بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
موضوع سمینار:کشت خون
اسلاید 3 :
آزمایش کشت خون آزمایشی است که عفونت خون را مورد بررسی قرار می دهد. در حالت طبیعی خون عاری از هرگونه باکتری و یا قارچ است. کشت خون می تواند نشان دهد که چه نوع باکتری و یا قارچی در خون وجود دارد.
عفونت باکتریایی در خون، باکتریمی نامیده می شود و بسیار اهمیت دارد، چون خون در سر تا سر بدن پخش است.
عفونت خون اغلب همراه با سایر عفونت های جدی اتفاق می افتد، مثل آن هایی که ریه، کلیه ها، روده، کیسه صفرا و قلب را تحت تاثیر قرار می دهند.
عفونت خون ممکن است زمانی که سیستم ایمنی ضعیف می شود، اتفاق بیفتد.
ممکن است در بالغین و یا نوزاد اتفاق بیفتد و بیماری هایی مثل سرطان ،HIV و یا مصرف کورتیکواستروئیدها و انجام شیمی درمانی که سیستم ایمنی بدن را ضعیف می کنند، نیز می توانند باعث ایجاد باکتریمی شوند
اسلاید 5 :
آمادگی های لازم برای انجام این آزمایش چیست؟
آمادگی و شرایط خاصی برای انجام این آزمایش لازم نیست.
اگر در فاصله زمانی نزدیک آزمایش، آنتی بیوتیک مصرف کرده باشند میبایستی به به مسئولین آزمایشگاه اطلاع داده شود.
اسلاید 6 :
روش صحیح نمونه گیری:
حجم نمونه مورد نیاز: حجم خون دریافتی جهت کشت بر حسب سن متفاوت می باشد.
بزرگسالانml : 5-10 اطفال:ml 1-3
شرایط نمونه گیری:
نیاز به ناشتایی یا آمادگی خاصی نمی باشد.
عمل خونگیری بایستی قبل از تجویز آنتی بیوتیک انجام شود.
خونگيري از بيمار حتي المقدور قبل از تجويز داروهاي آنتي بيوتيك انجام گيرد و بهترين زمان خونگيري قبل از شروع تب و لرز در بيمار است .
معمولا توصيه مي گردد كه 3-2 نمونه خون به فاصله يك ساعت از بيمار گرفته و كشت داده شود خونگيري بيش از 3 بار معمولا لازم نمي باشد.
اگر فرصت كافي قبل از شروع درمان وجود نداشته باشد بايد دو نوبت كشت خون از دو نقطه متفاوت بدن بيمار قبل از شروع درمان با آنتي بيوتيك گرفته شود.
اسلاید 7 :
ملاحظات نمونه گیری
نمونه گیر جهت خون گیری ملزم به پوشیدن دستکش می باشد. از آنجا که نمونه خون برای کشت می بایست در شرایط استریل گرفته شود، رعایت این نکته حائز اهمیت است که هر سطح آلوده ای که با مکان ضدعفونی شده خون گیری در تماس است نیز ضدعفونی گردد.
برای ضد عفونی کردن پوست جهت خونگیری ابتدا از الکل (اتانول) ۷۰ درصد و سپس از بتادین (پویدون آیوداین) با غلظت ۲% می توان استفاده کرد. یا اینکه می توان محلول ایزوپروپیل الکل ۷۰% در یدور ۱% بکار برد.
محل خونگیری وریدی را با بتادین بدقت تمییز نمایید و بگذارید تا پوست خشک شود.
بطری های کشت را با محلول بتادین تمیز کنید و بگذارید تا خشک شوند. بعضی از آزمایشگاه ها پیشنهاد می کنند پس از تمیز کردن با بتادین و خشک شدن در هوا، با الکل ۷۰% نیز تمییز گردد.
اسلاید 8 :
1. با استفاده از سرنگ مناسب خونگيري را انجام دهيد.
2. ميزان خون لازم جهت انجام كشت خون در بزرگسالان 10-5 سي سي و در اطفال و نوزادان 3-1 سي سي مي باشد .
3. پس از ضد عفوني كردن درب شيشه كشت با مواد ضد عفوني كننده فوق تزريق خون را انجام دهيد .
4. دقت شود تا هنگام تزريق خون هوا وارد محيط كشت نشود.
5. به هيچوجه درپوش پلاستيكي شيشه كشت هون را پاره نكنيد يا آن را برنداريد .
6. به هيچوجه از يك نمونه خون در دوشيشه يا بيشتر كشت ندهيد .
7. مشخصات كامل بيمار روي شيشه كشت خون درج گردد .
اسلاید 9 :
پس از نمونه گیری سر سوزن سرنگ را دور بیاندازید و پیش از تزریق نمونه خون به درون بطری کشت، سرسوزن استریل دوم را جایگزین نمایید.
چنانچه کشت هوازی و بی هوازی مورد نیاز باشد، ابتدا نمونه را به بطری بی هوازی تلقیح نمایید. پس از تلقیح به آرامی مخلوط کنید.
بر روی نمونه، نام بیمار، تاریخ، زمان و تشخیص های احتمالی را برچسب بزنید.
بطری های کشت را بلافاصله یا حداقل ظرف مدت ۳۰ دقیقه به آزمایشگاه منتقل نمایید.
مصرف هر گونه داروی مؤثر بر نتایج آزمون را روی برگه آزمایشگاه ذکر نمایید.
در مواردی که عامل تب مشخص است (پنومونی، مننژیت و …) دو کشت خون از دو بازو همزمان گرفته می شود و در ارزیابی تب با علت ناشناخته، سه کشت خون از سه محل آناتومیک مختلف با فاصله زمانی ۴۵ تا ۶۰ دقیقه ای گرفته می شود.
اسلاید 10 :
قبل از كشف ويروس ايدز معمولاً سر سوزن هاي كشت خون در هنگام ريختن خون به داخل محيط كشت تعويض مي شد تا احتمال آلودگي آن با باكتري هاي پوست كم شود، اما امروزه به دليل خطرات ناشي از فرورفتن سوزن به دست كاركنان اين كار انجام نمي شود و اين مس أله مي تواند دليلي براي ازدياد كشت هاي مثبت كاذب باشد . در يك بررسي متاآناليز نشان داده شده است كه خطر آلودگي كشتهايي كه با يك سوزن انجام شد3/7 درصد است در حاليكه وقتي از دو سوزن استفاده شد، احتمال آلودگي به 2 درصد كاهش پيدا می گردد.
اسلاید 11 :
موارد عدم پذیرش نمونه:
نمونه ای که بیش از ۴۸ ساعت از زمان جمع آوری آن گذشته باشد و کشت داده نشود.
نمونه خونی که در محیط انتقالی مناسبی قرار نگرفته باشد.
نمونه با برچسب (مشخصات) نادرست
حجم ناکافی نمونه
نمونه ای که پس از نمونه گیری در یخچال یا فریزر نگاهداری شود.
اگر نمونه ای غیرقابل قبول رسیده باشد، قبل از اینکه نمونه دور ریخته شود به پزشک یا ایستگاه پرستاری اطلاع داده می شود و نمونه ی دیگری درخواست می گردد.
اسلاید 12 :
محیطهای کشت
چون تنوع باکتریها زیاد است بنابراین از محیطهای زیادی برای کشت آنها استفاده میشود.
ساب کالچر Basic: شامل مواد مغذی و ضد انعقاد است. بلاد کالچرهای بطری:
Brian infusion broth
Trypticase soy broth
Supplemented peptone
Thioglycolate broth
محیطهای کشت تخصصی: کلمبیا – بروسلا براث
ماده نگهدارنده: سديم پلي آنتول سولفونيت Sodium-Poly anethol-Salfonate SPS شرايط نگهداري: در انكوباتور 37 درجه سانتيگراد
اسلاید 13 :
کشت خون در آزمایشگاه
ویال های کشت خون به محض ورود به اتاق تفکیک نمونه ، مورد ارزیابی قرار گرفته و با مطابقت دادن مشخصات بیمار با برگه مربوطه کشت خون وتائید صحت نمونه به انکوباتور منتقل می شود.
کشت خون بنا به درخواست به دو روش اتوماسیون و دستی انجام میشود.
روش دستی
الف-کاستانیدا ب- معمولی انجام می شود.
1-ویال های کشت خون پس از ورود به بخش میکروب و چک مجدد مشخصات بیمار و درخواست در سیستم HISردیف شده و در نوبت های 24-48-72ساعته روی محیط های پایه(بلاد آگار –EMBو شکلات آگار) کشت داده می شوند .
2-پس از انجام کشت پلیت ها را جهت انکوباسیون به انکوباتور37 درجه سانتیگراد منتقل مینماییم.
اسلاید 14 :
4- پس از اتمام مدت زمان انکوباسیون (24ساعت)اقدام به بررسی کلنی های رشد کرده نموده در صورت رشد میکرو ارگانیسم ها ابتدا رنگ آمیزی گرم و سپس با توجه به نوع باکتری ها اقدامات تشخیصی لازم را انجام داده و متناسب با آن اقدام به انتخاب دیسک های آنتی بیو گرام مینماییم.
5-برای انجام آنتی بیو گرام ابتدا سوسپانسیون میکروبی برابر کدورت 0/5 مک فارلند تهیه میکنیم.
6-انجام آنتی بیو گرام بر روی محیط مولر هینتون آگار و قرار دادن 6 دیسک مناسب با نوع میکروارگانیسم طبق رفرنس CLSI 2017 انجام میگیرد .
7-انکوباسیون در 37درجه سانتیگراد به مدت 24-18 انجام میگیرد.
8-در پایان اسکن پلیت در سیستم آنتی بیوگراف و بررسی هاله عدم رشد و قرائت نتایج و وارد کردن آن در سیستم HIS انجام میشود.
9-درصورت مثبت بودن نتیجه بلافاصله به صورت بحران گزارش میشود.
اسلاید 15 :
علائم رشد در محیط کشت
رسوب فولیکولار در سطح گلبولهای قرمز
کدورت یکنواخت یا کدورتی که در زیر سطح مایع کشت خون دیده میشود.
همولیز
انعقاد محیط کشت
ایجاد پوسته نازک در سطح
تولید گاز
دانههای سفید در سطح یا عمق گلبولهای قرمز
اسلاید 20 :
ایزولاتور سیستم کشت خون
ایزولاتور سیستمی است تک لوله ای برای کشت خون، که از لیز کردن و سانتریفیوژ نمونه برای تشخیص سپتی سمی و پایش اثربخشی درمان با داروهای آنتی بیوتیک استفاده می کند.
ایزولاتور یک لوله خلاء است که حاوی موادی است که سلول های قرمز خون را لیز می کند. سپس کنسانتره ای از باکتری و سایر ارگانیسم های موجود در نمونه در ته لوله از طریق سانتریفیوژ ایجاد می کند که این کنسانتره برای کشت بر روی پلیت های حاوی آگار تلقیح می شود.
ایزولاتور نسبت به روش های متعارف کشت خون دارای مزایای زیر است:
دوره انکوباسیون طولانی مدت مورد نیاز در روش معمول را حذف و سریعتر نتیجه مشخص می شود.
زنده ماندن باکتری های نمونه را بهبود می بخشد.
نتایج مثبت معتبر بیشتری از طریق مشاهده مستقیم آگار فراهم می کند، که بطور زیادی هر گونه آنتی بیوتیک موجود در نمونه را رقیق می کند.
عفونت های قارچی و چند میکروبی را نیز تشخیص می دهد.
استفاده در بالین بیمار راحت تر است زیرا خون مستقیما به داخل ایزولاتور کشیده می شود.
