پاورپوینت »برنامه درسی ملی

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 3 :

مَنْ عَمِلَ صَالحًِا مِّن ذَکَرٍ أَوْ أُنثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلنَحُْیِیَنهَُّ حَیَاة طَیِّبةًَ وَلنَجَْزِینَهَُّمْ أَجْرَهُم بِأَحْسَنِ مَا کَانُواْ یَعْمَلُونَ ( نحل 97 )

هرکس، مرد یا زن، عمل صالح انجام دهد و مؤمن باشد، قطعاً به » حیات طیبه « زنده اش می داریم و همانا آن ها را، در برابر بهترین اعمالی که انجام داده اند، پاداش خواهیم داد.

اسلاید 4 :

پیشگفتار

تحول بنیادین در آموزش و پرورش، تحولی عمیق و ریشه ای است که به تحول در مفاهیم نظری ، روندها و فرایندها، نقش ها و کارکردها و رویکردها منجر خواهد شد. در تحول بنیادین نوع نگاه به معلم، کتاب، مدرسه، کلاس درس و به ویژه دانش آموز دگرگون خواهد شد. این نگاه، معلم را در قله می بیند و همه شرایط و امکانات را برای الگو پذیری و تأسی دانش آموز به معلم جهت دستیابی به قله های انسانیت، علم و ادب و اخلاق فراهم می آورد. تفکر و تعقل، خلاقیت و نوآوری، بهره مندی از روش های نوین و فناوری های جدید، ایجاد محیطی با نشاط و شاداب، برپایی مدرسه دوست داشتنی، همه و همه در خدمت تربیت دانش آموزان برای دستیابی به مراتبی از حیات طیبه و قرب الهی می باشند.

تحقق این مهم نیازمند باز مهندسی نیروی انسانی با محوریت استقرار نظام رتبه بندی و نظام جذب و نگهداشت معلمان می باشد که به لطف الهی در دستور کار قرار دارد. اینک که » سند تحول بنیادین آموزش و پرورش « به مثابه قانون اساسی برای تحولات همه جانبه و دراز مدت به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای عالی آموزش و پرورش رسیده و در دستور کار وزارت آموزش و پرورش قرار گرفته است، باید تمام زیر نظام ها و مؤلفه های خرد و کلان نظام تعلیم و تربیت مورد بازخوانی و بازتولید قرار گیرد.

اسلاید 5 :

پیشگفتار

»برنامه درسی ملی «به عنوان یکی از زیر نظام های اصلی سند تحول بنیادین و به منزله
نقشه جامع یادگیری، زمینه ایجاد تحول همه جانبه، گسترده و عمیق در مفاهیم و محتوای آموزشی
را فراهم می آورد. این برنامه تحول آفرین با تدارک فرصت های تربیتی متنوع و جامع، درصدد است تا امکان کسب شایستگی های لازم جهت درک و ا صلاح موقعیت براساس نظام معیار اسلامی توسط دانش آموزان را میسور سازد و آنان را برای تکوین و تعالی پیوسته هویت خویش تا دستیابی به مراتبی از حیات طیبه یاری رساند. رسالت خطیر برنامه درسی ملی فراهم آوردن ساز و کارهای مناسب برای طراحی،تدوین، اجرا و ارزشیابی از برنامه های درسی در سطوح ملی تا محلی می باشد تا مبتنی بر فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی، مفاهیم آموزشی و تربیتی به صورت نظام مند و ساختار یافته در اختیار کودکان و نوجوانان قرار گیرد و محیطی با نشاط و مدرسه دوست داشتنی را به تصویر بکشاند.

اسلاید 6 :

از آنجا که موضوع برنامه ریزی درسی، یک رشته نوپا در کشور می باشد، لذا تدوین برنامه های
آموزشی، تألیف کتاب های درسی، تعیین زمان و ساعات آموزش، روش های تدریس، بهره گیری
از روش های متنوع یادگیری و تکنولوژی آموزشی در قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، از یک برنامه
جامع و همه جانبه نگر مبتنی بر فرهنگ اسلامی ایرانی تبعیت نمی کرده است که این امر آسیب ها و کاستی های فراوانی را به همراه داشته است. با گذشت زمان و افزایش دانش فنی در زمینه طراحی و تولید برنامه های درسی و انباشت تجربیات مفید و مغتنم و انجام پژوهش ها و مطالعات داخلی و تطبیقی، ضرورت تدوین یک برنامه راهبردی و جامع برای ساماندهی بهینه برنامه درسی و تولید محتواهای آموزشی در دوره ها و سطوح مختلف یادگیری بیش از پیش احساس می شد.

در پاسخ به این نیاز آموزشی و تربیتی، نظام تعلیم و تربیت، کارگروهی از خبرگان و کارشناسان ارشد آموزش و پرورش را با همکاری صاحب نظران و استادان حوزه های علمیه و دانشگاه ها مأمور تدوین برنامه درسی ملی نمود.کار تحقیق و پژوهش و تدوین این سند از اسفند ماه 1384 با تشکیل دبیرخانه طرح در سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی آغاز شد و پس از انجام مطالعات اولیه و ابلاغ مصوبه هفتصد و چهل و پنجمین جلسه شورای عالی آموزش و پرورش در اردیبهشت ماه 86 ، با پشتوانه نیرومند حقوقی ادامه یافت. با توجه به تعیین اهداف، تعریف و حدود طرح و خروجی مورد انتظار، کمیته های هفت گانه تخصصی به شرح ذیل تشکیل شد:
پیشگفتار

اسلاید 7 :

1-کمیته کلیات، اصول و مبانی2- کمیته محتوای آموزشی، پرورشی و حوزه های یادگیری 3- کمیته ساختار، مقاطع،
رشته ها و زمان 4- کمیته میزان اختیارات و کاهش تمرکز 5- کمیته ارزشیابی از پیشرفت تحصیلی و
راهبردهای یاددهی یادگیری 6- کمیته مواد، رسانه ها و محیط های یادگیری 7- کمیته ارزشیابی از برنامه درسی
ملی و اقتضائات اجرایی. همچنین برای جلب مشارکت فعال حوزه های صف و ستاد، کمیته های استانی و کمیته های ستادی طرح، آغاز به کار کردند.

خوشبختانه با تلاش خستگی ناپذیر دست اندرکاران، اولین نگاشت این برنامه سرنوشت ساز و تحول آفرین، در بهمن ماه 1387 آماده شد. هم زمان با بررسی و تصویب سند تحول بنیادین در شورای عالی آموزش و پرورش ( آذرماه 1388 ) و با عنایت به راهکار 1-1 سند مذکور، کار بررسی و اصلاح برنامه درسی ملی نیز سرعت یافت و تا سال 1390 بارها در معرض نقد و بررسی صاحب نظران، مدیران و معلمان قرار گرفت و سیر تکاملی خود را سپری کرد تا به شورای عالی آموزش و پرورش ارائه شد.

در دبیرخانه شورای عالی با تشکیل کار گروهی مرکب از کارشناسان شورا و جمعی از دست اندرکاران تدوین و صاحب نظران سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، ضمن وفاداری به بنیان های اصلی برنامه از جمله الگوی هدف گذاری و عناصر و عرصه های چهارگانه ارتباطی و با تکیه بر مبانی و دلالت های مفاهیم سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، متن جدید بازنگری، اصلاح و آماده شد. جلسات هماهنگی برای تفاهم و اجماع بر اصول و مبانی سند را که اینجانب نیز بر آن تأکید داشتم برگزار و طرح را نهایی نمودیم. بالاخره پس از 11 جلسه، به تصویب شورای عالی آموزش و پرورش رسید و برگ زرینی به تاریخ آموزش و پرورش کشور افزوده شد.

پیشگفتار

اسلاید 8 :

اینک یادآوری چند نکته را ضروری می داند:

تدوین و تصویب برنامه درسی ملی به عنوان نقشه جامع یادگیری برای اولین بار در تاریخ آموزش و پرورش افتخار بزرگی است که خداوند نصیب فرمود ؛ بر این موهبت بزرگ الهی سر تعظیم فرود آورده و شکرگزاری می کنیم.
این برنامه باید نقشه راه کلیه سیاست گذاری ها و تولید محتوای آموزشی و تربیتی از جمله تولید راهنمای برنامه های درسی دوره ها و پایه های تحصیلی، تعیین زمان و ساعات آموزشی تدوین و تألیف کتاب های درسی و کمک آموزشی، تولید بسته های آموزشی، رسانه های دیداری و شنیداری و الکترونیکی و. قرار گیرد.

اجرای مطلوب این برنامه، نیازمند مساعدت و توجه ویژه معلمان عزیز و بهره مندی از صلاحیت ها و شایستگی های حرفه ای و تخصصی مناسب آنان می باشد، لذا مفاد آن باید در مهندسی نیروی انسانی و در برنامه های آموزشی، جذب و توانمندسازی و بازآموزی معلمان در سطوح مختلف توسط دانشگاه فرهنگیان، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی و مراکز آموزشی های ضمن خدمت مورد توجه جدی قرار گیرد.

اسلاید 9 :

تدوین برنامه راهبردی و جامع یادگیری مبتنی بر آموزه های اسلامی و معارف وحیانی، متناسب با
نیازهای حال و آینده جامعه در دنیای متحول کنونی، منطبق با ویژگی ها و نیازهای دانش آموزان و بهره مند از آخرین یافته های علمی و پژوهشی، کار سترگ و بلندی است که با عنایات الهی و تلاش دست اندرکاران، گام نخست آن برداشته شد و تکمیل و تکامل آن نیازمند همراهی و مساعدت صاحب نظران و کارشناسان مجرب است که همگان را به یاری می طلبیم.

5. در پایان لازم می دانم از تلاش ها و زحمات کلیه کارشناسان، محققان و پژوهشگران، دست اندرکاران، مسئولان کمیته ها و مجریان و مشاوران این طرح ملی در ستاد، استان ها، سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، دبیرخانه و اعضای شورای عالی آموزش و پرورش، شورای معاونان وزارت آموزش و پرورش و به ویژه حجت الاسلام علی ذوعلم مدیر طرح، حجت الاسلام محمدیان رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی، مهندس مهدی نوید ادهم دبیر کل شورای عالی آموزش و پرورش و وزرای آموزش و پرورش تشکر نمایم و از خداوند متعال مسألت دارم این کار مهم و تأثیر گذار را که در طول 40 ماه گذشته مسئولیتم دغدغه اساسی اینجانب و همکاران عزیزم بوده است توشه آخرت قرار دهد.

» من الله التوفیق و علیه التکلان «

اسلاید 10 :

برنامه ملی درسی جمهوری اسلامی ایرا ن

اسلاید 11 :

برنامه ملی درسی جمهوری اسلامی ایرا ن (1)

مبانی فلسفی و علمی برنامه درسی ملی

مبانی فلسفی و علمی این برنامه همانند سایر اسناد همطراز خود مبتنی بر مبانی نظری سند تحول بنیادین نظام تعلیم و تربیت رسمی و عمومی( مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی) می باشد و از این مجموعه، آن بخش از مبانی که مستقیماً به حوزه ی برنامه درسی دلالت دارد و به عنوان مبانی خاص برنامه درسی تلقی می شود، در پیوست آمده است.

....
1-برنامه درسی ملی سندی است که نقشه کلان برنامه درسی و چارچوب نظام برنام هریزی درسی کشور را به منظور تحقق اهداف آموزش و پرورش

نظام جمهوری اسلامی ایران تعیین و تبیین می نماید.

اسلاید 12 :

2. چشم انداز

برنامه های درسی و تربیتی آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران در راستای فرهنگ و تمدن اسلامی ایرانی، با تکیه بر میراث گرانبها و ماندگار رسول الله )ص( قرآن کریم و عترت )ع( تحقق جامعه عدل مهدوی )عج( و چشم انداز نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی در افق 1404(1) با بهره گیری از الگویی پیشرفته و بومی زمینه تربیت نسلی(2) موحد، مؤمن و معتقد به معاد و آشنا و متعهد به مسئولیت ها و وظایف در برابر خدا، خود، دیگران و طبیعت، حقیقت جو و خردمند، دانش پژوه و علاقمند به علم و آگاهی، عدالت خواه و صلح جو، ظلم ستیز، جهادگر، شجاع و ایثارگر و وطن دوست، مهرورز، جمع گرا و جهانی اندیش، ولایت مدار و منتظر و تلاشگر در جهت تحقق حکومت عدل جهانی، با اراده و امیدوار، خود باور و دارای عزت نفس، امانتدار، دانا و توانا، پاکدامن و با حیا، انتخابگر و آزاد منش، متخلق به اخلاق اسلامی، خلاق و کار آفرین، مقتصد و ماهر، سالم و با نشاط، قانون مدار و نظم پذیر، وفاداربه ارزش های اسلام ی، ملّی و انقلابی و آماده ورود به زندگی شایسته فردی، خانوادگی و اجتماعی بر اساس نظام معیار اسلامی را فراهم می سازد.
....
1- سند تحول بنیادین آموزش و پرورش مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی آذر ماه 1390

2-برگرفته از هدف های کلان سند تحول بنیادین آموزش و پرورش مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی آذر ماه 1390

اسلاید 13 :

این برنامه ها دارای ویژگی های زیر است:
مبتنی بر مبانی و ارز شها و معارف اسلام ناب محمدی )ص( ؛
برخوردار از یافته های معتبر علمی و پژوهشی با تأکید بر بومی سازی آنها؛
بهره مند از دستاوردها و یافته های علمی فرهنگ و تمدن اسلامی ایرانی؛
منسجم، متعادل، کارآمد، نشاط آفرین، پویا، انعطاف پذیر و مشارکت پذیر در تولید و اجرا؛
ناظر به ویژگی ها، نیازها و فطرت الهی دانش آموزان و نیازهای اساسی جامعه؛
بهر همند از تجربه های موفق ملّی و جهانی با استفاده از ابزارها و شیو ههای علمی و اثربخش؛
برخوردار از رویکردی نوآورانه، آینده پژوهانه، واقع بینانه، متناسب با فطرت الهی انسان ؛
تأکید کننده بر نقش مدرسه به عنوان جلوه ای از تحقق مراتبی از حیات طیبه و زمینه ساز جامعه عدل مهدوی (عج)(1) کانون اصلی تحقق اهداف برنامه های درسی و تربیتی.
...
سند تحول بنیادین آموزش و پرورش مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی آذر ماه 1390 ص 17

اسلاید 14 :

3- اصول ناظر بر برنامه های درسی و تربیتی

این اصول به صورت هماهنگ و درهم تنیده ناظر بر سیاست گذاری، برنامه ریزی و مدیریت برنامه های درسی و تربیتی از سطح ملی تا سطح مدرسه است:

1-3- دین محوری
تمامی اجزا و عناصر برنامه های درسی و تربیتی باید مبتنی بر مبانی توحیدی و اصول و ارزش های اسلام ناب محمدی )ص (باشد. این اصل برسایر اصول نیز حاکم می باشد.

2-3- تقویت هویت ملی
برنامه های درسی و تربیتی باید زمینه تقویت و پایداری هویت ملی را با تأکید بر تعمیق باورها و ارزش های اسلامی،
فرهنگ و تمدن اسلام و ایران، زبان و ادبیات فارسی، ارزشهای انقلاب اسلامی، میهن دوستی، وحدت و انسجام فرهنگی، استقلال ملی و همبستگی اسلامی فراهم آورد.

3-3- اعتبار نقش یادگیرنده
برنامه های درسی و تربیتی باید به نقش فعال، داوطلبانه و آگاهانه دانش آموز در فرآیند یاددهی یادگیری و
تربیت پذیری توجه نماید و زمینه تقویت و توسعه روحیه پرسشگری، پژوهشگری، خلاقیت و کارآفرینی را در وی فراهم سازد.

اسلاید 15 :

4-3- اعتبارنقش مرجعیت معلم ( مربی 1)
برنام ههای درسی و تربیتی باید به نقش مرجعیت (2) معلم در هدایت تربیتی برای تقدم تزکیه بر تعلیم، غنی سازی محیط تربیتی و یادگیری، فعال سازی دانش آموزان در فرآیند یادگیری و تربیت پذیری و ترغیب آنان نسبت به یادگیری مستمر توجه نماید. همچنین زمینه ی ارتقاء صلاحیت های اعتقادی،اخلاقی،حرفه ای و تخصصی معلم را فراهم سازد.

5-3- اعتبار نقش پایه ای خانواده
برنامه های درسی و تربیتی باید ضمن تقویت بنیان خانواده و تحکیم مناسبات خانوادگی و صله رحم، زمینه کسب شایستگی ها و مهارت های لازم برای تشکیل و مدیریت خانواده مبتنی بر ارزش ها و معارف الهی و تعمیق آداب و سبک زندگی اسلامی ایرانی دانش آموزان را فراهم آورد.
....
در این سند واژه های معلم و مربی مترادف هم به کار رفته است و به فردی اطلاق می شود که رسالت خطیر تربیت دانش آموزان را در نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی
بر عهده دارد. (تحول بنیادین آموزش و پرورش مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی آذر ماه1390)
مبانی نظری تحول بنیادین آموزش و پرورش مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی آذر ماه 1390 ص 2

اسلاید 16 :

6-3- جامعیت
برنامه های درسی و تربیتی باید به نیازهای گوناگون دانش آموزان و جامعه در سطوح محلی، منطقه ای، ملی و جهانی در
کلیه ساحت های تعلیم و تربیت (3) تأکید کند.

7-3- توجه به تفاوت ها
برنامه ها ی درسی و تربیتی باید ضمن تأکید بر ویژگی های مشترک، به تفاوت های ناشی از محیط زندگی )شهری،
روستایی، عشایری، فرهنگی و جغرافیایی(، جنسیتی و فردی دانش آموزان )استعدادها، توانایی ها، نیازها و علایق( توجه
کرده و از انعطاف لازم برخوردار باشد.

8-3- تعادل
برنامه های درسی و تربیتی باید به رعایت تعادل و پرهیز از افراط و تفریط و رعایت تناسب و توازن در توجه به
ساحت های تعلیم و تربیت، هدف و محتوا و بهره گیری از رو شهای متفاوت در طراحی، تولید، اجرا و ارز شیابی از
برنامه ها پایبند باشد.
....
ساحت ها شامل تعلیم و تربیت اعتقادی،عبادی و اخلاقی،تعلیم و تربیت اجتماعی و سیاسی، تعلیم و تربیت زیستی و بدنی، تعلیم و تربیت زیباشناختی و هنری، تعلیم و تربیت
اقتصادی و حرفه ای، تعلیم و تربیت علمی و فناورانه است(سند تحول بنیادین آموزش و پرورش مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی آذر ماه 1390)

اسلاید 17 :

9-3- یادگیری مادام العمر
برنام هه ای درسی و تربیتی باید زمینه کسب شایستگی ها و مهارت های لازم برای استمرار و معنا دار شدن یادگیری
و پیوستگی تجارب یادگیری در زندگی را برای دانش آموزان تأمین کند.

10-3- جلب مشارکت و تعامل
فرآیند برنامه ریزی درسی و تربیتی باید زمینه مشارکت و تعامل مؤثر معلمان، دانش آموزان، خانواده ها و سایرگروه های ذینفع، ذیربط و ذیصلاح را در طراحی، تولید، اجرا و ارز شیابی برنامه ها فراهم نماید.

11-3- یکپارچگی و فراگیری
برنامه های درسی و تربیتی باید برای تمام دانش آموزان (دانش آموزان عادی، دانش آموزان با نیازهای ویژه و استعداد های درخشان) به صورت به هم پیوسته و یکپارچه طراحی و تدوین شود. این برنامه ها باید با رعایت انعطاف پذیری، با نیازهای هریک از گروه های دانش آموزان با نیازها و استعداد های خاص انطباق و سازگاری داده شود(1).
....
تغییرات ناشی از این انطباق و سازگاری باید به تصویب شورای عالی آموزش و پرورش برسد.

اسلاید 18 :

4- رویکرد و جهت گیری کلی
رویکرد برنامه های درسی و تربیتی » فطرت گرایی توحیدی« است . اتخاذ این رویکرد به معنای زمینه سازی لازم جهت
شکوفایی فطرت الهی (1) دانش آموزان از طریق درک و اصلاح مداوم موقعیت (2) آنان به منظور دستیابی به مراتبی از
حیات طیبه است.
...
فطرت سرشتی الهی در وجود آدمی است: یعنی آدمی نسبت به مبدأ عالم هستی معرفت و گرایشی اصیل )غیر اکتسابی( دارد. این فطرت می تواند فعلیت یافته، صیقل بخورد
و توسعه پذیرد و می تواند به فراموشی سپرده شود. فطرت در جنبه معرفتی آن، معرفت حضوری انسان به خداست و در بعد گرایش، میل به پرستش، حقیقت
جویی، فضیلت خواهی و زیبایی دوستی از اهم گرایش های فطری انسان است. مبانی نظری تحول بنیادین در نظام تربیت رسمی و عمومی جمهوری اسلامی ایران
آذر ماه 1390 ص 58 و 59
منظور از موقعیت، وضعیت مشخص، پویا و قابل درک و تغییری است که حاصل تعامل پیوسته فرد به منزله ی عنصری آگاه، آزاد و فعال با خداوند وگستره ای از
جهان هستی(خود، طبیعت و جامعه) در محضر خداوند متعال است (که حقیقتی برتر و خالق همه ی جهان و فراتر از همه موقعیت ها است). بنیان نظری تحول راهبردی در
نظام تربیت رسمی و عمومی جمهوری اسلامی ایران - ص 442

اسلاید 19 :

در این رویکرد:

1-4- دانش آموز:
امانت الهی و دارای کرامت ذاتی است.
فطرت الهی در وجود او نهفته است و قابلیت شکوفایی و فعلیت یافتن دارد.
همواره در موقعیت است و می تواند آن را درک کرده و با انتخاب احسن خویش در راستای اصلاح مداوم آن حرکت نماید.
توانایی انتخاب، تصمیم گیری و خویشتن داری دارد و می تواند با محیط یادگیری، رابطه تعاملی برقرار کند و تابع بی چون و چرا و مقهور محیط نیست.

5. از اراده و انگیزه برخوردار است که در فرآیند یاددهی یادگیری، نقش اساسی دارد.
6. درفرآیند یاددهی یادگیری و تربیت پذیری و توسعه شایستگی های خویش به لحاظ ذاتی نقش فعال دارد.
7. دارای قابلیت ها، تجربیات، ظرفی تها و توانایی های گوناگون است.

اسلاید 20 :

2-4- معلم)مربی(:

1- در مسیر راه انبیا و ائمه اطهار)ع(، اسوه ای امین و بصیر برای دانش آموزان است.
2- با شناخت و بسط ظرفیت های وجودی دانش آموزان و خلق فرصت های تربیتی و آموزشی زمینه درک و انگیزه
اصلاح مداوم موقعیت آنان را فراهم می سازد.
3- زمینه ساز رشد عقلانی، ایمانی، علمی، عملی و اخلاقی دانش آموزان است.
4- راهنما و راهبر فرآیند یاددهی یادگیری است.
5- برای خلق فرصت های تربیتی و آموزشی مسئولیت تطبیق، تدوین، اجرا و ارزش یابی برنامه های درسی و تربیتی
در سطح کلاس را بر عهده دارد.
6- یادگیرند ه و پژوهشگر آموزشی و پرورشی است.