بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
به نام آنکه جان را فکرت آموخت
اسلاید 2 :
بيان گزاره هاي تحقیق (هدف، فرضيه ، سؤال)
مربوط به درس روش تحقیق پیشرفته
اسلاید 3 :
اهداف رفتاري
هدف از نگارش این فایل عبارتست از:
1. شناخت گزاره و اجزاي آن
2. انواع فرضيات و چگونگي تنظيم آنها
3. يادگيري فرآيند عملياتي تنظيم فرضيات
اسلاید 4 :
كليات گزاره تحقيق
بخش هاي اوليه يك مطالعه حاوي يك:
بيان كلي مسأله، اهميت مسأله وگزاره هاي خاص مسأله تحقيق است.
براي دستيابي به گزاره هاي مسأله، ازجمله فرضيه ها يا سؤال هاي تحقيق، پژوهشگربايد ابتدا به بررسي پيشينه تحقيق بپردازد.
اسلاید 5 :
كليات گزاره تحقيق
گزاره هاي مسأله از موضوع تحقيق خاص تر است ودامنه ي مسئله ي تحقيق را محدود مي نمايد.
گزاره هاي مسأله محقق را درتدوين طرح تحقیق(پروپوزال) وگزارش تحقيق(پایان نامه برای دانشجویان) هدايت مي كند.
اسلاید 6 :
گزاره های تحقیق
الف) اهداف تحقيق
ب) سؤالات تحقيق
ج) فرضيه هاي تحقيق
اسلاید 7 :
اهداف تحقيق :
در اجراي پژوهش هاي علمي، پس از بيان مسأله ي تحقيق، پژوهشگر قصدخود رابه صورت عملياتي، كه از طريق مشاهده هاي عيني قابل دستيابي است، بيان مي كند .
دربرخي از پژوهش ها، محقق به جاي طرح سؤال هاي پژوهشي يا فرضيه، فقط به بيان هدف مي پردازد. اين امر معمولا در تحقيقات كيفي به چشم مي خورد.
براي بيان هدف بايد از يك فعل كنشي استفاده كرد.
براي مثال در:
«مشخص كردن تأثيربه كارگيري روش تدریس فعال بر افزايش روحیه دانش آموزان»
«مشخص كردن» به عنوان فعل كنشي به كار رفته است.
هدف ياد شده در هدف هاي جزئي متبلور مي شود تا امكان بررسي مسأله فراهم شود.
اسلاید 8 :
مثال هدف کلی: «مشخص كردن تأثيربه كارگيري روش تدریس فعال بر افزايش روحیه دانش آموزان»
هدف هاي جزئي مستخرج از هدف کلی فوق(البته با توجه به مطالعات مرتبط قبلی):
1. مشخص كردن تأثير به كارگيري روش تدریس بارش مغزی بر افزايش روحیه دانش آموزان
2. مشخص كردن تأثير به كارگيري روش تدریس حل مسئله بر افزايش روحیه دانش آموزان
3. مشخص كردن تأثير به كار گيري روش تدریس پروژه محور بر افزايش روحیه دانش آموزان
اسلاید 9 :
سؤال هاي تحقيق :
سؤالات تحقيق را مي توان در سه دسته رده بندي كرد:
1. توصيفي،
2. رابطه اي،
3. تفاوتي
اسلاید 10 :
1- سؤالات توصیفی
در اين گونه سؤال ها معمولا از كلمات چگونه و چيست و چه مي باشد استفاده مي شود.
بعضي از اوقات گزاره هاي مسأله اين عبارات را در بر ندارد، ولي به طور ضمني اين عبارات از آن ها استنباط مي شود.
اسلاید 11 :
در اين گونه سؤال ها چگونگي رابطه ي دو يا چند متغير مورد نظر قرار ميگيرد.
براي مثال:
چه رابطه اي بين مفهوم خود و پيشرفت تحصيلي وجود دارد؟
2- سؤالات رابطه ای
اسلاید 12 :
اين سؤال ها با تفاوت سطوح متغيرها سروكار دارد ومعمولا به شكل زيربيان مي شود:
آيا بين شیوه مدیریت گروه های علمی زنان و مردان تفاوتي وجود دارد؟
31- سؤالات تفاوتی
اسلاید 13 :
فرضيه هاي تحقيق:
فرضيه ي تحقيق، حدس بخردانه اي در مورد رابطه ي دو يا چند متغيراست .
فرضيه ها به صورت جمله اخباري بيان مي شوند و نشانگر نتايج مورد انتظارند.
مثلا اين جمله كه: «بين مفهوم خود و پيشرفت تحصيلي رابطه ي مثبت وجود دارد» يك فرضيه است .
آزمودن تجربي فرضيه هنگامي امكان دارد كه بتوان متغيرها را رده بندي و مورد بررسي قرار داد.
اگر هيچ يك از حالات امكان نداشته باشد، براي تحليل كمي فرضيه هيچ روشي موجود نخواهد بود.
اسلاید 14 :
یک نکته مهم در مورد فرضیه ها
يك فرضيه هيچگاه اثبات يا ابطال نمي شود، بلكه براساس داده هاي به دست آمده فقط تأييد يا ردمي شود.
فرضيه ها به طور منطقي محتمل اند و شواهد تجربي، محقق را قادر مي سازد تا نتيجه بگيرد كه تبيين از نظر احتمالي صحيح است و به طور منطقي مي توان آن را قبول كرد یا برعکس.
اسلاید 15 :
ملاحظات اوليه در تدوين گزاره ها:
الف- مشخص نمودن نوع بررسي(روش تحقیق): علّي در برابر غيرعلّي
ب- ميزان دخالت محقق در پژوهش
ج- مكان بررسي: طبيعي در برابر ساختگي
د- واحدتجزيه وتحليل: افراد،زوج ها،گروه ها،سازمان ها،فرهنگ ها
ه- افق زماني: بررسي مقطعي در برابر بررسي دوره اي،طولي
اسلاید 16 :
الف- مشخص نمودن نوع بررسي: علّي در برابر غيرعلّي
محقق بايد مشخص كند كه براي پاسخ به مسأله تحقيق، بررسي علّي مورد نياز است يا غيرعلّي.
بررسي نوع اول (علّي): هنگامي انجام مي شود كه برقراري نوعي رابطه ي علّت و معلولي معين،ضرورت داشته باشد. اگر محقق صرفا بخواهد عوامل مهم مرتبط با مسأله را تعيين كند، بررسي همبستگي لازم است.
به عبارت ديگر، قصد و نيت محقق ازانجام بررسي علّي اين است كه قادر به بيان اين موضوع شود كه متغير x مسبب متغير Y است.
بنابراين، زماني كه متغير x تغيير يا حركت داده مي شود،مسأله Y حل مي شود .
غالبا در سازمان ها يك يا دو عامل، علّت يك مسأله نيستند، بلكه در هر زمان عوامل چندگانه اي يكديگر را، و همين طور مسأله را، به شيوه اي زنجيره اي تحت تأثير قرارمي دهند.
مثال : پرسش در بررسي علّي:
آيا استعمال دخانيات موجب سرطان مي شود؟
(آیا استعمال دخانیات تأثیری در ایجاد سرطان دارد؟ )
اسلاید 17 :
بررسی نوع دوم (غیرعلی): محقق ممكن است علاقمند باشد به جاي برقراري يك رابطه علّت و معلولي،عوامل بسيارحساس و اساسي كه به مسأله مرتبط مي شوند را تعيين نمايد.
مثال :
پرسش در بررسي غیرعلّی(همبستگي) :
آيا استعمال دخانيات، نوشيدن نوشابه غيرمجاز وجويدن تنباكو باسرطان ارتباط دارد؟
الف- مشخص نمودن نوع بررسي: علّي در برابر غيرعلّي
اسلاید 18 :
ب- ميزان دخالت محقق در پژوهش
ميزان دخالت محقق، ارتباط مستقيمي به اين موضوع دارد كه بررسي مورد نظر علّي است يا از نوع همبستگي.
بررسي همبستگي در محيط طبيعي سازمان همراه با حداقل دخالت محقق درجريان طبيعي حوادث صورت مي گيرد .
براي مثال، ا گر محققي مي خواهد عوامل مؤثر بر اثربخشي دوره هاي آموزش را بررسي كند، وي بايد چارچوبي نظري تدوين نموده، داده هاي اطلاعاتي مربوط را گردآوري وبراي رسيدن به نتيجه، آن ها را تجزيه وتحليل نمايد. اگرچه به موازاتي كه محقق با كاركنان مصاحبه مي كند وپرسشنامه را به آن ها مي دهد،نوعي دخالت در جريان طبيعي حوادث سيستم رخ مي دهد،ولي دخالت محقق در مقايسه با آن چه در طي بررسي علّي صورت مي گيرد ناچيز است.
اسلاید 19 :
در بررسي هاي علّي كه هدف، برقراري يا تأييد روابط علّت معلولي است،محقق تلاش مي كند تا متغيرهاي خاصي را دستكاري كند، به طوري كه بتواند اثرات چنين دستكاري را بر متغير وابسته بررسي نمايد .
براي مثال، محققي ممكن است بخواهد تأثير روشنايي بر عملكرد كارگران را بررسي كند، لذا شدت نور در وضعيت كاري را به درجات مختلف دستكاري و تغيير مي دهد. در اينجا،ميزان دخالت محقق درمحيط طبيعي سازمان بسيار زياد است .
بنابراين، درجات مختلفي از دخالت محقق در دستكاري و كنترل متغيرها در تحقيقات علمي، هم در محيط پژوهشي طبيعي و هم در محيط پژوهش ساختگي وجود دارد.
ب- ميزان دخالت محقق در پژوهش
اسلاید 20 :
ج- نکته مهم در مورد مكان بررسي: طبيعي در برابر ساختگي
بررسي هاي همبستگي كه در سازمان ها انجام مي شوند، بررسي هاي ميداني ناميده مي شوند.
بررسي هاي انجام شده براي برقراري روابط علّي معلولي با استفاده از همان محيط طبيعي كه در آن، كاركنان به صورت طبيعي فعاليت مي كنند، آزمايش ميداني ناميده مي شود.
