بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
به نام ایزد یزدان
كاربرد كامپيوتر و MI در مديريت، تشخيص، و درمان بيماريها
اسلاید 2 :
مقدمه
عمیات پزشکی بر پایه انجام سیکل معاینه و تشخیص و درمان انجام می شود .
1_ معاینه ( observation)
2_ تشخیص (Diagnosis)
3_ درمان (Therapy)
جمع آوری داده
تفسیر داده و تولید اطلاعات
تصمیم گیری نهائی
ورود اطلاعات (Data entry)
پردازش (Data processing)
پیشنهااد عمل و یا اجراء (Output generation)
Computer processing
Health care
Three important stage
اسلاید 3 :
معاینه (OBSERVATION)
در مرحله معاینه ، بحث در خصوص اخذ و جمع آوری داده هاست . منظور از اطلاعات مناسب ، اطلاعاتی است که بتواند به ما در کاهش خطاها و ابهامات موجود در تشخیص بیماری کمک نماید .
تعریف
مشکلات
1_ عوامل ناخواسته و غیر طبیعی
در ارتباط با انجام معاینه
1_1_پاسخهای غلط و ناقص بیمار
2_1_وجود نویز و اغتشاش در ثبت سیگنالهای حیاتی بیمار
3_1_خطاهای موجود در آنالیز بیو شیمیایی
یکی از روشهای حل این مشکل دریافت
اطلاعات افزونه می باشد
(Redundancy)
اسلاید 4 :
تشخیص (DIAGNOSIS)
تعریف
تشخیص درست نتیجه تفکر و استنتاج اصولی و دریافت اطلاعات صحیح می باشد .
کمک کامپیوتر در این راستا هنگامی تحقق می یابد که تشخیص بر مبنای دانش سازمان یافته و تعمیم یافته پایه ریزی می شود.
روش
1_ سنتی :
1_1_ تصمیم گیری بر اساس اطلاعات دریافتی
2_1_درخواست تشکیل کمیته های پزشکی
3_1_ مراجعه به کتابها
گاها بر اساس تجربه شخصی تصمیم گیری می شود
امکان حضور متخصصین در یک لحظه مشکل است
امکان جستجو و یافتن اطلاعات مشکل است
2_ جدید :
1_2_ تصمیم گیری به کمک کامپیوتر
2_2_امکان ایجاد شورای پزشکی
3_2_استفاده ON_LINE از اطلاعات جدید
نیاز به کد شدن داده ها وجود دارد. که در این صورت
امکان استفاده ازسیستم های DSS وجود دارد.
امکان درخواست کمک از متخصصین در اقصی نقاط کشور وجود دارد
وجود E_BOOK و کتابخانه های الکترونیکی جستجوی متخصصین را راحتر کرده است .
اسلاید 5 :
درمان (TERAPY)
تعریف
اجرا به موقع و صحیح تصمیمات اخذ شده ، در راستای کمک به بهبودی بیمار مراجع
1_ موجود:
1_1_ تجویز دارو در دفترچه بیمه
2_1_ عمل جراحی بوسیله جراح
3_1_ آموزش در راستای کنترل بیماری
4_1_ارجاع بیمار به متخصصین در راستای
انجام روشهای لازم فرضاٌ فیزیو تراپی
عدم پیوستگی اطلاعات که در نهایت باعث عدم تکمیل پرونده پزشکی شخص می شود ، امکان گردش دقیق سیکل معاینه و تشخیص و درمان را مختل می سازد.
امکان استفاده از تکنولوژیهای جدید ذر راستای عمل جراحی به سهولت در دسترس نیست.
امکان آموزش فراگیر وجود ندارد.
امکان ارتباط با متخصصین در راستای بهبود بیمار وجود ندارد.
روش
1_ آتی:
1_1_ تجویز دارو در پرونده کامپیوتری
2_1_ عمل جراحی بوسیله جراح و به کمک تکنولوژی
3_1_ آموزش ON_LINEو کنترل از راه دور بیمار
4_1_ارجاع بیمار به متخصصین از طریق پرونده پزشکی فرد در راستای انجام روشهای لازم فرضاٌ فیزیو تراپی
پیوستگی اطلاعات که باعث تکمیل پرونده پزشکی شخص می شود ، امکان گردش دقیق سیکل معاینه و تشخیص و درمان را فراهم می سازد.
امکان استفاده از تکنولوژیهای جدید ذر راستای عمل جراحی در دسترس قرار می گیرد.
امکان آموزش فراگیر وجود خواهد داشت.
امکان ارتباط با متخصصین در راستای بهبود بیمار به صورت به لحظه وجود خواهد داشت.
اسلاید 6 :
سيستم هاي جامع اطلاعات بيمارستاني (HIS)سيستم هاي جامع اطلاعات بيمارستاني(HIS : Hospital Information System) كلية وظايف و عملياتي را كه در قسمت هاي مختلف يك بيمارستان اعم از معاینه ،تشخيصي، درماني، اداري، مالي، پژوهشي و آموزشي انجام مي شوند را تحت پوشش قرار داده و ضمن دريافت و ثبت دقيق اطلاعات هويتي و درماني بيمار، توانايي نمايش پيشرفت هر اقدام و تأثير آن عمل را بر ساير امور بيمار مشخص مي نمايد . با اين تعريف اگر به وظايف قسمت هاي مختلف بيمارستان توجه شود ، مشاهده مي گردد كه در اكثر قسمت هاي تشكيل دهندة بيمارستان ها به نحوي مدارك پزشكي نقش پشتيبان و مكمل دارد و در واقع مدارك پزشكي شكل عملي و قانوني به خدمات درماني اعم از سرپايي، بستري و روش هاي درماني مي بخشد .
HISچیست ؟
مشکل
عدم پشتیبانی سیکل معاینه و تشخیص و درمان بیماربه صورت پیوسته و ثبت موارد در پرونده پزشکی شخص
اسلاید 7 :
طرح یک سیستم (HIS)
مشاهده می شود که جایگاه خاصی برای سیستم MEDICAL INFORMATICS در نظر گرفته نشده است .
اسلاید 8 :
وضعیت موجود سیستمهای HIS
با توجه به ساختار فرآیندی موجود در یک بیمارستا ن که از طریق نظام کامپیوتری پشتیبانی می گردد ، مشاهده می شود که سیستم های جدید مرتبط با کنترل پروسه معاینه و تشخیص و درمان به چشم نمی خورد .
1_ عدم وجود پرونده پزشکی بیمار که به صورت الکترونیکی در سطح کشور در حال گردش باشد . ( سیستم های پیوسته بیمارستانی )
2_ عدم وجود سیستمهای DSS
3_ عدم وجود سیستمهای پزشکی از راه دور و مانیتورینگ بیمار
4_عدم وجود سیستمهای و. (در ادامه به تفصیل بررسی خواهد شد )
به جهت بررسی جایگاه سیستم MEDICAL INFORMATICS در بیمارستانها بررسی سیستمهای
فرآیندهای در حال اجراء در بیمارستان ها جالب توجه می باشد .
اسلاید 9 :
MEDICAL_INFORMATICS چیست ؟
این علم به همپوشانی دو مبحث گسترده پزشکی و انفورماتیک اشاره می کند :
در حقیقت ابزاری تحلیلی و سیستمی جهت توسعه روش های مدیریت ، کنترل فرآیند ، تصمیم گیری و تحلیل علمی داده های پزشکی است .
به گونه ای دیگر بر جنبه های تئوری و عملی پردازش اطلاعات ، ارتباطات ، برمبنای تجربیات و داده های حاصل از فرآیندهای پزشکی و بهداشت تاکید می کند .
انفورماتیک پزشکی را می توان علم و هنر ( the art and science ) دانش پزشکی نامید . زیرا شخص نه تنها علم و فرضیه ها و تئوریهای خود را دارا است بلکه از مهارت کار با سیستم های پردازشگر کامپیوتری را نیز برخوردار می باشد .
تعریف
اسلاید 10 :
زیر رشته های انفورماتیک پزشکی
اسلاید 11 :
زمینه های فعالیت و کاربرد انفورماتیک پزشکی
سيستم هاي جمع آوري، ذخيره سازي، بازيابي و ارسال تصاوير پزشکي
Medical Image Capturing, Archiving, Retrieving & Communication))
سيستمهاي تله مديسين شامل:
- Tele-Radiology
- Medicine robot-Tele
- Remote - clinics
- Tele-Echocardiography
- Tele-Pathology
- Tele-Diagnostics
- Tele-Surgery
سيستم هاي تعامل انسان و رايانه در پزشکي:
HCI (Human Computer Interface) in Medicine
سيستم هاي هوشمند در پزشکي Intelligent Systems in Medicine
سيستم هاي آموزش از راه دور در پزشکي E-Learning in Medicine
طراحي سيستم هاي کمک تشخيصي در پزشکي Computer Aided Diagnostics
اسلاید 12 :
سيستم اطلاعات سلامت Health Information System
استانداردها Standards
سوابق الکترونیکی سلامت Electronic Health record
بازیابی اطلاعات Information Retrieval
سیستم های تصمیمی گیری کلینیکی Clinical Decision systems
امنیت دیتاها Data Security
بیوانفورماتیک Bioinformatics
محاسبات پزشکی Medical Computing
زمینه های فعالیت و کاربرد انفورماتیک پزشکی :
قابل ذکر است که هریک از موارد مذکور دارای زیر شاخه های تخصصی خاص خود می باشند به عنوان مثال :
اسلاید 13 :
مثال یک (شبيه سازهاي بيماري در اينترنت)
امروزه در امر آموزش، شبيه سازها (simulator) مورد توجه بسيار قرار گرفته اند. شبيه سازها مي كوشند با ايجاد يك محيط حتي الامكان نزديك به واقعي ، قدرت تصميم گيري و جرات عمل را در دانشجويان تقويت نمايند. دانشجويان در اين محيطهاي مجازي و قبل از برخورد با موارد واقعي، علاوه بر مرور اندوخته هاي عملي خود، بدون ايجاد خطر براي ساير افراد، آنها را به مرحله عمل مي رسانند. شبيه سازها علاوه بر آموزش، در زمينه ارزيابي و امتحان علمي دانشجويان نيز بكار مي روند و بر اساس تصميماتي كه دانشجويان مي گيرند و اعمالي كه انجام مي دهند، امتياز مي دهند. حتما تا كنون در مورد شبيه سازهاي پرواز (Flight Simulator) مطالبي شنيده ايد كه براي آموزش اصول خلباني به دانشجويان،قبل از پروازهاي واقعي استفاده مي شوند.
در زمينه آموزش پزشكي نيز محيط هاي شبيه سازي شده بسياري ساخته شده اند تا قدرت هاي علمي و عملي دانشجويان پزشكي را افزايش داده و آنها را براي برخورد با موارد واقعي آماده كنند. شبيه سازهاي پزشكي جزئي از آموزش پويا (interactive) هستند كه در آنها دانشجو فعالانه در زمينه آموزش شركت مي كند و برنامه آموزشي نيز به نسبت تصميمات و اعمال دانشجو، واكنش نشان ميدهد.
در اینترنت منابع فراواني در زمينه آموزش پوياي (interactive) پزشكي وجود دارد كه به چند دسته كلي تقسيم ميشوند:
-شبيه سازهاي مجازي بيمار (Virtual interactive patient simulator)
-دوره هاي آموزشي (On-line courses) online
-آزمونهاي محاوره اي (Interactive examination)
-كنفرانسهاي مجازي (Virtual conferencing)
اسلاید 14 :
مثال دو (طراحي سيستم هاي کمک تشخيصي در پزشکي)
طراحي سيستم هاي کمک تشخيصي در پزشکي (Computer Aided Diagnostics)
متخصصان تکنولوژي جديد و منحصر بفردي ابداع کردهاند که امکان تشخيص سرطان سينه و انواع امراض قلبي را توسط تلفن موبايل فراهم ميآورد.
به گزارش سایت انجمن درمانگران ایران ، در قالب اين فناوري از طريق نصب نرمافزاري جديد و افزودن يک دوربين مادون قرمز ميتوان تلفن همراه را به يک ابزار تشخيصي فوقالعاده کارآمد مبدل کرد که نتايج بررسيهاي آن خيلي دقيقتر از معايناتي است که خود خانمها براي اطمينان از عدم ابتلا به سرطان سينه انجام ميدهند.
نتايح اين اسکن بلافاصله براي تجزيه و تحليل به آزمايشگاه ارسال ميشود تا ضرورت انجام تستها و معاينات بيشتر مورد بررسي قرار گيرد. دوربين مادون قرمز بکار گرفته شده از دو تکنيک موثر در تشخيص سرطان سينه بهره ميبرد که يکي از آنها تفاوتهاي درجه حرارت در بخشهاي مختلف سينه و ديگري روند جريان اکسيژن به اين نواحي را بررسي ميکند.
دوربين مزبور همچنين قادر به کنترل مواردي همچون فشار خون و ضربان قلب ميباشد. به گفته محققان با بهرهگيري از بيوفيدبکهاي اين دوربين ميتوان به بيماران در کنترل اختلالاتي همچون فشار خون بالا، ميگرن و صرع نيز کمک کرد.
اسلاید 15 :
تصمیم گیری پزشکی (Medical Decision making) چیست ؟
انفورماتیک پزشکی یک رشته علمی است که با منابع و روش های فرمولی شده برای ذخیره بهینه، بازیابی و مدیریت اطلاعات بیومدیکال برای حل مساله و تصمیم گیری می باشد .
اسلاید 16 :
اهداف اصلی انفورماتیک پزشکی چیستند ؟
- بالا بردن کیفیت مراکز سلامتی و پایین آوردن هزینه ها
- کاغذ بازی های پزشکی برای دنیای کنونی کافی نمی باشد
- نیاز به ضبط سوابق پزشکی به صورت دیجیتال و به صورت اشتراک شبکه های بین مراکز
- نیاز به کاهش هزینه ها به خاطر خطاهای پزشکی و تقلب های افراد
در حال حاضر ثبت سوابق پزشکی به صورت پرونده های کاغذی کافی نمی باشد. زیرا پیدا کردن این سوابق از بین کاغذها مشکل می باشد.دیگر آنکه مراکز نیاز به بالا بردن سطح کار و بهره وری دارند، که این موارد باعث ایجاد روشی برای ثبت اطلاعات پزشکی به صورت دیجیتال می باشد.
اسلاید 17 :
گروه انفورماتیک پزشکی در ایران
گروه انفورماتیک پزشکی ایران در محل مركز تحقیقات علوم و تكنولوژی در پزشكی قرار دارد. این مکان اولین مركز تحقیقاتی در زمینه كاربرد علوم و مهندسی در پزشكی در کشور است كه در مجتمع بیمارستانی امام خمینی، یكی از بزرگترین مجتمع های بیمارستانی كشور، تاسیس شده است. این مركز به دانشگاه علوم پزشكی تهران وابسته است و هدف كلی از تاسیس آن خدمت در راه استقلال صنعتی كشور و توسعه فنآوریهای طراحی و ساخت تجهیزات پزشكی با توجه به ملاحظات بومی بوده است.
اسلاید 18 :
پروژه های انجام شده در گروه انفورماتیک پزشکی در ایران
_ کلاسه بندي بافت تصاوير سونوگرافي بيماريهاي منتشر کبدي با استفاده از تبديل موجک
_ طراحي يک سيستم نمونه جهت ذخيره سازي و انتقال سيگنال الکتروکارديو گرافي از طريق اينترنت
_ ناحيه بندي بافت استروما در تصاوير آندومتر جهت کمک به تشخيص هيپرپلازي
_ طراحي رابط گرافيکي براي نمايش و تجزيه و تحليل تصاوير سه بعدي پزشکي با قابليت تشخيص هوشمند نواحي سرطاني روده بزرگ
اسلاید 19 :
مزایای توسعه انفورماتیک پزشکی
بهبود کیفیت مراقبت پزشکی
کاهش هزینه ارائه خدمات
رشد علوم پزشکی
توسعه انفورماتیک پزشکی منجر به موارد اشاره شده در ذیل و لذا منجر به بهبود کیفیت مراقبت وکاهش هزینه و همچنین رشد علوم پزشکی می گردد:
دسترسی آسان به داده ها، نتایج و سابقه بیماران
مدیریت و برنامه ریزی بهداشت
هماهنگی بهتر در مراقبت بین بخش های مختلف
سیستم های حمایت تصمیم، بانک های دانش و مشاوره، بر اساس سند، سیستم های هوشمند
مانیتورینگ کیفیت و استفاده از بازخورد ها برای تصحیح آن
ارتقای سیستم تبادل اطلاعات بین سایت های مختلف پزشکی و کاهش جرایم مختلف در این زمینه (هم از سوی پزشک و هم از سوی بیمار )می باشد
اسلاید 20 :
بيوانفورماتيک (BI) چیست ؟
بیوانفورماتیک علم نوینی است که در آن با استفاده از کامپیوتر، نرم افزارهای کامپیوتری و بانکهای اطلاعاتی سعی میگردد تا به مسائل بیولوژیکی بخصوص در زمینههای سلولی و ملکولی پاسخ داده شود در این علم با بکارگیری کامپیوتر سعی میگردد تا تحقیقات وسیعتری در خصوص پروتئینها و ژنها بعمل آید. بدین ترتیب دو فعالیت برجستهای که بیوانفورماتیک دانان به آن مشغول هستند پروتئومیک و ژنومیک میباشد.