بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
آلودگی صوتی
اسلاید 2 :
کم شنوایی تنها چیزی است که ما به عنوان تاثیر مخرب صدای بلند بر سلامت شنوایی با آن آشناییم در حالی که در جامعه صنعتی امروز که در آن معیار صدای مجاز و غیر مجاز تعریف درستی ندارد و محدودیتی برای صداهای بلند در محیط زندگی و کار رعایت نمی شود. اما تاثیرات روانشناختی و ارتباطی شامل: افسردگی، پرخاشگری، اضطراب، کاهش مهارت های اجتماعی، ناتوانی دریادگیری، کاهش حافظه و همچنین کاهش مهارت های زبانی و گفتاری در کودکان همواره سلامت ما را تهدید میکنند.
سردرد، خستگی، بیماری های قلبی، اختلالات گوارشی، سقط جنین، سرطان و اختلال خواب از جمله مهمترین تاثیرات سوء صدا بر سلامت انسان است.
صدا به عنوان دومین آلوده کننده محیط زیست پس از آلودگی هوا به اندازه کافی مورد توجه قرار نمی گیرد در حالی که برخی تاثیرات مخرب صدای بلند به صورت پایدار و برای همیشه با فرد بیمار باقی خواهد ماند.
جهت جلوگیری از ابتلا به معلولیت های ناشی از صدای بلند لازم است صداهای موجود در محیط زندگی و کار مورد ارزیابی و پایش قرار بگیرد و در مرحله دوم راهکارهای مناسب جهت کاهش صدا مورد توجه قرار داده شود و در نهایت با استفاده از تجهیزات حفاظتی فردی به پیشگیری از تاثیرات مخرب صدای بلند که عموما فرد را دچار کم شنوایی های پایدار می کنند بپردازیم.
اسلاید 3 :
مقدمه
آلودگی صوتی به عنوان یکی از آلاینده های زیست محیطی در ایجاد این گونه مشکلات در شهر های بزرگ سهم بسزایی را به خود اختصاص داده است.
آلودگی صوتی با فن آوری و تکنولوژی صنعتی رابطه مستقیم داشته و به عبارت دیگر همزمان با رشد و ارتقاء تکنولوژی مشکل صدا نیز ابعاد گسترده تری یافته و باعث بروز مشکلات بیشتری خواهد شد.
مشکل این نوع از آلودگی در اکثریت کشورهای صنعتی به عنوان یکی از مهمترین موضوعات زیست محیطی تلقی شده و حتی در مدیریت کلان شهرها، معماری داخلی مراکز بهداشتی درمانی، آموزشی و تحقیقاتی، مسکونی و تجاری و همینطور طراحی ماشین آلات صنعتی مورد توجه ویژه قرار گرفته است.
تحقیقات انجام گرفته نشان میدهد که هیاهو و دغدغه های زندگی ماشینی ناراحتی جسمی و روحی شهروندان کلان شهرها را باعث می شود که عوارض جسمی و روحی و روانی ناشی از سرو صدای ترافیکی در مقایسه با انواع دیگر بسیار زیانبارتر است. این مسائل باعث شده است که جهان امروز برای مبارزه با این معضل هزینه های هنگفتی را صرف نماید.
اسلاید 4 :
آلودگي صوتي
آلودگي صوتي و تاثيرات آن نيز يكي از مسايلي است كه با توجه به توسعه روز افزون جوامع به ويژه روند صنعتي شدن نمايان تر شده و از اهميت قابل توجهي برخوردار گرديده است.
تدوين استاندارد ها درباره صدا يا تكميل و به روز نمودن و تعيين حد مجاز آلودگي صوتي همگي مويد توجه بيشتر جوامع به صداهاي موجود در محيط و نياز آنها در كنترل اين نوع از آلودگي ميباشد.
صداهاي محيطي شامل: صداهاي منتشره از مناطق صنعتي، رفت و آمد قطارها، فرودگاه ها و مناطق تفريحي بوده ولی مواردي از قبيل اكوستيك ساختماني، صداهاي درون ساختمان، واكنش افراد به ارتعاشات و كاربردهاي صنعتي صدا و سنجش آن را شامل نمي شود.
اسلاید 5 :
اگرچه آلودگي صوتي يك مشكل جهاني است اما اين مسئله تا حد قابل توجهي به فرهنگ، اقتصاد و سياست وابسته است و بطور محسوسي از كشوري به كشور ديگر تفاوت مي كند.
حتي در مناطقي كه تدابير گسترده اي براي تنظيم، ارزيابي، كاهش و محدود كردن منابع توليد صدا انجام گرفته است نيز وجود آلودگی صوتی احساس ميشود.
در اين زمينه به عنوان مثال مي توان به فعاليتهاي زيادي كه در جهت كاهش صداي رفت و آمد از منبع توليد آن صورت گرفته است اشاره كرد. در حقيقت وسايل نقليه امروزي در مقايسه با مدل هايي كه ده سال پيش توليد شده اند خيلي بي صدا ترند ولي تمام اين زحمات به دليل افزايش حجم تردد بي نتيجه مانده و ميزان رضايت عمومي كاهش يافته است. از طرف ديگر توليد خودروهاي كم صداتر ممكن است براي مدتي مشكل را كاهش دهد اما مطمئنا در دراز مدت موجب برطرف شدن كامل آن نخواهد شد.
اسلاید 6 :
با اينكه برآورد جهاني از ميزان اثرات و زيان هاي اقتصادي صداهاي محيطي وجود ندارد اما يك مثال بارز كه دربرگيرنده تمام كشورهاي اروپايي است موارد مطرح شده در قانون سبز اتحاديه اروپا در خصوص خطي مشي آينده صدا (1996 ميلادي) به شرح زير است:
مطابق با برآورد قانون سبز ، از ميان تعداد افرادي كه در معرض سروصدا قرار مي گيرند، 20% كل جمعيت اروپا برابر با 80 ميليون نفر از صداهاي غير قابل تحمل كه نتيجه آنها تاثيرات سوء بر سلامتي، اختلالات خواب و آزردگي است رنج مي برند همچنين 170 ميليون شهروند ديگر اروپايي نيز در مناطقي زندگي مي كنند كه در طول روز از مقادير زياد سروصدا آزرده مي شوند.
از جنبه مالي نيز 0/2تا 2% از درآمد توليد ناخالص داخلي صرف مقابله با صداهاي محيطي مي شود كه حتي اعداد كمتر از اين مقادير نيز هزينه قابل ملاحظه اي خواهند بود.
اسلاید 7 :
صدا چيست؟
به هر تغيير فشار در هوا كه گوش انسان مستقیما آن را تشخيص مي دهد صدا مي گوييم. این حركت موج دار هوا زماني آغاز مي شود كه عاملي، نزديكترين ذره هوا را به حركت در مي آورد و به تدريج اين حركت به ذرات هواي مجاور كه از منبع توليد دورترند سرايت مي يابد.
بر اساس نوع محيط، صوت با سرعت هاي متفاوتي منتشر مي شود. در هوا صوت با سرعت تقريبي 340 متر بر ثانيه انتشار مي يابد در جامدات و مايعات سرعت انتشار صوت بيشتر است . به طوري كه در فولاد بیشتر و در آب کمتراز فولاد مي باشد.
اسلاید 8 :
ترازهاي معمول صدا
در مقايسه با فشار ايستايي جو، دامنه تغييرات فشار صداي قابل شنود بسيار كوچكتر مي باشد که برابر ميانگين آستانه شنوايي افراد بوده و بنابراين به اين مقدار، آستانه شنوايي اطلاق مي شود. فشار صدايي که مقدار تقريبي آن آنقدر زياد است كه در گوش توليد درد مي كند را آستانه دردناكي مي گويند. نسبت بين اين دو حد فشار، يك ميليون به يك است.
بكارگيري مستقيم اعداد مقايسه اي خطي براي تعيين فشار صوت منجر به توليد اعداد بزرگ خواهد شد و از آنجا كه پاسخ گوش به تحريكات عمدتا به شكل لگاريتمي است تا خطي، بنابراين در عمل پارامترهاي شنيداري به شكل نسبت لگاريتمي ميزان اندازه گيري شده به ميزان مرجع بيان مي شود كه اين نسبت لگاريتمي دسيبل ناميده مي شود.
اسلاید 9 :
مقياس خطي شنوايي ما دامنه وسيعي از فشار هاي صوتي(محدوده هاي از يك تا يك ميليون) را درك مي كند كه جهت مديريت آنها مي توان از مقياس استفاده كرد.
به اين ترتيب اعداد بزرگ به راحتي به مقياس منطقي و قابل كنترل از صفر دسي بل در آستانه شنوايي تا 130 دسي بل در آستانه دردناكي تبديل شده است.
شنود ما، دامنه وسيعي از فشار هاي صدا که نسبتي بيش از يك ميليون تا يك است را در بر مي گيرد. مقياس دسي بل، اين اعداد را قابل كنترل مي كند.
اسلاید 10 :
درك صدا(تشخيص صدا)
پيشتر صدا را تحت عنوان (هر تغيير فشاري كه گوش انسان مي تواند آن را بطور آشكار تشخيص دهد) تعريف كرده ايم.
تعداد تغييرات فشار در ثانيه فركانس صدا يا تواتر ناميده مي شود و با واحد هرتز اندازه گيري مي شود. دامنه شنوايي طبيعي براي شخص جوان سالم از 20 هرتز تا 20 هزار هرتز (20 كيلوهرتز) مي باشد.
بر حسب ترازهاي فشار صدا، صداي قابل شنيدن شامل دامنه اي از آستانه شنيدن در صفر دسي بل تا آستانه درد در 130 دسي بل به بالا مي باشد.
با وجود اينكه افزايش 6 دسي بل نمايانگر دوبرابر شدن فشار صدا است اما افزايشي در حدود 8 تا 10 دسي بل نياز است تا صدا به طور محسوسي بلندتر درك شود بر همين اساس كمترين تغيير فشار قابل درك در حدود يك دسي بل خواهد بود.
اسلاید 11 :
انواع صدا
Noise فقط سروصدا نيست
در خانه و محل كار اغلب ما صدايي ناشي از سيستم های تهويه يا سيستم هاي گرمايشي را مي شنويم كه به علت عدم ويژگي هاي برجسته به سختي قابل توجه مي باشند.
اين صدا هرگز متوقف نمي شود و طنين ندارد اما اگر فن موجود به طور ناگهاني خاموش شود يا يكباره و به شدت مرتعش شود اين تغيير ممكن است مزاحم و يا آزار دهنده باشد . شنوايي ما اطلاعات صداهايي را كه مي شنويم تشخيص مي دهد .
صداهایی را كه ما نياز نداريم يا مطلوب نمي باشند Noise ناميده مي شوند.
ويژگي هايي از سروصدا كه موجب ميشود آن را بشنويم يا به آن توجه كنيم عبارت از: طنين ها يا تغييرات تراز صدا، طنين برجسته تر، تغيير ناگهاني تراز صدا و صداهاي قابل توجه تر مي باشند.
هنگام اندازه گيري صدا، نياز داريم كه نوع صدا را تشخيص دهيم تا بتوانيم متغيرها را براي اندازه گيري و تجهيزات را براي استفاده و مدت آن اندازه گيري انتخاب كنيم.
همچنين اغلب نياز است از گوشهايمان براي يافتن و بررسي ويژگي هاي آزار دهنده صدا، قبل از انجام اندازه گيري ها، آناليزها و مستند سازي آنها استفاده كنيم.
اسلاید 12 :
صداي پيوسته
صداي پيوسته توسط ماشين هايي توليد مي شوند كه بدون وقفه به روشي يكسان كار مي كنند مثلا دمنده ها، پمپ ها و تجهيزات فرآيند.
براي تعيين تراز صداي پيوسته كافي است كه در عرض چند دقيقه با استفاده از تجهيزات دستي آن را اندازه گيري كرد.
اگر طنين ها Tones يا فركانس ها پايين شنيده شوند، طيف فركانس براي مستند سازي و آناليز بيشتر مي تواند اندازه گيري شود.
اسلاید 13 :
صداي منقطع
زماني كه ماشين ها به صورت دوره اي كار مي كنند يا زماني كه وسايط نقليه منفرد يا هواپيماها عبور مي كنند تراز صدا به سرعت افزايش و كاهش مي يابد كه در هر دوره صداي ماشين مولد صوت را مي توان جداگانه اندازه گيري كرد. در هر صورت، چرخه دوره زماني، بايد مورد توجه قرار گيرد.
يك وسيله نقليه منفرد در حال عبور يا يك هواپيما، یا يك رويداد event ناميده مي شود که براي اندازه گيري صداي يك رويداد، تراز صوتي مواجهه اندازه گرفته مي شود. كه از تركيب تراز و دوره اندازه گيري حاصل میشود.
علاوه بر اين حداكثر تراز فشار صوت ممكن است مورد استفاده قرار گيرد.
تعدادي از رويدادهاي مشابه مي توانند براي ايجاد يك معدل قابل اطمينان اندازه گيري شوند.
اسلاید 14 :
صداي ضربه اي ( كوبه اي)Impulsive Noise
صداهاي ناشي از فشارها (ضربه ها) يا انفجار، يا تير كوب، فشار منگنه يا شليك گلوله، صداي ضربه اي (كوبه اي ) ناميده مي شود. اين صداها، كوتاه و ناگهاني هستند و اثر جهشي مزاحمت آن بيشتر از حدي است كه اندازه گيري ساده آن از فشار صدا انتظار مي رود.
براي تعيين مقدار ضربه اي بودن يك صدا تفاوت بين يك پارامتر واكنش سريع و واكنش آهسته مورد استفاده قرار مي گيرد.
اسلاید 15 :
طنين ها در صداTones In noise
طنين هاي مزاحم از دو راه توليد مي شوند:
1- دستگاه هايي كه داراي قسمت هاي چرخشي چون موتورها، جعبه دنده ها، فنها و پمپ ها بوده و اغلب طنين ها را ايجاد مي كنند.
2- فشارهاي نامتوازن و مكرر كه موجب ايجاد ارتعاش مي شوند با عبور از سطوح، به هوا فرستاده مي شوند و ميتواند به صورت طنين شنيده شوند. جريان هاي ارتعاشي مايعات يا گازها نيز مي تواند طنين ها را ايجاد كنند.
اين جريان ها در اثر فرآيندهاي احتراق يا محدوديت هاي جريان ايجاد مي شوند. طنين ها را مي توان بطور مستقيم با گوش دادن يا بطور غير مستقيم با استفاده از تجهيزات سنجش فركانس تعيين كرد.
اسلاید 16 :
صداي داراي فركانس كم
صداهاي با فركانس پايين، انرژي پژواكي قابل توجهي در دامنه فركانس 8 تا100 هرتز را دارند. اين نوع صداها خاص موتورهاي ديزلي بزرگ، قطارها، كشتي ها و نيروگاهها است و ازآنجايي كه حذف اين صداها توسط صداگيرها مشكل مي باشد و به آساني در تمام جهات منتشر مي شوند از فواصل چند مايلي شنيده مي شوند.
اسلاید 17 :
انتشار صدا در محيط
اندازه صداي يك كاميون 10 تني چقدر است؟
مقدار صداي آن به فاصله شما از كاميون و مكان قرار گيري درجلو يا پشت مانع و به بسياري از عوامل ديگر وابستگي زيادی دارد که بر تراز صوت اثر مي گذارند تا نتايج اندازه گيري به ميزان ده ها دسي بل براي بسياري از منابع صداي مشابه تغيير كند.
براي توضيح چگونگي ايجاد اين تغييرات، تعيين نحوه انتشار صدا از منبع، چگونگي عبور از هوا و نحوه دريافت آن مورد نياز مي باشد.
اسلاید 18 :
عوامل موثر بر انتشار صدا
مهمترين عوامل موثر بر انتشار صدا عبارتند از:
1- نوع منبع(نقطه اي يا خطي)
2- فاصله از منبع
3- جذب اتمسفري
4- باد
5- دما و شيب دما
6- موانع همچون ديوارها و ساختمان ها
7- ميزان جذب توسط زمين
8- انعكاسها
9- رطوبت
10- بارندگي
اسلاید 19 :
انواع منبع صوتي
منبع نقطه اي:
اگر ابعاد يك منبع صدا در مقايسه با فاصله آن از شنونده كوچك باشد، اين منبع، منبع نقطه اي ناميده ميشود. از آن جمله بادبزنها و دودكش ها مي باشند. از منبع نقطه اي انرژي صوتي به صورت كروي منتشر مي شود بنابراين تراز فشار صوت در تمام نقاطي كه فاصله يكسان از منبع دارند يكسان است و اگر فاصله 2 برابر شود تراز فشار صوت 6 دسي بل كاهش مي يابد. البته اين در حالي است كه نقش هوا و زمين در كاهش تراز فشار صوت در مقايسه كمتر باشد.
منبع خطي:
اگر يك منبع صوتي در يك جهت در مقايسه با فاصله آن از شنونده باريك و طولاني باشد، آن منبع، منبع خطي ناميده ميشود، منبع خطي ممكن است ساده باشد مانند يك لوله طولاني حمل يك سيال متلاطم و يا آن كه تركيبي از بسياري از منابع نقطه اي باشد كه به طور همزمان عمل مي كنند مانند جريان وسايط نقليه در يك جاده شلوغ و پر ترافيك.
از منبع خطي، تراز صوت به صورت استوانه اي منتشر مي شود. بنابراين تراز فشار صوت در تمامي نقاطي كه فاصله شان از خط برابر است، يكسان مي باشد و اين تراز با دو برابر شدن فاصله ، 3 دسي بل كاهش مي يابد. البته اين در حالي است كه نقش زمين و هوا در كاهش تراز فشار صوت در مقايسه، كمتر باشد.
اسلاید 20 :
موانع
كاهش صدا توسط يك مانع به دو عامل بستگي دارد:
1- اختلاف مسير موج صدا وقتي که از بالاي مانع عبور مي كند و به دريافت كننده مي رسد در مقايسه با حالتي كه كاملا درمسير مستقيم حركت كرده و به دريافت كننده مي رسد.
2- فركانس صدا(تواتر)
