پاورپوینت آشنایی با داروها

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

آشنايي با داروها

اسلاید 2 :

Medicine Drug
دارو : به ماده ای گفته می شود که مواد تشکیل دهنده آن برای پیشگیری ،درمان و تشخیص بیماری استفاده می شود
روش مصرف:مسيري كه بايد طي شود تا به گردش خون برسد
منشا دارو : گیاهی ، حیوانی ، صنعتی (شیمیایی)
دوز دارو : مقدار معینی از دارو (واحد موثره دارو)
نام ژنریک : نام عمومی که توسط مرجع بین المللی دارو آمریکا برای هر دارو انتخاب می شود
(دیازپام) (متوکلوپرامید)
نام تجاری : کارخانه سازنده برای دارو انتخاب می کند.البته باید نام ژنریک را در کنار اسم دارو ذکر کند
(والیوم / دیازپام) (متوکلوپرامید / پلازیل)

اسلاید 3 :

ADR
: ADR Advers Drug Reaction))
به هرگونه عارضه دارویی اطلاق می شود که با مقادیر درمانی دارو اتفاق می افتد
شامل عوارض جانبی عوارض سمی و عوارض حساسیتی و مسمومیت با دارواست که باید به هشدار های مهم روی برچسب دارو توجه کرد
عوارض جانبی: اثرات جانبی یک دارو که برای ما معمولا مطلوب نمی باشد
خواب الودگی ناشی از مصرف پرومتازین
عوارض سمی : اثرات زیان بار دارو بخصوص روی کبد و کلیه
مسمومیت با دارو: مصرف مقادیر یا دوز های بالا از دارو
مسمومیت با دیازپام
واکنش های حساسیتی : واکنش بدن انسان به دارو
پنی سیلین(شوک)

اسلاید 4 :

مصرف در بارداری و شیردهی : برخی دارو ها می توانند در دوران بارداری از جفت و جنین رد شده و ایجاد اختلالات وناهنجاری در جنین نمایند و مصرف انها در باردهی و ختی شیردهی ممنوع است . باید به هشدار های مهم روی برچسب دارو توجه کرد
تداخلات دارویی: مصرف دو یا چند دارو با هم می تواند اثرات یک دارو دیگر را بیشتر یا کمتر نماید. باید به هشدار های مهم روی برچسب دارو توجه کرد
تحمل tolrance : بعد از یک دوره زمانی از مصرف برخی دارو ها بدن به اثرات درمانی دارو پاسخ نمی دهد ونسبت به ان مقاوم می شود ( آمپی سیلین) (آلپرازولام)
پیک دارو:دارو در یک بازده ساعتی و غلظتی در خون به بالاترین اثرو شدت تاثیر درمانی خود میرسد(15 دقیقه پس از استعمال شیاف درد کاهش می یابد)

اسلاید 5 :

مکانیسم تاثیر دارو
مواد با ساختار های مولکولی قابلیت ترکیب و باند شدن با هم را دارند.به شرطی که شرایط و قدرت ترکیب با گیرنده خود را داشته باشد.دارو ها به گیرنده مورد نظر در سیستم هدف خود باند شده و اثر لازم خود را روی ان سیستم اعمال می کنند.بروفن به عنوان ضد التهاب به گیرنده های عضو یا اندامی که که دچار التهاب شده می چسبد و واکنش های التهابی سلول را در انجا بلوک می کند
علت اینکه برخی دارو ها چند اثر را دارند این است که ساختار شیمیایی انها به گونه ای است که می توانند هم با گیرنده های درد هم با گیرنده های التهاب و گیرنده های دیگر باند شده و اثرات خود را اعمال نمایند(بروفن_ضد درد ضد التهاب)
دارو ها علا باند با گیرنده های هدف در واکنش های شیمیایی بدن نیز شرکت کرده و اسید ها و میزان انزیم های بدن را خنثی یا تغییر می دهند(رانتیدین_ضد اسید)
مکانیسم دیگر عملکرد یک عضو را بیشتر می کنند (بیزاکودیل _تحریک عملکرد حرکتی روده)

اسلاید 6 :

راههای جذب دارو در بدن
خوراکی (oral)
وریدی (IV (intra venous
عضلانی IM (intra Muscular)
پوست dermal))
زیر پوستیsub cutaneous) )SC
مقعدی rectal))
زیرزبانیsub lingual) )
استنشاقی Inhalation) )
عدم تحمل يك شخص به روش مصرف

اسلاید 7 :

دفع دارو از بدن
دارو پس از انتشار و جذب و
اثربخشی خود از راه های مختلف
ازبدن خارج می شود

از طریق کبد (مدفوع)
سلول های پوست
کلیه (ادرار)
و .
اما بیشترین راه دفع دارو از بدن از طریق کلیوی است

اسلاید 8 :

سرنوشت دارو در بدن
به هر شکل که دارو ساخته شود یا اثر و جذب موضعی داشته یا جذب سیستماتیک
سیستماتیک یعنی دارو، مواد خود را در خون ریخته و از طریق گردش خون گیرنده های هم شکل خود را جهت باند شدن در سلول هدف پیدا می کند
دارو های خوراکی نیز نهایتا پس از تجزیه وارد گردش خون می گردند
بهر حال دارو باید به غلظت تعیین شده لازم و دوز درمانی در خون برسد و گرنه تاثیردارویی و درمانی خود را از دست میدهد
با خوردن یک کپسول امپی سیلین درمان نمی شویم
قطره استامینوفن تب یک فرد بالغ را کاهش نمی دهد
نکته:دارو های چند دوز چنانچه ساعت مصرف را رعایت نکنیم با خلا درمانی مواجه می شویم

اسلاید 9 :

اشکال دارویی
دارو بر اساس ترکیب شیمیایی یا گیاهی و یا حیوانی ساخته
شده در ازمایشگاه ولابراتوار به شکل و فرم های گوناگون
با اهداف درمانی و کاربردی مختلف به بازار عرضه
می شود

دارو ها به اشکال : قرص ، کپسول ، شربت ، آمپول ، ویال، قطره ، پماد ، پودر ، ژل ، اسپری ، شیاف ، سرم و . تهیه ودر بازار عرضه می شود

یک دارو می تواند به چند شکل یا بر اساس ترکیب نهایی تنها به یک شکل ساخته گردد

استامینوفن ( شربت ، شیاف، قرص ، قطره و آمپول)
لیدوکایین ( ژل،آمپول،اسپری )
رانیتیدین ( قرص،آمپول )
آتروپین ( آمپول )

اسلاید 10 :

قرص Tablet
یکی از اشکال پر مصرف ساخت دارو قرص است که معمولا جذب خوراکی دهانی و گوارشی در معده و روده دارشته و وارد دستگاه گوارش می شوند.
قرص ها معمولا در برجستگی های ورقه ای (بلیستر) 10 - 25 تایی بسته بندی می شود
برخی قرص ها به صورت ساده و اگر قرار است بیمار نصف قرص یا یک چهارم ان را بخورد قرص را برای سهولت مصرف به صورت خط دار می سازند
شکل دیگری از قرص ها گاها برای هدف مشخصی نظیر پوشاندن طعم یا جلوگیری از اسیب نور یا رطوبت و ..در قوطی و ظرف درب داریا تیره نگهداری و به بازار عرضه می شود

اسلاید 11 :

برخی از قرص ها طوری ساخته می شوند که با مکیدن در دهان ماده موثره خود را ازاد می کنند (قرص نعنا)

معمولا این قرص ها به منظور خوشبو کردن دهان یا تنفس به کار می روند

یا به منظور رفع گلو درد(قرص آلتادین)

برخی از قرص ها با حل شدن در بزاق ماده موثره خود را وارد عروق خونی دهان می نمایند که به ان پرل یا قرص زیر زبانی می گویند

(قرص یا پرل نیتروگلسیرینTNG -)

اسلاید 12 :

برای برخی بیماران که نمی توانند قرص را بلع نمایند یا اطفال قرص ها لازم است که بصورت خورد شده وارد معده گردد که به ان قرص جویدنی می گویند.جویدن چنین قرص هایی به این منظور تلخ نیست زیرا به ان موادی می زنند که موجب سردی مطبوعی در دهان می شود
(قرص دایمتیکون)

قرص هایی نیز استعمال درون دستگاه تناسلی دارند که توسط یک اپلیکاتور یا حامل گذاشته می شوند و ماده موثره خود را درون واژن ازاد می نمایند

قرص جوشان که در ان یک اسید الی و یک نمک معدنی به کار رفته است و در محیط اب با جوشش قرص ماده موثره خود را باز می کنند
(قرص ویتامین c)

اسلاید 13 :

کپسول Capsule
کپسول اشکال دارویی جامد یا مایع هستند که به شکل پوکه کوچکی از جنس ژلاتین محصور می شوند
این پوکه ممکن است نرم یا سخت باشد
کپسول های سخت از دو قسمت تنه و سرپوش تشکیل شده اند
کپسول های نرم از یک قسمت تشکیل شده اند و داخل انرا مواد مایع پر می کنند

برخی کپسول ها حاوی چند ماده دارویی هستند

اسلاید 14 :

شیاف Suppositories
نوعی از شکل دارویی است از راه رکتال (مقعدی) استعمال می شود و چون از طریق عروق رکتوم سریع وارد گردش خون می شود سریع تر از داروهای خوراکی جواب می دهند

شیاف استامینوفن

شکل دیگری از شیاف فقط برای اثر موضعی مقعدی کاربرد دارد شیاف انتی هموروئید

اسلاید 15 :

آمپولampule

دارو ها به شکل پر مصرف دیگری در بازار عرضه می شوند که فرم تزریقی دارو است.
این شکل از دارو که به شکل ظرف شیشه ای یک بارمصرف جهت تزریق داخل وریدی ،عضلانی و یا زیر پوستی در قالب مایع یا پودر تزریقی تهیه می شود
آمپول آتروپین (مایع) آمپول هیدروکورتیزون (پودر)
نوع وریدی بالاترین سرعت جذب را نسبت به فرم عضلانی یا زیر جلدی دارد

اسلاید 16 :

ویال Vial
ویال ظرف شیشه ای از دارو تزریقی که درپوش آن مهارشده واز جنس پلاستیکی چوب پنبه ای درست شده و می توان چندین بار از آن استفاده نمود ویال انسولین ویال آلبومین

اسلاید 17 :

آب مقطر water for injection
حلال
جهت انحلال پودرهای دارویی تزریقی

اسلاید 18 :

اسپری افشانه
فراورده دارویی محلول روغنی یا آبی که به صورت قطرات ریزدرآمده اند وحاصل از عملیات تقطیر در آزمایشگاه که در فاز گازی به منظور تنفس یا مخاطی پراکنده شده اند استفاده می شود

اسلاید 19 :

قطره drop
يكي از اشكال ساخت و مصرف داروهای مايع در داروسازی قطره است مانند قطره استامینوفن . قطره به جز داروهاي اطفال در داروهای چشمی، بینی و گوشی نيز كاربرد زيادي دارد. معمولا هر پانزده قطره يك سی سی است
قطره چکان dropper : لوله شیشهای که نوک آن باریک شده و در انتهای آن لاستیکی قرار دارد. ● پزشکان داروهای مایع شدید الاثر را معمولاً با قطره چکان تجویز میکنند باید دانست، به علت غلظت مایعات مختلف و اندازه دهانه قطره چکانها وزن قطراتدر همه محلولها و مایعات یکسان نییست.

اسلاید 20 :

شربت SYRUP
فراورده هایی از دارو که ماده موثره ان در محلولی قندی کاملا حل می شود و بیشتر جهت اطفال و افرادی که بلع قرص نمی توانند داشته باشند مناسب است

شربت مولتی ویتامین شربت استامینوفن