پاورپوینت هدف وانواع بهره‏برداری استفاده از مراتع

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 2 :

استفاده چندمنظوره از اکوسیستم

جلسه اول
هدف وانواع بهره‏برداری استفاده از مراتع

اسلاید 3 :

مقدمه
مراتع از منابع طبیعی مهمی محسوب می‏شوند که دارای کارکردها و فواید بسیار متنوع برای محیط زیست و بشر می باشند و در طول تاریخ بشر همواره از مراتع جهت نیل به نیازهای معیشتی و رفاهی سود برده است. اما علی رغم تنوع در تولیدات و فواید مختلف مراتع، در ایران بیشترین بهره‏برداری و برنامه‏ریزی‏های مدیریتی جهت تغذیه دام‏های اهلی بوده است.

امروزه یکی از عوامل اصلی وضعیت فقیر و متوسط بیشتر مراتع مناطق گرمسیر و قشلاقی، حضور دام مازاد بر ظرفیت محسوب می‏شود. شناسایی راهکارهای عملی در کاهش این معضل و دستیابی به توسعه پایدار در مراتع از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد.

اسلاید 4 :

تعاریف مرتع
مرتع عبارت است از زمینی اعم از کوه و دامنه و یا اراضی مسطح که در فصل چرا دارای پوششی از نباتات علوفه ای خودرو بوده و با توجه به سابقه چرا عرفاً مرتع شناخته می شود.
به طور کلی در تعریف مرتع می­توان این گونه عنوان نمود: کلیه اراضی دارای پوشش گیاهی طبیعی به نحوی که خوراک دام از آن حاصل شده و تجدید حیات آن به صورت طبیعی انجام پذیرد.

بر گرفته از قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها و مراتع

اسلاید 5 :

ارزش اقتصادی مراتع
مراتع مناطق مختلف ایران به دلیل شرایط آب و هوایی و وضعیت‎های مختلف، دارای میزان تولیدات متفاوتی هستند. با توجه به قیمت هر کیلوگرم علوفه در سال 1393 (6839 ریال) ارزش تولید علوفه در مراتع ایران (حدود 84 میلیون هکتار) بسیار زیاد است.
ارزش مراتع تنها در تولید علوفه آنها نیست. ارزش یک هکتار مرتع در طول یکسال حدود 532 دلار پیش بینی شده است که ارزش علوفه ای آن صرفاً معادل 24/5 درصد بوده و 75/5 درصد مابقی ارزش های زیست- محیطی مانند حفظ خاک، تولیدآب، تنظیم گازها، دفع آلودگیهای هوا، حفظ ذخائر ژنتیکی گیاهی و جانوری، گرده افشانی و . می­باشد.

اسلاید 6 :

اهمیت مراتع
مراتع از جمله اکوسیستم های خاکی (Terrestrial Ecosystem) هستند که دارای خدمات و کارکردهای متنوع و فراوانی از جمله مواد زیر می باشند:
1-حفظ خاک و جلوگیری از فرسایش آن (60 تا 70 درصد)
2-تنظیم گردش آب در طبیعت (75 درصد روان آبهای سطحی )
3-حفظ ذخایر ژنتیکی گیاهی و جانوری (80 تا 85 درصد تنوع گونهای کشور)
4-ایجاد فضای سبز و تلطیف هوا
5-تامین علوفه مورد نیاز احشام عشایری و روستایی(حدود 40 درصد علوفه مورد نیاز دامهای کشور)
6-تامین بخشی از پروتئین مورد نیاز کشور (بالغ بر 31 درصد گوشت قرمز تولیدی سالانه کشور)
7-تولید محصولاتی نظیر گیاهان دارویی، صمغها و رزینها
8-اکوتوریسم
9-تامین غذا و مأمن وحوش و پرندگان
10-ترسیب کربن

اسلاید 7 :

خدمات مراتع بر اساس دسته بندی FAO
سازمان خوار و بار جهانی(F.A.O) این خدمات را در 17 گروه تقسیم بندی نموده که شامل موارد زیر است:
تنظیم گاز و ایجاد تعادل بین اکسیژن و گازکربنیک
تنظیم آب و هوا و تنظیم گازهای گلخانه ای
تامین آب توسط آبخیزها و لایه های آبی زیرزمینی
جلوگیری از فرسایش و حفظ خاک
تشکیل خاک
کنترل آلودگی ها و مسمومیت زدایی
تولید غذا نظیر ماهی، صمغ، شکار و سایر محصولات

اسلاید 8 :

خدمات مراتع بر اساس دسته بندی FAO
تولید مواد خام از قبیل الوار، سوخت، علوفه
جنبه های تفریحی، اکوتوریسم، ورزشی و .
گرده افشانی در جهت تولید مثل جوامع گیاهی
ارزش های فرهنگی
چرخه مواد غذایی
زیستگاه و پناهگاه حیات وحش
کنترل بیولوژیک آفات
بستری برای فعالیت های اقتصادی و زیستی
رونق دامپروری و پرورش زنبور عسل
ذخیره گاه ژنتیکی گونه های گیاهی و جانوری

اسلاید 9 :

دلایل تخریب مراتع در ایران
با وجود اهميت زياد پوشش گياهی متأسفانه دخالتها و رفتارهای سودجويانه و ناآگاهانه انسان در محيط باعث تخريب (Degradation) و نابودی بخشهای زيادی از جنگلها و مراتع در ایران شده است:
چرای بی رويه دام و با شدت غیر اصولی
عدم رعايت ظرفيت مراتع و زمان ورود و خروج دام
بوته کنی و قطع درختان برای مصارف سوخت و خانه سازی
تبديل مراتع و جنگلها به زمين کشاورزی
احداث راهها و عمليات معدنی غيراصولی
تغییر کاربری اراضی

اسلاید 10 :

Home work
What is the dominant vegetation type/s in your region? Report some beneficial use of them.
How you can participate in rangeland conservation practices in your region?

پوشش گياهی غالب محل زندگی شما از چه نوعی است؟ چند مورد از فوايد آنها را توضیح دهید.
چگونه می‏توانيد در حفاظت از پوشش گياهی محل زندگی خود نقش داشته باشيد؟
آخرین تاریخ قابل ارسال: 24/1/1399

اسلاید 11 :

منطقه رویشی زاگرس
منطقه زاگرس یکی از زیباترین مناطق ایران است که به دلیل داشتن شرایط اقلیمی و محیطی بسیار متنوع، از نظر تنوع زیستی بسیار غنی است.

تخریب مراتع در زاگرس مرکزی اثرات
نامطلوبی را بر سایر بخشهای اقتصادی
بر جا میگذارد و دراین رهگذر بیشترین
صدمات متوجه انسان به عنوان جزء اصلی
اکوسیستم خواهد بود.

اسلاید 12 :

منطقه رویشی زاگرس

اسلاید 13 :

منابع طبیعی در زاگرس
در برنامه‎ریزی‎های گذشته دیدگاه حاکم بر مدیریت مراتع، بر اساس تولید علوفه و بهره برداری از آن استوار بوده است.

در برنامه‎های توسعه‎ای کشور بایستی به گونه‎ای عمل گردد که جهت گیری اصلی آن به سمت موارد زیر باشد:
کاهش جدی فشار و حذف عوامل محدود کننده
متعادل کردن جمعیت انسانی و دامی با توان سرزمین
حفظ تنوع زیستی
ارتقاء اکوسیستم‎های مرتعی

اسلاید 14 :

دلایل تخریب منابع طبیعی در زاگرس
شیوهبهره برداری وابسته به طبیعت در زاگرس و تغییرکاربری اراضی در طول سالیان، موجب تخریب منابعطبیعی، توسعه غیراصولی و بهرهبرداری ناپایدار از منابع زیستی و طبیعی کوهستان زاگرس گردیده است.

در موارد شرائط طبیعی و اکولوژیکی زیستگاههای موجود در منطقه بهحدی تحت تأثیر عوامل ناپایداری قرارگرفته که غیرقابل برگشت به شرائط تعادل میباشد.

همچنینکشاورزی ناپایدار، بهره برداری ناپایدار از منابع آب، مدیریت نادرست پسماند، توسعه ناپایدار معادن و راههای ارتباطی، آبزیپروری ناپایدار، توسعه شهری و روستایی ناپایدار از جمله آن است.