بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
زمین در فضا
درس کلیات جغرافیا
رشته تاریخ
اسلاید 2 :
دستگاه های مختصات
3- استوای سماوی : امتداد استوای زمین تا بی نهایت
4- افق سماوی : فصل مشترک کره ی سماوی با صفحه ی
عمود بر راستای بدن ناظر
5- محور قائم : ادامه ی راستای بدن ناظر تا بی نهایت که در
دو نقطه ی سرسو و پاسو کره ی سماوی را قطع می کند.
6- قطبین سماوی : محل تلاقی محور عالم با کره ی سماوی
7- نصف النهار ناظر : قوسی از کره ی سماوی مار بر چهار نقطه ی شمال و جنوب سماوی و سرسو و پاسو
( شکل در اسلاید بعدی )
اسلاید 3 :
دستگاه مختصات افقی ( سمت – ارتفاعی )
ویژگی ها :
سطح مقایسه : افق سماوی ناظر
قائم مکان درنقاط سرسو Z و پاسو N کره ی سماوی را قطع می کند.
تقاطع افق سماوی و نصف النهار سماوی نقاط شمال و جنوب و تقاطع آن با استوای سماوی نقاط مشرق و مغرب است.
نیم دایره بین نقاط Z و N و جرم سماوی ، نیم دایره ی عمودی است.
محل هر نقطه با دو پارامتر ارتفاع (a)و سمت(A) تعیین می شود.
ارتفاع : طول کمانی از نیم دایره ی قائم واقع بین افق سماوی و جرم سماوی – تغییرات نسبت به افق بین صفر تا ˚90
اسلاید 4 :
ادامه ی دستگاه مختصات افقی
سمت یا آزیموت : طول کمان واقع بین نقطه ی شمال و نقطه ی تقاطع نیم دایره ی عمودی با افق سماوی است که از شمال به سوی شرق اندازه گیری می شود. مقادیر آن بین صفر تا ˚360 است .
اسلاید 5 :
دستگاه مختصات استوایی
ویژگی ها :
صفحه ی مقایسه : دایره ی استوای سماوی
محور عالم در دو نقطه ی قطب شمال و جنوب سماوی کره ی سماوی را قطع می کند.
دایره های بین قطب شمال و جنوب سماوی دوایر ساعتی را بوجود می آورد.
در این دستگاه از دو مبداء اندازه گیری استفاده می شود :
الف : نصف النهار سماوی راصد، که در این صورت محل هر جرم با دو پارامتر میل و زاویه ی ساعتی تعیین می گردد.
اسلاید 6 :
دستگاه مختصات استوایی
ب: نقطه ی اعتدال بهاری (محل تقاطع استوای سماوی با دایره البروج) . در این دستگاه محل هر جرم با دو پارامتر میل و بعد مشخص می شود.
تعریف میل : طول کمانی از دایره ی ساعتی (دایره مار بر جرم و قطبین سماوی ) بین جرم سماوی و استوای سماوی. مقدار آن از صفر تا ˚90 درجه بوده و در نیمکره ی شمالی مثبت و در نیمکره ی جنوبی منفی است .
اسلاید 7 :
دستگاه مختصات استوایی
زاویه ی ساعتی :طول کمانی از استوای سماوی بین نصف النهار سماوی راصد و دایره ی ساعتی جرم سماوی ، از نصف النهار سماوی به طرف مغرب و از صفر تا 24 ساعت اندازه گیری می شود.
بعد : طول کمانی از استوای سماوی بین نقطه ی اعتدال بهاری و نقطه ی تقاطع دایره ی ساعتی جرم سماوی با استوای سماوی ، از صفر تا 360 درجه متفاوت بوده و از نقطه ی اعتدال بهاری به سوی شرق اندازه گیری می شود.
اسلاید 8 :
دستگاه مختصات دایره البروجی
ویژگی ها :
صفحه ی مقایسه : صفحه ی دایره البروج (مدار حرکت ظاهری سالانه ی خورشید بر روی کره ی سماوی )
محور عمود بر صفحه ی دایره البروج کره ی سماوی را در دو نقطه ی قطب شمال و جنوب دایره البروجی قطع می کند.
دایره هایی که در قطبین دایره البروج همدیگر را قطع می کنند نصف النهارات دایره البروج هستند.
مبداء اندازه گیری نقطه ی اعتدال بهاری است.
در این دستگاه محل هر جرم با دو پارامتر عرض و طول سماوی تعیین می شود.
اسلاید 9 :
عرض سماوی: طول کمانی از نصف النهار دایره البروجی (دایره مار بر قطبین دایره البروج و جرم سماوی) واقع بین صفحه دایره البروج و جرم سماوی ، مقدار آن بین صفر تا ˚90(در نیمکره ی شمالی + و در نیمکره ی جنوبی - )است.
طول سماوی: طول کمانی از دایره البروج بین نقطه ی اعتدال بهاری و نقطه ی تقاطع نصف النهار دایره البروجی جرم سماوی با دایره البروج که از نقطه ی اعتدال بهاری به سوی شرق و از صفر تا ˚360 اندازه گیری می شود.
اسلاید 10 :
آشنایی با اجرام سماوی
ستاره star
توده ی گازی متراکم و داغ که بواسطه ی جرم و گرانی زیاد ، گاز را در اطراف خود نگه می دارد . ستاره از طریق واکنش های هسته ای انرژی فراوانی را تولید و در فضا منتشر می کند.
اسلاید 11 :
سیارات planets
تحت تاثیر گرانش ستارگان بوده و ممکن است به صورت خاکی ، سنگی و یا گازی باشند. سیارات بدلیل داشتن دمای کم و ضعف واکنش های هسته ای فاقد نورند و درخشندگی آنها بواسطه ی انعکاس نور ستارگان است.
تفاوت ستاره و سیاره
تداوم زمانی – حرکت – ماهیت نور افشانی – جلوه ی ظاهری – پهنه ی رویت
اسلاید 12 :
سحابیnebula
توده هایی از ابرهای متراکم ، گاز خیلی رقیق وغبار که منشاء وجودی ستارگان است. سحابی ها میلیون ها بار بزرگتر و درخشان تر از هر ستاره ی منفرد است.
اسلاید 13 :
نواختر novae گروهی ستاره که نورشان بطور ناگهانی و پیش بینی نشده تغییر می کند. نواختر بیشتر عمر خود را طی کرده است اما وقوع انفجار در روند تحولی آن، منجر به افزایش بیش از حد روشنایی جرمی می شود که قبلا“ کم نور بوده و یا دیده نمی شد و تصور شکل گیری ستاره ی جدیدی را بوجود می آورد.
اسلاید 14 :
ستاره ی نوترونی neutron star
انفجار و انرژی زیاد حاصل از رمبش ستاره ی بزرگ و فشار زیاد روی هسته ی عناصر سازنده ی آن، سبب ترکیب الکترون ها و پروتون ها و ایجاد نوترون ها می شود. به این ترتیب در مرکز ستاره توپی از نوترون های خالص به شعاع 16 کیلومتر شکل می گیرد .
اسلاید 15 :
سیاهچاله black hole
ستاره ی نوترونی مرحله ی نهایی فشردگی ماده ی ستاره ای نیست . در شرایط خاص ، هسته ی ستاره ممکن است به ابعاد کمتر از 16 کیلومتر منقبض شود و نیروی گرانی در سطح آن بسیار قوی گشته مانع ترک پرتوهای نور گردد. این شرایط با جلوگیری از خروج نور و نامرئی شدن ستاره سرانجام باعث تبدیل آن به سیاهچاله می شود.
اسلاید 16 :
دانش ستاره شناسی از نظر قوانین نور
بخش های دانش نجوم از نظر قوانین نور
1- نجوم مرئی : بخش اصلی مطالعات نجومی است که به بررسی اجرام درطول موج های قابل رویت طیف الکترومنیتیک (از قرمز تا بنفش) می پردازد.
ویژگی های نور :
- گسیلش درخط مستقیم - تغییرامتداد درعبور از محیط های مختلف - داشتن پدیده ی پراش - داشتن خاصیت موجی - داشتن خاصیت ذره ای - موج عرضی بودن نور (عمود بودن امتداد ارتعاش بر امتداد انتشار)
اسلاید 17 :
2- نجوم غیر مرئی :در این بخش، اجرام سماوی در طول موج هایی خارج از گستره ی بینایی بشر مطالعه می شود . مهمترین این طول موج ها عبارت است از :
امواج مادون قرمز (3،000،000 تا 7800 انگسترم)
امواج ماوراءبنفش (3،800تا 200 انگسترم)
پرتو ایکس (200 تا 05/0 انگسترم)
پرتو گاما ( طول موج کوچکتر از 05/0 انگسترم)
اسلاید 18 :
فواصل نجومی
الف – واحد نجومی (AU) :
فاصله ی زمین تا خورشید (حدود km 149 میلیون ) که برای اندازه گیری فواصل در منظومه ی شمسی به کار می رود .
ب – سال نوری : (Ly)
فاصله ای است که نور در یک سال طی می کند. (حدود km9،470،000،000،000یا 63240 واحد نجومی )
اسلاید 19 :
ج – پارسک (pc) :
فاصله ای است که از آن ، شعاع مدار زمین تحت زاویه ی یک ثانیه ی قوسی دیده می شود . میزان آن برابر10× 086/3کیلومتر ، 26/3 سال نوری و یا 206،265 واحد نجومی است .
اسلاید 20 :
تلسکوپ و انواع آن
تلسکوپ ، دوربین نجومی برای بزرگتر ، پرنورتر و مرغوبتر دیدن اجرام سماوی است ، انواع آن عبارتست از :
1- تلسکوپ شکستی= در آن برای کانونی کردن نور از لنز یا عدسی استفاده می شود و یک استوانه و دو عدسی شیئی و چشمی دارد.
