بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
نظام سیاسی اسلام
و رهبری دینی در عصر غیبت
اسلاید 3 :
مقدمه
شعاع تعاليم و عملكرد و تأثيرگذاری اسلام تمام عرصههای ظاهری و باطنی انسان رادر برگرفته و برنامه كامل چگونه زيستن و سعادتمند شدن انسان را در نگرش فردی و اجتماعی بيان میكند.
مهمترين اهداف حكومت اسلامی
1- استقرار توحيد و رهانيدن مردم از بندگی غير خدا
2- رشد و تكامل علمی، فرهنگی و تربيتی انسانها
3- آزاد سازی تودههای مردم و انسانهای مستضعف از چنگال ستمگران و بردگی مستكبران
4- برپايی جامعه نمونه و مديريت فاضله آرمانی از راه قسط و عدل
5- اجرای كامل قوانين آسمانی وانسانی ساز اسلام (اقتصادی- مالی- حقوقی- قضايی- سياسی- اجتماعی)
اسلاید 4 :
« ولايت» مهم ترين اصل دراسلام و نگهبان توحيد، نبوت، عدالت ومعاد است.
امام باقرعلیه السلام میفرماید : « اسلام بر پنج چیز بنیان نهاده شد، برنماز، زكات، روزه، حج و ولایت و بر هیچیك از اینها چون ولایت توصیه نشده است، اما مردم چهار چیز را گرفتند و ولایت را رها ساختند .»
امام صادقعلیه السلام نیز فرموده اند : سنگهای زیرین اسلام سه چیز است : ۱) نماز ۲) زكات ۳) ولایت ، كه هیچیك از اینها بدون دیگری صحیح نیست ».
امام خمينى (ره)، نخستين فقيهى است كه پس از آنكه مبحث دیرینه ولايتفقيه و حكومت اسلامى را در قالبتئورى بيان داشت، آن را مستقلا به مقامعمل نيز درآورد.
اسلاید 5 :
فصل اول
مفاهیم وکلیات
اسلاید 6 :
مفهوم نظام سیاسی اسلام
مجموعه منسجمی از کنش ها و واکنش ها، اصول و قواعد حاکم بر رفتارهای اجتماعی که بر پایه مبانی اعتقادی اسلام استوار شده و در مسیر کمال حقیقی و قرب انسان به خدا گام برمی دارد.
اسلاید 7 :
در فرهنگ معين، سياست به معناي حكم راندن به رعيت و اداره كردن امور داخلي و خارجي كشور و همچنين به معناي داوري، سزا، تنبيه و جزا آمده است.
در لغتنامه دهخدا، سياست به معني تدبير، مصلحت و دورانديشي آمده است.
صاحبنظران، بيش از 200 تعريف راجع به سياست شمردهاند كه در اينجا به چند تعريف اصطلاحی مهم آن ميپردازيم.
سياست
اسلاید 8 :
1. سياست به مثابه علم قدرت
نظريهپردازان غربي، غالباً سياست را علم قدرت شمردهاند و افراد زيادي نيز در ايران به طور آشكار و روشن آن را پذيرفتهاند موريس دوورژه با نقد تعاريف ديگر و دفاع از تعريف خود، سياست را علم قدرت ناميده است.
انديشمنداني چون جوزف فرانكل، ماكياول نيچه، فرانكلين لووان بومرو و . چنين تعريفي از سياست دارند.
اسلاید 9 :
2. سياست به معني علم دولت
عدهاي ديگر از نظريهپردازان غربي، سياست را علم دولت ناميده و آن را به معني علمي كه رفتار دولت را مورد بررسي و مطالعه قرار ميدهد تعريف نمودهاند. به عنوان مثال، رافائل ميگويد: آنچه به دولت مربوط ميباشد يك امر سياسي است. او معتقد است كه تاريخ نظريههاي سياسي عمدتاً درباره دولت است.
بلونشلي نيز ميگويد: علم سياست به معناي درست كلمه، علمي است كه دولت را بررسي كند.
تعاريف فوق چنان اهميتي در سياست دارند كه دانشمندان سياسي را به دو گروه عمده انديشمندان قدرت محور و نظريهپردازان دولت محور تقسيم نمودهاند.
اسلاید 10 :
3. سياست به معني هدایت مردم واداره امور جامعه
در بين نظريهپردازان مسلمان، امام خميني(ره) ، سياست را دقيقاً در معناي تمشيت واداره امور بكار بردهاند و تمشيت در بيانات ايشان، يعني رو به راه كردن كارها چه سياسي و چه غير سياسي.
تمشيت در فرهنگ معين به معني روان كردن، راه انداختن و سامان دادن نيز آمده است.
”سياست اين است كه جامعه را هدايت كند و راه ببرد، تمام مصالح جامعه و تمامي ابعاد انسان و جامعه را در نظر بگيرد و اينها را به طرف چيزي كه صلاحشان هست هدايت كند“
( صحيفه امام. ج 13، ص 432)
اسلاید 11 :
سیاست عین دیانت
قرآن كریم هم بر اصل حكومت تاكید دارد و هم بر نوع حاكمیت و در آیات متعددی ایجاد قانون و حاكمیت مطلق را از آنِ خداوند میداند: «ان الحكم الالله» انعام/57.
«فلا و ربك لایومنون حتی یحكموك فیما شجر بینهم ثم لایجدوا فی انفسهم حرجا مما قضیت و یسلموا تسلیما؛ (نساء/65).
پس چنین نیست، سوگند به پروردگارت كه ایمان نمی آورند مگر آنكه تو را در مورد آنچه میان آنان مایه اختلاف است داور گردانند و سپس از حكمی كه كرده ای در دلهایشان هیچ احساس ناراحتی نكنند و كاملاتسلیم باشند»
در آیات دیگری مشروعیت حكومتهای خودكامه را رد میكند:
«یریدون ان یتحاكموا الی الطاغوت و قد امروا ان یكفروا به» نساء/60.
در برخی از آیات نیز به رویارویی با حكومت طاغوت دستور میدهد: «اذهب الی فرعون انه طغی» طه/24.
اسلاید 12 :
در قرآن کریم امر به قیام علیه طاغوت مینماید و بر برپایی قسط می نماید (كُونُوا قَوَّامينَ بِالْقِسْطِ شُهَداءَ لِلَّه)نساء/135 و .، عین سیاست است.
قرآن كریم پیامبران الهی را شایسته حكومت و ولایت میداند و نهایتاً امر حاكمیت و رهبری را به رسول خدا و صاحبان امر ولایت كه جانشینان آن حضرت اند، میسپارد و مومنان را به پیروی از آنها ملزم میكند:
«ِانَّمَا وَلِيُّکُمُ اللّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُواْ الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاَةَ وَيُؤْتُونَ الزَّکَاةَ وَهُمْ رَاکِعُونَ». سرپرست و ولی شما تنها خداست و پیامبر او و آنها كه ایمان آورده اند، همانها كه نماز را بر پا میدارند و در حال ركوع زكات میدهند»(مائده/55).
اسلاید 13 :
در زیارت جامعه کبیره می خوانیم: «السلام علیکم یا اهل بیت النبوة . و ساسة العباد و ارکان البلاد» «سلام بر شما ای خاندان رسالت و سیاست مداران بندگان خدا، و پایه های شهرها» این جمله نشان می دهد که اهل بیت علیهم السلام که رهبری امت اسلام بر عهده آنها نهاده شده است ، متکفل امر سیاست پس از پیامبر گرامی اسلام هستند.
در فرهنگ لغت لسان العرب ذیل کلمه سیاست چنین آمده است: «و السیاسه : القیام علی الشیء بما یصلحه» «سیاست یعنی اقدام برای سامان دادن چیزی به وسیله اموری که آن را اصلاح کند و سامان بخشد.» به نظر می رسد واژه سیاست در اینجا به بیشتر معنی مدیریت مد نظر قرار گرفته است.
سیاستمداری یکی از ویژگی های مهم ائمه اطهار علیهم السلام
اسلاید 14 :
حضرت امام خمینی(ره):
حكومت در نظر مجتهد واقعی, فلسفه عملی تمامی فقه در تمامی زوایای زندگی بشریت است, حكومت نشان دهنده جنبه عملی فقه در برخورد با تمامی معضلات اجتماعی, سیاسی, نظامی و فرهنگی است . هدف اساسی این است كه ما چگونه می خواهیم اصول محكم فقه را در عمل فرد و جامعه پیاده كنیم؟ و برای معضلات جواب داشته باشیم؟ همه ترس استكبار از همین مسأله است كه فقه و اجتهاد جنبه عینی و عملی پیدا كند.
صحیفه نور جلد 21 ص 98
اسلاید 15 :
امام خمینی (ره) در وصیت نامه سیاسی الهی میفرمایند:
«و اما طایفه دوم كه نقشه موذیانه دارند و اسلام را از حكومت و سیاست جدا میدانند، باید به این نادانان گفت كه قرآن كریم و سنت رسول الله (ص) آن قدر كه در حكومت و سیاست احكام دارند در سایر چیزها ندارند بلكه بسیاری از احكام عبادی اسلام، عبادی سیاسی است كه غفلت از آنها این مصیبتها را به بار آورده است».
مقام معظم رهبری :
«این اسلام آمریكایی است كه مردم را به دوری از سیاست و فهم و بحث و عمل سیاسی میخواند ولی اسلام ناب محمدی(ص) سیاست را بخشی از دین و غیر قابل جدایی از آن میداندو همه مسلمین را به درك و عمل سیاسی دعوت میكند و این چیزی است كه ملتهای مسلمان باید همواره از امام فقید خود و زبان گویای اسلام به یاد داشته باشند»
پيام به حجاج بيتالله الحرام 1368
اسلاید 16 :
مفهوم لغوی واصطلاحى ولايت
ولایت در لغت، از ریشه ى «ولىّ» به معناى پیوستگى و قرابت است و معانى گوناگونى مانند: فرمانروایى، محبت، نصرت و پیروی براى آن آورده اند که ریشه ى اصلى واژه با همان معناى لغوى در همه ى این معانى دیده مىشود. از میان معانى یاد شده، کاربرد ولایت در امارت و فرمانروایى، گسترده تر است.
وِلايت با كسره به معنىِ نُصرت ، و وَلايت با فتحه به معنى سرپرستی ومتولّى شدن در اُمور است .
اسلاید 17 :
ولايت به معناي سرپرستي و زعامت و مديريت جامعه ديني است نه معاني ديگر.
ولايتي که به اقتضاي توحيد ربوبي ذاتاً مختص خداست و بالعرض براي انسانهاي برگزيده و جانشينان مستقيم و غير مستقيم او تجلي مييابد.
إِنَّمَا وَلِيُّکُمُ اللّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُواْ الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاَةَ وَيُؤْتُونَ الزَّکَاةَ وَهُمْ رَاکِعُونَ
مائده/55
اسلاید 18 :
ولایت، موضوعى عرفى است که ضرورت زندگى اجتماعى بشر به شمار مى رود و با تاریخ انسان گره خورده است. ولایت به فرهنگ و حوزه ى جغرافیایى ویژه اى وابسته نیست.
در پرتو ولایت ، امکان اجراى احکام اسلام درهمه ابعاد سیاسى و دینى فراهم مى آید. هدف اصلى واژه ى «ولایت» در نظریه ى «ولایت فقیه» نیز همین ولایت است.
اسلاید 19 :
مفهوم ولایت فقیه
در جامعه اسلامی ،ساختار سیاسی حاکمیت می بایست دارای مشروعیت الهی باشد.
این مشروعیت بر اساس نظر تشیع تنها بواسطه ی نهاد امامت حاصل می شود .
این نهاد از آن جهت که مستقیما بوسیله ذات الله منصوب می باشد دارای مشروعیت است.
اسلاید 20 :
نهاد مذکور در زمان حضور ائمه معصومین(ع) بر محوریت ایشان تنظیم شده بود و بعد از ایشان نیز بر اساس روایات صحیح و فراوان بر دوش نائبان ائمه می باشد.
به نهاد نیابت ائمه درزمان غیبت، ولایت فقیه گفته می شود .
در واقع ولايت فقيه به همين معناست كه در عصر غيبت به نيابت از امام زمان(عج)،"فقيه" رهبري و زمام امور جامعه را بر عهده دارد تا امت گرفتار هرج و مرج و آنارشيسم و تعبد به حاكميت طاغوت نشود و احكام و ارزشهاي الهي در جامعه عملي گردد.
ولایت فقیه در حقیقت زمامداری و سرپرستی جامعه اسلامی در عصر غیبت کبرا توسط فقیه عادل، باتقوا، باکفایت و درایت در امور دینی و دنیوی به عنوان نیابت عام از امام معصوم است.
