بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بسم الله الرحمن الرحیم
فصل پنجم کتاب با کودکان خود طیب سخن بگوییم
اسلاید 2 :
در این فصل به بررسی مفاهیم حرفی پرداخته خواهد شد.
این مفاهیم رابطه بین اشخاص و پدیدهها و رخدادهارا بیان میکند.
این مفاهیم را به صورت تفصیلی کارخواهیم کرد .
اسلاید 3 :
1. مفهوم سببیت و وساطت :
یعنی از همان اوایل زندگی به صورت تکوینی کودک میفهمد که خدا برای هرچیزی سببی قرار داده است. نوزاد از غیر مادر شیر طلب نمیکند. این مفهوم به تدریج بیشتر شده و کودک برای هر اتفاقی سببی را جستجو میکند. در ابتدا به دلیل خودآگاهی نداشتن، کودک خود را مسبب چیزی نمیداند وقتی کودک بتواند خود را مسبب بداند به حدی از بلوغ رسیده است.
کودک باید متوجه نقش رفتار خود در اتفاقاتی که در زندگی او و اطرافیانش میافتد باشد؛ در این صورت است که میتوان از او انتظار اصلاح داشت.
اسلاید 4 :
*مفهوم سببیت و وساطت را در اشیا و رخدادها بیان کنید.
مادر یا مربی با استفاده از کلام باید کودک را متوجه نقش او در اتفاقات کند. مثلا:
چون با توپ به اسباب بازیها زدی ریختند.
برای پختن غذا ما نیاز به گاز، آتش، مواد اولیه و.داریم. غذا یکهویی آماده نمیشود.
با کاشتن بذر گیاهان به صورت عملی به کودک بگویید برای رشد این دانه ما به خاک
نور و آب نیاز داریم.
با کامیون بزرگت میتونیم اسباب بازیها را جمع کنیم و به اتاق ببریم.
با اتوبوس یا تاکسی به خانه مادربزرگ میرویم.
اسلاید 5 :
درباره کارکرد اشیا و وسایل صحبت کنید
به وسیله یخچال غذاها خنک میمانند و خراب نمیشوند.
با گاز غذا میپزیم و ..
استفاده از حروف ((به )) و ((با )) در سخن گفتن کودک نشان از توان فهم و بیان سببیت و وساطت در کودک است.
توجه: کودک ابتدا سببیت و وساطت را در خارج از خود میبیند و پس از فعال شدن قوای درونیاش وساطت خود را در امور متوجه میشود .
اسلاید 6 :
آسیبها:
1. افراط و تفریط در استفاده از این مفهوم آسیبزا است. اگر زیاد کودک را مسبب هر اتفاقی خصوصا اتفاقات بد، بدانبم کودک دچار احساس گناه و عذاب وجدان همیشگی شده و اگر دچار تفریط شویم کودک هرگز مسئولیت کارهایش را نپذیرفته و در صدد اصلاح برنخواهد آمد .
2. بازیهای تخیلی و غیرواقعی این مفهوم را در کودک دچار مشکل میکند زیرا با خیال پردازیهای زیاد واسطهها و اسباب را جدی نمیگیرد. مثلا میبیند که بدون زحمت با اشارهای اتاق مرتب میشود یا .
اسلاید 7 :
هر قدر زندگی کودک واقعیتر و اتفاقات عینیتر باشند این نظام دقیقتر خواهد بود و کودک دچار توهمات نمیشود.
بازیهایی از قبیل آشپزی، آردبازی وگل بازی و آب بازی به دستیابی به این مفهوم کمک میکند.
3. فرزند سالاری و رفاه افراطی: گاها والدین تلاش میکنند تا کودکشان به هیچ وجه با مشکلات زندگی مواجه نشوند و با این کار کودک را دچار توهمات آسیبزا میکنند.
4. کارتنهای تخیلی و آُسیبزا: کارتنهایی که زندگی بسیار مرفه و ایده آل و غیرواقعی را به تصویر میکشد تا جایی که کودک خود را به جای شخصیت کارتون گذاشته و مثلا مرد عنکبوتی یا پرنسس تصور میکند، به شدت آسیبزا است.
اسلاید 8 :
یک راه حل خوب: انس با طبیعت
کودک در طبیعت با قانونهای حقیقی و واقعی روبه رو خواهد شد که او را از توهمات بیرون میکشد و تفکر مشاهدهایاش فعال میشود. لازم به ذکر است این انس با طبیعت برای خود والدین هم بسیار کمکدهنده و الهام بخش است.
لازم است والدین قدرت تفکر را برای استفاده درست از اسباب فعال کنند.
اسلاید 9 :
برای هر کاری باید از ابزار متناسب آن استفاده کرد:
برای تمیز کردن منزل جارو میکشیم .
برای بهبود بیماری دارو میخوریم و .
در اثر چنین آموزشی در پایان دوره اول کودک میفهمد
میتواند خودش عامل سازندگی یا تخریب باشد ولی باید از تخریب جلوگیری کند.
برخی امور برای او مضرند و لازم است ازآ نها احتراز کند.
برای محقق شدن هرکاری به اسباب نیاز هست و هیچ چیز به خودی خود محقق نمیشود.
اسلاید 10 :
تمرین:
بازیهایی با کودک انجام دهید که او را متوجه توانمندیهایش کند:
خودش بند کفشهایش را ببندد.
همراه مادر گردگیری و جارو کند.
در شستن ظروف یا لباسها کمک کند.
و مشارکت در کارها با صبر و حوصله والدین
از جملات ببین توانستی و تو میتوانی زیاد استفاده کنید:
از خرابکاری و اشتباهات طفل نترسید و نگویید تو نمیتوانی .
اسلاید 11 :
نقاشی کشیدن با تکنیکهای مختلف .
به اطراف خود با دقت بیشتری نگاه کنید و تفکر مشاهدهای را فعال کنید مثلا قاب عکس با میخ روی دیوار ایستاد
برای چسباندن نقاشی روی یخچال از چسب استفاده میکنیم.
برای پاک کردن نقاشی از روی دیوار باید از دستمال و آب استفاده کنیم.
با لباس گرم از سرما حفظ میشویم و.
اسلاید 12 :
لازم است والدین قدرت تفصیلی سخن گفتن خود را افزایش دهند و برای صحبت با کودک وقت کافی بگذارند.
برای افزایش قدرت تفصیل در سخن گفتن با کودک بصورت اخباری و توصیفی صحبت نکنید و سعی کنید جواب سوالات کودک را با سوال دیگری بدهید. مثلا : خودت چی فکر میکنی؟
هرچه توان مادر در بیان رخدادها بیشتر باشد، کلمات جدیدتر استفاده میکند و تفکر کودک را بیشتر رشد میدهد.
به نوع بیان، زمان بیان، لحن و القا توجه داشته باشید. نباید هدف از بیان، با لحن یا القای نادرست تخریب شود.
هدف ما افزایش تفکر کودک است، پس مراقب باشیم.
اسلاید 13 :
آسیبهای استفاده زیاد از تلویزیون و گوشی و تبلت
1. بیصبری و عجول شدن برای رسیدن به خواستهها
2. کاهش خلاقیت
3. کاهش قدرت بینایی و آسیب به ستون فقرات
4. سرد کردن مغز و کاهش ضریب هوشی
4. پرخاشگری
6. انزوای اجتماعی
7. جداشدن از گروه همسالان
اسلاید 14 :
2.مفهوم تعلق و وابستگی :
وجود وابستگی طفل به مادر و از همه مهمتر فهم آگاهانه آن، از ارکان تعلیم و تزکیه است؛ زیرا با این مفهوم قدرت شناخت دقیق اشیا و رخدادها برای کودک امکانپذیر میگردد و میتواند به مرحله فهم تعاریف از اشیا، پدیدهها و رخدادها برسد.
اگر این مفهوم نباشد برای کودک فرق نمیکند با چه کسی بوده و در اختیار چه کسانی قرار گیرد.
سیر شکل گیری این مفهوم:
ابتدا کودک با شناخت اشیای اطراف، همه چیزهای جالب و خوب را برای خود دانسته و حتی گاهی با اعتراض بیان میکند. علت درگیری کودکان با هم بر اساس فهم مالکیت و تعلق است.
البته این حس عمیق نبوده و ممکن است به زودی از آن منصرف و به چیز دیگری متمایل شود.
اسلاید 15 :
به تدریج و با آموزش، کودک میتواند نسبت بین اشیا و اشخاص را فهمیده و نسبت به اشیایی که از آن خودش نیست خویشتنداری داشته باشد.
وقتی میگوییم این حس به تکامل رسیده که کودک بتواند آزادانه برخورد کرده و در مواردی که به چیزی وابسته است آن را به صورت دلخواه رها کند.
اسلاید 17 :
فهم تکوینی تعلق و مالکیت
-اظهار مالکیت برای خود و کسانی که دوستشان دارد
-بیان تعلق اشیا به اشخاص
-احساس آزادانه نسبت به تعلقهای خود
*نکته: از مهمترین سیرهای زندگی کودک میباشد که اگر هدایت شود کودک را به بهترین مواهب میرساند و اگر نه او را در پیچ و خمهای دنیا گرفتار ساخته و به تدریج محبت وی را از امور حقیقی به امور کاذب معطوف میکند .
اسلاید 18 :
آسیبهای وارده بر این سیر:
1. جدا کردن کودک از خود و واگذار کردن حفظ و نگهداری او به دیگران. هرچقدر والدین بیشتر در کنار او بوده و کمتر وی را از خود جدا کنند زمینه رشد او بیشتر فراهم میشود.
2. سپردن کودک به دیگران موجب تخریب حس وابستگی زیبای او شده و باعث میشود او در موقع لزوم نتواند از وابستگیهایش رهایی یابد.
3. در اختیار قرار دادن اشیای مطلوب به صورت همیشگی و افراطی موجب تخریب این حس او میشود.
اسلاید 19 :
راهکارهای تقویت این حس :
1. لازم است کودک والدین خود را نسبت به اشیا، بی تعلق ببیند تا به تدریج بتواند از تعلقهای دنیوی بگذرد.
2. لازم است کودک تعلق والدین به همدیگر را ببیند تا به تدریج بین انواع تعلق و وابستگی تمایز قائل شده و حس تعلقهای حقیقی را بهتر و زودتر بشناسد.
3. با توجه به اینکه در طبع کودک تمایل به مالکیت همه چیز برای خود اوست والدین میبایست صریحا او را به عدم تعلق اشیا سوق دهند و البته لازم است این امر بیشتر در رفتارها به کودک انتقال یابد نه با سخن گفتن و تاکید و اصرار.
اسلاید 20 :
4. تشویق در گذشت و ایثار مال و دستیابی به منافع محسوس بالاتر یکی از وظایف والدین است.
مثلا در جشنها و مناسبتها هدیهها یا خوراکیهایی با دستان خود کودک بین دوستانش پخش شود و درباره احساس خوبی که از لبخند بچهها به او دست میدهد صحبت شود و یا اگر این احساس نیست القا شود.
5 . لازم است تعلق او نسبت به برخی امور بیشتر شود مثلا نسبت به توانهای درونی خودش، تا بتواند روی پای خود بایستد.
توجه دادن به توانهای درونی طفل و نعمتها و داراییهای خود، به استقلال طفل کمک میکند.
مثلا: ببین چه قشنگ میتوانی نقاشی بکشی. ببین چه خوب خودت بند کفشهایت را بستی.