بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
به نام خدا
دارو درمانی دیابت
اسلاید 2 :
اصول تشخیص دیابت:
زمانی که یکی از شرایط زیر وجود داشته باشد تشخیص دیابت گذاشته می شود:
وجود علائم و نشانه های کلاسیک دیابت (پرنوشی، پرادراری، کاهش وزن سریع و وجود کتون در ادرار) به همراه غلظت پلاسمایی قند در یک نمونه راندوم حداقل 200 mg/dL
FPG≥126 mg/dL
در تست تحمل گلوکز (تجویز 75 g گلوکز): سطح پلاسمایی قند در یکی از زمان های 0.5، 1 و 1.5 ساعت بعد از تجویز گلوکز، حداقل 200 mg/dL بوده و قند خون بعد از 2 ساعت نیز بالاتر از 200 mg/dL باشد
اسلاید 3 :
انواع دیابت و مشخصات آن ها
اسلاید 4 :
چه نکاتی به بیماران دیابتی آموزش داده شود؟
عوارض ناشی از عدم همکاری با درمان به بیمار توضیح داده شود (عوارض قلبی، عروقی، کلیوی و غیره)
علائم بالا بودن قند خون (عدم کنترل قند خون) توضیح داده شود (پرادراری، پر نوشی، خستگی و غیره)
علائم کتواسیدوز (خطرناک) برای بیمار بیان شود (بوی تنفس شبیه میوه گندیده، تنفس عمیق و مشکل، خشکی دهان، خشکی پوست، خستگی شدید، تهوع، استفراغ، درد شکم و کاهش اشتها)
اسلاید 5 :
رژیم غذایی مناسب:
محدود کردن میزان کالری دریافتی (20-25 kcal/kg/d)
استفاده از قند های کمپلکس به جای قند های ساده
مصرف فیبر به علت: 1- کمک در کنترل کلسترول LDL و 2- کند کردن سرعت جذب قند از دستگاه گوارش
مصرف شیرین کننده های مصنوعی که فاقد ارزش غذایی هستند (ساخارین و آسپارتام) و آن ها که دارای ارزش غذایی هستند (سوربیتول و فروکتوز)
اسلاید 6 :
علائم هیپوگلیسمی (کاهش قند خون): کدورت بینایی، تعریق، احساس گرسنگی، لرزش، گیجی، اضطراب و کاهش قند خون در شب (کابوس، بی قراری در خواب، تعریق شدید)
بیماران دیابتی در صورت ابتلا به نوروپاتی محیطی ممکن است رفتن جسم خارجی به داخل پای خود را حس نکنند:
بررسی روزانه پا ها (بین انگشتان) از نظر وجود زخم
عدم استفاده از کفش تنگ
در هنگام کوتاه کردن ناخن ها مراقب باشند باعث آسیب بافتی نشوند
اسلاید 7 :
هیپوگلیسمی
به قند خون کمتر از 50 mg/dL هیپوگلیسمی گفته می شود که بیمار ممکن است علامت دار یا بدون علامت باشد
در قند خون کمتر از 40 معمولا بیمار علامت دار است
در قند کمتر از 20 می تواند همراه با تشنج و کما باشد
علل هیپوگلیسمی در بیماران دیابتی:
رژیم غذایی نامنظم
افزایش فعالیت بدنی و ورزش
گاستروپارزی (فلج معده ای)، کندی تخلیه معده
نقص در پاسخ هورمون های تنظیم کننده قند خون
مصرف بیش از حد سولفونیل اوره ها و انسولین
دارو ها
اسلاید 8 :
درمان هیپوگلیسمی
در صورت هوشیاری بیمار:
10-20 گرم قندی که سریع جذب شود (گلوکز-ساکاروز) و تکرار هر 15-20 دقیقه
در صورت عدم هوشیاری:
آمپول گلوکاگن 1 mg زیر جلدی، عضلانی یا وریدی (متوسط زمان پاسخ دهی 6.5 دقیقه) و یا انفوزیون وریدی گلوکز
اسلاید 9 :
دارو های ضد قند و اثر فارماکولوژیک آن ها
اسلاید 11 :
مقایسه انواع انسولین
گلارژین نباید با انسولین های دیگر مخلوط شده و یا وریدی تجویز شود
شروع اثر: IV>IM>SC
طول اثر: SC>IM>IV
اسلاید 12 :
نکاتی درباره انسولین
انسولین مترشحه داخلی بیشتر توسط کبد متابولیزه می شود، ولی انسولین تزریقی بیشتر از طریق کلیه دفع می شود، بنابراین در نارسایی کلیوی دفع انسولین کاهش یافته و نیمه عمر آن افزایش می یابد
سرعت جذب بر اساس محل تزریق:
شکم > ران > بازو
ماساژ موضع و ورزش باعث افزایش سرعت جذب انسولین می شوند
اسلاید 13 :
نکاتی درباره انسولین
انسولین های موجود در بازار می تواند انسانی یا حیوانی باشد
هر ویال انسولین حاوی 10 mL انسولین بوده که هر میلی لیتر معادل 100 واحد است (یک ویال= هزار واحد)
حجم سرنگ های انسولین 1 mL است که به 50 قسمت مساوی تقسیم شده و هر قسمت معادل دو واحد است
اسلاید 14 :
نکاتی درباره انسولین
ویال انسولین بعد از باز شدن به مدت 1-2 ماه در دمای زیر 25 درجه قابل نگهداری می باشد و لزوما نباید در یخچال نگهداری شود (ولی قبل از باز شدن، باید در یخچال نگهداری شود)
تزریق انسولین سرد باعث درد شدید در موضع تزریق می شود (بنابراین توصیه می شود قبل از تزریق در صورت نگهداری در یخچال، با حرکات چرخشی بین کف دست (و نه تکان دادن) ویال انسولین گرم شود
اسلاید 15 :
نکاتی درباره انسولین
نکات کشیدن انسولین داخل سرنگ
به همان مقداری که قرار است کشیده شود، ابتدا هوا داخل سرنگ کشیده شده و داخل ویال انسولین تزریق شود (جهت جلوگیری از ایجاد خلا در داخل ویال و آسان کشیده شدن دارو به داخل سرنگ)
ویال را وارونه گرفته و مقدار مشخص شده انسولین کشیده شود
در صورت نیاز به مخلوط کردن انسولین رگولار و NPH، ابتدا انسولین رگولار داخل سرنگ کشیده شده و بعد NPH کشیده می شود
در صورت تشکیل کریستال و یا رسوب در داخل ویال آن را مصرف ننموده و با داروساز مشورت نماید
اسلاید 16 :
نکاتی درباره انسولین
نکات کشیدن انسولین داخل سرنگ
در بیماران دیابتی ناتوان و یا دچار مشکل بینایی می توان انسولین مورد نیاز آن ها را در سرنگ کشیده و برای مصرف بعدی آن ها آماده نمود و در یخچال نگهداری کرد
انسولین Lent را نمی توان با رگولار مخلوط نمود
در صورتی که بیمار جهت آماده نمودن انسولین جهت تزریق رعایت نکات بهداشتی را نماید (شستن دست ها با صابون، پاک کردن درپوش ویال انسولین با پنبه آغشته به الکل) می تواند از یک سرنگ انسولین برای چند بار تزریق استفاده نماید
اسلاید 17 :
بیمار از شما سوال می کند اگر دچار سرماخوردگی، عفونت و یا بیماری دیگری شد آیا مصرف انسولین را قطع کند؟
حتی در صورتی که نمی تواند خوب غذا بخورد و یا تهوع و استفراغ دارد، دوز پایه انسولین خود را استفاده نماید
قند خون خود را با تواتر بیشتری کنترل نماید (هر 3-4 ساعت)
در قند خون بالای 300 mg/dL، در صورت نیاز می توان به ازای هر 30-50 mg/dL بالا بودن قند خون 1-2 واحد انسولین به مقدار پایه اضافه کرد
مصرف مایعات را فراموش نکند
اسلاید 18 :
نکاتی درباره مصرف انسولین در ورزش
جهت به حداقل رساندن اثر ورزش بر روی جذب انسولین، باید تزریق در ناحیه شکم انجام شود یا 0.5-1 ساعت بعد از تزریق شروع به ورزش نمود
هیپوگلیسمی به دنبال ورزش کردن در بیمارانی که انسولین دریافت می کنند، شایع تر از سولفونیل اورها است
خطر هیپوگلیسمی تا 8-15 ساعت بعد از ورزش کردن وجود دارد
بیمارانی که علیرغم درمان، گلوکز بالای 240-300 mg دارند، نباید ورزش کنند (این بیماران مستعد هیپرگلیسمی به دنبال ورزش کردن، به علت کمبود شدید انسولین هستند)
اسلاید 19 :
اهداف درمانی در تجویز انسولین
اسلاید 20 :
بیمار آقای 44 ساله مبتلا به دیابت نوع I بوده که 10 سال است از انسولین استفاده می کند