پاورپوینت نظریه های رشد(الگوهای نظری)

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

توسعه اقتصادی جلسه ششم
نظریه های رشد(الگوهای نظری)

اسلاید 2 :

الگوهای رشد اقتصادی
به طور كلي تمامي تئوريهاي رشد را مي توان به دو دسته تقسيم بندي نمود:
الف- دسته اي از الگوهاي رشد، نظير الگوهاي رشد آدام اسميت، ريكاردو، . الگو هائي هستند كه اهميت نظري دارند .
ب- دسته دوم از الگوهاي رشد، نظير الگو هاي رشد هارود- دومار، و . كه داراي كاربردهاي عملي در سطح كلان و خرد هستند.

اسلاید 3 :

نظريۀ رشد آدام اسميت
اسميت از مشهورترين اقتصاددانان خوشبين كلاسيك است كه از او به عنوان «پدر علم اقتصاد» نام برده ميشود. اسميت و ديگر اقتصاددانان كلاسيك (همچون ريكاردو و مالتوس)، «زمين»، «كار» و «سرمايه» را عوامل توليد ميدانستند. مفاهيم « دست نامرئي »، «تقسيم كار»، «انباشت سرمايه» و «گسترش بازار»، اسكلت بندي نظريه وي را در توسعه اقتصادي تشكيل ميدهند. تعبير «دستهاي نامرئي» آدام اسميت را ميتوان، بهطور ساده، نيروهايي كه عرضه و تقاضا را در بازار شكل ميدهند، يعني خواستها و مطلوبهاي مصرفكنندگان كالاها و خدمات و تعقيب منافع خصوصي توليدكنندگان آنان دانست. وي معتقد بود «سيستم مبتنيبر بازار سرمايهداري رقابتي» منافع همه طرفها را تأمين ميكند.

اسلاید 4 :

آدام اسمیت اعتقاد داشت «تقسيم كار» باعث افزايش مهارتها و بهرهوري افراد ميشود. بنابراين افراد بيشتر توليد ميكنند و سپس توليدات خود را مبادله ميكنند. اسميت به توسعه بازارها و فروش مازاد توليد معتقد بود. اسميت گمان ميكرد كه رشد اقتصادي تا زماني ادامه خواهد داشت كه سرمايه انباشته شده و موجب پيشرفت فناوري شود. وجود رقابت و تجارت آزاد، اين فرايند را تشديد ميكند.

اسلاید 5 :

در يك جمع بندي كلي، آدام اسميت، كشاورزان، توليد كنندگان و تجار را عوامل اصلي رشد مي داند و اين تجارت آزاد، با آزادي مالكيت و رقابت است كه كشاورزان، توليد كنندگان و تجار را وا مي دارد، تا بازارها را گسترش دهند. در نتيجه تقاضا براي خدمات تجاري و محصولات صنعتي افزايش يافته و سبب گسترش فعاليت هاي صنعتي مي شود. لذا تمركز سرمايه به دليل تشكيل اقشار تاجر، كشاورز و توليد كننده حاصل مي شود. بنابر اين به عقيدۀ وي روند رشد به صورت به هم پيوسته و مجتمع است. از نظر وي موتور رشد اقتصادي، تجارت آزاد است. به اعتقاد وي، جامعه اي كه شرايط تجارت آزاد را بپذيرد، رشد اقتصادي خواهد داشت

اسلاید 6 :

آدام اسميت اولويتهاي سرمايهگذاري را در كشاورزي، صنعت و تجارت ميدانست، زيرا معتقد بود به دليل نياز فزايندهاي كه براي مواد غذايي وجود دارد كمبود آن و تأثيرش بر دستمزدها ميتواند مانع توسعه شود. تئوري توسعه اقتصادي اسميت، نظريۀ گذار از فئوداليسم به صنعتی شدن است. اسميت اهميت فوق العاده اي براي نقش تقسيم كار در رشد اقتصادي قائل بود، با اين وجود اساس رشد را تشكيل سرمايه، كه بر پايۀ سود قرار داشت، مي دانست. افزايش يا كاهش در سرمايه نيز به طور طبيعي منجر به افزايش يا كاهش مقدار واقعي توليد مي شود. به اين ترتيب گام اول براي تراكم سر مايه، افزايش پس انداز است

اسلاید 7 :

به نظر آدام اسميت دولت سه وظيفه اصلي بر عهده دارد:وظيفه اول حفظ و حراست جامعه ازتعرضات كشورهاي ديگر است.وظيفه دوم برقراري عدالت در داخل كشور و حمايت از هر فرد در برابر تجاوز افراد ديگر به حقوق است. وظيفة سوم ارائه خدمات عمومي وایجاد نهادهايست كه كارآفرينان خصوصي انگيزهاي براي توليد آن ندارند. به نظر اسميت دولت ميتواند در چارچوب موارد فوق در اقتصاد دخالت كند

اسلاید 8 :

در انگلستان آدام اسمیت با انتشار كتاب «ثروت ملل» مكتب كلاسیك انگلیس را بنیان میگذارد. مفهوم نظام طبیعی هم چنان نقش اساسی خود را در دیدگاه این مكتب حفظ میكند. اما تفاوتی مهم میان تفسیر فیزیوكراتها از این مفهوم و بیان آدام اسمیت وجود دارد؛ از نظر فیزیوكراتها نظام طبیعی، نظامی بود كه باید به مرحله عمل در میآمد و علم اقتصاد، بیانگر این نظام بود. در صورتی كه به نظر اسمیت، نظام طبیعی نظامی است كه موجود و در حال اجراست.

اسلاید 9 :

آدام اسميت ، بنيان گذار اقتصاد بازار ، تجارت آزاد را موتور رشد اقتصادي مي دانست ومعتقد بود كه تنها آن دسته ازملل ، رشد اقتصادي خواهند داشت كه شرايط تجارت آزاد را بپذيرند. وي ذكر مي كند كه براي توسعه اقتصادي بايستي درهاي كشور برروي كالاهاوخدمات توليدي ديگران باز باشد. با نگرشي برچگونگي تحول تئوريهاي تجارت بين الملل ، جايگاه سياستهاي حمايتي درمجموعه سياستهاي بازرگاني كشورها بهتر مشخص مي گردد. درقرن هجدهم تجارت بين الملل را مي توان تحت تاثير مركانتاليستها دانست، آنها اعتقاد داشتند كه براي افزايش ثروت دولتها مي بايد سعي كنند تا واردات راكاهش وصادرات را افزايش دهند وبه نوعي سرمايه داري تجاري را تبليغ مي كردند. آنها بدست آوردن هرچه بيشتر مسكوكات بهادار را عامل ثروت يك كشور مي دانستند.

اسلاید 11 :

دولت با ايجاد انحصار درواردات به نفع گروهي ازتاجران وصنعت گران داخلي ، سبب مي شد تا سود سرشاري نصيب آنان گرددوبه منظور ، آدام اسميت ، بنيان گذار اقتصاد بازار با انتشار كتاب ثروت ملل انتقاد شديدي به افكار مركانتاليستها وارد نمود. اوتجارت آزاد را موتور رشد اقتصادي دانست ومعتقد بود كه تنها آن دسته ازملل ، رشد اقتصادي خواهند داشت كه شرايط تجارت آزاد را بپذيرند. اسميت دليل تجارت را مزيت مطلق هر كشوردانسته، اما درمورد نحوه مبادله ، بحث زيادي را بعمل نياورده است وتنها ذكر مي كند كه براي توسعه اقتصادي بايستي درهاي كشور برروي كالاها وخدمات توليدي ديگران باز باشد تا بدين وسيله با كالاهاي جديد آشنا شده ودر صورت توليد، كيفيت توليد داخلي افزايش يابد وازسوي ديگر نفع اقتصادي خودرا با دراختيار گرفتن بهترين كالا(ازنظر كيفيت وقيمت) به حداكثربرساند. صادرات بيشتر تسهيلاتي براي ورود مواد اوليه قائل مي گشت.

اسلاید 12 :

اقتصاددان كلاسيك ديگر، ديويد ريكاردو با طرح نظريه مزيت نسبي سعي نمود تا تنگناهاي نظري مزيت مطلق را پاسخ گويد. گرچه ريكاردو فروضات واقعي تري را درمورد علل تجارت بين كشورها مطرح مي ساخت اما درمورد نقش دولت درسياستگذاري بازرگاني، اعتقادداشت كه دولت نمي بايستي در جریان اقتصاد دخالتی داشته باشد و این رقابت آزاد است که اقتصاد را خود بخود در شرایط تعادل قرار می دهد.

اسلاید 13 :

نظریه مزیت مطلق آدام اسمیت
. او عقیده داشت که تجارت آزاد بین کشورها باعث تقسیم کار شده وعوامل تولید کشورها بر تولید کالایی متمرکز خواهد شد که آن کالا در مقایسه با کالای سایر کشورها ارزانتر تولید شوددراین صورت است که هردو کشور از تجارت سود می برند . او استدلال نمود که از طریق تجارت آزاد هر کشورمی تواند در تولید کالایی تخصص پیدا کند که در آنها دارای مزیت مطلق است (یعنی آن کالا را با کارایی بیشتر نسبت به کشورهای دیگر تولید کند)و کالایی را وارد کند که در آنها مزیت مطلق ندارد (یعنی دارای کارایی لازم برای تولید آن نیست )بدین ترتیب با تخصص بهینه عوامل تولید در سطح جهان تولید جهان افزایش می یابد ورفاه همه کشورها افزایش می یابد.

اسلاید 14 :

نظريۀ رشد اقتصادي ريكاردو
ديويد ريكاردو دومين اقتصاد دان صاحب نام مكتب كلاسيك است كه، تئوري رشد پويا را فرموله كرد. تئوري ريكاردو به تجزيه و تحليل اهميت روند تمركز سرمايه از طريق توسعۀ كشاورزي و افزايش در منابع گوناگون پس انداز و نرخ سود مي پردازد.
دو پيش فرض اساسي تئوري ريكاردو، يعني قانون نزولي بودن بازدهي زمين و اصل مالتوسي جمعيت، دو خصيصۀ اصلي و مهم كشور هاي در حال توسعه هستند. چون اكثر اين كشور ها پر جمعيت هستند و از ديگر سو، به دليل عدم بكار گيري ابزارهاي نوين در توليد، برداشت از زمين سير نزولي خواهد داشت. و به قول لوئيس، توليد نهائي زمين صفر يا حتي منفي است.

اسلاید 15 :

تحت اين شرايط سطح در آمدهاي قابل تصرف نا چيز بوده و ظرفيت براي پس انداز كردن بسيار محدود است. و اين موجب مي شود كه كار گران و مزد بگيران آنچه كسب مي كنند، صرف مواد غذائي كنند و در نتيجه چيزي براي پس انداز و سرمايه گذاري باقي نخواهد ماند.
تابع توليد ريكاردو به شكل زير مشخص مي شود :
Y = F (K, N, L, S)
كه در آنY توليد، K سرمايه، N مقدار عوامل طبيعي بكار رفته در توليد، L سطح اشتغال و S پيشرفت فني را نشان مي دهد.

اسلاید 16 :

نظريۀ رشد اقتصادي ريكاردو بر پايۀ قانون بازده نهائي نزولي قرار دارد.
پيشرفت تكنولوژي به عنوان يك عامل مثبت، نقش بازده نزولي ساير عوامل توليد را در رسيدن به رشد اقتصادي برعهده دارد. به نظر ريكاردو نرخ رشد اقتصادي تحت تأثير نرخ سود است. تا زماني كه نرخ سود كافي و رضايت بخش است، رشد اقتصادي تأمين خواهد شد. نرخ سود به سهم سر مايه داران از در آ مد ملي بستگي دارد كه خود تابعي از سهم مزد بگيران و اجاره بگيران است. با رشد جمعيت اجاره به دليل اصل قانون بازده نزولي رو به افزايش مي گذارد و با توجه به اين كه دستمزد واقعي ثابت است، سهم سود از كل در آمد ملي مرتبا ًكاهش مي يابد،كاهش سود نهايتاً موجبات كاهش سرمايه گذاري و ركود اقتصادي را فراهم مي آورد.

اسلاید 17 :

تئوری ریکاردو بر اساس اصول نهایی و مازاد است و شامل موارد زیر است:
الف) تمام منابع زمین تنها صرف کشت ذرت می شود و میوه کار در بخش کشاورزی توزیع در بخش صنعت را تعین می کند.
ب) قانون نزولی بودن بازدهی در مورد زمین صادق است.
ج) عرضه زمین ثابت است.
چ) نیروی کار و سرمایه دادده های متغییر هستند.
ه) سرمایه همگن وجود دارد.
د) رقابت کامل موجود است.

اسلاید 18 :

ریکاردو مثل اسمیت عقیده دارد که رشد از تجمیع و تشکیل سرمایه حاصل می شود ولی به نظر او تجمیع سرمایه تابعی از سود است. و سود به سطح دستمزد بستگی دارد.
وسطح دستمزد بستگی به قیمت مواد غذایی دارد. قیمت مواد غذایی تابعی از میزان دسترسی به زمین یا واردات مواد غذایی از خارج است.او عقیده دارد که زمین ها همگن و یکنواخت نیستند بلکه از مرغوب شروع و کم کم به نامرغوب می رسند.
ایراد اصلی به ریکاردو در نظر نگرفتن عامل تکنولوژی است که می تواند وضعیت توزیع درآمد را به نفع عامل سرمایه یعنی سود، تغییر یا تعدیل کند.