بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
اندیشه اسلامی 2
ویراست نخست
اسلاید 2 :
بخش سوم: شناخت اسلام
الف) قرآن و سنت - 1.قرآن
ابعاد اعجاز قرآن
2.سنت
ب)عقل و جایگاه آن در شناخت دین
رابطه عقل و دین
ج) خاتمیت
شبهات درباره خاتمیت
فهرست
اسلاید 3 :
بخش سوم: شناخت اسلام
اسلاید 4 :
شناخت اسلام:
الف. قرآن و سنت
ب. عقل و جایگاه آن درشناخت دین
ج. خاتمیت
د. روش فهم دین
اسلاید 5 :
تعریف اسلام
در لغت :
به معنای تسلیم شدن و گردن نهادن
قرآن کریم دینی را که مردم رابه آن دعوت می کند، اسلام نامیده است که برنامه کلی آن،تسلیم شدن انسان در برابر احکام الهی است.حضرت ابراهیم اولین کسی است که این دین را اسلام و پیروانش را مسلمان نامید.
در اصطلاح:
اسلام آخرین و کاملترین شریعتی است که خدا برای هدایت همه انسانها تا به ابد، نازل فرموده است.
قوانین چنین آیینی، مطابق فطرت و عقل آدمی و نیز پاسخگوی همهی نیازهای فردی و اجتماعی و هدایتی انسان است.
با پیروی از دستورهای چنین آیینی میتوان به به کمال معنوی و مادی و سعادت دنیا و آخرت نایل شد.
اسلاید 6 :
معارف قرآن مراتبی دارد و هر مرتبه ای بر حسب استعداد افراد، عاید گروهی خاص می شود؛ چنان که از امام حسین و امام صادق (ع) نقل شده است: خداوند معارف خود را در قرآن کریم به چهار گونه بیان فرموده است: به صورت عبارت و لفظ صریح،اشاره، لطایف و حقایق.عبارات برای فهم توده مردم است؛اشاراتش برای خواص و لطایف آن برای اولیا و حقایق آن برای انبیای الهی.
الف) قرآن و سنت
1.قرآن
هیچ کتاب آسمانی به اندازه قرآن،عصمت،صحت،صلابت،اتقان، اعتبار تاریخی و حقانیت ندارد.
زبان خطاب های قرآن – با وجود اعجاز آمیز بودن- همان زبان متعارف عقلایی است؛ چرا که مخاطبان،آحاد انسان هایند.
اسلاید 7 :
خداوند بیان و تبیین قرآن را بر عهده پیامبر اسلام (ص) و سپس امامان معصوم (ع) نهاده است و امامان نیز این وظیفه مهم را بر دوش عالمان و مفسران متعهد و پرهیزکار قرار داده اند.
پیامبر اسلام(ص) که آخرین پیامبر الهی است و رسالتی دائمی دارد،باید معجزه او نیز دائمی و جاویدان باشد که چنین است.
قرآن بر تمامی معجزات پیامبران پیشین نیز برتری دارد؛چرا که همگام با زمان پیش می رود تا ندای خود را به گوش جهانیان برساند و حجت را بر همه آیندگان تمام سازد.
اسلاید 8 :
سه. اعجاز قرآن از نظر هماهنگی و عدم اختلاف در سبک و محتوا: قرآن در آیه ای به این جنبه از اعجاز خود اشاره نموده است:آیا در {معانی} قرآن نمی اندیشند؟ اگر از جانب غیر خدا بود قطعا در آن اختلاف بسیاری می یافتند.
اسلاید 9 :
چهار. اعجاز قرآن از نظر اسرارآفرینش
حرکت زمین
تلقیح نباتات بهوسیلهی باد
جاذبهی عمومی
اسلاید 10 :
پنج. اعجاز قرآن از نظر خبرهای غیبی:
ناتوانی انسان از معارضه با قرآن
پیروزی رومیان پس از مدتی کوتاهپیروزی پیامبر (ص) بر مشرکانخبر بازگشت پیامبر (ص) به مکه
اسلاید 11 :
مصونیت قرآن از تحریف:
برخی از دلایل تحریفناپذیری قرآن
اسلاید 12 :
هرگز برای سنت خدا تبدیلی نمییابی و هرگز برای سنت خدا دگرگونی نخواهی یافت(فاطر: 43).
حجیت سنت: چون ائمه(ع) معصومند، تقریر و گفتار و کردار معصوم حجت است.
برخی از آیات قرآن گواه حجیت سنت است، همچون: نحل: 44، نساء: 59، حشر: 7 و .
لغت:
اصطلاح:
2. سنت:
روش و طریقه
به آنچه پیامبر(ص) و امامان معصوم(ع) در تبیین آیات الهی گفته یا انجام داده اند “سنت“ میگویند.
اسلاید 13 :
در لغت به معنای بازداشتن و منع کردن است.
در اصطلاح: قوهای که انسان را از سایر حیوانات متمایز میکند. (قوهی استدلال و شناخت حق از باطل)
ب)عقل و جایگاه آن در شناخت دین
تعریف عقل:
اسلاید 14 :
عقل نظری:
عقل اموری را درک کند که مستقیماً مقتضی تأثیر در مقام عمل نباشد. مانند محال بودن اجتماع تناقض و متغیر بودن جهان.
عقل عملی:
عقل، اموری را در عمل درک کند. مثل خوبی عدالت و بدی ظلم.
تقسیمات عقل
اسلاید 15 :
حجیت عقل:
ذاتی است و لزومی ندارد حجیت خود را از منبع دیگری بگیرد.
درک حجتهای دیگر بهوسیلهی عقل است.
عقل جدای از دین میتواند حسن و قبح پارهای مسائل را درک کند.
حجیت ذاتی عقل مربوط به احکام بدیهی است و نه غیریقینی.
عالمان شیعه برخلاف اشاعره، به حسن و قبح ذاتی اشیاء معتقدند، در غیر این صورت شرع و دین هم ثابت نمیشود.
اسلاید 16 :
در ساحت دین فعالیت عقلانی کارآمد نیست و باید به باورهای دینی ایمان آورد.
اعتقادات دینی قابل ارزیابی با معیارهای عقلانی است و با یکدیگر سازگاری دارند.
از دیدگاه اسلام عقل و دین دو موهبت الهی است و توأمان آدمی را به سعادت میرساند.
عقلگرایی:
رابطهی عقل و دین و دیدگاههای مختلف در خصوص آن:
ایمانگرایی:
اسلاید 17 :
در مسیحیت به علت غیرعقلانی بودن اصول اساسی مسیحیت نظیر تثلیث، الوهیت و تجسد مسیح(ع)، گناه ذاتی انسان و . متکلمان مسیحی گفتهاند ایمان بیاورید تا بفهمید، نه اینکه ابتدا بفهمید، سپس ایمان بیاورید.
اما به تصریح قرآن، دینی که با عقل سازگار نباشد، تحریف شده است و دین واقعی و تحریف ناشده با عقل همخوانی دارد. چنان که دین اسلام چنین است.
اسلاید 18 :
خاتمیت در قرآن (احزاب: آیه 40، کهف: آیه 27) و هم در بسیاری از روایات گوناگون (حدیث منزلت و .) آمده است.
خاتمیت
خاتمیت از ضروریات دین اسلام بوده و به معنی پایان سلسله پیامبران الهی با پیامبر اسلام(ص) است
اسلاید 19 :
نظر اقبال لاهوری:
1. خاتمیت پایان حاکمیت دورهی غریزه است که با پیشرفت عقل تجربی هدایت وحی پایان پذیرفته است.
2. چون پیامبر از موضع آمرانه و بدون استدلال سخن میگفت،خاتمیت پایان دورهی ولایت شخصی است و به این معناست که دیگر سخن بدون استدلال پذیرفته نمیشود.
3. ناسازگاری خاتمیت با مرجعیت علمی امامان معصوم
اسلاید 20 :
نقد شبهات
1. عقل تجربی نمیتواند جایگزین وحی شود.
2. مؤمنان بر اساس عقل به دین مراجعه کردهاند.
نقد شبهه 1
خود وحی استدلالی و از جنس برهان است.
همچنین قرآن در بیش از300 آیه مردم را به تفکر وتعقل دعوت میکند.
نقد شبهه 2