بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
مقدمه انگل شناسی پزشكي
تعریف: انگل شناسی علم پرداختن به موجودات زندهای است که برای بدست آوردن غذا ، بطور موقت و یا دائم در سطح خارجی یا داخل بدن موجودات زنده دیگر زندگی میکنند.
این علم همچنین به رابطه این موجودات به میزبانان خود میپردازد.
اسلاید 2 :
در سالهای اخیر سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده است که شش بیماری مهم انسانی در جهان منتشر است. پنج بیماری از این شش بیماری انگلی است که عبارتند از :
شیستوزومیازیس ، مالاریا ، فیلاریازیس ، تریپانوزو میازیس آفریقایی و لیشمانیازیس.
بیماری ششم نیز جذام است که عامل باکتریایی دارد.
اسلاید 3 :
سیمبیوزیس :
هر حیوان ، گیاه و یا موجود زنده اولیهای که بخشی یا تمام زندگی خود را به همراه موجود دیگر از جنس دیگری میگذارند، را یک سیمبیونت یا سیمبیوت مینامند.
چهار شکل از سیمبیوتیک شناخته شده است که شامل فورزیس ، کامنسالیسم ، پارازیتیسم و موچوآلیسم میباشد.
اسلاید 4 :
فورزیس:
هیچ نوع وابستگی از نظر متابولیکی و یا غیر از آن بین دو موجود زنده وجود ندارد.
نمونه این نوع زندگی انتقال باکتریها توسط اتصال به پای حشرات است.
اگر چه پرواز حشره از جایی به جای دیگر به انتقال باکتری منجر میشود، ولی هیچ اجباری در این ارتباط از دو طرف نیست و اصولا یک نوع رابطه اتفاقی است.
اسلاید 5 :
کامنسالیسم:
یک مثال در این مورد در شرایط محیط دریایی ، رابطه بین آمفی پریون پرکولا یا کنتروکاپروس آکوله آتوس با شقایق دریایی.
بعضی از تک یاخته های روده انسان نیز بصورت کامنسال زندگی میکنند
اسلاید 6 :
پارازیتیسم:
پارازیتیسم عبارتست از نوعی زندگی اجباری دو موجود با هم که انگل کوچکتر است و از جنبه متابولیکی به میزبان وابسته است.
این ارتباط ممکن است دائمی باشد. مثلا کرمهای پهن نواری که در روده پستانداران دیده میشوند.
یا ممکن است موقتی باشد. مانند پشهها ، ککها یا کنه های خونخوار.
. گفته میشود که پارازیتیسم یک رابطه اجباری است، زیرا انگل بطور معمول نمیتواند بدون ارتباط و تماس با میزبان خود باقی بماند.
اسلاید 7 :
موچوآلیسم :
نمونه معروف این نوع زندگی گلسنگها هستند که ترکیبی از قارچها و آلگها هستند.
در طی این ارتباط ، آلگها مقدار زیادی ترکیبات آلی تولید میکنند که این مواد توسط قارچها مصرف میشوند. در حالی که قارچها نیز آب و مواد معدنی مورد نیاز آلگها را تولید میکنند و آنها را از خشک شدن و خطر نور شدید محافظت میکنند.
نمونه دیگر موچوآلیسم رابطه برخی از تاژکداران موجود در روده موریانههای چوبخوار است.
اسلاید 8 :
انواع مختلف زندگی انگلی
1-( انگل های داخلی ): انواعی که در داخل بدن میزبان زندگی میکنند .مثل کرم روده ای
2- (انگل های خارجی ): انواعی که بر سطح بدن میزبان زندگی میکنند . مثل شپش وکک
3- (انـــــگل های اختیاری): انواعی که میتوانند زندگی انگلی یا آزاد داشته باشند .
اسلاید 9 :
4- (انــــگل های اجباری ) : انواعی که برای ادامه ی زندگی باید در داخل یا خارج بدن میزبان زندگی کنند و گرنه از بین می روند.مثل اکثر کرمها
5-(انــــگل های موقت ) : انواعی که فقط قسمتی از زندگی خود را در بدن میزبان می گذرانند. مثل کنه
6- (انــــــــــگل های دايم): تمام یا قسمت مهمی از زندگی خود را در بدن میزبان میگذرانند. مثل اکثر کرمها.
اسلاید 10 :
7- (انگــــل های اتفاقی ): انگل هایی که اتفاقی وارد بدن میزبان ( غیر از میزبان اصلی) می شوند که سیر تکامل طبیعی آنها تغییر میکند. مثل کرمی که انگل سگ است و وارد بدن انسان میشود یا مالاریای میمون که تصادفا سبب ابتلای انسان میشود.
8-(انگل های تک میزبانی): انگلهایی که دوره ی زندگی خود را در بدن یک میزبان میگذرانند. مثل آسکاریس
اسلاید 11 :
9-(انگلهای چند میزبانی): انگلهایی که دوره ی زندگی خود را در بدن چند میزبان می گذرانند .مثل انواع فیلرها یا ترماتودها
10- (انگل های بیماری زا): انگل هایی که در بدن میزبان ایجاد ناراحتی می کنئد .
اسلاید 12 :
راههای ورود انگل به بدن میزبان
1- از طریق آب الوده مثل آلودگی به بعضی از کرم ها وآمیب ها
2-توسط خاک مثل ورود تخم آسکاریس وتریکو سفال از راه تنفس و سپس بلعیده شدن آن.
اسلاید 13 :
3- توسط غذای آلوده به مراحل مختلف انگل مثل آمیب ها – لارو تریشین توسط گوشت آلوده ی خوک و تنیا ساژیناتا باخوردن گوشت آلوده ی گاو
4- توسط نیش حشرات خونخوار مانند مالاریا وتب زرد و لیشمانیا وبرخی فیلر ها
5- از طریق خوردن میزبان واسط مانند آلودگی به کرم پیوک با خوردن سیکلوپس
اسلاید 14 :
6-از راه تماس مستقیم با فرد آلوده مثل سرایت عفونت کرم اکسیور و آمیب اسهال خونی
7-به وسیله ورود لارو انگل از راه پوست مانند ایجاد آلودگی به شستوزوماها و کرمهای قلابدار
اسلاید 15 :
8-سرایت خود به خود ( خود آلودگی ) از شخص آلوده مانند آلودگی مجدد به کرم اکسپور
9-از راه جفت مانند آلودگی توکسو کاراکانیس در سگ یا انتقال توکسوپلاسما از مادر به جنین.
10-از راه مقاربت مثل تریکوموناس واژینالیس
اسلاید 16 :
انواع میزبان
میزبان نهایی: موجودی است که معمولا شکل بالغ انگل یا تکثیر جنسی آن را در بدن خود پرورش می دهد
میزبان واسط: حیوانی است که مرحله ی لاروی یا کیستی یا مرحله ی تکثیر غیرجنسی انگل رادرخود پرورش میدهد.
نکته : گاهی اوقات یک حیوان یا انسان می تواند هم میزبان واسط و هم میزبان نهایی باشد.
اسلاید 17 :
میزبان مخزن : میزبانی است که در مسیر تکامل انگل جای انسان را بگیرد ویا میزبانی که به غیر از میزبان اصلی باشد وبه انگل اسکان دهد.
میزبان حامل : میزبانی است که انگل را در بدن خود دارد ولی علائم بیماری زایی را نشان نمیدهد .
مثلا ممکن است فردی حامل آمیب روده ای باشد ولی علايم بیماری را نشان ندهد که به این افراد ناقل بدون علامت یا Carrier گفته می شود. .
اسلاید 18 :
نکته:میزبان حامل بیشترین نقش را در انتقال آلودگی بر عهده دارد .
میزبان ناقل: این میزبان ها فقط نقش انتقال انگل را بر عهده دارند.مثل بند پایان که در انتقال تعدادی از انگلها نقش دارند.
اسلاید 19 :
انواع انتقالات توسط ناقلین
1- انتقال مکانیکی : در این نوع انتقال تغییری در انگل رخ نمیدهد مثل مگسی که انگل را با پا ها و ضمائم خود از محیطی به محیط دیگر منتقل میکند .
2- انتقال بیو لوژیک : در این نوع انتقال انگل دوره ای از زندگی خود را در بدن ناقل میگذراند مثل بیماری لیشمانیوز وبیماری مالاریا، و لذا در این مدت ممکن است دستخوش تغییراتی شود.
اسلاید 20 :
تقسیم بندی انگل ها
1- تک یاخته ها 2- کرمها
تک یاخته ها شامل: 1- سارکوماستیگوفورا 2- آپیکومپلکسا 3- سیلیوفورا 4- میکروسپوریدیا هستند.
کرمها شامل: 1- کرمهای پهن 2- کرمهای گرد یا نخی شکل
کرمهای پهن شامل: ترماتودها و سستودها هستند.
