بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
سلامت دهان ودندان
اسلاید 2 :
اهداف آموزشی
بعد از مطالعه این راهنما قادر خواهید بود:
عوامل مؤثر بر ایجاد پوسیدگی دندان را بیان کنید.
نشانه ها و مراحل پوسیدگی دندان را شرح دهید.
مشخصات لثه سالم و بیمار را بیان کنید.
به روش صحیح مسواک بزنید.
به روش صحیح نخ دندان بکشید.
اسلاید 3 :
مقدمه
دهان به عنوان اولین بخش دستگاه گوارش، از لبها شروع شده وبه حلق ختم میگردد و عمل جویدن، صحبت کردن، خندیدن،چشیدن، گاز گرفتن و بلعیدن غذا را انجام میدهد. ساختارهای موجوددردهان، شامل: لب ها، زبان، کام، فک بالا، فک پایین، دندان ها، لثه ها،حفره دهان و غدد بزاقی هستند. در داخل استخوان های فک بالاو پایین، دندان ها قرار دارند که وظایف اصلی آ نها عمل جویدن،صحبت کردن و حفظ زیبایی صورت است. هر یک از دندان ها براساس شکل خود توانایی های ویژه ای برای بریدن (دندا نهای پیش)،پاره کردن (دندان های نیش) و نرم و خرد کردن (دندان های آسیا)غذاها دارند.
اسلاید 4 :
پوسیدگی دندان
میکروبهای موجود بر روی دندان، باقیمانده های مواد غذایی را به اسید تبدیل میکنند. این اسید مینای دندان را به مرور حل کرده وپوسیدگی ایجاد میکند. پوسیدگی دندانی می تواند از یک دندان به سایر دندا نها سرایت کند.
اسلاید 5 :
عوامل مؤثر بر ایجاد پوسیدگی دندان
علل مختلفی برای ایجاد پوسیدگی مطرح شده است اما به طور کلی می توان گفت چهار عامل اصلی در ایجاد پوسیدگی دندان نقش دارند:
اسلاید 6 :
میکرو بها: در دهان هر فرد به طور طبیعی انواع و اقسام میکروبها وجود دارند
مواد قندی: مواد قندی باعث پوسیدگی دندان ها می شوند.
شکل و قوام ماده غذایی، تعداد دفعات مصرف و نوع قند درایجاد پوسیدگی نقش دارند.
ولی همه میکر وب های موجود در دهان ایجاد پوسیدگی نمی کنند. در واقع انواع خاصی از میکروبها میتوانند پوسیدگی را به وجود آورند.
اسلاید 7 :
مقاومت شخص و دندان:
عوامل زیادی مانندوضعیت بزاق دهان، شکل وفرم دندانها، طرز قرارگیری دندان،میزان مقاومت دندان نسبت به اسید تولید شده توسط میکروبها،نوع میکروب های موجود در حفره دهان و سلامت عمومی فرد برمیزان ایجاد پوسیدگی تأثیر دارند.
اسلاید 8 :
زمان و سرعت ایجاد پوسیدگی دندان:
پوسیدگی دنداندر یک لحظه و یک روز انجام نمی شود، بلکه مدت زمانی لازم است تا مینای دندان حل شده و بافت مینا از بین برود. تحقیقات نشان داده است که بعد از خوردن غذا و رسیدن مواد قندی به میکروب های روی دندان، 2 تا 5 دقیقه طول می کشد تا اسید ایجادشود. و بعد از 10 دقیقه، میزان اسید به حداکثر مقدار خود می رسد. سپس 20 تا 60 دقیقه در همان حال باقی می ماند و بعد از آن
به تدریج به حالت عادی برم یگردد. با هر بار خوردن غذای حاوی مواد قندی، محیط دهان اسیدی می شود و تا این محیط اسیدی به حالت عادی برگردد، با خوردن مجدد آن، محیط دهان دوباره اسیدی میشود. به این ترتیب، دندا نها دچار پوسیدگی می شوند.
اسلاید 9 :
نشانه های پوسیدگی دندان
وقتی دندانی دچار پوسیدگی می شود، ممکن است یک یا چند مورد
از علامت های زیر را داشته باشد:
تغییر رنگ مینای دندان: در محل پوسیدگی، مینا قهوه ای یا سیاه
رنگ می شود.
سوراخ شدن دندان در محل پوسیدگی: گاهی میزان این تخریب
کم است و فقط با معاینه دقیق مشخص می شود و گاهی مقدار
زیادی از دندان از بین میرود، به طوری که شخص فکر میکند
دندان اوشکسته است.
حساس بودن یا درد گرفتن دندان: در موقع خوردن غذاهای سرد،
گرم، ترش و شیرین.
اسلاید 10 :
حساس بودن یا درد گرفتن دندان: وقتی که دندان ها را روی هم
فشار می دهیم.
بوی بد دهان: می تواند به علل مختلف ایجاد شود که یکی از
علت های آن پوسیدگی دندانها است.
نکته: شایان ذکر است هر تغییر رنگی در سطح دندان به معنی
پوسیدگی نيست.
اسلاید 11 :
مراحل پیشرفت پوسیدگی دندان ها
پوسیدگی دندان، یک روند تدریجی است که برای ایجاد آن، زمان
زیادی لازم است. مراحل ایجاد پوسیدگی، به شرح زیر است:
شروع پوسیدگی از مینای دندان است که معمولا با یک تغییر رنگ
همراه است (قهوه ای یا سیاه رنگ)
با ادامه پوسیدگی به لایه زیرین مینا (داخل عاج)، دندان به سرما،
گرما و شیرینی حساس می شود و حتی گاهی در دندان، دردهای
مداوم و شدید ایجاد می شود.
آبسه دنداني: هنگامي كه پوسيدگي به مرکز دندان (عصب)
برسد، به طور معمول دردهاي شديد شبانه، مداوم و خودبه خودي
به وجود مي آيد و در صورت عدم درمان، در انتهاي ريشه دندان
عفونت ايجاد مي شود كه مي تواند با ايجاد تورم بر روی لثه يا
گاه تورم درصورت همراه باشد
اسلاید 12 :
لثه سالم
لثه سالم علايمی دارد که به این صورت است:
رنگ صورتی
قوام سفت و محکم
تبعیت شکل لثه از شکل و طرز قرارگرفتن دندان ها
تیز بودن لبه آن به طوری که مثل لایه ای روی دندان کشیده شود.
عدم وجود هرگونه ناهمواری یا لبه پهن بین دندان و لثه، به طوری
که فضای بین دندان ها توسط لثه پر شود.
نکته: رنگ صورتی و لبه های کاملا تیز لثه از جمله علامت های
مشخ صکننده سلامت لثه هستند.
در روي لثه برخي افرادی كه رنگ چهره تیره دارند، لكه هاي قهوه اي
رنگ ديده مي شوند؛ این پدیده به معنای بیماری لثه نیست.
اسلاید 13 :
التهاب لثه (ژنژیویت)
به مرحله ابتدايي بيماري لثه، التهاب لثه يا ژنژيويت گويند كه
به صورت قرمزي، تورم و درد در لثه ها دیده م یشود و ممكن
است لثه در زمان مسواك زدن خونريزي داشته باشد.
وقتی التهاب لثه ادامه پیدا کند، لثه شروع به تحلیل رفتن میکند.
به تدریج، بیماری به بافت های نگهدارنده دهان پیشرفت میکند
که در نهایت باعث لقی دندان ها می شود.
اسلاید 14 :
توصیه های خودمراقبتی برای پیشگیری از پوسیدگی دندان ها
1 مسواک زدن دندا نها توسط مسواک مناسب با استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید و با روش صحیح در مدت زمان مناسب و به صورت منظم
2 استفاده از نخ دندان و دهان شوی ههایی که توسط دندانپزشک تجویز میشوند
3 تغذیه مناسب
4 استفاده از فلوراید موضعی
5 پوشاندن شیارهای سطح دندان )فیشورسیلنت( براي پیشگیری از ایجاد پوسیدگی درسطوح جونده دندان
6 مراجعه منظم به دندانپزشک براي بررسی وضعیت دهان و دندان
اسلاید 15 :
استفاده از مسواک و خمیردندان:
ایده آل آن است که بعد از هر بار مصرف مواد غذایی، دندا نها مسواک
زده شوند. ولی در هر حال، در دو زمان مسواک کردن دندان ها حتماً
باید صورت گیرد:
1شب قبل از خواب: به دلیل اینکه در زمان خواب، جریان بزاق وحرکات زبان و گونه براي تمیز کردن محیط دهان کاهش می یابد
و دندا نها مستعد پوسیدگی می شوند.
2 صبح قبل و يا بعد از صبحانه.