پاورپوینت مبانی و روش های اپید میو لوژی

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 2 :

مباني وروش هاي اپيد ميو لوژي

فصل اول

تعاريف و اهداف

اسلاید 3 :

تعريف اپيد ميو لوژي
لغت اپيد ميو لوژي از سه قسمت اپي به معناي روي و دموس به معناي بررسي و شناخت تشکيل شده است .
بنا براين اپيد ميو لوژي يعني شناخت آنچه برمردم مي گذرد.از نقطه نظر علم روز اپيد ميو لوژي را از جنبه هاي زيرتعريف نموده اند:
1- مطالعه توزيع و تعيين کننده هاي شيوع بيماري وصدمات وارد به جامعه بشري .
2-بررسي چگونگي وفور توزيع و عوامل تعيين کننده وفور بيماري
در انسان.
3- اپيد ميولوژي معطوف به الگوهاي بروز بيماري در جمعيت انسا ن و عوامل موثر بر اين الگوهاست .
4- علم بررسي توزيع وعوامل تعيين کننده حالات مرتبط با سلامتي و حوادث درانسان وبه کارگيري اين بررسي براي مبارزه با مشکلات بهداشتي.

اسلاید 4 :

با آنکه هيچ تعريف واحدي که همه اپيدميو لوژيست ها با آن موافق باشند وجودندارد ولي همه آنها در سه موضوع توافق دارند نخست بررسي وفور بيماري ها ، دوم بررسي توزيع بيماري ها وسوم بررسي عوامل تعيين کننده بيماري ها.
هر يک از اين سه جزء پيام مهمي را ارائه مي دهند .

اسلاید 5 :

1-فراواني بيماري
نکته اصلي در تعريف اپيد ميو لوژي اندازه گيري وفور بيماري ،ناتواني يا مرگ و خلاصه کردن اين اطلاعات به شکل نسبت ها و ميزانها است که ميزان ها براي مقايسه وفور بيماري در جوامع مختلف يا در زيرگروه هاي يک جامعه ، در رابطه با عوامل عليتي مظنون به کار مي رود . چنين مقا يسه هايي مي توانند سر نخ هاي مهمي براي علت شناسي بيماري به دست دهند . علت شنا سي بيماري يک گام مهم در ايجاد استرا تژيهاي لازم براي پيشگيري يا مبارزه با مشکلات بهداشتي است .

اسلاید 6 :

2-توزيع بيماري
اولين وظيفه اي که اپيد ميو لوژيست به عهده دارد تعيين چگونگي توزيع بيماري هاي مختلف بر حسب مکان،زمان وشخص است .
يعني يک اپيد ميولوژيست بايد افزايش يا کاهش بيماري در يک فاصله زماني ،کم يا زياد بودن يک بيماري در يک منطقه جغرافيايي نسبت به مناطق ديگر ، زياد بودن بروز بيماري در انسان در يک گروه سني معين وتغييرات خصوصيات يا رفتار هاي بيماران ازغيربيماران را مورد ازمون قراردهد . اصول پايه اپيد ميولوژي بر اين مبنا قرار دارد که توزيع بيماري در يک جامعه به صورت يک الگو بروزمي کند. مطالعه اين گوناگوني ها يا الگوها ميتوانند منجر به اجرا يا پيشنهاداتي براي تدابير مبارزه با پيشگيري از بيماري شوند که بر اساس اين مطالعات فرضيه هاي سبب شناختي براي بيماري تنظيم مي گردد .

اسلاید 7 :

3- عوامل تعيين کننده بيماري
پس از تنظيم فرضيه هاي سبب شناختي بيماري ، فرضيه هاي سبب شناختي آزمون گرديده وعوامل تعيين کننده علل يا عوامل خطرمربوط به بيماري مشخص ميگردد که اين نوع بررسيها رادر اپيد ميو لوژي همه گيري شناختي تحليلي مي نامند ودر سال هاي اخيربررسي هاي تحليلي سهم عمده اي در شناخت عوامل بيماري هاي قلبي وعروقي داشته اند .

اسلاید 8 :

نياز به ميزان ها
ضرورت اندازه گيري بيماري ها در جامعه يا گروهي از جمعيت وارتباط دادن موارد با جمعيت مبنا لازمه تعريف اپيدميولوژي است وبدين لحاظ غالب بيانات اپيدميو لوژي شامل کسرها (يا ميزان هايي) است که درآنها صورت کسرتعداد بيماران ومخرج کسرجمعيت همان ناحيه درهمان زمان مي باشد. اگر چه مطالعات باليني معمولاً فقط متوجه بيماراني است که جهت درمان مراجعه مي کنند (يعني تنها صورت کسر)وبر خلاف اپيد ميو لوژي براي شناخت وشمارش جمعيتي که بيماران از ان بر خاسته اند کو شش نمي کند

اسلاید 9 :

مثال زير مي تواند روشنگر تمايز اين دو برخوردار باشد . يک گزارش باليني درباره زخم معده ميتواند داراي عنوان (مروري بر مسئله زخم معده) مطالعه 1000مورد باشد در حالي که يک مطالعه اپيد ميو لوژيک زخم معده علاوه بر اين که ميانگين ميزان هاي بروز ساليانه بيماري را براي يک جمعيت مبنا مشخص مي کند نتيجه مي گيرد که ميزان شيوع زخم معده در زنان کمتر از25سال برابر 17%در هزار است در حالي که همان ميزان در مردان برابر96%در هزار ميباشد .
ميزان هاي بالا وپايين شيوع بيماري ها راهنماي مفيدي در تشخيص علل بيماري هاست . مثلاً نبودن بيماري ( پلاگرا) در کار مندان بيمارستان هاي رواني در شرايطي که بيماري در ساير بيماران شيوع کرده بود،

اسلاید 10 :

( گلد بر گر) را بر ان داشت که فرضيه متداول عفوني بودن بيماري پلاگرا را ردکند و فرضيه فقر غذايي را بپذيرد . وهمچين نبودن سرطان گردن رحم در نزد راهبه ها در مقايسه با شيوع اين بيماري نزد روسپي ها اين فرضيه را مصرح ميکند که فعاليت جنسي احتما لاً عامل مهمي در بر قراري اين بيماري است.

اسلاید 11 :

بنابه گفته يک اپيد ميو لوژيست انگليسي:
وظيفه اصلي اپيد ميولوژي پيداکردن گروه هايي از مردم جامعه است که در مورد يک بيماري خاص ميزان هاي بالا وپايين داشته باشندتا بتوان علل بيماري يا نبودن آن را به طور مسلم فرض کرد .
مزيت بزرگ اين نوع برخورد با پيشگيري آن است که ممکن است در مراحل اوليه دانش ما از بيماري قابل کاربرد باشد يعني قبل از آنکه طبيعت اصلي بيماري دانسته شود بتوان طرح عليت را در هم شکست . براي انجام اين کار ممکن است حقايق کافي را تنها با روش هاي اپيد ميو لوژيک يا
در ترکيبي با ساير روش ها بر قرار کرد. بدين ترتيب فرصت کار کردن روي يک علت يا ترکيبي ازعلل پيش مي آيد .

اسلاید 12 :

تاريخچه ايدميولوژي
واژه اپيدميولوژي واژه اي است بسيار قديمي که بسياري ريشه آن را در
انديشه اي که 2000 سال قبل توسط "بقراط "راجه به تاثير عوامل محيطي در رويداد بيماري بيان شده است مي جويند و بعضي معتقدند سابقه آن به قرن سوم پيش از ميلاد مي رسد ولي تا اواسط قرن نوزدهم که توزيع بيمار ي در گروهاي مختلف انسان به طور گستر دهاي اندازه گيري شد از اپيدميولوژي استفاده نگرديد .در آن زمان چند بررسي کلاسيک در نجات جان مردم سهم عمده اي داشت..

اسلاید 13 :

از جمله کاوشهاي جان اسنو محل سکونت هر کسي را که بين سالهاي
9-1848و4-1853از وبا مرده بودند رديابي کرد . معلوم شدکه منابع آب
آشا ميدني با مرگ از وبا همبستگي دارد سپس اسنو به عنوان قسمتي از مدارکش مرگ از وبا را در مناطقي با منابع آب رساني متفاوت از نظر آماري مقايسه نمود . داده ها نشان داده اند که تعداد موارد مرگ از وبا و ازآن مهم ترميزان مرگ از وبا در افرادي که از آب تهيه شده از کمپاني ساوث وارک استفاده ميکردند خيلي زيادتر بوده است

اسلاید 14 :

براساس چنين پژوهش دقيقي اسنو تئوري انتقال بيماري عفوني را به طور کلي بنا نهاد واظهار کرد که وبا به وسيله آب آلوده منتقل ميشود . در نتيجه توانست سال ها قبل از کشف عامل مولد وبا ( در سال 1833) آبرساني را اصلاح نمايد .
اهميت کار اسنو در اين است که مقياس هاي بهداشت عمومي نظير اصلاح آبرساني وبهداشت را يادآور شد وسهم بزرگي در تندرستي جوامع به عهده گرفت وتا سال 1850 اطلاعات مورد لزوم را در موارد زيادي جهت شناسايي مقياسهايي که بايد در مطالعات اپيد ميو لوژي درنظر گرفته شوند فراهم نمود .
در اواخرقرن 19 واوايل قرن بيستم از شيوه اپيد ميو لو ژي درمقايسه ميزان هاي بيماري درزيرگروه هاي جوامع انساني به طور فزاينده اي استفاده شد ..

اسلاید 15 :

دامنه فعاليت وتقسيمات اپيد ميولوژي
يک قسمت از کاراپيد ميولوژي مربوط به (اصول اپيد ميو لوژي)است . آگاهي ازاصول اپيد ميو لوژي براي کساني که دربهداشت کار ميکنند ضروري است . ونيز کليه افراد که در زمينه اپيد ميو لوژي برداشت واحدي داشته باشد. در قديم اپيد ميولوژي شامل يک سري اصول مقدماتي بود که همه مسائل را بررسي مي کرد ولي امروزه تقسيمات زيادي پيدا کرده است وشامل اپيد ميو لوژي بيماريهاي واگير ،غير واگير، تصادفات و.ميباشد .

اسلاید 16 :

اپيد ميو لوژي بيماري ها ي واگير:
در اين زمينه عوامل ايجادکننده بيماري باتوجه به نظام اکولوژي بيماري ها از طريق بررسي وتحقيق (متدولوژي)مورد بررسي قرارگرفته است که در زمينه:
بيماري هايي که توسط بند پايان منتقل مي شوند .
2- بيماري هايي که مخزن دارند .
3- بيماري هايي که ناقل دارند .
4- بيماري هايي که از طريق تماس منتشر مي شوند .
5- بيماري هايي که ازراه هوا ويا دستگاه گوارش منتقل مي شوند،فعاليت دارند.

اسلاید 17 :

کاربرد ديگر اپيد ميو لوژي،باليني است که به بيمار واطرافيانش توجه ميکند وهمچنين اپيد ميولوژي درزمينه برنامه ريزهاي بهداشتي درماني کاربرد دارد. مثلا اگر درمنطقه اي برنامه اي بخوا هد انجام شودبا مشخص کردن گروه سرويس گيرنده ميزان وامکانات تجهيزاتي ومالي براورده مي شود . در کليه برنامه هاي بهداشتي مستمر مثل مبارزه با مالاريا بايد ارزشيابي درحين کار صورت گيرد ونقاط ضعف اصلاح شوند . از تمام مطالب بالا درمي يابيم که اپيد ميو لوژي مه همه گيري شناسي بيماري ها محدود نيست ودر ساير زمينه ها نيز نقش دارد

اسلاید 19 :

اهداف اپيد ميو لوژي:
توصيف توزيع وحجم مشکلات مربوط به بيماري در انسان .
شناسايي عوامل سبب شناختي در بيماري زايي بيماري .
تأمين داده هاي اساسي براي برنامه ريزي ،اجرا وارزشيابي خدمات پيشگيري ،مبارزه ودرمان بيماري وبرقراري اولويت بين اين خدمات .
هدف نهايي اپيد ميو لوژي پيشگيري از بيماري و حفظ سلامت است که اين کار را با شناسايي عوامل خطرناک براي سلامتي انسان ويافتن راه مبارزه با آنها انجام مي دهد

اسلاید 20 :

کمک به برنامه ريزي خدمات بهداشتي
براي هر نوع برنامه ريزي بهداشتي ابتدا بايد از وضع موجود بهداشت جامعه اطلاعات کافي ودقيق به دست آورد . در اين رابطه ابتدا بايد معلوم شود:
مشکلات بهداشتي جامعه کدام است؟
چه بيماري هايي شايعترند؟
کدام گروه از مردم بيشتر در معرض خطر قرار دارند؟
رابطه اين مشکلات با سن وجنس ونژاد درمنطقه جغرافيا يي وامثال آن چيست؟