پاورپوینت بررسی وضعیت کودکان کار و خیابان در ایران و جهان

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

به نام خدا
عنوان سمينار :
بررسي وضعيت كودكان كار و خيابان در ايران و جهان

اسلاید 2 :

مقدمه
كودكان جهان موجوداتي معصوم آسيب پذير ومتكي هستند، ولي آنان كنجكاو، پرجوش و سر شار از اميد نيز مي باشند. دوره خردسالي آنان بايد زماني براي شادي، صلح، بازي، فراگيري و رويش باشد. آينده كودكان بايد بر مبناي هماهنگي وهمكاري شكل گيرد. كودكان بايد همراه با گسترش بينش وكسب تجربه هاي نو به بلوغ برسند (اعلامیه جهانی حمایت از بقاء و رشد کودکان سازمان ملل، 1990).

اسلاید 3 :

وضعيت كودكان خياباني در ايران
یکی از آسیب های جدی که جامعه ي ما را تهدید می کند گسترش روزافزون کودکان خیابانی است که به دلایل گوناگون بخشي یا همه ي اوقات خود را درخیابان ها سپری وعمدتا" از طریق تکدی، بزهکاری و شغل های کاذب وفصلی امرار معاش می کنند.گرچه آمار دقیقی از تعداد این کودکان در دسترس نیست، آماری که بر اساس جمع آوری بخشی از این کودکان تهیه شده، بیانگر اهمیت وعمق این فاجعه ي عظیم ملی است که صرف نظر از مشکلات و مسایلی که در حال حاضر ایجاد می کند، پیامدهای ناگوارتری درآینده ای نه چندان دور برای جامعه در پی خواهد داشت

اسلاید 4 :

تعاريف و مفاهيم :كودكان خياباني چه كساني هستند؟
براساس تعاريف سازمان هاي بين المللي (سازمان جهاني بهداشت، يونيسف وآژانس بين المللي کودکان خياباني)کودکان خياباني را مي توان بر اساس وضعيت زندگي آنها به چهار گروه تقسيم کرد:
● کودکان بي خانمان که خانه وخانواده ندارند و درخيابان زندگي مي کنند. اين کودکان را اصطلاحا“ کاتن مي گويند.
● کودکاني که داراي خانه و خانواده هستند و به دلايلي مختلف از خانواده خود جدا شده اند و تنها به صورت گروه هاي کوچک و گاه زير پوشش باند هاي مربوط زندگي مي کنند.
● کودکاني که قبلا“ بي خانمان بوده اند اما در حال حاضر در سر پناه ها و مراکز حمايتي نگهداري مي شود.
● کودکاني که داراي خانواده هستند و با خانواده خود زندگي مي کنند. اما به دلايل مختلف وعمدتا“ فقر بيشتر اوقات خود را در خيابان مي گذارنند.

اسلاید 5 :

كودكان خياباني به دو دسته تقسيم مي شوند :
1.گروهي از آنان در خيابان به کارهاي مختلفی چون فروش گل، روزنامه، آدامس، زباله گردي، واکس زني و. مي پردازند اين گروه کودکان کار وخيابان را تشکيل مي دهند.
2. گروه ديگر به تنهايي يا همراه والدين خود به گدايي مشغولند ویا به عنوان ابزار تکدي گري مورد سوء استفاده قرار مي گيرد.
وجه اشتراک این گروه از کودکان :
1.بيشترين وقت خود رادر خيابان مي گذرنند.
2.از حقوق اساسي خود (آموزش. تغذيه. بهداشت. امنيت. و.) محرومند.
3. به علت حضور طولاني در خيابان مشکلات وآسيب هاي فراواني راتجربه مي کنند

اسلاید 6 :

چرا توجه به كودكان خياباني ضروري است؟
کودکي دوران حساس رشد و پرورش انسان است و توجه به اين سالهاي مهم و فراهم ساختن امکانات مناسب به منظور ايجاد زندگي بهتر براي کودکان از وظايف اساسي خانواده ها وسپس سیستم های رفاه اجتماعی توسط دولتها است. طبيعتاّ چنين کودکاني امکان رشد و پيشرفت خود و جامعه را بيشتر فراهم مي سازند.

کودکان آسیب پذیرند وقادر به دفاع از خود نیستند و نیاز به حمایت وکمک بزرگسالان دارند. در کشور ما آمار دقيقي از کودکان خياباني در دست نيست. آمارهاي غير رسمي تعداد اين کودکان را حدود بيست هزار نفر اعلام کرده است. سازمان بهزيستي آمارکودکان خياباني جمع آوري شده در سال 82 را تعداد 30188 نفر اعلام کرده است. در صورتي كه مقدار واقعي آن فراتر از اين مقدار مي باشد

اسلاید 7 :

پيامدهاي زيان بار پديده كودكان خياباني
از نظر رشد ذهني بين 17 تا 56 درصد آنان داراي مشکلاتي مانند بيسوادي، اختلالات گفتاري ، کمبود توجه وتمرکز ،اختلالات يادگيري وکمبود شناخت محيط پيرامون خود هستند.
از نظر رشد جسمي - حرکتي بين 60 تا 84 درصد کودکان خياباني با مشکلاتي مانند کم خوني، کاهش قد و وزن، بيمارهاي مربوط به دهان، چشم، قلب ،گوارش ،پوست وسوءتغذيه روبرو هستند.

از نظر رشد عاطفي- هيجاني بين 40 تا 89 درصد آنان از مشکلاتي مانند احساس حقارت، بي قراري و ناآرامي ،انتقام جويي، بدبيني، افسردگي، ترس و ناامني بحران هويت واضطراب رنج مي برند.

از نظر رشد اجتماعي بين 37 تا 80 درصد آنان مشکلاتي مانند پرخاشگري، خشونت، ناسازگاري، سرقت، سوءاستفاده جنسي ، تخريب، تمايل به بزهکاري، اعتياد و خريد وفروش مواد مخدر ومشکل در برقراري ارتباط مناسب با ديگران را دارند

اسلاید 8 :

در ايران چه عواملي در ايجاد پديده كودكان خياباني مؤثر است ؟
الف) عوامل اقتصادي مانند فقر، بي عدالتي ، بيکاري ،فاصله طبقاتي زياد در جامعه، توزيع ناعادلانه ثروت و.
ب) عوامل فرهنگي و اجتماعي از جمله ترکيب، ساختار و ازدياد جمعيت، مهاجرت، جنگ، تغيير ارزش هاي اجتماعي و فرهنگي، فاصله بين نسل ها، تضادهاي اجتماعي ونارسايي و کمبود قوانين حمايتي ازکودکان، وجود نگرش ها و باورهاي نادرست و تبعيض آميز از جمله نگرش به کودک به عنوان منبع درآمد، خشونت با کودکان، نبود سازمانهاي حمايت از کودکان و..
ج)عوامل خانوادگي مانند خانواده هاي پر جمعيت، گسسته و پرتنش، سابقه بزهکاري و اعتياد درخانواده، نا آگاهي والدين از نيازهاي آنها، عدم ارتباط مناسب با آنها و..

اسلاید 9 :

د) عوامل فردي يا زيستي - رواني مانند ويژگي هاي شخصيتي کودکان، ظرفيت رواني و توانمندي کودکان در بر خورد با مشکلات زندگي، بحران بلوغ و تأثيرات آن و.اين گروه از عوامل، خود تحت تأثيرعوامل اقتصادي، فرهنگي-اجتماع و خانوادگي قرار دارند

ازعوامل چهار گانه مذکور، در درجه اول عوامل اقتصادي و سپس عوامل خانوادگي به ويژه رفتار نامناسب با كودکان نقش مؤثري درايجاد اين پديده داشته اند

اسلاید 10 :

تا كنون چه اقداماتي در ارتباط با كودكان خياباني در كشور ما ايران انجام شده است؟
الف)اقدامات انجام شده توسط سازمانهاي دولتي:
اين اقدامات از سال 77 توسط سازمان بهزيستي با همکاري شهرداري، وزارت کشور و سازمان مديريت آغاز شد که از جمله :
تشکيل ستاد ساماندهي کودکان خياباني ، جمع آوري کودکان خياباني در تهران، تأسیس مراکزي براي نگهداري کودکان خياباني همراه با آموزش هايي براي آنان، برگزاري همايش هايي در ارتباط با کودکان خياباني، ايجاد ارتباط با سازمان هاي غيردولتي و بين المللي (يونيسف) و برنامه هاي مشترک با آنها

اسلاید 11 :

ب( اقدامات انجام شده توسط سازمانهاي غيردولتي:
ايجاد مراکز باز براي آموزش کودکان خياباني و ارتباط با خانوادهاي آنان در تهران، انجام پژوهش هايي در ارتباط با کودکان خياباني، برگزاري همايش، کارگاه، نمايشگاه در ارتباط با کودکان خياباني و حساس سازي و آگاه سازي مردم نسبت به اين مسأله، ارتباط و همکاري با سازمانهاي دولتي و يونيسف

ج) اقدامات انجام شده توسط يونيسف :
برگزاري کارگاه هاي آموزشي درارتباط با کودکان خيابانی؛ انجام يک پژوهش درمورد کودکان خياباني؛ ارتباط با سازمانهاي دولتي و اجراي طرح هاي مشترک با آنها و.

اسلاید 12 :

عوامل مؤثر در گسترش پديده كودكان خياباني
1) بدرفتاری پدر ومادر یا پدر و مادر خوانده با کودکان و نوجوانان .
2) مهاجرت دسته جمعی خانواده ها از روستا یا شهر های کوچک به شهرهای بزرگ که موجب آوارگی، سر گردانی روحی ومعنوی اطفال در محیط های بزرگ و نامأنوس می شود.
3) منطبق نبودن وضع زندگی وعادات واخلاق روستاییان با تمدن شهری.
4) افزایش سر سام آور هزینه های زندگی خانواده ها در مرکز شهرهای بزرگ وبرآورده نشدن نیاز های اولیه مثل غذا، مسکن و پوشاک .
5) کمبود فرصت های شغلی در جامعه واشتغال کودکان و نوجوانان به مشاغل کاذبی نظیر واکس زدن، سیگار فروشی، دستفروشی، روزنامه فروشی و پاک کردن اتومبیل ها در چهار راهها.
6) وجود اختلافات خانوادگی و نبود احساس آرامش و امنیت در محیط خانوادگی

اسلاید 13 :

سياست هاي موجود و نقدي بر آن:
از جمله این سیاستها، ایجاد خانه های سبز برای نگهداری از پسران خیابانی و ریحانه برای نگهداری از دختران فراری وخیابانی از این دسته است. مرکز خانه ي سبزکه از ابتدای سال 1376 فعالیت خود را آغاز کرده، با ایجاد دفاترثابت وسيار در مناطقی که معمولا" این گونه کودکان در آنجا پناه می جویند، از جمله پایانه های شرق، جنوب، مرقدامام، راه آهن وحرم حضرت عبدالعظیم تلاش می کند این کودکان رابه این خانه هدایت کند.این مراکز از نظر سازمانی و تشکیلاتی به معاونت اجتماعی شهرداری وابسته است.
همچنین، می توان به مرکز ساماندهی کودکان ونوجوانان خیابانی اشاره كرد که کانون اصلاح و تربیت احداث کرده است و در کنار آن مراکز وابسته به سازمان بهزیستی، کمیته ي امداد، شهرداری و برخی سازمان های خیریه (غیر دولتی).
يكي از سياست هايي كه در مرداد سال 1380 اجراي آن آغاز شده، اجراي طرح گسترده ستاد ویژه ای است که در وزارت کشور مستقر گرديده و نهادهای مسئول در آن عضویت دارند که این طرح بودجه 19 میلیارد ریالی را به صورت خاص برای جمع آوری کودکان خیابانی به خود اختصاص داده است

اسلاید 14 :

از جمله اشكالاتي كه به اين طرح وارد است مي توان به نكات ذيل اشاره كرد :
جمع آوری کودکانی از این قشر که مدت های مدیدی در خیابان ها زیسته اند وبا فرهنگ خیابان گردی مأنوس شده اند،بدون پیش بینی مکان و امکانات مناسب که بتواند پذيراي آنان باشد ،قطعا"بی نتیجه خواهد بود .این کودکان بسیاری از آموزش های بزهکارانه را در همین مرکز پناه دهنده از یکدیگر فرا میگیرند.
بسیاری از این کودکان سرپرست مناسبی ندارند و در نتيجه انتقال آن ها باعث خواهد شد که دیریا زود مجددا"به خیابان راه یابند و زند گی خیابانی را از سر گیرند.

اسلاید 15 :

راهكارها
1) آموزش درک و شناخت صحیح رفتار کودکان و نوجوانان در سنین گوناگون ونحوۀ رویارویی با مشکلات و رفتارهای خاص کودکان و نوجوانان به خانواده ها.
2) گسترش چتر آموزش کودکان در مناطق محروم و اتخاذ سیاست های مناسب برای ایجاد عزم ملی در این زمینه وایجاد زمینه های مناسب برای امکان ادامه ي تحصیل کودکان شاغل.
3) ادغام فعالیت های رفاهی برخی سازمان های حمایت کننده در زمینه ي رفاه اجتماعی همچون سازمان بهزیستی وکمیته ي امداد و هماهنگ کردن فعالیت آنها تا دستیابی به این هدف.
4) تدوین قوانین مناسب برای حمایت از حقوق کودکان.

اسلاید 16 :

5) سپردن کودکان رها شده ، بد سرپرست یا بدون سرپرست به خانواده های مناسب و نظارت بر نحوۀ آموزش و تربیت آنها.

بر اين اساس انجمن حمایت از کودکان کار که از سال 1381 تا کنون با هدف مبارزه علیه کار کودک و حمایت همه جانبه از این کودکان با مجوز رسمی وزارت کشور فعالیت‏هایش را آغاز کرده، پیش از این در دو شعبه بازار مولوی تهران و بم، کودکان آسیب دیده را تحت پوشش خدمات آموزشی وپرورشی قرارداده است

اسلاید 17 :

راهكارها يي براي كاهش پديده كودكان كار و خيابان در ايران
راهکارهاي بلند مدت در سطح کلان شامل فقرزدايي، تامين رفاه و عدالت اجتماعي، کاهش تبعيض طبقاتي با توجه به تأثير عامل فقر در ايجاد پديده کودکان خياباني.
1.توجه به آموزش همگاني به طور خاص براي والدين در زمينه تغيير نگرش هاي نامطلوب نسبت به کودکان، بازسازي فرهنگي جامعه به ويژه اعتياد و بزهکاري و تأکيد بر کاهش مشکلات اجتماعي از جمله افزايش جمعيت، مهاجرت، بيماري رواني و. .

2. بديهي است تحقق اين روش ها نياز به برنامه ريزي در سطح کلان اجتماع دارد و مستلزم تغييراتي در ساختارهاي اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جامعه است

اسلاید 18 :

راهکارهاي ميان مدت و کوتاه مدت درسطح سازمانهاي دولتي و غيردولتي مرتبط با کودکان شامل موارد زير :
1.تدوين الگو یا ارائه مدل از طریق بازنگري و ساماندهی فعالیت سازمانهای غیر دولتی حامی کودکان کار وخیابان.
2. نظارت بر اجراي دقيق قوانين موجود در مورد کودکان از جمله قانون کار، پيمان نامه حقوق کودک، قانون حمايت از کودکان و نوجوانان و مقاوله نامه 182 سازمان بين المللي کار که همه آنها در ايران به تصويب رسيده است.
3.حمایت از فعالیتها و اقدامات سازمانهای غیر دولتی حامی کودکان؛ ايجاد شبکه يا نظام يکپارچه حمايت از اين کودکان به منظور هماهنگي بين سازمانهاي دولتي و غيردولتي مرتبط، جلوگيري از دوباره کاري و ارائه خدمات مناسب به کودکان .
4. ساماندهي مناسب کودکان کار و خيابان وارائه راهکارهایی برای توانمند سازی خانواده آنها

اسلاید 19 :

وضعيت كودكان خياباني در ايران و جهان
در پیمان جهانی حقوق کودک که نمایندگان 191 کشور جهان در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال 1988 آن را پذیرفته اند ( ایران نیز در سال 1373 به صورت مشروط آن را پذیرفته است) کودک کسی است که کمتر از 18 سال داشته باشد، مگر این که براساس قانون ملی قابل اعمال، سن قانونی کمتر تعیین شده باشد(پیمان جهانی حقوق کودک،1989).
بر اساس بر آورد ها 75%از کودکان و نوجوانان خیابانی در طول روز مشغول به کارند و شبها نزد خانواده هایشان بر می گردند. و20%از کودکان خیابانی، هم در خیابانها کار می کنند وهم احتمالا ارتباطاتی با خانواده هایشان دارند. 5% باقیمانده نیز آنهايي هستند که معمولا" در خیابان ها به سر می برند و هیچ گونه ارتباطی با خانواده هایشان ندارند. (یونیسف، 1989)

اسلاید 20 :

براین اساس، در برخی کشورها مانند برزیل جوانانی که در خیابان به سر می برند 7میلیون نفر از جمعیت را تشکیل می دهند،در هند کودکان بی خانمان را 44 میلیون نفر تخمین زده اند که البته شامل کودکان کارگر نیز می شود. در آمریکای لاتین حدود 40 میلیون نوجوان و جوان رها شده وجود دارند که بدون هیچ گونه حمایت اجتماعی در خیابان ها سر گردان اند و دست به تشکیل گروه ها و باند هایی میزنند که پدید آورندۀ ساختاری اجتماعی برای بقای فردی وجمعی آنان است.

ازنظر سازمان تأمین اجتماعی کودکان خیابانی، کودکانی7 تا 15ساله، ایرانی الاصل، دارای شغل کاذب و بی بهره از آموزش هستند. در حالی که در بررسی هايی که اخیرا" انجام شده از 200 کودک خیابانی، فقط 90 نفر آن ها ایرانی و110نفر دیگر مهاجران خارجی بوده اند. ضمن این که با توجه به تعریف سازمان تأمین اجتماعی فقط 45نفر از آن ها کودک خیابانی قلمداد می شوند