بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
حجم سازی
رشته ی طراحی دوخت
اسلاید 2 :
مجسمه سازی یکی از قدیمی ترین و مهم ترین شاخه های هنرهای تجسمی و پویاترین هنرها است و مجسمه ساز (پیکر تراش) در طول تاریخ معمولا از اعتبار زیادی برخوردار بوده است.
مجسمه سازی، هنر شکل دادن به اشیاء است. به محصولات این هنر تندیس یا مجسمه گفته میشود. هر پیکر یا سازه سه بعدی را که به منظور دارا بودن یک بیان هنری آفریده شده است، میتوان تندیس نامید.
بنابراین باید دانست، هر شکل دادنی را مجسمه سازی نمی گویند بلکه باید در ورای آن یک فکر، ایده یا یک نوآوری وجود داشته باشد.
فصل اول
اسلاید 3 :
شاید تمدن امروز بشر بیشتر به هنرمندان مجسمه ساز مدیون است به دلیل آنکه آثار به جا مانده از گل،چوب،سنگ و فلز به علت دیر پایی و استقامتی که در برابر عوامل مخرب طبیعی از قبیل رطوبت،سرما،گرما و . از خود نشان می دهند،از روزگاران بسیار دور به ما رسیده اند.
اسلاید 4 :
در کشور ما مجسمه سازان فراز و نشیب های بسیاری را در دوران فعالیت خود تجربه کرده اند. با حمله اعراب به ایران در دوره ساسانیان، این هنر که از منظر آنها، نشانه هایی از بت پرستی و کفر در آن دیده می شد، تحریم و هنرمندان ایرانی از پرداخت مستقیم به این هنر منع شدند. هنرمندان مجسمه ساز ایرانی در آن دوران به پیوند با زندگی روزمره پرداختند و به تولید اشیایی دست زدند که علاوه بر بروز خلاقیت های مجسمه سازان، دارای کاربری و مصرف روزمره بود
دراین دوران مجسمه سازی به صورت کاربردی درآمده بود و به صورت دق الباب، ظروف و وسایلی که در زندگی روزمره از آنهااستفاده می شد، خودنمایی می کرد.
اسلاید 5 :
با شروع قرن بیستم، شرایط اجتماعی ایران دچار تغییرو دگرگونی شد و هنرمندان مجسمه ساز امکان پرداخت مستقیم به هنر خود را بار دیگر به دست آوردند. شاهان قاجار به تقلید از شهرهای اروپایی و آنچه در سفرهای خود دیدند، نصب مجسمه در میدان های تهران و دیگر شهرها را آغاز کردند ابوالحسن صدیق و علی اکبر صنعتی زاده از پیشگامان این هنر در ایران هستند و در دهه های 30 و40 ، ایران نیز از جریان های تازه هنری جهان بی تاثیر نماند.
اسلاید 6 :
نخستین دانش آموختگان هنرستانهای هنرهای تجسمی که برای ادامه تحصیل به اروپا و آمریکا سفر کردند با ایدههای جدید به ایران بازگشتند و عشق به تجدد و مدرنیسم به عنوان حامی این هنرمندان اندیشه های آنان را به عنوان مهم ترین جریان هنری کشور معرفی کرد.
اسلاید 7 :
آشنایی با حجم سازی
همچنان که تا کنون برای واژه هنر تعریفی جامع و کامل که در بر گیرنده ی انواع، روش ها دیدگاه ها ظرفیت ها و به طور کلی جوانب آن باشد ارائه نشده است، برای مجسمه سازی نیز، به عنوان یک رشته ی هنری تعریف جامع و کاملی وجود ندارد.پس هر تعریفی از این رشته داشته باشیم، در واقع به بخش یا بخش هایی از آن محدود می شود اما تعریف حجم سازی شاید بسیار ساده تر از مجسمه سازی باشد.
اسلاید 8 :
هر نوع کاری که در نهایت به ساخته شدن یک حجم واقعی یا سه بعدی-حجمی که دارای جسم بوده و فضایی را اشغال نماید – منجر شود ،حجم سازی نامیده میشود.
عمل حجم سازی ممکن است برای ساخته شدن اشیا کاربردی و ملزومات زندگی به کار رود که در آن صورت به حرفه های مشخصی با نام های گوناگون می انجامد: طراحی صنعتی، در و پنجره سازی، ریخته گری، معماری، ماکت سازی، مجسمه سازی، نجاری، تراشکاری، کلید سازی و به طور کلی تمام حرفه هایی که به نوعی حجمی را ساخته و عرضه میکنند.
اسلاید 9 :
صاحبان هر یک از این حرفه ها ممکن است از تخیل هنری و قدرت طراحی مناسبی نیز برای ساخت احجام مورد نظرشان برخوردار باشند در حجم سازی هنری(مجسمه سازی)تکیه بر نیرو های تخیل ،تفکر، خلاقیت و مانند آن ها بیشتر از تمام دیگر انواع حجم سازی است.
اسلاید 10 :
هنرمند مجسمه ساز بیش از آن که به ماده ی سازنده و نحوه ی ساخت فکر کند به اندیشه و تفکر میپردازد.
این توجه به خلاقیت و ذهنیت سازنده یک اثر تا حدی پیش رفته که آنتونی گورملی، مجسمه ساز معاصر انگلیسی ،مجسمه را هوش فیزیکی می نامد.
اسلاید 11 :
سخن گورملی به این معنی نیست که ساخت یا نحوه ی ساخت در مجسمه سازی اهمیت ندارد بلکه به ما یادآوری میکند که هوشیاری خلاقانه ی هنرمند است که اثر او را از دست ساخته ی یک صنعتگر یا ریخته گر متفاوت می سازد.
با این تعریف نگاهی عمیق تر به آثار متنوع هنری دوره های مختلف تاریخی در هر منطقه از جهان می تواند شما را در راه یافتن به جنبه های گوناگون فرهنگ آن جوامع یاری نماید.
اسلاید 12 :
به عنوان مثال نگاهی به آثار دوران قبل از اسلام در ایران احساس کلی قدرت و تسلط زمامداران را القا می کند و همین موضوع در دوران پس از ظهور اسلام (و نیز دوران مربوط به ادیان دیگر الهی)، تسری روح معنوی بر شئون زندگی و فرهنگ جوامع را می نمایاند.
حجم سازی از چند زاویه قابل تقسیم بندی است:
1- نسبت به مواد سازنده ی یک حجم؛ حجم های سنگی ،فلزی ، چوبی ،گچی، گلی،پلاستیکی و..
2- نسبت به روش های ساخت؛ احجامی که از طریق کم کردن ماده ساخته می شوند (کاهشی) و احجامی که از طریق اضافه کردن تولید می شوند(افزایشی).
برای مثال احجامی با پاره ای از فلزات ریخته گری می شوند یا برعکس احجامی به وسیله ی جوشکاری تولید می شوند.
اسلاید 13 :
در مورد چوب و سنگ نیز به همین شکل است.احجامی را از ترکیب چند قطعه سنگ تولید می کنند و احجامی را از یک توده ی سنگ حجاری می نمایند.
3- نسبت به ابعاد؛ مجسمه هایی میتوان ساخت با ابعاد بسیار بسیار کوچک و ظریف، مانند مجسمه هایی که در شرق دور با دانه ی برنج ساخته می شود و نیز احجامی با ابعاد بسیار بسیار بزرگ می توان ایجاد کرد که به شکل آسمان خراش دیده می شوند؛مثل: مجسمه آزادی در آمریکا
4- نسبت به محیط استقرار حجم؛ منظور این است که حجم ساخته شده قرار است در فضای داخلی یا خارجی قرار گیرد. در صورت قرارگیری در فضای خارجی باید مواردی مثل مقاومت مواد سازنده ی ابعاد ،نور و . مورد توجه باشد؛ همچنین در مورد حجم هایی که در محیط داخلی قرار میگیرند ابعاد، رنگ و نحوه ی مطابق شدن با کاربری های محیط مورد نظر مد نظر قرار گیرد.
اسلاید 14 :
5- نسبت به متحرک یا ثابت بودن حجم؛ احجامی را با پیش بینی این که در مکان ثابت خواهند بود می سازند و برعکس، احجامی را برای استقرار در مکانی ثابت در نظر می گیرند و تولید می کنند.
مجسمه سازی از جمله هنر هایی است که به گارگاه نیاز مند است به دلیل بو و ضایعات مواد مورد استفاده، در محیط های معمول اداری –مسکونی به سختی میتوان فعالیت کرد.
اسلاید 15 :
این شرایط خاص و همچنین نیاز به فضایی با طول و عرض و ارتفاع آزاد و نور مناسب لزوم اختصاص و تجهیز مکانی برای مجسمه سازی را بیشتر میکند.
شرایط ابتدایی لازم برای یک کارگاه عبارت است از نور مناسب، مکان مناسب برای نگه داری ابزار آلات و مواد مصرفی و کارهای به اتمام رسیده و همچنین قابلیت انتقال آب ، برای مخلوط کردن مواد و شست و شو .
اسلاید 16 :
عملکرد های مختلف در طول مجسمه سازی باید از یکدیگر تفکیک شده و به ترتیب اولویت قرار گیرند درغیر این صورت مواد غیر قابل مصرف شده و از بین خواهد رفت.
تکه های زاید جدا شده از مجسمه ، مثل گل های خشک شده و چیز هایی از این قبیل باید از محدوده ای که مخلوط گل رس تازه دور نگاه داشته شود.
نیازی به نگه داری مواد غیر قابل بازیافت نیست و می توان آن هارا دور ریخت، به عکس مواد قابل بازیافت را باید در مکانی مناسب نگه داری کرد. برای مثال می توان گل های خشک شده را در ظرفی مناسب نگه داری کرد و با اضافه کردن مقدار مناسبی آب و ورز دادن دوباره مورد استفاده قرار داد.
اسلاید 17 :
هم چنین مواد مصرفی تازه را باید در شرایط مناسب نگه داری کرد. مثلا به عکس گل خشک شده (مثل خشت های گلی که برای نگه داری میتوان آن هارا خرد کرد و بازیافت نمود) مخلوط تازه ی گل رس میباید همیشه تر و تازه و در شرایط متفاوتی نگه داری شود.
ابزار آلات تیز و برنده باید به خوبی نگه داری و در جای مناسب قرار داده شوند.به طوری که در مواقع غیر ضروری دم دست نباشند.
به طور کلی با توجه به ابزار آلات و مواد مورد استفاده در کارگاه، موارد ایمنی و پیش گیری های لازم حین کار باید به دقت مورد توجه قرار گیرد.
اسلاید 18 :
شناخت حجم
طبیعت در گذر صافی ذهن هنرمند، تبدیل به مخروط ،کره و استوانه میشود. این گفته ی سزان که الهام بخش بسیاری از هنرمندان دوره ی مدرن بوده است بیانگر دو نکته ی مهم است:
اول این که طبیعت و هر آنچه در آن است در سه حجم: مخروط، کره و استوانه خلاصه می شود؛و دوم این که برخی از مجسمه ها و نقاشی های دوره های قدیم و مدرن نیز که از اشکال و احجام ساده شده شکل گرفته اند ،گویای طبیعتی خلاصه شده اند.
پس به طور کلی تمام اشیا و موجوداتی که در محیط پیرامون ما وجود دارند، می توان به احجام مخروط ،کره و استوانه تبدیل کرد.
اسلاید 19 :
در تقسیم بندی احجام که در سطور آینده از نظر خواهد گذشت احجام اصلی هندسی عبارت است :کره، مکعب ،هرم است. این سه حجم میتوانند تمام موجودات طبیعی و ساخته دست بشر را در خود جای دهند لذا شاید بتوانیم گفته ی سزان را در مورد احجام به این سه حجم تعمیم دهیم؛چرا که استوانه و مخروط خود از ترکیب مکعب و هرم با کره به وجود آمده اند. به این ترتیب می توان زمین یا سیب را به کره ساختمان را به مکعب کوه را به مخروط تنه ی درخت را به استوانه و یک تکه الماس را به منشور تشبیه یا تبدیل کرد.
اسلاید 20 :
همان طور که می دانید فضا دارای سه بعد :طول ، عرض و ارتفاع یا (عمق )است به این ترتیب تمام موجوداتی که وجود دارند همین خصوصیت را دارند.
فضای کهکشان، سیاره ، کوه، درخت، آب موجود در لیوان و حتی فضای خالی داخل لیوان و هر چیزی که فضایی را اشغال میکند همه احجامی اند که حجم یا مقدار فضایی که هر یک از آن ها اشغال میکند را با استفاده از محاسبات هندسی می توان تعیین کرد. بسیاری از احجام قابل لمس و بعضی غیر قابل لمس اند.
احجام هندسی (منظم) و غیر هندسی ( غیر منظم):
- احجام هندسی به کلیه ی احجامی گفته می شود که حجم آن ها( مقدار عددی اشغال فضا) با استفاده از فرمول های هندسی قابل محاسبه باشد.
ساده ترین نمونه ی حجم هندسی مکعب است.
