بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
سخن در زبان فارسی
سخن در زبان فارسی دو نوع است.
1- شعر
2- نثر
1- شعر چیست؟
سخنی است که ویژگیهای زیر را داشته باشد.
1- موزون (وزن)
2- قافیه
3- تخیّل
4- عاطفه
2- نثر چیست؟
در لغت به معنی پراکندگی و پراکندن است و در اصطلاح سخنی است که دارای وزن و قافیه نباشد.
اسلاید 2 :
3- تفاوت شعر و نثر
در نثر هدف رساندن پیام است به مخاطب. لیکن در شعر هدف تنها انتقال پیام نیست، تأثیر و لذّت نیز جزء هدف شعر است و نثر از پیچیدگیهای کمتری نسبت به شعر برخوردار است و مخاطب زودتر به پیام آن میرسد ولی در شعر، مخاطب تلاش میکند که در عین به دست آوردن پیام، از شعر لذت ببرد.
اسلاید 3 :
4- تفاوت شعر و نظم
سخنی که بر پایۀ خیال تکیه کرده باشد شعر گویند و عدّهای مهمترین ویژگی شعر را عنصر تخیّل و عاطفه میدانند. در حالی که نظم این دو ویژگی را ندارد.
* نمونهای از نظم:
حیوونا خیلی هستند وحشی و اهلی هستند
گاو بچهاش گوساله بز، بچهاش بزغاله
گوسفند و میش و بره میچرند توی دره
اسب و شتر تو صحرا بار میبرند به هر جا
گنجشک و سار و بلبل میرن رو شاخۀ گل
اسلاید 4 :
انواع شعر
1- کهن (سنّتی)2- نو
1- شعر کهن:
این گونه شعر کاملاً موزون بوده و دارای وزن بوده و براساس قالبهای آن قافیههای آن قرار میگیرد. یعنی برای شناختن قالبهای شعر کهن باید به طرز قرار گرفتن قافیههای آن نگاه کنیم.
مانند:
قالب مثنوی که طرز قرار گرفتن قافیههای آن به صورت نمودار زیر است.
انواع قالبهای دیگر در شعر کهن:
قصیده، غزل، قطعه، رباعی، چهارپاره و ..
اسلاید 5 :
2- شعر نو
شعری است که در برابر شعر کهن، چون از ویژگیهای شعر کهن (سنّتی) پیروی نمیکند.
شعر نو در قرن 14 هجری به وجود آمده است در حالی که شعر کهن (سنّتی) قدمتی 1100 ساله دارد.
انواع شعر نو:
1- نیمایی
2- سپید
3- موج نو
نیما یوشیج را گردآورنده و پدید آورنده شعر نو میدانند و او را پدر شعر نو میدانند همانطور که رودکی را پدر شعر فارسی (کهن) میدانند.