پاورپوینت نظام جامع توانمندسازی مردم برای خود مراقبتی

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

نظام جامع توانمندسازی مردم برای خود مراقبتی

اسلاید 2 :

سلامت وسعت توانمندی فرد برای تغییر خود یا محیط
سلامت یعنی وسعت توانمندي فرد یا گروهی از افراد
براي درك خواستهها وآرمانها، برآورده ساختن نيازها و تغيير شرايط محيط يا كنار آمدن با آن
اين تعريف از غناي زيادي برخودار است و ايدههاي زير را دربردارد:
- رشد و تكامل فردي (درك آرمانها و خواستهها)
- تأمين نيازهاي پايه فردي (برآورده ساختن نيازها)
- توان سازگاري با تغييرات محيطي(تغيير محيط يا كنار آمدن با آن)
- وسيله اي براي نيل به يك هدف و نه يك هدف
- منبعي براي زندگي روزانه و نه هدف از زندگي
- نه فقط نبود بيماري (يك ديدگاه مثبت)
- يك ديدگاه كل نگر (منابع اجتماعي و فردي علاوه بر قابليتهاي جسماني)

اسلاید 3 :

منشور ارتقای سلامت اوتاوا( 1986)
ارتقاي سلامت
فرایند قادرسازي افراد براي كنترل بيشتر و بهبود سلامتي شان است
اولویت های اقدام ارتقای سلامت:
- ايجاد سياست عمومي سلامت
- خلق محيطهاي حمایتی
- تقويت اقدام جامعه
- توانمندسازی مردم
- بازنگري در خدمات بهداشتی

اسلاید 4 :

خودمراقبتی پديدة جديدی نيست
1- اقبال كنوني به خودمراقبتی، به دهه 1960 و 1970 برميگردد.
2- دراین دهه، محدوديت هاي سيستم سلامت تخصصي آشکار شد و نقش پزشكي مدرن در ارتقاي سلامت مردم مورد ترديد قرار گرفت، نشان داده شد كه ميزان مرگ و مير در انگليس مدتها قبل از حضور مراقبت هاي پزشكي مدرن در قرن بيستم كاهش يافته بود و آثار منفی مراقبت های پزشكي مدرن نيز مورد ارزيابي قرار گرفتند.
3- بعد از آن در اروپاي غربي و آمريكاي شمالي، تلاش براي اعمال کنترل بيشتر بر سلامت شخصي و خودمراقبتی، اهميت زيادي یافت. در امريكا علاقة مجددي به خود مراقبتی پيدا شد كه ريشه در نگرش ارزشی به خودكارآمدي، فردگرايي، دموكراسي و ضدیت با نخبه سالاری داشت. جنبش زنان بوستون از اولين مثالهاي تقويت خودمراقبتي و كتاب ما و بدن ما (1971) نيز از اولين ابزارهاي خودمراقبتي بود.

اسلاید 5 :

نهضت ادامه دارد
1- در دهه1970، رویکرد خودمراقبتی وسعت بيشتري يافت كه ناشي از جنبش های خودياري و رفاه بود.
2- ویک کری و فرایز، بر مبناي كار لابراتوآر لينكلن بوستون و برنامه آموسیست ارتش امريكا كه با استفاده از الگوريتم هايي پيراپزشكان را براي تشخيص و درمان بيماريهاي حاد به كار ميگرفت، كتاب مراقب سلامت خود باشيد را نوشتند و فرگوسن مجله خودمراقبتي را منتشر كرد.
3- متون آن زمان بر اين موضوع تأكيد ميكردند كه «مردم به عنوان مصرف كنندگان خدمات بهداشتی بايد اعتماد به نفس شان را افزایش دهند» و«موانع گوناگوني در راه رسيدن به سلامتي از طريق درمانهاي پزشكي وجود دارد».

اسلاید 6 :

علل اقبال عمومی به خودمراقبتی(دین و پادولا-1990)
1- تغيير الگوي بيماريها از حاد به مزمن
2- تغيير ديدگاه ها از درمان قطعي به مراقبت
3- افزايش نارضايتي حاصل از توسعه تكنولوژي ها و تخصصی شدن مراقبتهاي پزشكي
4- رشد دانش افراد غيرمتخصص
5- تمايل مردم به كنترل شخصي در مسايل بهداشتي و همکاري با متخصصان خودمراقبتی
6- ضرورت كنترل هزينهها

اسلاید 7 :

خودمراقبتی؛ مهم ترین شکل مراقبت های بهداشتی اولیه
خودمراقبتي مهم ترين شكل مراقبت اوليه بهداشتی در كشورهاي توسعه يافته که ساختار سلامت بهتري دارند و سطح سواد در آنها بالاتر است و نيز دركشورهاي درحال توسعه است كه تعداد بیشتری از مردم فقير هستند و دسترسي كمتري به مراقبت هاي بهداشتي تخصصي وجود دارد.
براي مثال یک فرد ديابتي در طول يك سال، به طور متوسط حدود 3 ساعت با يك متخصص بهداشتي تماس دارد و 8757 ساعت باقيمانده سال را با استفاده از توصيه هايي كه متخصصان در طول آن 3 ساعت ارايه داده اند يا با استفاده از مهارتي كه از طريق برنامههاي سازمان يافته آموزش خودمراقبتي کسب نموده، از خود مراقبت ميكند.

اسلاید 8 :

خودمراقبتی، چقدر و کجا؟
تخمين زده ميشود كه 65 تا 85 درصد همه مراقبتهاي بهداشتي به وسيله خود شخص و خانوادهاش، بدون دخالت متخصصان اعمال ميشود كه در آن از روشهاي سنتي و غيرطبي يا معالجه بیماری با اضداد آن استفاده ميشود.
خودمراقبتي دربرگيرنده فعاليتهايي مشتمل بر ارتقاي سلامت، پيشگيري از بيماري، درمان بيماري و مصدوميتها و درمان و توانبخشي بيماريهاي مزمن است.
مطالعه تعداد زيادي از دفاتر تقويم روزانه سلامتي طراحی شده براي ثبت رفتارهاي خود مراقبتی افراد توسط خود آنها، نشان داد که بخش كوچكي از بيماري ها به وسيله متخصصان مراقبت و درمان ميشود و بخش عمده مراقبت ها توسط بیمار و نیز اعضای خانواده اش صورت ميگيرد.

اسلاید 9 :

خودمراقبتی از دارو تا درمان
در برخي از مطالعات، استفاده از داروهاي بدون نسخه پزشک شايع ترين روش خودمراقبتی بوده است. در دهه 1980در انگليس، به دنبال تبدیل بعضي از داروها از قابل ارايه تنها با نسخه پزشک به فروش آزاد، مصرف داروهاي قابل فروش بدون نسخه افزايش يافت. در سال 1994، 33درصد از كل صورت حساب دارویی پرداخت شده توسط شبکه ملي سلامت انگلیس به این داروها اختصاص یافت. اين اتفاق در ساير كشورهاي اروپايي، آمريکا، استراليا و نيوزيلند نيز رخ داد.
مطالعات مقطعي جمعيتي نيز يافتههاي مشابهي داشت به طوري كه مشخص شد همیشه تنها بخش كوچكي از افراد دارای علايم جسماني به دنبال مراقبتهاي تخصصی می رفتند و بيشترين علايم بيماري به وسيله خودمراقبتي يا مراقبت از خانواده و فاميل يا دوستان درمان شدهاند.

اسلاید 10 :

درمان تخصصی، نوک کوه یخ درمان
مطالعه ای در اوايل دهه 60 نشان داد كه در انگليس، درصد زيادي از بيماريهاي شايع و مزمن به وسيله پزشكان درمان نشدهاند. درواقع، درماني که به وسيله پزشك اعمال ميشد، تنها نوک کوه يخي بیماری ها بود.
يافتههاي مشابهي از مطالعات بينالمللي روي استفاده از خدمات بهداشتی در 3 كشور امريكا، انگليس و يوگسلاوي گزارش شده است.
مطالعه جديدي در مكزيك نشان داد كه خودمراقبتي، شایع ترين پاسخ رفتاري به بيماري است، مهم ترین عوامل خودمراقبتي شامل شرايط اجتماعي، اقتصادي و محل سكونت است که به ویژه در ميان جمعيت فقيرتر و مناطق روستايي اهميت بيشتري مييابد.
خودمراقبتي جزء لاينفک تمام سطوح مراقبت بهداشتي اوليه و تخصصي است که اندکي تسهيل در روند اجراي آن ميتواند وضعيت بهداشتي، اقتصادي و اجتماعي كل جمعيت را بهبود بخشد.

اسلاید 11 :

خودمراقبتي: بيدارکردن توانايي بالقوه افراد براي مراقبت
خودمراقبتی عملي است كه در آن شخص از دانش، مهارت و توان خود به عنوان يك منبع استفاده کرده و به طور مستقل از ديگران، از سلامت خود مراقبت ميكند.
منظور از استقلال، تصميم گيري براي خويش با اتكاي به خود ميباشد که شامل مشورت و کسب کمک تخصصي يا غيرتخصصي از ديگران چه متخصص و چه غیرمتخصص نيز ميباشد.

اسلاید 12 :

مدل ارتقاي سلامت فرد-محور رامدر وهمکاران(1990)
هنگام مواجهه با يك مشكل بهداشتي يا براي حفظ و ارتقاي سلامت، 5 منبع اصلي در دسترس اشخاص است:
1- خود شخص
2- ساير افراد عادي
3- اطلاعات موجود در محيط
4- محيط
5- متخصصان

اسلاید 13 :

محیط

اسلاید 15 :

تعریف دورتی اورم از خودمراقبتی
خود مراقبتي اقدامات و فعاليتهاي آگاهانه،آموخته شده و هدفداري است كه فرد به منظور حفظ حيات و تأمين ، حفظ و ارتقاي سلامت خود و خانواده اش انجام مي دهد.  
1- خودمراقبتي قسمتي از زندگي روزانه مردم و شامل مراقبتي است كه به فرزندان، خانواده، دوستان، همسايگان و اجتماعات محلي نیز گسترش مييابد.
2- خودمراقبتي شامل اعمالي است که مردم انجام ميدهند تا تندرست بمانند، سلامت ذهني و جسمي خود را حفظ كنند، نيازهاي اجتماعي و رواني خود را برآورده سازند، از بيماري ها يا حوادث پيشگيري كنند، ناخوشيها و وضعيتهاي مزمن را بهبود بخشند و نيز از سلامت شان بعد از بيماري حاد و يا ترخيص از بيمارستان حفاظت کنند.

اسلاید 16 :

حیطه های خودمراقبتی
ارتقاي سلامت
اصلاح شيوه زندگي
پيشگيري از بيماري
پایش سلامت
حفظ سلامت
درمان بيماري
توان بخشي

اسلاید 17 :

خودمراقبتی مکمل خدمات تخصصی
خودمراقبتي بیشتر روی جنبه هايي كه تحت كنترل فرد هستند، تمركز دارد و جايگزين مراقبت تخصصي و سازماني نيست بلكه مكمل آن و يكي از عوامل تعيين كننده ميزان و چگونگي استفاده از آن است.
طبق نظر هولشتاین، دین و هایکی؛ خودمراقبتي بيشتر به معناي تعامل با سيستم مراقبت بهداشتی است تا استقلال از سيستم مراقبت تخصصي.
خودمراقبتي بستگي به فرهنگ و موقعيت افراد دارد، ظرفيت اقدام وانتخاب آنها را دربرميگيرد و دانش، مهارتهاي زندگي، ارزشها، انگيزه، جايگاه كنترل و احساس خودكارآمدي فرد بر آن موثر است.
بزرگ ترین دستاورد تقويت رویکرد خودمراقبتي اين است كه مردم تصميمات درستي درباره استفاده یا عدم استفاده از مراقبتهاي بهداشتي گرفته و رفتارهاي خود مراقبتی را به طور مناسب انتخاب و اجرا كنند.

اسلاید 18 :

مردم و سیستم کارآمد با خودمراقبتی
خودمراقبتی به وضوح بر كارآيي و مهارت های فردی مردم می افزاید و نبايد به عنوان بخشی از مداخلات بهداشتی كه هيچ كس تمايلی به اجرای آن ندارد يا دولت نمي تواند متخصصان كافي براي اجرای آن تربيت كند، مطرح شود.
خودمراقبتی، راهي است كه به وسيله آن افراد تلاش ميكنند از بيماري و معلولیت پيشگيري كنند و يكي از مفاهيم اصلي برای تاکید بر رفتار سالم مثبت است.
به اعتقاد پرایولت و مالو: هدف از خودمراقبتي، گسترش سيستم مراقبت بهداشتی كاراتری است كه مبتني بر بهره برداري كامل از تمام اجزا و تواناييهای فردی و تعاملات بین فردی مردم باشد.

اسلاید 19 :

طیف مراقبت

اسلاید 20 :

خودمراقبتی، مراقبت مشارکتی، مراقبت تخصصی
هر مثال خاص از مراقبت بهداشتی، در طيفي كه دامنه اش از خودمراقبتي100% مثل مسواك زدن منظم روزانه تا مراقبت حرفه اي 100% مثل جراحي اعصاب ميباشد، قرار مي گيرد.
بيشتر مراقبتها، مراقبت مشاركتي هستند که ميتوانند جزء كوچك يا بزرگي از خودمراقبتي را شامل شوند.
درمراقبت مشاركتي افراد يا خانوادهها با مراقبان سلامت اعم از پرسنل بهداشتي، پزشكان، پرستاران، كاركنان اجتماعي و داروسازان شريك هستند.