بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
معرفی حوضه های آبریز استان مازندران
اسلاید 4 :
حوزه آبریز رودخانه های مازندران از شمال به دریای مازندران ، از جنوب به دامنه شمالی رشته کوههای البرز ( قسمت مرکزی رشته کوههای البرز از ارتفاعات تخت سلیمان که بلندترین قلّه آن علم کوه می باشد ) ، از غرب به حوزه آبریز رودخانه خشکرود در ابتدای محدوده شرق استان گیلان مجاورت استان مازندران و از شرق به حوزه آبریز رودخانه گرگان ( استان گلستان ) محدود می شود .
مقدمه
اسلاید 6 :
جریان آب رودخانه ها تواماً جریانهای بارانی و پایه ای ( دائمی ) داشته و از رژیم بارانی ، یخچالی و برفی تشکیل شده که همواره جریان پایه ای در تمام فصول سال خصوصاً در تابستان منشأ تغذیه دائمی از ذوب برف و یخچالها بوده و تأمین آب دائمی رودخانه ها را فراهم می آورد .
حوزه آبریز رودخانه ها از لحاظ آب و هوائی دائمی دارای دو نوع آب و هوای دشت ساحلی و کوهستانی بوده که دشت ساحلی آن تحت تأثیر دریای مازندران قرار گرفته و باعث به تعویق انداختن درجه حرارت ماکسیمم تابستان و مینیمم زمستان شده به طوریکه این تاخیر به دو هفته به طول می انجامد.
گرمترین ماههای گرم در طول سال شامل تیرو مرداد و سردترین آن در دی و بهمن می باشد .
با توجّه به خصوصیات آب و هوائی دشت ساحلی ، این منطقه دارای آب و هوای گرم مرطوب بوده و بیشتر مشابه آب و هوای مناطق حارّه ای می باشد .
اسلاید 7 :
رودخانه های شرقی مازندران شامل :
1 ـ رودخانه های بزرگ عبارتند از : هراز ، بابل ، طالار ، تجن و نکا
2ـ رودخانه های کوچک عبارتند از : گرم رود، سیاهرود ، دارابکلا ، اسرم ، گلوگاه ، کاریکنده و باغو
رودخانه های مازندران در دو بخش غربی و شرقی قرار گرفته اند :
رودخانه های منطقه غربی مازندران از لحاظ آبدهی ، مساحت حوزه آبریز و سایر عوامل به 3 گروه تقسیم شده که از صفارود و تا آلیش رود ختم می شوند و عبارتند از :
1 ـ رودخانه های بزرگ عبارتند از سه رودخانه : چشمه کیله ، سردابرود و چالوس
2 ـ رودخانه های متوسط عبارتند از : صفارود ، شیرود ، ولمرود ، آزادرود ، کاظم رود، کورکورسر ، خیرود ، ماشلک ، کجور ، کنس رود ، گلندرود ، آب شیرین ، حاجی ماهرود ، لاویج رود و وازرود.
3 ـ رودخانه های کوچک عبارتند از : نسارود ، پس رود ، نشتارود ، ولیکستان ، تیله رود ، اسپه رود ، پلنگ ابرود ، نمک رود ، چشمه کردوگ ، گل رود و چندین مسیلهای بسیار کوچک
اسلاید 8 :
حوضه آبریز هراز
اسلاید 9 :
این رودخانه یکی از رودخانه های مهم حوزه آبریز دریای مازندران بوده و پرآب ترین رودخانه مرکزی مازندران و یکی از 3 رودخانه پرآب شمال کشور محسوب می شود .
سرچشمه این رودخانه از قلّه رفیع دماوند بوده که از حوزه نسبتاً وسیع و مرتفع تشکیل شده که قله دماوند در وسط این حوزه قرار گرفته است .
سرچشمه اصلی آن از دو شاخه مهم به ترتیب از شرق به غرب شامل :
1 ـ رودخانه پلور که در ابتدای شروع ، چشمه پل دختر به آن ملحق شده که از دامنه های کوه گل زرد ( ارتفاع 3693 متر ) واقع در 42 کیلومتری شمال شرقی تهران سرچشمه گرفته که ابتدا در جهت شرق جریان یافته و در شمال امامزاده هاشم وارد دره هراز می گردد و در امتداد این دره جریان یافته و از روستای پلور گذشته که در شمال پلور وارد شاخه اصلی دیگر هراز یعنی رودخانه لار می شود که پس از تلاقی آنها رودخانه هراز را تشکیل می دهند .
طول این شاخه حدود 12 کیلومتر و از جریان آب همیشگی برخوردار است .
2 ـ رودخانه لار که سرشاخه اصلی آن از دامنه های کوه مرتفع پالون گردن ( ارتفاع 4375 متر) و خرسنگ ( ارتفاع 3931 متر) واقع در 60 کیلومتری و 30 کیلومتری شمال شرقی تهران سرچشمه گرفته و از میان درّه های عمیق در جهت جنوب شرقی جریان می یابد و شاخه های متعددی به آن ملحق می شود.
اسلاید 10 :
رودخانه لار از سرشاخه اصلی و پرآب رودخانه هراز بوده که در جنوب غربی بخش لاریجان آمل قرار داشته و حدود 40 درصد آب رودخانه هراز را تشکیل می دهد . که بخش عمده آبدهی آن از چشمه هایی است که از ذوب برف و یخچالهای دائمی دامنه های غربی قله دماوند تغذیه می شود که در مقایسه با وسعت حوزه آن یک ششم وسعت آبریز هراز است .
تقریبا نیمی از آبدهی هراز را تشکیل می دهد .
طول رودخانه لار 70 کیلومتر و مساحت حوزه آبگیر آن بالغ بر 1250 کیلومتر مربع و با متوسط آبدهی سالانه حدود 435 میلیون متر مکعب اندازه گیری شده است.
در سالهای اخیر برای تامین آب نیاز روزافزون شهروندان تهران و تهیه آب کافی برای کشاورزی مازندران ( خصوصا استان مرکزی مازندران ) و روستاههای مجاور شرقی تهران ، سدی به نام لار بر روی این رودخانه احداث گردیده که گنجایش مخزن آن بالغ بر 960 میلیون متر مکعب برآورد شده ولی به لحاظ وجود سنگهای آهکی در دیواره های جانبی مخزن سد ، آب ذخیره از این جدارها به بیرون از مخزن تراوش نموده و هیچگاه مخزن سد به حد کافی از آب دخیره نشده است و این معایب در اثر انجام ندادن مطالعه دقیق انتخاب محل سد به وجود آمد.
سد لار در 55 کیلومتری شمال شرقی تهران و یا در 7 کیلومتری شمال پلور قرار داشته که از سال 1352 آغاز و در سال 1358 به اتمام رسید .
اسلاید 11 :
رودخانه هراز که از الحاق دو شاخه اصلی لار و پلور در شمال پلور تشکیل می شود از درّه عمیق و هولناک هراز جریان یافته و دامنه های جنوبی و شرقی قلّه عظیم دماوند را دور زده و به سمت شمال تغییر مسیر داده که در مسیر خود تا ورود به دشت حدود چهل شاخه دارای آب دائم به آن اضافه می گردد . کلیه منطقه این شاخه ها باستثناء دو شاخه آخر آن در نوار نسبتا خشک البرز میانی قرار داشته که شاخه ها از آب دائم و اغلب ناشی از وجود چشمه های آهکی و یا یخچالهای کوچک دائمی تغذیه می شوند . آب رودخانه اصلی از طریق مسیر اصلی در سرخرود و زهکشهای متعدد دیگر در شرق و غرب این محل به دریای مازندران تخلیه می شود .
شایان ذکر است آب رودخانه هراز در 7 کیلومتری جنوب آمل ( محل سد انحرافی هزار سنگر) به دو شاخه بزرگ غرب و شرق ( غربی مسیر اصلی هراز و شرقی مسیر رودخانه کاری )تقسیم شده که به ترتیب اراضی قراء شهرستان آمل و بابل را مشروب می نماید . ( به نسبت 7 به 5 ) رودخانه گرمرود که به اصطلاح شاخه ای از هراز محسوب می شود دارای حوزه مستقل کوچک بوده و آب آن در محل چهارسین شهرستان بابل به رودخانه کاری ملحق می شود که در زمان حاضر مصرف آب آن برای تقویت آب کاری به کار می رود .
اسلاید 12 :
جریانهای نامنظّم این رودخانه موجب طغیانهای شدید می شود و این جریانها موقعی محسوس است ، که ذوب برفها با بارندگیهای شدید گردد و در این صورت نتیجتاً ایجاد خسارات و تلفات زیادی می گردد . به طوریکه این رودخانه تاکنون سه بار شهر آمل را ویران کرده است . شیب رودخانه هراز زیاد بوده و رودخانه در قسمت علیای مسیر ، بستر خود را شسته و رسوبات زیادی را با خود حمل می نماید .
رژیم آبدهی هراز با توجّه به وقوع یخبندان در بخش بالای حوضه ، در فصل زمستان دارای حداقل آبدهی خصوصا در ماههای دی و بهمن و دارای حداکثر آبدهی در ماههای اردیبهشت و خرداد مصادف با ذوب شدن برفها می باشد

