بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

بهمن

اسلاید 2 :

بهمن:ريزش برف از ارتفاع در كوهستان بعلت سنگين شدن برف و عوامل خارجي ديگر را بهمن گویند.
Avalanches

اسلاید 3 :

جهت شناخت بهمن نياز است كه تاريخچه و سابقه آن را در ايران و كشورهاي ديگر مرور كنيم. شناخت و كنترل بهمن در ايران از چند دهه تجاوز نميكند.
در بعضي از جادههاي اصلي كه رفت و آمد زياد است با سازههاي بتوني و يا فلزي در مناطق خاص، بهمن را كنترل يا از روي جاده عبور دادهاند.
البته بايد گفت كه كارشناسان فوق كه مهندسين راه و ساختمان بودهاند؛ شناخت كافي از مناطق بهمنگير نداشتهاند و به طور کلي اطلاعاتي از نقاط سقوط بهمن (مانند جاده كرج – چالوس و تهران هراز و يا بعضي از مناطق مركزي ايران و زاگرس) بدست آوردهاند.
اما با اين وجود، هر ساله شاهد اين مساله هستيم كه وقوع بهمن وسايل نقليه را در زير خود مدفون و خسارات جاني و مالي ايجاد ميكند.

اسلاید 4 :

با توجه به افزايش جمعيت و ايجاد خطوط ارتباطي در مناطق كوهستاني، لازم و ضروري است كه دولت ابتدا مناطق بهمنخيز را شناسايي و سپس كارهاي اجرايي را جهت كنترل بهمن به عمل آورد.

وقوع بهمن در اروپا سابقه طولاني دارد. در تاريخ آمده كه در جنگهاي ناپلئون با كشورهاي همسايه از توپ براي سقوط بهمن استفاده نموده و دشمن را به دام ميانداختند.

اسلاید 5 :

منطقه بهمنخيز در مجاور تونل كندوان،
جاده كرج - چالوس

اسلاید 6 :

در كشورهايي مانند سوئيس، فرانسه، ايتاليا و كانادا بر روي بهمن مطالعات زيادي صورت گرفته كه كارهاي اوليه بوسيله روستائيان در مسائل ابتدايي و استفاده از درختان جنگلي بوده و به تدريج تكامل پيدا كرده تا اينكه امروزه به عنوان يكي از رشتههاي مهندسي در دانشكدههاي جنگل و منابع طبيعي دنيا تدريس ميگردد.

پروفسور چي كوز استاد قديمي دانشگاه سوئيس در كتابش با عنوان ”بهمن در آلپ سوئيس“ چنين نوشته است:
خطرات و آسيبهاي ايجاد شده بوسيله بهمن اساساً شامل گسيختگي توده برف همراه با تخته سنگها، واريزه، تخريب مراتع و جنگلها، تاسيسات، راههاي ارتباطي و بالاخره خساراتي براي انسانها و حيوانات میباشد.

اسلاید 7 :

براي توجه به اهميت موضوع، آمار منتشر شده در كشور سوئيس در طول 30 سال از سال 1940 تا 1970 را بيان ميكنيم:

در اين مدت 742 نفر كشته شدند يعني به طور متوسط سالانه حدود 25 نفر و 392 نفر مجروح شدند يعني به طور متوسط سالانه حدود 13 نفر.

تحقیقات سالهاي اخير نشان ميدهد كه در زمستان در مناطق تفرجگاهي و خصوصاً در پيستهاي اسكي، سقوط بهمن اغلب در نتيجه كار اسكيبازان ايجاد ميشود.

اسلاید 8 :

پوشش برف و توسعه كيفي آن
هرچند بهمنهاي ناگهاني و خطرناك مستقيماً با وقوع برفهاي سنگين در ارتباط است ليكن شرايط پوشش برف قبلي نيز نقش مهمي را ايفا ميكند.

لذا ابتدا بايد ويژگيهاي برف جديد را مورد بررسي قرار داد. همانطور كه ذكر شد برف در شرايط آب و هوايي بسيار متغيري شكل ميگيرد. دماي تشكيل برف از 30- تا 55- درجه سانتيگراد و سرعت باد از 5 تا حدود 200 Km/h تغيير ميكند.

اسلاید 9 :

جريان باد موجب مجزا شدن بلورهاي اوليه برف به اشكال صفحهاي، سوزني و يا نامنظم ميشود. از اين رو برفهاي جديد شكل لايه لايه تركيبي بسيار متغيري را ارائه ميدهد كه ميتواند به صورت بسيار سبك، پف كرده، دندانهدار تا برف ترد و شكننده دانه ريز و بالاخره بلورهاي سخت تغيير كند.

اسلاید 10 :

بلافاصله پس از ريزش برف جديد (به ويژه برفهاي يخي در دماي زير صفر درجه) در بلورهاي برف تغيير شكل ايجاد ميشود.

به طوريكه ابتدا سخت و فشرده ميشوند و سپس بلورها گرد شده و در همين زمان وزن مخصوص آن افزايش مييابد. اين فرايند در دماي كمي زير نقطه انجماد اتفاق ميافتد.

اسلاید 11 :

صرف نظر از اين حالت، اغلب تغيير شكل ساختماني با گراديان حرارتي مواجه ميباشد. اين تغيير شكل با رشد عمومي بلورهاي برف و همانطور كه پيشتر ذكر شد با تغيير در لبهها مشخص ميگردد. بطوريكه زواياي حاده و سطوح پله مانند ظاهر ميگردد.

گاهي هم بلور به صورت ستونهاي تو خالي مشاهده ميگردد كه در اين مرحله بلور برف به صورت شبنم يخزده يا برف شكري در ميآيد.

بلورهاي برف دانهريز با پوشش سنگين، وزن مخصوص بيش از 500 کیلوگرم بر مترمکعب پيدا ميكند.

اسلاید 12 :

انواع مختلف بلورهاي برف داراي ويژگيهاي مكانيكي متفاوتي هستند.
از آن جمله مقاومت برشي، كششي و فشاري كه حداكثر ميزان آن در حدود 200 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع در لايههاي بلورهاي ريز كه غالباً تغيير شكل پيدا كردهاند ميرسد. كمترين ميزان مقاومت در لايههاي سست ميباشد.
بايد توجه داشت كه ميزان تغيير شكل پذيري به ويژه در لايههاي جديد بالاست. بلورهاي برف سوزني و شبنم يخزده تغيير شكل كمي از خود نشان ميدهند.
ساختار پوشش برف از زمستاني به زمستان ديگر كاملاً متفاوت است، به طوريكه انباشتگي و پايداري برف در درازمدت در شكل گيري بهمن موثر ميباشد.

اسلاید 13 :

شكل گيري بهمن
مقاومت و تغييرپذيري بلورهاي برف با عواملي مانند وزن مخصوص يا وزن واحد حجم ارتباط دارد كه خود در شكلگيري انواع بهمن نقش موثري را ايفا ميكند؛ علاوه بر آن اصطكاك خارجي پس از ايجاد شكست در توده برف موثر ميباشد. از آنجا كه هر شكست در توده برف نشان دهنده برخورد بين نيروي تنشي و مقاومت ميباشد؛ نخست بايستي شرايط تنش در پوشش برف مدنظر قرار گيرد.
در واقع اين موضوع پيچيدهترين مقوله در شكلگيري بهمن محسوب ميشود و به ندرت از نظر كمي قابل اندازه گيري است. از رو مقادير ارائه شده كاملاً تخميني ميباشند.

اسلاید 14 :

يك پوشش برف افقي در حالت تنش، مشابه مايع است (بجز فشارهاي افقي و جانبي).

در مورد مايعات، اين فشار معادل بار هيدروليكي است و در برف كسري از واحد است (در حدود 0/1 تا 0/3).
اين فشار كه فشار استاتيكي ناميده ميشود؛ در يك توده برف در روي سطح شيبدار وجود دارد و به طرف پايين دامنه افزايش مييابد.

اسلاید 15 :

برف يك ماده خاص و نوعي جامد است كه به نقطه ذوب خود بسيار نزديك است و اين مساله باعث ميشود كه قادر باشد به سه صورت تغيير شكل دهد:

1- تغيير شكل ” الاستيك“ (ارتجاعي)
در اين نوع تغيير شكل، هنگامي كه نيرو به توده برف وارد ميشود؛ توده برف تغيير شكل ميدهد و با برداشتن نيرو به شكل اوليه خود بر ميگردد.

اسلاید 16 :

2- تغيير شكل به صورت ” گرانروي“ (ويسكوزيتي)
اين نوع تغيير شكل، مشابه فرايند چين خوردگي در ساختار سنگهاست. در چنين حالتي بر اثر اعمال نيرو به توده برف؛ در برف شكستگي ايجاد نميشود، اما پس از برداشتن نيرو توده برف به شكل قبلي خود بر نميگردد.

3- تغيير شكل به صورت ” شكستگي“
اين نوع تغيير شبيه ايجاد گسل در ساختمان سنگهاست. در اين حالت نيروي وارده به برف بيش از ميزان تحمل توده است. اين شكستگي ميتواند بر اثر اعمال نيروي كششي، فشار يا تنش برشي ايجاد شود.

اسلاید 18 :

برف نيز مانند ساير مواد نسبت به فشار مقاومتر و در برابر نيروي كشش شكنندهتر است.
دليل آن اينست كه در اثر فشار سطوح سست به سمت يكديگر رانده ميشوند و دوام آنها زيادتر ميشود.
علاوه بر آن، فشار باعث ايجاد پيوند بين بلورهاي برف ميشود.
در صورتيكه در توده برف لايه سست وجود داشته باشد؛ با اعمال نيرو به جاي اينكه كل توده يكجا حركت كند؛ در محل لايه سست برش ايجاد ميشود.

اسلاید 19 :

در صورتيكه توده برف در سراشيبي قرار گرفته باشد؛ خزش (creep) و لغزش (glide) در توده برف اتفاق ميافتد.
1- خزش هنگامي اتفاق ميافتد كه بخشهاي بالايي و پاييني توده برف بر اثر نيروي ثقل، سرعت حركت متفاوتي داشته باشند. در چنين حالتي معمولاً بخش پاييني ثابت است و هرچه به سمت بالاي توده ميرويم ميزان و سرعت حركت توده بيشتر ميشود.
شبيه سازي رفتار خزش معمولاً بر اساس رابطه بين ”عكس العمل توده برف“ به ”ميزان نيروي وارده“ است.
در شيب 36 درجه، تاثير نيروي برشي در حركت 50% بيشتر از نيروي فشاري است. حركت خزشي بسيار كند است و جهت حركت در جهت شيب غالب دامنه بوده که ميزان آن بسته به ساختمان برف، شيب دامنه و گراديان دما، از چند ميليمتر تا چند سانتيمتر در روز تغيير ميكند.

اسلاید 20 :

در پديده خزش، برف به زمين چسبيده است (احتمالاً زير آن يخ زده يا بر اثر زبري زمين از لغزش جلوگيري ميشود).
2- لغزش هنگامي اتفاق ميافتد كه كل توده برف بر اثر نيروي ثقل به صورت يكجا شروع به حركت كند. طبيعي است كه هرچه سطح زيرين صافتر و صيقليتر باشد احتمال لغزش بيشتر از خزش ميشود.
لغزش

در متن اصلی پاورپوینت به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر پاورپوینت آن را خریداری کنید