پاورپوینت هزینه یابی بر مبنای فعالیت و سیستم مدیریت هزینه

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

هزینه یابی بر مبنای فعالیت و سیستم مدیریت هزینه

اسلاید 2 :

هزینه یابی بر مبنای فعالیت و سیستم مدیریت هزینه

تحولات سریع در صنایع تولیدی جهان شامل رقابت سنگین در بازارهای جهانی ، نوآوریهای تکنولوژیک و پیشرفت سیستمهای کامپیوتری و.، موجب شده است که شرکتهایی که توان هم آهنگ کردن عملیات خود را با شرایط جدید نداشته اند از بازار رقابت خارج شوند.

اسلاید 3 :

هزینه یابی بر مبنای فعالیت و سیستم مدیریت هزینه
این افزایش رقابت در بازارهای داخلی و جهانی، تولید کنندگان را وادار ساخته است تا ساختار هزینه های خود را بهتر بشناسند.
ازطرفی ساختار هزینه بسیاری از تولید کنندگان در دهه گذشته با تغییرات چشمگیری مواجه بوده است.
در گذشته تولید کنندگان تعداد نسبتا کمی از محصولات را تولید می کردند که تفاوت عمده ای از لحاظ پشتیبانی تکنولوژیک با یکدیگر نداشتند، درنتیجه هزینه دستمزد با اهمیت ترین عامل در ساختار هزینه محسوب می گردید.
امروزه ، تعداد محصولات زیادتر است و پیچیدگی محصولات بیشتر و از لحاظ نیاز با پشتیبانی های تولید متفاوت هستند.
امروزه هزینه دستمزد کم اهمیت ترین جزء هزینه تولید محسوب می شود.
تولید کنندگان سیستم سنتی هزینه یابی بر مبنای حجم را مورد تجدید نظر قرار دادند و بسوی سیستم هزینه یابی بر مبنای فعالیت حرکت کردند.

اسلاید 4 :

سیستم سنتی هزینه یابی برمبنای حجم
بهای تمام شده هر محصول عبارت است از مجموع هزینه های مواد مستقیم ، کار مستقیم و سربار ساخت تخصیص یافته.
هزینه سربار ساخت نیز با استفاده از نرخ سربار از پیش تعیین شده و مبنایی نظیر ساعات کار مستقیم محاسبه و تخصیص می یابد.
برای محاسبه نرخ سربار، جمع سربار ساخت بودجه شده بر جمع ساعات کار مستقیم بودجه شده (یا هر مبنای دیگر نظیر ساعات کار ماشین ) تقسیم می شود.
در آن دسته از واحدهای انتفاعی که قیمت محصولات خود را بر اساس افزودن در صدی به جمع بهای تمام شده تعیین می کنند، پیروی از این سیستم می تواند موجب بروز مشکلاتی از لحاظ توان جلب مشتریان و رقابت در بازارهای عمده بشود. زیرا بهای تمام شده ای که در این سیستم محاسبه می شود لزوماً معرف هزینه های منابعی که در فعالیتهای مربوط به تولید محصول مورد نظر مصرف شده است نیست.

اسلاید 5 :

سیستم هزینه یابی بر مبنای فعالیت
روشهای بکارگرفته شده در این سیستم ، دو مرحله ای است که در نهایت منتج به تخصیص هزینه سربار به محصولات یا خدمات تولیدی می شود.
در مرحله اول، فعالیت های عمده شناسایی و به تناسب منابعی که در هر فعالیت مصرف می شود، هزینه سربار ساخت به آن فعالیت تخصیص می یابد. سربار ساخت تخصیص یافته به هر فعالیت با عنوان هزینه انباشته فعالیت شناسایی می شود. با تخصیص سربار ساخت به هزینه انباشته فعالیتها، محرکهای هزینه مناسب و مربوط به هر یک از فعالیتها تشخیص داده می شوند.
در مرحله دوم ، هزینه سربار ساخت مربوط به هر یک از فعالیتها به نسبت مقدار مصرف محرکهای هزینه در هر یک از خطوط تولید به این خطوط تخصیص داده می شود.

اسلاید 6 :

مثال شرکت آلفا – مرحله اول
در شرکت آلفا برای اجرای سیستم ABC ، مطالعات لازم انجام و در مرحله اول، 8 فعالیت عمده شناسایی شد که در چهار طبقه اصلی قرار می گیرد. این فعالیتها در نمودار (1-2) منعکس شده است.

اسلاید 7 :

هزینه سر بار ساخت
جمع مبلغ 3894میلیون ریال بودجه شده است
فعالیتهای اصلی
فعالیت ماشین کاری
1212.6میلیون ریال
فعالیت تنظیم وراه اندازی 3 میلیون ریال
فعالیت مهندسی 700 میلیون ریال
فعالیت عملیات عمومی 507.4 میلیون ریال
فعالیت بسته بندی وحمل 250 میلیون ریال
فعالیت کنترل کیفیت 421 میلیون ریال
فعالیت جابجایی مواد 600 میلیون ریال
فعالیت دریافت وبازرسی 200 میلیون ریال
سطح واحد محصول
سطح گروه محصولات
سطح امکانات و تسهیلات
سطح پشتیبانی محصولات
نمودار شماره 1-2

اسلاید 8 :

سطح واحد محصول: برای هر یک از واحدهای محصول باید انجام شود. در شرکت آلفا لازم است هر یک از واحدهای محصول مدتی از زمان ماشین را صرف کند، لذا فعالیت ماشین کاری، فعالیتی در سطح واحد محصول محسوب می گردد.

سطح گروه محصولات: این نوع ازفعالیتها برای یکایک واحدهای محصول انجام نمی شود، بلکه برای گروهی از محصولات انجام می پذیرد. درشرکت آلفا، فعالیتهای مربوط به گروه محصولات عبارتند از: تنظیم و راه اندازی ، دریافت و بازرسی ، جابه جایی مواد، کنترل کیفیت و بسته بندی و حمل.

اسلاید 9 :

سطح پشتیبانی محصولات : این طبقه شامل فعالیتهایی است که برای پشتیبانی تمامی خطوط تولید ضروری است اما لزوماً هنگام تولید گروه تازه ای از محصولات یا محصولی جدید انجام نمی شود. در شرکت آلفا، فعالیت مهندسی در سطح پشتیبانی محصولات مشخص گردید.

سطح امکانات و تسهیلات : فعالیتهایی که در سطح امکانات و تسهیلات انجام میشود برای انجام فرایند کلی تولید ضرورت دارند. مثالهایی برای چنین فعالیتها عبارتند از : حقوق مدیران کارخانه، استهلاک کارخانه، مالیات و عوارض بر اموال ، نگهداری کارخانه و بیمه.

اسلاید 10 :

ادامه مثال شرکت آلفا – مرحله دوم
ابتدا مسئولین شرکت آلفا برای هر یک از فعالیتها، محرکهای هزینه را مشخص کردند. سپس، هزینه مربوط به هر یک از سه محصول به این محصولات تخصیص دادند. در مرحله دوم اجرای سیستم ABC چهار فعالیت مشخص شده در مرحله اول به تفصیل تشریح می شود . سپس بهای تمام شده جدید محصولات برای هر یک از سه محصول محاسبه می گردد.
فعالیت ماشین کاری : جمع هزینه سربار فعالیت ماشین کاری که مربوط به سطح واحد محصول است بالغ بر 6 / 1212 میلیون ریال و شامل هزینه های نگهداری ماشین آلات ، استهلاک ، پشتیبانی کامپیوتری، روغنکاری، برق و میزان کردن ماشینها می باشد. ساعات ماشینکاری به عنوان محرک هزینه انتخاب شد زیرا، محصولی که به ساعات بیشتر کار ماشین نیاز دارد، سهم بیشتری از هزینه های مربوط به ماشین کاری را نیز جذب کند.

اسلاید 11 :

جمع ساعات بودجه شده ماشین
محصول شمار ه سه محصول شماره دو محصول شماره یک

2 ساعت * 28200 1/25 ساعت * 28200 یک ساعت کار ماشین * 28200
ریال 56400 = ریال 35250 = ریال 28200 =
نحوه تخصیص هزینه ماشین کاری به محصولات مختلف (در مرحله دوم) به شرح زیر است :
جمع هزینه بودجه شده فعالیت ماشین کاری
43000 ساعت
1212/6 میلیون ریال
برای هر ساعت کار ماشین 28200 ریال

اسلاید 12 :

فعالیت تنظیم و راه اندازی : این فعالیت نمونه ای از فعالیتهای مرتبط با سطح گروه محصولات است. جمع هزینه سربار فعالیت تنظیم و راه اندازی بالغ بر 3 میلیون ریال است که برای 15 مرحله تولید بودجه شده است. در شرکت آلفا، تعداد مراحل بودجه شده تولید به عنوان محرک هزینه انتخاب شده است. نحوه تخصیص هزینه تنظیم و راه اندازی به محصولات مختلف به شرح زیر است :
تعداد مراحل بودجه شده تولید
جمع هزینه بودجه شده فعالیت تنظیم و راه اندازی
15 مرحله
3 میلیون ریال
برای هر مرحله تولید 200000 ریال
محصول شمار ه سه محصول شماره دو محصول شماره یک

واحد محصول واحد محصول واحد محصول
در هر مرحله 400 ÷ 200000 در هر مرحله 5000 ÷ 200000 در هر مرحله 10000 ÷ 200000
ریال 500 = ریال 40 = ریال 20 =

اسلاید 13 :

فعالیت مهندسی : این فعالیت با سطح پشتیبانی محصولات مرتبط است.
فعالیتهای مهندسی از لحاظ پشتیبانی تولید محصولات حائز اهمیت بسیار است. اما برای هر یک از واحدهای محصول یا گروه محصولات انجام نمی پذیرد.
جمع هزینه سربار فعالیت مهندسی شرکت بالغ بر 700 میلیون ریال است.
محرک هزینه فعالیت مهندسی، تعداد رویدادهای مهندسی واقع شده نظیر مشخصات طراحی و دستورتغییر مربوط به هر یک از محصولات است.
محاسبات مربوط با این فعالیت تا حدودی با محاسبات مربوط به فعالیتهای ماشین کاری و راه اندازی ماشین آلات متفاوت است.
هزینه مهندسی برای هر یک از رویدادهای مهندسی محاسبه نمیشود، بلکه درصد فعالیت مهندسی مربوط به هر یک از محصولات را برآورد میگردد.
25% از کل فعالیت مهندسی به محصول شماره یک ، 45% این فعالیت به محصول شماره دو و 30% این فعالیت به محصول شماره سه تخصیص یافت.

اسلاید 14 :

محصول شمار ه سه محصول شماره دو محصول شماره یک
میلیون ریال 700*30% میلیون ریال 700*45% میلیون ریال 700 * 25%

واحد محصول 4000 (10 مرحله) واحد محصول 20000 (4مرحله) واحد محصول 10000 ( یک مرحله)

ریال برای هر واحد محصول 52500= ریال برای هر واحد محصول 15750= ریال برای هر واحد محصول 7500=
نحوه تخصیص هزینه فعالیت مهندسی به هر یک از محصولات

اسلاید 15 :

فعالیت عملیات عمومی : این فعالیت که با سطح امکانات و تسهیلات مرتبط است شامل هزینه هایی نظیر استهلاک کارخانه، حقوق مدیران کارخانه ، نگهداری کارخانه، مالیات و عوارض بر اموال و بیمه است. جمع هزینه مربوط به فعالیت عملیات عمومی در شرکت آلفا بالغ بر 507/4 میلیون ریال است.
محرک هزینه ای که در مرحله دوم برای فعالیت عملیات عمومی تعیین شده عبارت است از ساعات کار مستقیم . محاسبات مربوط به بکارگیری سیستم ABC و تخصیص هزینه سربار به محصولات به شرح زیر است :

اسلاید 16 :

محصول شمار ه سه محصول شماره دو محصول شماره یک

2ساعت کار مستقیم * 4300 4 ساعت کارمستقیم *4300 3ساعت کارمستقیم * 4300
ریال 8600 = ریال 17200 = ریال 12900 =
جمع ساعات بودجه شده کار مستقیم
جمع هزینه بودجه شده عملیات عمومی
118000 ساعت
507/4 میلیون ریال
برای هر ساعت کار مستقیم4300 ریال

اسلاید 17 :

بهای تمام شده محصولات شرکت آلفا بر مبنای سیستمABC
محاسبات مربوط به بکارگیری سیستم ABC در چهار فعالیت دریافت و بازرسی ، جابه جایی مواد، کنترل کیفیت و بسته بندی و حمل، مشابه محاسبات مربوط به فعالیت مهندسی انجام می شود.
ابتدا درصد فعالیت مصرف شده در هر یک از محصولات برآورد و بر مبنای این نسبتها، هزینه سربار به محصولات تخصیص می یابد. این محاسبات در جدول (1 – 2) منعکس شده است.
در جدول (2 – 2) نیز محاسبات کامل تخصیص هزینه سربار ساخت به محصولات گردآوری شده است.
در سیستم ABC ، هزینه مواد مستقیم و کار مستقیم تخصیص یافته به هر یک از محصولات عیناً مشابه سیستم سنتی تخصیص برمبنای حجم است. اما تفاوت کلی در تخصیص سربار ساخت به هر یک از محصولات است که سیستم ABC رااز سیستم سنتی متمایز می سازد.

اسلاید 18 :

تخصیص سر بار ساخت در سیستم ABC
برای فعالیتهای دریافت وبازرسی و جابجایی مواد وکنترل کیفیت و بسته بندی و حمل
هزینه دریافت و بازرسی :
ریال 1.200 = واحد محصول 10.000 / (6% * 200000000 ) محصول شماره یک
ریال 2.400 = واحد محصول 20.000 / (24%* 200.0000.000 ) محصول شماره دو
ریال 35.000 = واحد محصول 4000 / ( 70% *200.000.000) محصول شماره سه
هزینه جابجایی مواد :
ریال 2.200 = واحد محصول 10.000 / (7% *600.000.000) محصول شماره یک
ریال 9000 = واحد محصول 20.000 / (30% * 600.000.000) محصول شماره دو
ریال 94.500= واحد محصول 4000 / (63% *600.000.000) محصول شماره سه
هزینه کنترل کیفیت :
ریال 8.420= واحد محصول 10.000 / (20% *421.000.000) محصول شماره یک
ریال 8.420= واحد محصول 20.000 / (40% *421.000.000) محصول شماره دو
ریال 42.100= واحد محصول 4.000 / (40% *421.000.000) محصول شماره سه
هزینه بسته بندی وحمل :
ریال 1000= واحد محصول 10.000 / (4% *250.000.000) محصول شماره یک
ریال 3.750= واحد محصول 20.000 / (30% *250.000.000) محصول شماره دو
ریال 41.250= واحد محصول 4.000 / (66% *250.000.000) محصول شماره سه
جدول (2-1)

اسلاید 19 :

ABCمحاسبه بهای تمام شده محصولات در سیستم
جدول (2-2)

اسلاید 20 :

تحلیل و تفسیر بهای تمام شده در سیستم ABC
نتایج حاصل از محاسبه بهای تمام شده محصولات در سیستم هزینه یابی بر مبنای فعالیت بسیار تعجب برانگیزبود.
بهای تمام شده محصولات یک و دو ، در سیستم ABC به مراتب از بهای تمام شده محصولات در سیستم سنتی هزینه یابی بر مبنای حجم کمتر می باشد: این واقعیت ، مواجهه شرکت آلفا را با رقابت سنگین در فروش محصول شماره دو توجیه می کند. رقبای شرکت آلفا قادر بودند که مشابه محصول شماره دو را با قیمتی به مراتب کمتر از قیمت شرکت آلفا به بازار عرضه کنند، زیرا بهای تمام شده واقعی کمتر از بهای تمام شده محاسبه شده شرکت آلفا بر مبنای روش سنتی بر مبنای حجم می باشد.
بهای تمام شده بیشتر محصول شماره سه در هزینه یابی بر مبنای فعالیت (در مقایسه با سیستم سنتی تخصیص) به معنی صرف منابع بیشتر توسط این محصول است و هزینه واقعی تولید آن بمراتب بیشتر از مبلغی است که در سیستم سنتی هزینه یابی بر مبنای حجم محاسبه شده است.