بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
تفسیر و ارزیابی نتایج آزمایشات ایمنولوژی در تشخیص بیماری هپاتیت
اسلاید 2 :
هپاتیت های ویروسی
هپاتیت یک واژه کلی است که به التهاب بافت کبد اطلاق میشود.سموم، برخی داروها، بیماری های اتوایمیون، مصرف الکل، باکتریها و ویروس ها در ایجاد هپاتیت نقش دارند ولی به طور کلی ویروسها عامل اصلی بروز هپاتیت می باشند.
اگر هپاتیت کمتر از 6 ماه طول بکشد، هپاتیت حاد و اگر بیشتر از 6ماه طول بکشد، هپاتیت مزمن محسوب می شود. سازمان جهانی بهداشت عنوان کرده است که بعد از دخانیات، هپاتیت B دومین کارسینوژن مهم انسانی است.
اسلاید 3 :
انواع هپاتیت های ویروسی
هپاتیت B=HBV
هپاتیت C = HCV
هپاتیت D = HDV
هپاتیت A = HAV انتقال دهانی – مدفوعی
هپاتیت E = HEV انتقال دهانی – مدفوعی
اسلاید 4 :
هپاتیت HBV=B
اسلاید 5 :
هپاتيت B
ويروس هپاتيت B (HBV) در بسياري از مايعات بدن مانند خون، بزاق و مايع مني مي تواند وجود داشته باشد. قابليت زنده ماندن اين ويروس در خارج از بدن بيش از 7 روز است.هپاتيت Bشايعترين علت هپاتيت حاد در بزرگسالان است. علائم هپاتيت حاد B معمولاً شبيه عوامل ويروسي ديگر است. در 70 درصد موارد بدون علامت و فقط در30 درصد موارد با زردي همراه است.
دوره کمون ممکن است 2-6 ماه و به طور متوسط 60 روز طول بکشد.هر چه مقدار ويروس واردشده به بدن بيشتر باشد، مدت دوره كمون كوتاهترخواهد بود.علائم اوليه شامل بي اشتهايي، تهوع، استفراغ، تب خفيف، ميالژي و خستگي زودرس ميباشند.
اسلاید 6 :
اپيدميولوژي
عفونت هپاتيت B، معضلي بهداشتي در سراسر دنيا است و حدود 350 ميليون نفر حامل ويروس هپاتيت B در سراسر جهان وجود دارند .ايران جزو مناطق با شيوع متوسط است. در حال حاضر شيوع ناقلين مزمن هپاتيت B در ايران حدود 2 درصداست و بايد توجه داشت كه اين شيوع براي كودكان حدود 1/3 – 9/ 0 درصد ميباشد. ويروس هپاتيت B هشت ژنوتيپ را شامل ميشود در ايران ژنوتيپ غالب D است و حدود 80 درصد از مبتلايان به عفونت مزمن هپاتيت B درايران، HBeAg منفي ميباشند. ويروس هپاتيت B از راه تماس با خون و ترشحات خوني آلوده منتقل ميشود.
ميزان هپاتيت Bدر خون 100 تا 1000 برابر بيشتر از ساير ترشحات بدن، از جمله ترشحات عفونت زاي مني و بزاق است.
اسلاید 7 :
هپاتيت B
عامل ويروس هپاتيت B به خانواده هاي از ويروسهاي DNA دار به نام(هپادناويروسها) hepadnoviruses تعلق دارد. هپاتيت B، تنها ويروس هپاتوتروپيك انساني با ژنوم DNA و كوچكترين ويروس DNA دار شناخته شده است.
ويروس، حاوي پوشينه خارجي است كه HBsAg را عرضه ميكند و داراي يك نوكلئوكپسيد داخلي است كه به صورت بيست وجهي ميباشد و مركب ازآنتي ژن مركزي هپاتيت (HBcAg) ،آنتي ژن (HBeAg) و DNA پليمراز (DNA Polymerase) است.
اسلاید 8 :
شاخصهاي ويروسي
HBsAg : شايعترين شاخص است كه در تشخيص هپاتيت B به كارميرود. اين آنتي ژن در عفونتهاي حاد و مزمن وجود دارد؛ ولي در موارد حاد با سطوح بالايي از Anti HBc از نوع IgM همراه است. تداوم حضور و مثبت باقي ماندن HBsAg به مدت حداقل 6 ماه، دلالت بر حالت مزمن شدن عفونت دارد. از طرف ديگر حضور HBeAg بيش از 10هفته ، قوياً دلالت بر پيشرفت بيماري به سمت مزمن شدن دارد.
HBsAg در سطح ويروس قرار دارد و به مقدار زياد توليد ميشود و در گردش خون به صورت اجزاي كروي و توبولر و به اندازه 22 نانومتر گردش ميكند.
پاسخ آنتي بادي عليه HBsAg جنبه محافظتي دارد.
اسلاید 9 :
شاخصهاي ويروسي
HBeAg :وجود شاخصهاي HBV DNA ،HBeAg و DNA پليمراز دلالت بر عفونت زايي بيماري است. به هر حال امروزه انواعي از ويروس هپاتيت B شناسايي شده كه در ناحيه Precore دچار موتاسيون شده اند.
Precore) Mutant) اين موضوع مانع از بروز HBeAg ميشود.به همين دليل، اين بيماران با وجود منفي بودن HBeAg ، به دليل حضور ويروس فعال در خون، عفونت زا ميباشند.
اسلاید 10 :
شاخصهاي ويروسي
: HBV DNA سطح HBV DNA سرمي، حساسترين معيار دال بر وضعيت تداوم تكثير ويروس است.
مقادير زياد HBV DNA ، همراه با مقادير كم آمينوترانسفرازها، دلالت برپاسخ ضعيف سيستم ايمني نسبت به ويروس است.
اسلاید 11 :
شاخصهاي ويروسي
: Anti-HBc گرچه Anti-HBc مثبت همراه با HBeAg - منفي و HBV DNA منفي دال بر بهبودي عفونت است، با وجود اين تبديل وضعيت HBsAg -مثبت به Anti-HBs مثبت تنها معيار دقيق دال بر ايمني است. Anti-HBc شاخص مفيدي است كه بعد ازHBsAg و HBeAg در خون ظاهر ميشود و ممكن است مادام العمر باقي بماند. HBcAg معمولاً درگردش خون وجود ندارد (برخلاف Anti-HBc)
Anti-HBcAb از نوع IgM : در عيار بالا يك شاخص هپاتيت حاد است و يا نشاندهنده فعال شدن مجدد عفونت مزمن هپاتيت B ميباشد. تيترهاي پايين Anti-HBc از نوع IgG همراه با Anti-HBs ، بر عفونت قبلي و ايمنی دلالت دارد.
اسلاید 12 :
شاخصهاي ويروسي
Anti-HBc از نوع IgG به تنهايي: در تيتر پايين دال بر از دست رفتن
Anti- HBs و يا عدم توليد Anti- HBs است ( (Low Level Carrier، اما درتيتر بالا بايد به فكر عفونت مزمن بود؛ در اين حالت ممكن است با استفاده از PCR ، به حضور HBV DNA پي برد. درطي عفونت مزمن با ويروس هپاتيتB ميتوان HBsAg و HBcAg را در هپاتوسيتها يافت، ولي درعفونت حاد خودبه خود مهارشونده اين امكان وجود ندارد؛ لذا كشف يا شناسايي HBcAg و HBV DNAدر بافت كبدي دلالت بر پديده تكثيرروبه جلو دارد. در هپاتيت مزمنCHB) B ) طول كشيده، DNA ويروس به داخل ژنوم ميزبان وارد ميشود (در بسياري از هپاتوسيتها) واين دال بر تداوم وجود HBsAg در سرم است.
اسلاید 13 :
نکات مهم
تمام افراد HBsAg مثبت بالقوه مسری هستند و به عنوان مخزن ویروس ها برای انتقال به سایر افراد سالم عمل می کنند. شدت سرایت به شرایط بیمار بستگی دارد.
فرد مبتلا به HBeAg مثبت به شدت مسری است ولی فرد anti – Hbe مثبت قدرت سرایت کمتری دارد.
Anti-HBsAg در 80 درصد بیماران بهبود یافته تا پایان عمر در خون باقی می ماند.
اسلاید 14 :
شاخصهاي سرولوژيك عفونت هپاتيت B همراه با اهميت تشخيصي و باليني آنها
اسلاید 15 :
راههای انتقال
مهمترين راه هاي انتقال HBV به شرح زير مي باشند:
1- تماس خونی
2 -تماس مادری- جنينی
3- تماس نزدیک مداوم با فرد آلوده
4- تماس جنسي
5- تزريق وريدي دارو و مواد مخدر
اسلاید 16 :
انتقال از مادر به جنين(Vertical)
اگر مادر باردار HBeAg مثبت باشد، احتمال انتقال بيماري به نوزاد
90– 85 درصد است (حدود 90 درصد اين بچه ها ناقل مزمن هپاتيت B ميشوند) و اين در حالي است كه اگر مادر باردار HBeAg منفي باشد، اين احتمال به 40 - 10 درصد كاهش مي يابد. مطالعات اخير بيانگر اين موضوع است كه سطح HBV DNA مادر باردار نسبت به وضعيت HBeAg ، ارتباط بيشتري با خطر انتقال دارد.
اسلاید 17 :
انتقال افقي (Horizontal)
تزريق خون و فراورده خوني
انتقال جنسي
انتقال جلدي
انتقال بيمارستاني
انتقال از طريق پيوند اعضا
اسلاید 18 :
يافته هاي آزمايشگاهي در هپاتيت حاد B
بالا رفتن آمينوترانسفرازهاي سرمي از علامتهاي شاخص هپاتيت حاد است. مقادير 1000-2000 IU/l در فاز حاد به طور شايع ديده ميشوند. ميزان افزايش ALT با پيش آگهي ارتباط ندارد؛ ولي زمان پروترومبين (PT )، كه نشاندهنده وضعيت فاكتورهاي انعقادي توليدشده توسط كبد ( IX ،VII ،II و(X است، بهترين معيار نشاندهنده پيش آگهي هپاتيت حاد B است. لكوپني خفيف همراه با لنفوسيتوز نسبي و گاهي لنفوسيتهاي آتيپيك ديده ميشود.
در موارد بهبودي، ALT در مدت 1 تا 4 ماه به ميزان طبيعي بازميگردد و پس از آن بيلي روبين طبيعي ميشود.
افزايش بيلي روبين سرم تا سطوح mg/dl 5-20 در مرحله زردي ديده مي شود كه گاهي علي رغم كاهش سطح آمينوترانسفرازها همچنان بالا باقي مي ماند
اسلاید 19 :
ALT/AST
سنجش فعاليت آمينوترانسفرازها و ساير آنزيمهاي اختصاصي، آسيب هاي كبدي را ارزيابي مي كنند اما به هر حال سنجش آمينو ترانسفرازها فاقد اختصاصيت است، زيرا اندام هاي مختلفي از بدن به جز كبد هم آمينو -ترانسفرازها را توليد مي كنند.
از نظر آزمون هاي آزمايشگاهي ، آمينوترانسفرازهاي سرم از قبيل آنزيم
(SGOT)AST و آنزيم (SGPT) ALT افزايش مي يابند.
بالا باقي ماندن ALT بيش از 6 ماه ، نشاندهنده بيماري مزمن كبدي است.
شروع افزايش اين آنزيم ها در مرحله پيش درآمد هپاتيت ويروسي است اما اوج افزايش آنها IU) 4000-400 ) در مرحله زردي باليني دیده میشود.
اسلاید 20 :
يافته هاي آزمايشگاهي در هپاتيت حاد B
در هپاتيت حاد B، HBsAg و HBeAg اولين شاخصهاي ويروسي ميباشند كه در سرم يافت ميشوند و اندكي متعاقب آن HBcAb از نوع IgM ظاهرميگردد.
مقادير بسيار بالاي HBsAg مصادف با بالا بودن ترانس آمينازهاي سرمي و بروز زردي است.
در بيماراني كه به طور كامل از عفونت حاد بهبودي مييابند:
ابتدا HBeAg ناپديد ميشود و بعد از يك تا دو هفته Anti-HBe ظاهرميگردد.
سپس IgM) Anti-HBc ) كاهش مييابد و (IgG) Anti-HBc ظاهرميشود.
و در آخر، به دنبال ناپديد شدن HBsAg از سرم، ميزان Anti-HBs در سرم بالا ميرود. در مواردي كه HBsAg در خون پايدار بماند و يا HBeAg بيش از سه ماه در خون باقي بماند، شخص ناقل ويروس است واحتمال ازمان هپاتيت B افزايش پيدا ميكند.
