بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
سياستهاي حداکثر استفاده از توان داخلي
اسلاید 2 :
فهرست مطالب
1- مقدمه
2- تشريح مفاهيم موجود
3- تاریخچه سیاستهای توسعه مولد و جايگاه سیاستهای توان داخلي ذيل اين سياستها
4- مؤلفههای اصلي سياستهاي توان داخلي
5- مباحثي در دفاع از کاربرد سیاستهای توان داخلي
6- مباحثي عليه کاربرد سیاستهای توان داخلي
7- مطالعه موردی: تحليل قوانين حمایت از توان داخلي در ايران
اسلاید 3 :
1- مقدمه
صنايع استخراجي كشورهاي مختلف ازجمله صنايع نفت، گاز و معدن، خواستگاه مفهوم توان داخلي
كاربرد نخست اصطلاح سیاستهای توان داخلي در اوایل دهه 1970 در حوزه دریای شمال
نتایج مختلف استفاده از آنها در کشورهای دارای ذخایر گسترده نفت و گاز
عدم وجود بسته سياستي استاندارد و ابزاري كه براي هر كشور و در هر شرايطي بكار رود
استفاده كشورها از اين سياستها در جهت دستيابي به اهداف اجتماعي و اقتصادي ويژه و انتخاب ابزارهاي سياستي خاص در جهت هدف قرار دادن نواقص و كمبودها (كه شکستهای بازار و روابط بيروني را شامل ميشود)
اسلاید 4 :
2- تشريح مفاهيم موجود
مفهوم توان داخلي، الزامات و سياستها
تعاریف متفاوت "توان داخلي" در خارج و داخل کشورهای میزبان
اصطلاحات مختلف "توان ملی"، "توان بومی"، "ارزش مشترک"، "ارزش در داخل کشور"، "مشارکت داخلی" و "مزایای صنعتی" بكار رفته در اين زمينه
يكي از بهترين تعاريف:
توان داخلي، ارزشي اقتصادی است كه از طريق فعاليتهاي شركتها و سرمايهگذاران خارجي صنعتي در كشور ميزبان افزوده ميشود
اهداف كلي اين سياستها تأثیرگذاری مثبت بر اقتصاد داخلي و توسعه بنيان صنعتي يك كشور
اسلاید 5 :
2- تشريح مفاهيم موجود (ادامه)
مفهوم توان داخلي، الزامات و سياستها (ادامه)
تعيين ميزان استفاده از توان داخلي در پروژهها، ساختوساز و . بر اساس معيارهاي ذيل:
توسعه نيروي انساني
استخدام نيروي داخلي
آموزش نيروي داخلي
سرمايهگذاري بر روي تأمینکنندگان داخلي
توسعه داخلي خدمات
تأمین خدمات و تداركات از منابع داخلي
اسلاید 6 :
2- تشريح مفاهيم موجود (ادامه)
توان داخلي و بومیسازی
توان داخلي، معمولاً اشاره به ضوابطی دارد که از شرکتها میخواهد تا از طریق انتقال فناوری، استفاده از زنجیره تأمین داخلی و ارائه فرصتهای اشتغال به بومیها، ارزش را در اقتصاد افزایش دهند.
بومیسازی به معنی توسعه کسبوکارهای بومی است که بهطور منظم از منابع داخلی استفاده میکنند، بومیها را استخدام میکنند و مشتریان بومی را در اولویت ارائه خدمت قرار میدهند.
سیاستهای توان داخلي، شامل قوانینی است که توسط دولتهای کشورهای تولیدکننده هیدروکربنی وضع میشود تا ارزش اقتصادی را از طریق الزام شرکتها به استخدام افراد بومی و تأمین کالاها و خدمات از منابع داخلی، افزایش دهد.
بومیسازی فعالیتی است بهمنظور ایجاد ظرفیت بومی و بهکارگیری توان زنجیره ارزش داخلی و توسعه و بهکارگیری نیروی کار بومی بهمنظور تأمین یا فراتر رفتن از اهداف قانونی توان داخلي
اسلاید 7 :
3- تاریخچه سیاستهای توسعه مولد و جايگاه سیاستهای توان داخلي
سياستهاي توان داخلي بخشی از مجموعهاي وسيع از مداخلات سیاسي به نام سیاستهای توسعه مولد (يا سیاستهای صنعتی) باهدف تقویت ساختار مولد يك اقتصاد ملی
تلاش کشورها پس از جنگ جهانی دوم در جهت تنوعبخشي به بخش مولد خود
افزایش حمایت از تولیدات داخلی و استفاده از آمیزه پیچیده ای از سیاستها، ازجمله سیاستهای توان داخلي، باهدف حمایت از توسعه بخش مولد در اين دوران
عکس شدن مسیر حرکت اغلب دولتهایی که سیاستهای توسعه مولد را اتخاذ کرده بودند در دهه 1980
فشار برای آزادسازی تجارت و ایجاد سازمان تجارت جهانی و همچنین نیاز به اجرای اصلاحات بازار در کشورهای درحالتوسعه که با بحران بدهی روبرو بودند
اسلاید 8 :
3- تاریخچه سیاستهای توسعه مولد و جايگاه سیاستهای توان داخلي (ادامه)
بحران در اعتماد به اجماع واشنگتن از اواخر دهه 1990 در اثر نتایج ناامیدکننده در بسیاری از کشورهای درحالتوسعه و بحران مالی آسیا
برچیده شدن بسیاری از سیاستهای توسعه مولد سنگین و پیچیده حاكم در کشورهای درحالتوسعه در دهه
تدوين سياستهايي جديد طی دهههاي 1980 و 1990
ازمیانرفتن سیاستهاي جایگزینی واردات
ارائه مشوقهاي مالي توسط بسیاری از کشورها برای صادرات و سرمايهگذاري مستقيم خارجي:
بخشودگيهای مالياتي براي بخشهای خاص (مانند هتلها و جنگلداری)
تأسیس بانکهای توسعه عمومی
مشوقهاي مالي براي فعاليتهاي تحقیق و توسعه
تدوين برنامههای توسعه صادرات
ارائه تسهیلات فناوری
تقویت خوشهها
تدوین راهبردهایی برای حمایت از فناوری اطلاعات و ارتباطات
اسلاید 9 :
4- مؤلفههای اصلي سياستهاي توان داخلي
اهداف سیاستي
مشوقها و تنبیهها
سنجههاي ارزيابي
اسلاید 10 :
4- مؤلفههای اصلي سياستهاي توان داخلي (ادامه)
اهداف سیاستي
افزایش ارزشافزوده بومی با استفاده از کالاهای تولید داخل بهجای کالاهای وارداتی
ایجاد اشتغال بومی به دلیل بهكارگيري نیروی کار بومی بهجاي نیروی کار خارجی
اسلاید 11 :
4- مؤلفههای اصلي سياستهاي توان داخلي (ادامه)
اهداف سیاستي (ادامه)
پرسشهایی که دولتها باید پیش از شروع سیاستهای توان داخلي پاسخ دهند:
چرا خود بازار نميتواند سطوحي بالاتر از توان داخلي را ايجاد كند؟
آیا شكستهايي در بازار وجود دارند که نیازمند اقدام دولتاند؟
چرا در شرایط فعلی، استفاده از منابع بومی کارآمدترین حالت برای شرکتهای خارجی نیست؟
هزینههای پیادهسازی سیاستهای توان داخلي (ازجمله هزینههای فرصت آنها) چه قدرند؟
آیا پیادهسازی این سیاستها منافع خالص بالقوهای برای اقتصادی کشور خواهد داشت؟
آیا موانعی، ازجمله مقررات و الزامات قانونی ناشی از تعهدات بینالمللی، بر سر راه پیادهسازی موفق این سیاستها وجود دارند؟
آیا این سیاستها میخواهند تأثیر فوری داشته باشند یا منافع میانمدت تا بلندمدت ایجاد کنند؟
اسلاید 12 :
اهداف سیاستي (ادامه)
طراحی سیاستهای توسعه مولد به نحوی که:
با ديگر سياستهاي توسعهاي همخوان باشند؛
نواقص بازار را لحاظ كنند؛
رقابت و شكلگيري اقتصاد كارآمد ملي را ارتقا دهند؛
باعث سرريز فناوري و دانش شوند؛
از توسعه مهارتهاي بومی حمایت كنند؛
هزينههاي رعایت قوانین و مديريت را كاهش دهند؛
اقتصاد مقياس و توان داخلي را توسعه دهند.
4- مؤلفههای اصلي سياستهاي توان داخلي (ادامه)
اسلاید 13 :
مشوقها و تنبیهها
ایجاد مشوقها برای هدایت رفتار شرکتها در جهت اهداف توان داخلي
قابليت تحميل هزينه و ايجاد منفعت بواسطه تمام برنامههاي تشويقي سياستهاي توان داخلي
هزينهها شامل اتلاف منابع مرتبط با حذف گزينهها
منافع شامل مزایای اجتماعي مانند اشتغالزایی، تصویر خارجي مثبت و پايه مالياتي قويتر با توسعه بخش تأمین بومي
تخمين هزينهها و منافع بالقوه، اولين مراحل طراحي كارآمد و اثربخش يك برنامه تشويقي
مقايسه هزينه سازگار بودن و سازگار نبودن با قوانين، انگیزه يك شركت براي انطباق با مقررات
اسلاید 14 :
سنجههاي ارزيابي
سنجهها، شاخصها و فرمولهاي ارزيابي، بخش محوري راهبردها و قوانين دولتها درزمینهٔ توسعه توان داخلي
اهميت بسيار زياد انتخاب سنجه ارزيابي توان داخلي
سمتوسو دادن رفتار قانونگذار و شركتها توسط این سنجهها
سنجهها به دو دستهاند:
توان شهروندان يا تأمینکنندگان داخلي براي ايفاي نقش بهعنوان كارگر و توليدكننده خدمات و محصولات
تلاش يك شركت، دولت يا تأمینکننده براي ارتقاي سهم داخلي خود درگذر زمان
اسلاید 15 :
انواع سنجههاي ارزيابي استفاده از توان داخلي و ارتقا آن
اسلاید 16 :
5- مباحثي در دفاع از سیاستهای توان داخلي
افزايش ارزشافزوده
تنوعبخشی
کشف
جبران شکست بازار
یادگیری
اثرات جانبي مولد
حمایت از اشتغال و ديگر اهداف اجتماعی
حمايت از اشتغال در سطح ملي
جبران اثرات اجتماعی- اقتصادي فعالیتهای بخش صنعتي بر جوامع منطقهاي و گروههاي آسیبپذیر
اسلاید 17 :
6- مباحثی علیه سیاستهای توان داخلي
عدم توازن اهداف سیاستی با ابزارها
تخصيص نادرست منابع
مقررات بینالمللی
چهارچوب نهادي
اسلاید 18 :
7- مطالعه موردی: بررسي قوانين حمایت از توان داخلي در ايران
قانون حداكثر استفاده از توان فني و مهندسي توليدي و صنعتي و اجرايي كشور در اجراي پروژهها و ايجاد تسهيلات بهمنظور صدور خدمات (مصوب 1375)
قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی در تأمین نیازهای کشور و تقویت آنها در امر صادرات (مصوب 1391)
قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی کشور و حمایت از کالای ایرانی (مصوب 1398)
اسلاید 19 :
اهداف سیاستی
هدف هر سه قانون:
حداكثر استفاده از توان پژوهشي، طراحي، فني، مهندسي، توليدي، صنعتي، خدماتي و اجرائي كشور
تقويت توان فني و اجرايي كشور در اجراي كارهاي بزرگ و استفاده حداكثر از توان داخلي
اسلاید 20 :
عناصر اصلی سیاستی
ارجاع کارهای خدمات مهندسی مشاور و پیمانکاری ساختمانی، تأسیساتی، تجهیزاتی و خدماتی صرفاً به مؤسسات و شرکتهای داخلی مجاز است و در صورت عدم امکان با پیشنهاد دستگاه اجرایی و تصویب شورای اقتصاد از طریق مشارکت از شرکتهای ایرانی- خارجی مجاز خواهد بود حداقل سهم ارزشی کار طرف ایرانی پنجاهویک درصد (51%) تعيين شده است (قانون سال 1375).
