بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
رویکرد روانشناسی
مبحث علوم شناختی
اسلاید 3 :
مقدمه
رویکردهای روانشناسی با تمایز بین ذهن و رفتار در پاسخ به سؤالات زیر هستنند.
ذهن چیست؟
محتویات ذهن چه چیزهایی است؟
چگونه این محتویات با هم واکنش نشان می دهند؟
ذهن چگونه اعمال ما را توضیح می دهد؟
اسلاید 4 :
روانشناسی چیست؟
به مطالعه علمی رفتار و فرانیدهای ذهنی گفته می شود.
روانشناسی به عنوان یک علم براي مشاهده، توصیف، پیش بینی و تبیین رفتار از روش هاي نظامند استفاده می کند.
رفتار هر کاري است که ما می توانیم انجام بدهیم و به صورت مستقیم قابل مشاهده است که پدیده های بیرونی و عینی هستنند که شامل راه رفتن، صحبت کردن و غیره است.
فرایند هاي ذهنی همان افکار ، احساسات، و انگیزه هایی هستند که ما انسان ها در درون خودمان داریم و قابل مشاهده مستقیم نیستند که پدیده های درونی ذهنی هستنند مانند ادراک، استدلال، زبان.
اسلاید 5 :
تاریخچه
در ابتدا روانشناس ها به تکنیک های درون بینی و پدیده شناسی تکیه کردند.
روانشناس های امروزی از پرسش نامه ها و بررسی های میدانی استفاده کرده، مطالعات موردی درباره یک فرد را تحلیل کرده و رفتارهای فرد را در محیط عادی از طریق مشاهده ی طبیعی ثبت می کنند.
تعدادی از روانشناس های امروزی در قلمرو رشته های علوم اعصاب و هوش مصنوعی گام نهاده و بخوبی از روش شناسی آن رویکردها نیز استفاده می کنند.
اسلاید 6 :
ارزیابی رویکرد روانشناسی
روانشناسی اولین رشته ای بود که بصورت اصولی آزمایش های تجربی را برای مطالعه ی ذهن بکار بست. بنابراین با نظریه های متفاوتی مواجه شد.
یک وظیفه ی بسیار مشکل داشتنند؛ تلاش برای فهم مسائلی که در آن زمان براحتی نمی توانستند مشاهده کنند یا اندازه بگیرند.
یک نظریه ی کلی و چارچوب گونه برای روانشناس ها وجود نداشت تا در آن چارچوب کار کنند.
اسلاید 7 :
نظریه های روانشناسی
تمام نظریه های روانشناسی قبل از انقلاب شناختی بوده اند که شامل:
اراده گرایی
ساختار گرایی
کارکرد گرایی
گشتالتی
روانکاوی (روان پویایی)
رفتار گرایی
اسلاید 8 :
اراده گرایی
این مکتب به ذهن بعنوان مجموعه ای متشکل از عناصر می نگریسته است، اما تأکید می کند این اجزا تحت تأثیر نیروی اراده در کنار هم چیده شده و اجزای عالی تر شناختی را تشکیل می دهند.
سعی داشته اند عناصر پایه ای ذهن را فهرست کرده و توضیح دهند که چگونه از واکنش بین آنها عناصر دیگری پدید می آیند.
این مکتب ایده پایه را از علم شیمی گرفته که ذهن نیز مثل دنیای فیزیکی از اجزای پایه ای ساخته شده است که با هم ترکیب شده و مجموعه های بزرگتری را شکل داده اند.
اسلاید 9 :
اراده گرایی
ویلهلم وونت بنیانگذار این رویکرد بوده است که پدر روانشناسی علمی است.
او تحت تأثیر جدول تناوبی مندلیف در تلاش بوده جدول تناوبی عناصر ذهن را ایجاد کند و مشخص نماید که چگونه این عناصر با هم ترکیب می شوند.
بنظر او این اراده است که عناصر جدید را تولید و خلق می کند. ذهن می تواند به طور ارادي عناصر فکري را در هم ترکیب کند و به هر شکلی در آورد.
روش او درون نگری یا ادراک درونی بود که روي احساس و ادارك متمرکز است.
اسلاید 10 :
اراده گرایی
وونت اعتقاد داشت که دقیقاً به همان صورت که هر کسی می تواند برای دیدن اشیای مختلف مانند میز وصندلی به دنیای بیرون نگاه کند برای تجربه کردن و توصیف اشیای ذهنی می توان به درون خود نگاه کرد.
وونت معتقد بود که روانشناسان باید به مطالعه آگاهی بپردازند. او بین دو نوع تجربه ی آگاهانه تفاوت قایل است. تجربه بی واسطه که همان احساس مستقیم است و تجربه واسطه ای که آنهای هستنند که از انعکاس ذهنی یک پدیده بوجود می آیند.
تأکید وی بیشتر بر روی بی واسطه است. چون معتقد بود که آنها بهترین راه برای توصیف عناصر پایه ای ذهن هستنند چون هنوز بوسیله ی فرایندهای تفکر رنگ و لعاب نگرفته اند.
اسلاید 11 :
اراده گرایی
این رویکرد با درنظر گرفتن این واقعیت که ماکل های یکپارچه را به جای مجموعه ای از عناصر منفرد درک می کنیم، وونت اصل بازتولید خلاق را که قانون برایند روانی نامیده شد، مطرح کرد.
مطابق این اصل ذهن بصورت فعال عناصر مجزا را طوری کنار هم قرار می دهد که کلیت تولید شده از آن دارای ویژگی های جدیدی خواهد بود. این خواص جدید رانمی توان بوسیله ی خواص عناصر مجزای تشکیل دهنده شان توضیح داد.
برای وونت بازتولید خلاق فرایند فعالی بود که در خلال آن، ذهن عناصر را گرفته و با صرف انرژی با هم ترکیب می کرد.
اسلاید 12 :
مزایا و معایب اراده گرایی
مزایا
موجب خروج روانشناسی از قلمرو فلسفه و ورود آن به محیط آزمایشگاهی و علمی را فراهم کرد. در واقع اولین تلاش علمی برای مطالعه ی ذهن بود.
معایب
یک تجربه ی ذهنی شاید در طی زمان تغییر کند.
شاید جدا کردن تجارب بی واسطه و با واسطه مقدور نباشد، چون عمل درون نگری، خود می تواند یک تجربه را تغییر دهد.
تفاوت های فردی نیز وجود دارد.
سرانجام وونت هرگز نتوانست فهرست کوتاهی از عناصر پایه ای ذهن را گردآوری کند که قابل مقایسه با فهرست عناصر جدول مندلیف باشد چون بر اساس تجارب بی واسطه ی حسی عناصر طولانی شد.
اسلاید 13 :
ساختارگرایی
بر اجزای تشکیل دهنده ی ذهن تمرکز دارد.
موضوع این مکتب تجربه ی آگاهانه بود و روش آن نسخه ی تعدیل شده از درون نگری همراه با تأکید بر روش علمی بود.
دیدگاه ساختارگرایی نسبت به ذهن این بود که ذهن عامل غیر فعالی متشکل از عناصر ذهنی است که براساس قوانین مکانیک با هم ترکیب شده اند.
در این رویکرد ذهن یک واکنشگر بوده و محیطی است که درون آن واکنش های ذهنی و فرایندها از هم باز می شوند.
اسلاید 14 :
ساختارگرایی
پایه گذار این مکتب روانشناس آمریکایی بنام ادوارد برادفورت تیچنر بود.
تیچنر ساختارگرایی را تحلیل ساختارهای ذهنی می دانست.
طبق نظر او، روانشناسی سه هدف داشت:
توصیف هوشیاری یا آگاهی از طریق ساده ترین و پایه ای ترین اجزای آن.
کشف قوانینی که طبق آن این عناصر با هم ترکیب شده اند.
فهمیدن ارتباط بین عناصر و حالت های فیزیولوژیک آنها.
تیچنر اعتقاد داشت که یک عنصر ذهنی وقتی پایه ای است که طی چندین آزمایش درون نگری، ثابت باقی بماند.
اسلاید 15 :
ساختارگرایی
تیچنر معتقد بود همه ی آگاهی ها قابل تنزل به سه حالت هستنند:
احساسات که عوامل اساسی ادراک هستنند.
تصورات که تصاویری شکل یافته در ذهن ها هستنند تا آنچه دریافت می کنند را مشخص و منقوش سازند.
عواطف که اجزای تشکیل دهنده هیجان ها هستنند.
احساس هاي بدنی به طور غیر فعال موجب تصاویر ذهنی می شود و در اثر تغییر تجربه حسی، تصاویر ذهنی تغییر می یابند.
اسلاید 16 :
ساختارگرایی
تیچنر ذهن را بعنوان یک سازوکار غیر فعال یا زمینه ای می نگرد که عناصر براساس قوانین مجموعه ترکیب شده اند.
او تمام حس ها را با پنج ویژگی مشخص کرد:
کیفیت: چیزی است که یک حس را از سایر حس ها متمایز می کند.
شدت: به این اشاره دارد که یک حس چقدر قوی است.
مدت زمان: نشان دهنده ی این است که یک حس چقدر طول می کشد.
وضوح: حس های که فرد به آنها توجه بیشتری می کند، وضوح بیشتری دارند.
گستردگی: وسعتی که یک حس پر کرده یا فضایی که اشغال می کند.
اسلاید 17 :
مزایا و معایب ساختارگرایی
مزایا
روش های علمی رابیشتر پالایش کرده.
برای مطالعه ی پدیده های ذهنی فنون مختلفی شامل اندازه گیری، مشاهده و آزمایش را بکار برد.
معایب
برخی تجارب ذهنی مانند عادات، بدون هوشیاری آگاهانه اتفاق می افتند، بنابراین در کل نمی توانند مورد درون نگری قرار بگیرند.
نقش عناصر سطح پایین تر ذهن بیش از حد مورد تأکید قرار گرفته و ادراک و تجربه ی کلی، نادیده گرفته شد.
اسلاید 18 :
کارکردگرایی
این رویکرد بجای تأکید روی محتویات ذهن روی این موضوع تأکید داشتنند که ذهن چکار می کند.
به مطالعه راههای پرداختند که چگونه ذهن اعمال مختلف را انجام می دهد.
در این مکتب به جای تأکید روی اجزا، بر عملیات ذهنی تأکید می شد که روی اجزا صورت می گیرد.
این رویکرد، کارکردهای ذهن ورفتار را از لحاظ تطابق با محیط بررسی کرد.
کارکردگرایی انطباق افراد زنده با محیط شان بود.
اسلاید 19 :
کارکردگرایی
توسعه و تحول در این رویکرد به جان دوی، جیمز رولاند آنجل و هاروی ای. کار نسبت داده شد. اما ویلیام جیمز پیشتاز و شفاف ترین توضیح دهنده ی آن بود.
بنظر جیمز یک عنصر ذهنی فردی در پاسخ به یک ادراک، تضمین نمی کند که همان عنصر در ذهن فرد دیگری که همان تجربه را درک می کند، وجود داشته باشد.
او دیدگاه ”ذهن بعنوان عناصر“ را با ایده ی ذهن بعنوان جریان سیال آگاهی جایگزین کرد که نشان می دهد ذهن فرایندی است که جریانش مداوم بوده یا تغییر می کند.
اسلاید 20 :
کارکردگرایی
جان دوی می گوید نباید رفتار را از منظر یک نگاه علمی مصنوعی مورد بررسی قرار داد، بلکه آنچه اهمیت دارد بررسی رفتار از جهت اهمیتی است که برای موجود زنده در سازگاری با محیط دارد.
دوی معتقد است در تلاش انسان برای تداوم حیات خویش، آگاهی و رفتار هر دو در خدمت ارگانیسم هستنند.
در واقع آگاهی، رفتار مناسب برای تداوم حیات را موجب می شود.
