛
2- سازه قسمت پیش آمده طوری طراحی شود که هیچ یک از دیوارهای آن،بار سقف ویا دیوارهای فوقانی را تحمل نکند؛
3- دیوارهای قسمت پیش آمده،به وسیله ی کلاف های قائم فولادی و یا بتن مسلح با اتصال مناسب نگه داشته شوند و دو سر کلاف در عنصر سازه ای کف و سقف گیر دار شوند.کلاف های قائم، مطابق کلاف های معمولی قائم ساختمان می باشد:
آییین نامه ی 2800ایران احداث اختلاف سطح دریک طبقه ی ساختمان را مجاز نمی داند و اعلام می دارد، در صورت اختلاف سطح بیش از60سانتی متر باید دیوارهای حدفاصل دو قسمتبی که اختلاف سطح دارند، با کلاف بندی اضافی مناسب تقویت شوند ویا اینکه دو قسمت ساختمان بوسیله ی درز انقطاع از یکدیگر جدا شوند.
آیین نامه ی 2800ایران حداکثر تعداد طبقات ساختمان های با مصالح بنایی،بدون احتساب زیرزمین را برابر2طبقه می داند و همچنین تصریح می کند که تراز روی بام نسبت به متوسط تراز زمین مجاور نباید از8متر جاوز نمایند.دراینآیین نامه حداکثر ارتفاع طبقه(از روی کلاف افقی زیرین تا زیرسقف)4 متر می باشد واعلام می دارد در صورت تجاوز از این حد،علاوه بر کلاف بندی معمول، باید یک کلاف افقی اضافی در داخل دیوارها و در ارتفاع حداکثر 4 متر از روی کلاف زیرین تعبیه گردد.بدین ترتیب می توان ارتفاع طبقه را حداکثر تا6متر افزایش داد. همانطور که ملاحظه می گردد، این آیین نامه ضوابطی به تفکیک نوع ساختمان بنایی یا لرزه خیزی منطقه ارائه نمی دهد.
توزیع دیوارها
به منظور دستیابی به یک رفتار مناسب در ساختمانی که در معرض زمین لرزه قرارمی گیرد، دیوارهای بنایی باید به صورت یک نواخت و متقارن در دو جهت ساختمان توزیع گردند و در تعداد و مقاومت برای مقابله با نیروی جانبی کفایت نمایند، تا با تحمل یکنواخت نیروی افقی زلزله ،پیچش در ساختمان به حداقل برسد. دیوارها باید به گونه ای به سقف ها متصل گردند که هر سقف بتواند به عنوان ی دیافراگم صلب افقی،نیروهای اینرسی را نسبت سختی بین دیوارها پخش کند.
از دیدگاه سیستم سازه ای، دیوارها در یک ساختمان بنایی به دو صورت تعریف می شوند:
الف) دیوارهای سازه ای، که قادر به تحمل وزن خود و بارهای قائم و افقی که بر آنها وارد می شوند هستند؛
ب‌) دیوارهای ناسازه ای، که تنها نقش جداکردن فضاها را دریک ساختمان ایفا می نمایند.وزن آنها به وسیله ی کف ها به دیوارهای سازه ای منتقل می گردد.
دیوارهای سازه ای در دو گروه قابل طبقه بندی می باشند:
الف) دیوارهای باربر، که بارهای قائم ناشی از کف های سازه ای، وزن خود و بارهای افقی را تحمل می کنند؛
ب‌) دیوارهای برشی یا طولی، که وزن خود وبارهای افقی را تحمل می نمایند.
با توجه به اهمیت دیوارهای سازه ای، حداقل ضخامت در این دیوارها باید40 سانتی متر برای ساختمان های خشتی و سنگی و20 سانتی متر برای ساختمان های آجری یا با بلوک باشد.در این دیوارها علاوه بر مقاومت،پایداری آنها نیز باید مورد توجه بیشتری قرار گیرد. از این رو آیین نامه ی 2800ایران تعیین حداقل نسبت ضخامت به ارتفاع دیوارهای با مصالح بنایی را با استفاده از دستورالعمل ها ی مناسب لازم دانسته و تصریح می نماید،این نسبت از1/0برای دیوارها ی باربر12/1برای دیوارهای غیر باربر مهار نشده کمتر نباشد.
استاندارد519ایران،حداقل بارهای وارده بر ساختمان ابنیه ی فنی،ارتفاع آزاد دیوارها و همچن

ین فاصله ی تکیه گاه های جانبی را بر حسب ضخامت دیوار محدود نماید.
به منظور حصول رفتاری مناسب برای سیستم های بنایی مختلف، فاصله ی بین دیوارهای سازه ای، با توجه به لرزه خیزی منطقه باید محدود گردد.این محدودیت ها در جدول آمده است:
نوع سیستم سازه لرزه خیزی منطقه
کم متوسط زیاد
خشتی و سنگی 5/4 5/4 5/4

مصالح بنایی معمولی 10 8 6
مصالح بنایی مسلح 15 12 8

بکار گیری مقادیر توصیه شده در جدول فوق به تنهایی کافی نیست و محاسبات مربوطه باید به شکل نهایی سازه را تعمین نماید. به هر حال اعمال این محدودیت ها، ظرفیتباربری قائم و ضرفیت خمشی خارج از صفحه این دیوارها را افزایش می دهد.
آیین نامه ی 2800 ایران ضوابطی را برا ی دیوارهای سازه ای بنایی مسلح لازم الاجرا می داند. طبق این آیین نامه درهریک از امتدادها ی طولی و عرضی ساختمان، مقدار دیوار نسبی درهر طبقه نباید از مقادیر مندرج کمتر باشد. مقدار دیوار نسبی هر طبقه و در هرامتداد، طبق تعریف این آیین نامه عبارت است از نسبت سطح مقطع افقی دیوارهای سازه ای موازی با امتدادموردنظربه مساحت زیر بنای آن طبقه. برای تعیین مقدار دیوار نسبی فقط دیوارهای سازه ای با حداقل ضخامت 20سانتی متر که دارای کلاف افقی در تراز سقف باشند به حساب می آیند. دیوارهای بالا و پایین بازشوها در محاسبه ی دیوار نسبی منظور نمی شوند. به بیان دیگر جهت تعیین مقدار دیوار نسبی، مقطع افقی شکسته ای که حداقل مساحت دیوار را به دست می دهد در نظر گرفته می شود.
آیین نامه ی AIJ عبارت نسبت دیوار را معرفی می نماید. این نسبت به صورت طول کل دیوار، تقسیم بر مساحت کف، تعریف شده ودر هر راستا در نظر گرفته می شود. طبق این آیین نامه در هر راستا به طور میانگین نسبت دیوار نباید کوچکتر از 150 میلیمتر در متر مربع باشد. این عدد برای سه طبقه ی فوقانی ساختمان می تواند به100میلیمتر در متر مربع تقلیل یابد.
آیین نامه ی 2800ایران حداکثر طول دیوارهای سازه ای بین دو پشت بند را 30 برابر ضخامت آن می داند، به شرطی که این طول از 8 متر تجاوز نکند. مقصود از دو پشت بند، کلاف قائم یا دیواری است که در امتداد دیگری با دیوار سازه ای تلاقی می نماید. دیواری به عنوان پشت بند تلقی می شود که ضخامت آن حداقل برابر6/1بزرگترین دهانه ی طرفین پشت بند باشد.
بازشوها
تجربیات ناشی از خسارات زمین لرزه نشان می دهند که اندازه و موقعیت بازشوها در دیوار، تاٌثیر مستقیم بر مقاومت ساختمان های بنایی در برابر بارهای زمین لرزه دارد. درها، پنجره ها و گنجه ها جزء بازشوها می باشند. دراطراف بازشوها، تمرکز تنش تحت بار های جانبی اتفاق افتاده که می تواند منجربه بروز ترک هایی در این ناحیه گردد. به منظور بهبود رفتار ساختمان های با مصالح بنایی هنگامی که در معرض زمین لرزه قرار می گیرند، توصیه های زیر در خصوص موقعیت و اندازه ی باز شوها باید مد نظر قرار گیرد.
الف) بازشوها باید در دیوارهایی قرار گیرند که در معرض بارهای قائم با شدت کمتری قرار دارند؛
ب‌) بازشوها باید خارج از منطقه ای قرار گیرند که انتظار می رود تحت تاثیر مستقیم بار های

متمرکز در تکیه گاه تیر باشد؛
پ) بازشو ها باید در هر طبقه در موقعیتی یکسان و در زیر یکدیگر قرار گیرند،
ت) بازشو ها باید در پلان به صورت متقارن قرار گیرند تا سختی و مقاومت در دو جهت متعامد ساختمان، به صورت یک نواخت توزیع گردد،
ث) تراز فوقانی بازشوها باید در تراز افقی واحد قرار گیرند،
ج) بازشوها نباید کلاف های سقف را قطع نمایند.
چ) طول کلی بازشوها در یک دیوار سازه ای نباید از نصف طول دیوار متجاوز نماید؛
ح) مجموع کل سطح مقطع دیوارها در هر طبقه و در جهت نباید از 4% سطح کل طبقه کمت

ر باشد.
چنانچه مقادیر واقعی ابعاد بازشوها بیش از 30% از مقادیر توصیه شده تجاوز نماید،لاف ها ی بتونی مسلح باید در بالا و پایین بازشو ها تعبیه شده و به وسیله ی کلاف های قائم دیگری که در طرفین هر باشو قرار می گیرد به یکدیگر متصل گردند.
آیین نامه ی 2800ایران توصیه می نماید از احداث بازشوهای وسیع احتزاز نموده و در حتی المقدور بازشوها در قسمت مرکزی دیوارها قرار گیرند. همچنین این آیین نامه رعایت محدودیت های زیر را برای دیوارهای سازه ای داری بازشو الزامی می داند:
الف) مجموع سطح باز شوها از 3/1سطح آن دیواربیشترنباشد.
ب‌) مجموع طول بازشوها از 2/1طول دیوار بیشتر نباشد.
ت‌) فاصله ی اولین بازشو از برخارجی ساختمان(یا ابتدای طول دیوار) کمتر از 3/2ارتفاع بازشو یا کمتر از 75 سانتی متر نباشد، مگر این که در طرفین بازشو کلاف قائم قرار داده شود.
ث‌) فاصله ی افقی دو بازشو از 3/2ارتفاع کوچکترین بازشوی طرفین خودکمترنبودهواز6/1جموع طول آن بازشونیز کمترنباشد.درغیراین صورت پایه ی بین دوبازشوجزئی ازبازشومنظورشده ونبایدان رابه عنئان دیوارسازه ای به حساب اورد.نعل درگاه روی بازشونیزبایدبه صورت یکسره بادهانه ای برابرمجموع طول بازشوهابه اضافه طول پایه ی بین آنها محاسبه گردد.
ج‌) هیچیک ازابعادبازشوهانبایداز5/2متربیشترباشد.درغیراین صورت باید طرفین بازشوها را با تعبیه ی کلاف های افقی بالا وپایین آن طبقه متصل می گردند و همچین بامهار نعل درگاه بازشو در کلاف های قائم طرفین تقویت نمود.
کلیات طرح پی ها
پی ها نیروهای افقی وقائم را از سازه به زمین منتقل می کنند.درطراحی مقاوم ساختمان های بنایی در برابر زمین لرزه، زیر سازه ها(شامل پی و کرسی ها) باید با توجه به ظرفیت باربری خاک، نیروها را به طور یکناخت در زمین توزیع نمایند. البته هنگام انتخاب محل اجرا باید دقت شود که خاک محل از نظر زمین لغزش یا روانگرایی ضعفی نداشته باشد. پی ساختمان های بنایی باید شام

ل فونداسیونهای نواری متصل به هم باشد وطراحی آن بر اساس روش های رایج صورت گیرد. عمق نوارها باید بیشتر ازعمق یخبندان وپایین تر از تراز ترک های جمع شدگی در خاک های رسی انتخاب گردد. به هر حال، تمام پی های ساختمان باید در یک تراز افقی قرار گیرد. در صورتی که به علت

شیب زمین یا علل دیگر احداث شالوده در یک تراز میسر نباشد، باید هر قسمت آن در یک سطح افقی قرار داده شود و در هر حال باید از ایجاد شیب بیش از 15درصد در پی خودداری گردد. پی ها می توانند از بتن مسلح یا غیر مسلح با حداقل درجه ی بتن C5(مقاومت فشاری 5مگا پاسکال)ساخته شوند. این در حالیست که نگارندگان با توجه به وضعیت نامناسب تهیه و اجرای بتن ریزی درایران، مقاومت فشاری کمتر از 25مگا پاسکال(250کیلو گرم بر سانتی متر مربع) برای

مناطق با خطر لغزه خیزی کم و متوسط، وکمتر از 30مگاپاسکال(300کیلوگرم بر سانتی متر مربع) را برای مناطق با لرزه خیزی زیاد توصیه نمی کنند. در زمین های با وضعیت خاک نامناسب، سطح آب زیر زمینی بالا و موارد مشابه آن، باید تمهیدات ویژه ای در طراحی واجرا در نظر گرفته شود.
آیین نامه ی AIJاستفاده از پایه های صلب گسترده را برای پی الزامی می داند.
کرسی چینی

کرسی چینی می تواند باتوجه به تعداد طبقات ساختمان، مشخصات سازه ای و وضعیت خاک با مصالح مختلفی از قرار زیر اجرا شود:
الف) از سنگ های لاشه یا بتن لاشه ی سنگی نامنظم می توان برای ساختمان های حداکثر دو طبقه در مناطق با خطر لرزه خیزی کم و یک طبقه در مناطق با خطر لرزه خیزی متوسط وزیاد استفاده نمود؛
ب‌) از بتن مسلح یا غیر مسلح با درجه ی حداقلC10(مقاومت فشاری 10مگاپاسکال)؛
ت‌) از مصالح بنایی برای کرسی دیوارهای داخلی.
ضخامت کرسی چینی باید حداقل معادل ضخامت دیوار در زیرزمین باشد. دیوارها باید برای مقاومت در برابر فشار جانبی خاک نیز طراحی می شوند.
بازشوها در کرسی چینی باید به صورت متقارن در پلان قرار گیرند، درست مشابه موقعیت بازشوها در دیوارهای فوقانی. همچنین سطح مقطع افقی کرسی نباید بواسطه ی بازشوها بیش از 20%کاهش یابد. نعل درگاه ها باید از بتن مسلح درجا بوده ومستقیماً به کلاف زیر کرسی متصل گردد.
توصیه می گردد چنانچه ارتفاع کرسی چینی بیش از 5/1متر باشد، کلاف افقی در بالا و پایین دیوار، به کرسی متصل شود.
کف ها
به منظور ایجاداندرکنش فضایی دیوارهای سازه ای و توزیع بهتر نیروهای لرزه ای بین آنها، کف ها باید به صورت دیافراگم های صلب افقی طراحی شوند و در تراز طبقات به خوبی به دیوارها متصل شوند. بنابراین ملاحظات زیر باید مورد توجه قرار گیرند:
الف) هرکفی باید در یک صفحه قرار گیرد و از اختلاف ارتفاع در طبقه اجتناب نمود؛
ب‌) سختی دیافراگم افقی نباید به دلیل وجود ناپیوستگی در طبقه، نظیر فضای راه پله تغییر نماید. بازشوهای بزرگ باید بوسیله ی کلاف های افقی یا میل گرد گذاری ویژه ای تغویت شوند؛
پ) استفاده از دال های دو طرفه به یک طرفه ترجیح دارد. دال های دو طرفه بارهای قائم را یکنواخت تر بین دیوارهای سازه ای توزیع می کنند.
بر اساس آیین نامه ی 2800 ایران، کف ها(یا سقف ها)باید با مصالح مناسب و به گونه ای ساخته شوند که در برابر نیروهای زلزله از تکیه گاه جدا نشوند و یکپارچگی و استحکام وخود را نیز حفظ

نمایند. این آیین نامه در مورد مصالح مصرفی در کف ها و سقف ها تصریح می نمایدکه به کار بردن چوب به عنوان عنصر باربر سقف در صورتی مجاز است که پوشش سقف از نوع سبک نطیر تخته، ورق آهن، صفحات موجدار فلزی ویا آزبست سیمانی باشد. دز این صورت برای کلاف بندی سقف ن
در این رابطه با اتصال کف به تکیه گاه، آیین نامه ی 2800ضوابط زیر را ارائه می نمایند:
اجزای کف ها شامل تیر، تیرچه ی فولادی، بتنی ویا چوبی و دال بتنی باید بطرز مناسب و مطمئنی به اجزای زیر سری مانند کلاف بندی افقی یا ستونها و یا تیرهای حمال متصل شوند تا نیروی زلزله بدون جابه جا شدن سقف به عناصر قائم انتقال یابد. چنانچه سقف بر تیرهای حمال متکی باشد، عناصر اصلی آن باید به تیرهای حمال متصل شوند و تیرهای حمال نیز به لاف های روی دیوار مهار

گردند.اگر تکیه گاه سقف یا کف، دیوار باربر باشد و سقف از نوع طاق ضربی باشد، تیر آهن های سقف باید در داخل کلاف بتنی مسلح مهار شوند ویا به صفحات فلزی که روی کلاف افقی بتنی مسلح قرار داشته و داخل کلاف مهار شده اند متصل گردند و یا به کلاف فلزی به نحو مناسبی بسته شوند. در این صورت طول تکیه گاه تیر آهن های طاق ضربی نباید از ارتفاع تیرویا از 20 سانتی متر کمتر اختیار شود. چنانچه سقف دال بتنی،پیش ساخته باشد، بهتر است دال پیش ساخته در کلاف افقی بتنی مسلح،مهار شده واز قرار دادن دال پیش ساخته بر روی کلاف خودداری گردد. بهر حال باید دال پیش ساخته به نحو مناسبی به کلاف روی دیوار مهار شود. کف های مرکب از تیرچه و بلوک نیز باید به خوبی به کلاف افقی مهار شدهوبتن ریزی تیرچه ه وکلاف همزمان انجام شود. کف مسلح درجا نیز باید دارای تکیه گاهی حداقل معادل ضخامت دیوار منهای 12سانتی متر باشد، مشروط براین که این طول هیچ گاه از 15سانتی متر کمتر نگردد. اجزای سازه ای راه پله نیز باید در پاگردهایی که در تراز طبقات هستند در کلاف بندی افقی سقف مهار شوند. این آیین نامه برای حفظ انسجام و یکپارچگی سقف رعایت نکات زیر را اجباری می خواند:
الف) درسقف طاق ضربی توصیه می گردد، تیر آهن ها به وسیله میل گرد و یا تسمه ی فولادی به صورت ضربدری به یکدیگر بسته شوند و طول مستطیلی که بدین ترتیب تحت پوشش هر ضربدری بدست می آید از5/1برابر عرض آن بیشتر نباشد و مساحت آن نیز به 25متر مربع محدود گردد. پاطاق آخرین دهانه ی طاق ضربی باید دارای تکیه گاه مناسبی باشد. این تکیه گاه می تواند با قرار دادن یک نیمرخ فولادی واتصال آن با کلاف زیر خود و یا با جاسازی در کلاف بتنی زیرین تاٌمین گردد. در صورتی که این تکیه گاه از نیمرخ فولادی باشد، باید با میل گرد یا تسمه های کاملاً کشیده و

مستقیم در دو انتهای تیر و همچنین در فواصل کمتر از2متر به آخرین تیر آهن سقف متصل گردد. جهت مهار بندی ضربدری تیر آهن های سقف ویامهار تکیه گاه آخرین دهانه باید حداقل از میل گرد نمره ی14ویاتسمه ی معادل آن استفاده نمود.
ب) درسقف تیرچه بلوک، بتن پوشش روی بلوک ها حداقل دارای5 سانتی متر ضخامت باشد. حداقل مقدار میل گرد درجهت عمودبر تیرچه ها یک سانتی متر مربع در هر متر و همچنین حداکثر فاصله ی آنها از یکدیگر 30سانتی متر می باشد. در صورت تجاز دهانه تیرچه ها از4متر،وجود کلاف عرضی با عرض مقطع معادل حداقل10سانتی متر، جهت اتصال تیرچه ها به یکدیگر لازم است. این کلاف باید دارای حداقل دو میل گرد آجدار سراسری نمره ی10دبالا و پایین مقطع باشد.
پ) درخرپاها، انسجام سقف با تعبیه بادبندی های قائم وافقی عموماً به صورت مناسب نجام می گیرد.اعضای مختلف خرپاهای چوبی باید درنقاط اتصال به وسیله ی پیچ و مهره یا اسکوپ های فولادی کاملاً به یکدیگر محکم شوند و به میخ نمودن ساده اعضای خرپا اکتفا نگردد. در سقف های مسطح شیب دار غیر از خرپا، جهت مقابله با رانش سقف، تعبیه عناصر مناسب لازم است.

کف های بتنی
در مناطق لرزه خیز، استفاده از انواع کف های زیر توصیه می گردد:
الف) کف بتنی مسلح درجا که کلاف های افقی بتنی مسلح به طور همزمان اجراشده است.

ضخامت قشر فوقانی بتن باید حداقل50میلیمتر باشد؛
ب) کف ساخته شده ازاجزای پیش ساخته که به طرز مناسبی به کلاف های بتنی مسلح در طبقات متصل شده است. ضخامت قشر فوقانی بتن مسلح کف حداقل باید برابر40میلیمتر در نظر گرفته شده وبا بتن کلاف های افقی به طور همزمان ریخته شود. یک سفره میل گرد با قطر5میلیمتر و به فواصل200میلیمتر در دو جهت باید در مرکز لایه ی بتنی قرار گیرد؛
پ) کف ساخته شده از پانل های بزرگ پیش ساخته با میل مهاری یا حلقه های هوک، که به طور یکپارچه به کلافهای افقی متصل گردیده است.

انواع دیوارها ازنظر سیستم ساختمانی
1- دیوارهای پی(کرسی چینی – مسنی)
کلیه ساخمان های مسکونی(غیر از بناهایی که زیرزمین دارند)رامعمولاً بین 30تا50سانتی متر ازکف زمین طبیعی بلندتر می سازند این مقدار بلندی را اصطلاحاً کرسی یا مسنی گویند ودیواری که به وجود آورنده ی این بلندی است کرسی چینی نامیده می شود. حتی در زیر زمین ها نیز روی پی راحداقل به اندازه ی سه رج به عنوان کرسی، آجرچینی می نمایند. در بیشتر مواقع عایق کاری از روی کرسی چینی شروع می شود و روی کرسی نیز قیروگونی می گردد. از طرفی چون کف سازی داخل ساختمان معمولاً تا بالای کرسی چینی انجام می گیرد غالباً کرسی چینی از طرف داخل در خاک مدفون خواهد بود ولی چنانچه در نما قرار گرفته باشد روی آن نما سازی می شود که به ازاره معروف است. دقت شود که کرسی چینی حتی الامکان بایستی از دیواری که روی آن قرار گرفته یک درجه بیشتر باشد. به عبارت دیگر کرسی چینی دیوارهای 35 سانتی می بایست به ترتیب 22-35و45سانتی باشد این مقدار اضافی را ریشه یا ناخن می گویند.
2- دیوارهای خارجی:
دیواری که داخل ساختمان را از محیط خارج جدا کند، دیوار خارجی نامیده می شود. دیوار

های خارجی معمولاً دیوار حمال نیز می باشند. چون قسمتی از بار سقف ها بر روی این گونه دیوارها وارد می گردد. از طرفی علاوه بر تحمل بار می بایست در مقابل عوامل جوی استقامت نموده و همچنین عایق حرارت، سرما و صدا نیز باشد ازاین نظر اکثر دیوارهای خارجی بالاتراز22سانتیمترمی باشند. مگر در مواقعی که بار ناچیزی را تحمل نموده یا بنا اسکلتی غیر از آجری نظیر اسکلت فلزی یا بتنی داشته باشد که درصورت اخیر از آجرهای سفالی تو خالی و غیره استفاده می گردد.

3- دیوارهای تقسیم(پارتیشن)
اینگونه دیوارها فضای داخل ساختمان را نموده و به دیوارهای جداکننده یا پارتیشن نیز معروف می باشند. پارتیشن ها به هیچ وجه باری به جز وزن خودرا تحمل نمی نمایند. از این نظر اکثراً از دیوارهای 11سانتی متری(دیوار نیم آجره)جهت دیوار تقسیم استفاده می شود ضماً به علت سبکی وزن دیوار و غیر حمال بودن آن پی برای این دیوارها در نظر گرفته نمی شود. درآخرین مراحل سفت کاری بنا می گردد. همچنین لزومی ندارد که پارتیشن ها حتماً آجری باشند می توان از مصالحی نظیر چوب، فاورگلاس و غیره و بنا بر ضرورت و احتیاج حتی بعد از اتمام کامل ساختمان نصب نمود.
4- دیوارهای حمال(باربر):
به دیواری که بار سقف وفشار وارده از ساختمان را تحمل نماید دیوار حمال گویند و می تواند هم داخلی باشد هم خارجی اینگونه دیوارها هرگز نباید کمتر از 35سانتیمتر باشد به کار بردن دیوارهای 22سانتی به عنوان دیوار حمال اشتباه محض بوده و باید از آن خودداری کرد، همچنین در انتخاب مصالح مصرفی مثل آجر، ملاط و غیره نیز بایستی دقت کافی مبذول داشت زیرا این گونه دیوارها عنوان استخوان بندی ساختمان را داشته و ضعیف بودن آنها درحکم ضعف کلیه بنا خواهد بود. بهتر آن است که ملاط مصرفی در دیوارهای حمال از نوع ملاط ماسه و سیمان یا باتارد استفاده شده وآجری که درآن به کارمی رود نیز بایستی از نوع مقاومت مرغوبترین نوع آجر باشد.
5- دیوارهای حائل(محافظ):
الف- دیوارهای محافظ در مقابل ریزش: گاهی اتفاق می افتد که سطح بنا از زمین های اطراف خود پایین تر ویا بالاتر است. دراین مواقع برای پیشگیری ازریزش خاک به داخل ساختمان وخرابی آن از دیوار محافظ استفاده می گردد. (دیوارهای محافظ را معمولاً باسنگ لاشه وملاط ماسه وسیمان وآهک(باتارد) می سازند البته امکان این که این دیوارها را از آجر ساخت وجود داردولی بهتر خواهد بود که از نظر صرفه جویی واستحکام بیشتر دیوار را بنا کرد. دیوارهای محافظ بیشتری درکارهای جاده سازی وپل سازی در جاهایی که احتمال ریزش فراوان دارد مورد استفاده قرار می گیرند وهمچنین در مقابل ریزش خاک و سنگ های جداشده از کوه نیز نقش محافظ را دارند.
ب- دیوار محافظ عایق کاری: چنین دیواری را بیشتر در زیرزمین ها به کار می برند. دیوار اصلی که بار طبقات فوقانی را تحمل می کند باید از رطوبت محفوظ مانده و از ملاط مرغوب استفاده گردد. لذا اول دیوار محافظ را باهر نوع ملاطی که مقرون به صرفه جویی باشد ساخته و روی آن را با ملاط ماسه و سیمان اندود صیقلی می نماید، سپس در روی اندود ماسه وسیمان عمل عایق

کاری انجام داده و دیوار زیرزمین راباملاط ماسه و سیمان می سازند. در این روش عیب طریقه ی نخست وجود نخواهد داشت.
پیوندهای آجری(هشت گیر):
کلیه دیوارهایی که با آجر ساخته می شوند بایستی دارای پیوند باشند. بدین معنی که هر یک از آجرها به وسیله ی آجرهای ردیف بالا و پایین قفل وبسته شده وهمدیگر را بپوشانند وبه یک

دیگر قلاب شوند. دیواری که با چنین روشی ساخته می شود مقاومت آن بیش از دیواری است که پیوند آجری ندارد. دیوارهایی که فاقد پیوند(بند روی بند) می باشند همانند یک ستون(از پایین به بالا) عمل می نمایند.