بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع ارائه: ماشینهای اندازهگیری دقیق - CMM
*روشهای تولید*
اسلاید 2 :
فهرست:
اندازهگیری چیست؟------------------------------------------------------------------- 3
دانش اندازهگیری --------------------------------------------------------------------- 3
یک حقیقت! -------------------------------------------------------------------------- 3
CMM چیست؟ ---------------------------------------------------------------------- 5
مفهوم CMM ------------------------------------------------------------------------ 6
محرک استفاده از CMM -------------------------------------------------------------- 8
انواع CMM --------------------------------------------------------------------------- 9
روش کار CMM --------------------------------------------------------------------- 12
دقت CMM -------------------------------------------------------------------------- 13
نصب و شرایط کار با CMM ----------------------------------------------------------- 14
افزارهای CMM ---------------------------------------------------------------------- 15
نتیجهگیری ---------------------------------------------------------------------------- 16
منابع ---------------------------------------------------------------------------------- 17
اسلاید 3 :
اندازه گیری چیست؟
اندازه گیری یا سنجش فرایند برآورد اندازه ویژگی های یک چیز مثل طول، جرم یا عمق آن نسبت به یکاهای اندازه گیری قرارداد شده همچون متر و کیلوگرم است. عمل اندازه گیری، بیشتر با یک ابزار اندازه گیری مانند خط کش، ترازو، دماسنج، ولت سنج و . انجام می شود که با این کار، ویژگی اندازه گیری شده با یکای اندازه گیری سنجیده می شود.
دانش اندازه گیری:
مترولوژی یا اندازه شناسی عبارت است از علم اندازه گیری و کاربرد آن؛ اندازه شناسی تمام جنبه های نظری و عملی اندازه گیری را با هر عدم قطعیت اندازه گیری و هر دامنه شامل می شود.
یک حقیقت!
در اندازه گیری ها پاسخ کامل نداریم. هر کسی که نتیجه ی اندازه گیری خود را گزارش می کند، همواره بهترین برآورد خود را از مقدار اصلی، همراه با خطای اندازه گیری آن،
اسلاید 4 :
ارائه می دهد. البته درستیِ اندازه گیری به سرشت جسمی که اندازه گیری می شود نیز وابسته است. از این رو، درستیِ همه ی اندازه گیری ها، به دلیل محدودیت در دقت (تکرارپذیری آزمایش) و خطای برخاسته از سرشت ابزارهای اندازه گیری و جسم یا هر چه که اندازه گیری می شود، محدود است. البته این موضوع به عنوان یک مانع جدی بر سر راه پیشرفت علم و صنعت واقع نشد و بلکه با گسترش روز افزون صنايع قطعه سازي و ايجاد رقابت در توليد با کيفيت برتر، اندازه گيري و کنترل کيفيت از جايگاه مهم و ويژهاي برخوردار شد. چرا که اندازه گيري و بکارگيري روشهاي مناسب براي کنترل خط توليد، براي توليد قطعات يکسان وظيفه واحد کنترل کيفيت بوده که با تهيه کردن سخت افزار و نرم افزار مورد نياز و با ايجاد و به کارگيري روشهاي مناسب براي کنترل قطعات، بهترين راهنماي واحد توليد براي توليد با کيفيت قطعات در تيراژ بالاست که در نتيجه از توليد قطعات معيوب جلوگيري مي کند.
در همين راستا جهت کنترل اجباري برخي از قطعات به مواردي برميخوريم که نميتوان از وسايل اندازه گيري عمومي مانند کوليس و ميکرومتر و . استفاده کرد در چنين مواردي مي توان از دستگاههاي اندازه گيري سه بعديCMM استفاده کرد.
اسلاید 5 :
CMM چیست؟
اما CMM چیست؟ CMM مخفف Coordinate Measuring Machines است و در اصل یک ماشین اندازه گیری مختصات بوده که اندازه های جبری و مختصاتی هر نوع قطعه ای را با دقت بسیار بالا در سه محور متعامد اندازه گیری می کند. در طی فرایند اندازه گیری، محورهای مختصات ماشین به وسیله مکانیزم حرکتی بر روی قطعه حرکت می کنند.
اسلاید 6 :
جهت به دست آوردن نتیجه ای مطلوب و قابل قبول در اندازه گیری دقیق، لرزش های موجود در دستگاه می بایست تا حد امکان حذف و کاهش یابد. پس مکانیزم حرکتی در این ماشین ها باید سختگیرانه و دقیق باشد.
مفهوم یک ماشین اندازه گیری مختصات:
يک دستگاه CMM بيشتر شبيه به يک انگشت مي ماند که قادر است مختصات نقشه را بر روي آن پيدا کند که اين کار به وسيله محورهاي تعبيه شده بر ماشين صورت مي پذيرد. در واقعيت، به جاي انگشت، CMM از يک جستجوگر (از جنس ياقوت) براي اندازه گيري مکان ها بر روي قطعه کار استفاده مي کند. هر نقطه بر روي قطعه کار يک نقطه منحصر به فرد مي باشد که به سيستم مختصات ماشين بازميگردد. CMM ترکيبي است از نقاط اندازه گيري شده به منظور تشکيل يک ويژگي که مي تواند با همه اجزا و ويژگي ها در ارتباط باشد .
اسلاید 7 :
تصوري از دستگاه مختصات در يک ماشين اندازه گيري مختصات ، دستگاه مختصات مي تواند به منزله يک نقشه خيابان با مکان هاي آن تصور شود.
اسلاید 8 :
محرّکهای استفاده از CMM :
سرعت
دقت
امکان اندازه گیری تلرانس های فرم و وضعیت
قابلیت انعطاف پذیری (برنامه نویسی)
امکان اندازه گیری پوسته
امکان تعریف ریاضی محورها به صورت ساده
اندازه گیری دقیق اپتیکی
اسلاید 9 :
انواع CMM :
می توان از دو نظر شکل ظاهری و نوع حرکت دستگاه بررسی کرد:
از نظر شکل ظاهری:
دروازه ای (دارای دقت بالا)
بازویی (دارای قدرت مانور بالا)
از نظر نوع حرکت:
CMM Air Bring : نیروی محرکه فشار هوا و نیروی دست اپراتور است. (با دقتی در حد میکرون)
CMM Roiler Bring : محورها توسط بلبرینگ روی بدنه نصب شده و توسط چرخ و شانه به صورت دستی یا موتوری حرکت می کند (با دقتی در حد صدم میکرون)
اسلاید 10 :
دو نوع سیستم های مختصات برای CMM :
A. نوع اول، سیستم مختصات ماشینی یا
Machine Coordinate System نامیده می شود:
همچنان که در شکل مشاهده می کنیم، محورهای X,Y,Z به حرکات ماشین اشاره دارند. هنگامی که از جلو به ماشین نگاه می کنیم:
محور Xها از چپ به راست
محور Yها از جلو به عقب
و محور Zها به صورت عمودی نسبت به دو محور دیگر به بالا و پایین حرکت می کنند.
اسلاید 11 :
B. نوع دوم، سیستم مختصات تفکیک شده یا
Part Coordinate System نامیده می شود:
که در این نوع محورهای X,Y,Z با ویژگیهای قطعه کار در ارتباط میباشند.
اسلاید 12 :
روش کار CMM :
يک دستگاه CMM بيشتر شبيه به يک انگشت مي ماند که قادر است مختصات نقشه را بر روي آن پيدا کند که اين کار به وسيله محورهاي تعبيه شده بر ماشين صورت مي پذيرد. در واقعيت، به جاي انگشت، CMM از يک جستجوگر (از جنس ياقوت) براي اندازه گيري مکان ها بر روي قطعه کار استفاده مي کند. هر نقطه بر روي قطعه کار يک نقطه منحصر به فرد مي باشد که به سيستم مختصات ماشين بازميگردد. CMM ترکيبي است از نقاط اندازه گيري شده به منظور تشکيل يک ويژگي که مي تواند با همه اجزا و ويژگي ها در ارتباط باشد .
اسلاید 13 :
دقت CMM :
بحث دقت، صحت و توان تفکیک از مباحثی است که معمولا باعث اشتباه می گردد. آنچه که در یک اندازه گیری اهمیت دارد صحت اندازه گیری (Accuracy) است و آنچه که در یک CMM نیز اهمیت دارد این فاکتور است نه آنچه که بسیار از نرم افزارها یا نمایشگرها نشان می دهند. (Resolution)
دقت دستگاه های CMM معمولا براساس یک فرمول اعلام می شود که این مقدار رابطه مستقیم با طول مورد اندازه گیری دارد. این مقدار باید کتباً در گواهینامه دستگاه ذکر شده باشد.
اسلاید 14 :
نصب و شرایط کار با CMM :
محل استقرار CMM باید به گونه ای باشد تا از لرزش و رطوبت و تغییرات دما در امان بماند و همگی این موارد مطالبی است که یک فروشنده دستگاه باید به آن ها آشنایی کامل داشته و به هنگام نصب دستگاه لحاظ کند. در نظر گرفتن فضای کافی برای دستگاه، نحوه پی ریزی فونداسیون دستگاه، ارتفاع اطاق، کنترل شرایط دمایی، و نصب دستگاه توسط افرادی که صلاحیت این کار را داشته باشند از نکات دیگر است.
کار با دستگاه شرایط خاصی را می طلبد که هر کاربر با آن ها آشنایی کامل داشته باشد. از مهم ترین شرایط، کالیبراسیون و دمای محل اندازه گیری است که در بهترین حالت باید ثابت و دمای اتاق باشد. در صورتی که فراهم آمدن شرایط مشکل یا غیرممکن باشد نیز روش های خاصی برای اصلاح خطاها وجود دارد که باید آموزش داده شود.
اسلاید 15 :
برخی از نرم افزارهای CMM :
UMESS : شامل برنامه اندازه گیری استاندارد جهت اندازه گیری اشکال هندسی
SAM : جهت محاسبات آماری بر روی قطعاتی که با تیراژ بالا تولید می شود.
KUM : جهت اندازه گیری کلیه منحنی های مشخص هندسی و نامشخص استفاده می گردد و به کمک آن می توان تصاویر دو بعدی و سه بعدی از منحنی توسط پلاتر رسم نمود.
GON, G-AGE, G-RAM : جهت اندازه گیری کلیه چرخ دنده ها
نرم افزارهای ACE و .
اسلاید 16 :
نتیجه گیری:
امروزه نتايج حاصل از اندازه گيري به عناوين مختلف و بيشتر از گذشته مورد استفاده قرار ميگيرد. در عصر شتاب در پيشرفت علمي، استاندارد خدمات، توليد و گسترش روشهاي توليد، روشهاي اندازه گيري نيز گسترش در خور توجهي نموده اند. روش هاي اندازه گيري سه بعدي يکي از مهمترين روش هاي اندازه گيري ميباشند. دستگاههاي CMM براي اندازه گيري سه بعدي قطعات و يا هر چيزي که اندازه هاي آن با پارامترهايي مانند ابعاد، زاويه، تعامد، توازي و. در آن بايد بصورت سه بعدي اندازه گيري شوند در صنايع مختلفي نظير ماشين سازي، خودرو سازي، هوا فضا و. سهم بزرگي را به خود اختصاص داده و کاربرد وسيعي دارند.
