بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
مداخلات روانشناختی در درمان سوء مصرف مواد
اسلاید 2 :
مصاحبه انگیزشی
آموزش مهارت مقابله با میل به مصرف
افزایش انگیزش و تعهد برای پرهیز
آموزش مهارت های امتناع و جرات ورزی
تصمیمات به ظاهر نامرتبط
طرح همه جانبه برای مقابله
آموزش مهارت های حل مساله
آموزش اداره مورد
اسلاید 3 :
مصاحبه انگیزشی
اسلاید 4 :
بسیاری از مراجعان در جستجوی درمان، در خصوص تغییر، حالت دوسوگرایی دارند و میزان انگیزه در طی دوره درمان ممکن است فروکش نموده و مجددا افزایش یافته و برقرار شود.
مصاحبه انگیزشی نوعی روش مراجعه محوری رهنمودی به منظور تقویت انگیزه درونی برای تغییر از طریق حل دوسوگرایی تعریف شده است.
اسلاید 5 :
هدف اصلی مصاحبه انگیزشی ، افزایش انگیزه درونی برای تغییر که انگیزه درونی بیشتر از اهداف و ارزش های شخصی سرچشمه می گیرد تا منابع بیرونی
اسلاید 6 :
چه عواملی باعث می شود فرد وارد درمان شود؟
دوسوگرایی چیست؟
اسلاید 7 :
یکسری عوامل تهدید کننده باعث می شود فرد وارد درمان شود. پس از برطرف شدن این عوامل احتمال لغزش و عود بیمار تقویت می شود.
اسلاید 8 :
دوسوگرایی
افراد به خاطر اینکه هزینه های ناشی از تغییر بیش از فواید آن است تا حدودی نسبت به تغییر بی انگیزه می شوند و هنگامی که فواید آن بیش از هزینه ها باشد، انگیزه فرد برای تغییر بیشتر می شود. طرح دو سوگرایی به جای مقاومت، منجر به این می شود که هر دو جنبه دوسوگرایی و رابطه پویا بین دوطرف معادله با هم مورد بررسی قرار گیرد. دلایل فرد برای عدم تغییر محترم شمرده شده و در معادله تغییر مورد توجه قرار گیرد. مصاحبه انگیزشی از آن رو ساخته شده تا از طریق حل دوسوگرایی، انگیزه را در جهت تغییر افزایش دهد.
اسلاید 9 :
توجه به دو سوگرایی بیمار در مورد ترک یا عدم ترک مواد
بیمار را ترغیب کنید تا دلایل خود برای ترک مواد را بیان کند و به او کمک کنید تا با بررسی مزایای ترک مواد شخصا در مورد ترک آن تصمیم بگیرد.
مانند یک خبرنگار اطلاعات را از ذهن بیمار بیرون بکشیم و با توجه به اطلاعات برای بیمار کارتی تهیه کنید که یک سمت آن مضرات مصرف مواد و سمت دیگر آن فواید مصرف مواد را ثبت شود.
اسلاید 10 :
1. مصرف مواد چه تاثیری در زندگی شما داشته است؟ آیا مصرف مواد در زندگی شما تاثیری داشته است ؟
2. فواید مصرف مواد چه بود؟ (روی ارتباطات اجتماعی شما تاثیری داشت وقتی مصرف می کردی چطور با دوستان و خانواده ارتباط برقرار می کردی وقتی مصرف نمی کردی چطور؟ آیا روابط جنسی شما با مصرف تغییر می کرد؟
باید برای هریک از فواید مصرف مواد برنامه ریزی کرد و فوایدی که یک نوع خطای شناختی محسوب می شود شناخت درمانی کرد مثلا فکر می کند تنها راه حل برطرف کردن احساس خستگی ناشی از کار کردن، مصرف مواد است. این یک خطای شناختی است.
اسلاید 11 :
از یک برگه استفاده کنید و توصیف های بیمار در مورد فواید احتمالی تداوم مصرف مواد را در یک سوی برگه یادداشت کنید. توجه داشته باشید که برخی از بیماران در شروع کار در توصیف پیامدهای مثبت ادامه سوء مصرف مواد مشکل دارند. اما اکثر آن ها توجیه هایی را مطرح می کنند. مانند چیز هیجان انگیز دیگری در زندگی ندارم. یا در ارتباط با افراد کمتر احساس اضطراب می کنم یا بخش عمده ای از پول لازم برای تهیه مواد را از فروش آن تامین می کنم یا مواد رابطه جنسی را لذت بخش تر می کند.
اسلاید 12 :
سپس درمانگر با استفاده از سوالات باز پاسخ بیماران را ترغیب می کند تا هر یک از فواید ذکر شده را مورد ارزیابی قرار دهند.(مانند: به نظر می رسد داشتن مقدار زیادی پول در جیب مهم است، چه چیز دیگری برای شما مهم است؟ در بیشتر موارد بیماران بیان می کنند که عاقبت بسیاری از این کارها منفی و ناخوشایند است. به عنوان مثال در صورتی که سرخوشی ناشی از مصرف مواد به عنوان یک مزیت ذکر شود، ماهیت این سرخوشی مورد بررسی قرار می گیرد و در نهایت بیمار به یاد می آورد که کسالت و غمگینی به دنبال سرخوشی ظاهر شده و بیش از سرخوشی به طول می انجام. همچنین بیمارانی که مواد می فروشند، در می یابند که بخش عمده ای از سودشان صرف تهیه مواد می شود.
اسلاید 13 :
سپس درمانگر از بیمار می خواهد تا دلایل احتمالی خود برای ترک مواد را فهرست کرده و در قسمت دیگر برگه یادداشت کند. این دلایل متعدند و بیانگر پیامدهای منفی نظیر (نمی خواهم شغل خود را از دست بدهم، کمتر با والدینم اختلاف پیدا می کنم، پول زیادی برایم می ماند که می توانم چیزهای مورد علاقه ام را تهیه کنم) می باشد به بیمار آموزش داده می شود که این برگه را در کیف جیبی و ترجیحا در کنار پول خود نگه دارند. یک نگاه کوتاه به این برگه هنگام مواجه شدن با میل شدید به مصرف یا یک موقعیت خطر آفرین می تواند پیامدهای منفی مصرف مواد را برای فرد تداعی کند. ان هم درست زمانی که فقط سرخوشی و نشئه ناشی از مصرف مواد به یادش می آید.
اسلاید 14 :
در ابتدا بیمار تصور می کند زندگی بدون مصرف مواد بسیار بهتر خواهد شد در حالیکه بیمار تاکنون با یک نیروی کمکی (مواد) زندگی می کرده هم اکنون بایستی بدون نیروی کمکی با اضطراب، نگرانی ها و سایر احساسات بد بدون نیروی کمکی (مواد) به زندگی ادامه دهد. باید به بیمار آمادگی مقابله با چنین مسائلی را گوشزد کرد.
نکات ویژه را بایستی در پرونده ثبت کنیم و متناسب با آن در جلسات آینده با بیمار کار کنیم. مثلا هفته گذشته تصمیم گرفتی به آموزشگاه فنی و حرفه ای مراجعه کنی آیا بیمار مراجعه کرده است یا خیر؟
اسلاید 15 :
مراحل تغییر
شناسایی نیاز به تغییر و درک این موضوع که تغییر معمولاً به یکباره رخ نمی دهد و تغییر نیاز به زمان و صبر دارد.
افراد از مراحل مختلفی می گذرند تا متوجه می شوند که مشکلی دارند.
اسلاید 16 :
افراد با سطوح مختلف آمادگی به تغییر دست می یابند. مراحل مختلف تغییر با سطوح مختلفی از آمادگی برای تغییر در ارتباط است. و مشخصا 5 مرحله که افراد طی می کنند تحت عنوان مرحله قبل از تامل، تامل، آمادگی، اقدام به تغییر و نگهداری تغییر.
پیشرفت در طی این مراحل به جای خطی بودن حالت چرخشی و دایره وار دارد. به طوری که در هر لحظه می توان از این مسیر دایره ای خارج شد. برای مثال افرادی که در مرحله عمل هستند ممکن است برای مدتی به مرحله تامل برگشته و از آن جا یا به مرحله قبل از تامل پسرفت کنند. و یا اینکه دوباره به سمت مرحله عمل پیش روند.
اسلاید 17 :
افزایش آگاهی معمولا در مراحل قبل از تامل استفاده می شود. در حالی که کنترل و مراقبت از احتمال وقوع مجدد اغلب در مراحل بعدی ، یعنی عمل و حفظ تغییر کاربرد دارد.
اگر ناهمخوانی بین فرایندهای راهبردی و مراحل تغییر وجود داشته باشد، حرکت در طی مراحل تغییر (کنترل و مراقبت از احتمال وقوع مجدد) با مانع روبرو خواهد شد و مقاومت و عدم پذیرش در فرد ظاهر می شود.
در حالی که دوگانگی ویژگی مرحله تامل است ولی به عنوان پدیده ای طبیعی در مصاحبه انگیزشی مورد توجه است.
اسلاید 18 :
کمک به افراد برای تغییر (1)
کمک به افراد برای تغییر شامل:
افزایش درک آن ها از نیازشان به تغییر
کمک به افراد تا حرکت در طول مراحل تغییر را آغاز نمایند
از «جایی که بیمار قرار دارد» آغاز نمایید.
رویکردهای مثبت از مواجه (confrontation) موثرتر است
اسلاید 19 :
کمک به افراد برای تغییر (2)
مصاحبه انگیزشی عبارت است از کمک به دیگران برای عبور از مراحل تغییر.
اسلاید 20 :
اصول مصاحبه انگیزشی
مصاحبه انگیزشی بر4 اصل پایه ساخته شده است:
