بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
اوراق مشارکت
اسلاید 3 :
تعريف:
اوراق بهاداري است كه به موجب قانون با مجوز قانوني خاص يا مجوز بانك مركزي براي تامين بخشي ازمنابع مالي موردنياز جهت ايجاد ،تكميل و توسعه طرحهاي عمراني- انتفاعي يا ساير طرحهاي سودآور توليدي و خدماتي و ساختماني منتشر مي شود و مبتني بر عقد مشاركت مدني مي باشد(ماده 2قانون)
اسلاید 4 :
سابقه ي انتشار اوراق مشارکت:
اولين اوراق مشارکت منتشر شده در کشور که در سال ۱۳۷۳ انتشار يافت مربوط به شهرداري تهران مي باشد که با هدف نوسازي بافت فرسوده و اجراي پروژه بزرگراه نواب با نرخ سود علي الحساب ۲۰ درصد در سال منتشر شد.
مشخصات اوراق مشارکت طرح نواب به شرح زير مي باشد:
سود علي الحساب: ۲۰ درصد
مدت مشارکت: ۴ سال
تاريخ انتشار: 1373/7/1
مبلغ انتشار: ۷۵ ميلياردريال
سود قطعي: ۲۰/۵ درصد (۵/ ۰ واحد درصد بيشتر از سود عل يالحساب پرداخت گرديد)
از سال ۱۳۷۳ تا پايان سال ۱۳۸۹ ، جمعا ۲۹۵ هزار ميليارد ريال اوراق مشارکت به فروش رسيده است که بخش اعظمي از آن به پروژه هاي برقي آبي، عمراني انتفاعي، احياي بافت هاي فرسوده شهري، پتروشيمي و توسعه ميادين گازي اختصاص يافته است .
اسلاید 5 :
جدول شاره 1:میزان انتشار و فروش اوراق مشارکت از ابتدا تا پایان سال 1389 (ارقام به میلیارد ریال )
اسلاید 7 :
همانگونه که ملاحظه مي شود انتشاروفروش اوراق مشارکت از سال۱۳۷۳به جزء سال ۱۳۸۷روند رو به رشدي داشته است . در مجموع مي توان گفت همواره استفاده از ابزار اوراق مشارکت براي تامين مالي طرح ها جذاب بوده و به خصوص در سال هاي اخير با استقبال فراواني روبرو شده است ،به طوري که تنها در سال ۱۳۸۹رقمي بالغ بر ۱۵۷هزار ميليارد ريال از اين اوراق به فروش رسيده است . انتشار اين ميزان اوراق به منزله ي ثبت رکورد جديدي در تاريخ انتشار اوراق مشارکت در کشور مي باشد.
اسلاید 8 :
هدف از انتشار اوراق مشاركت :
*افزايش مشاركت مردم در فعاليتهاي اقتصادي
*تنوع در ابزارهاي مالي
* ايجاد و تكميل و توسعه طرحهاي سودآور عمومي و خصوصي از طريق منابع غير بانكي
اسلاید 9 :
مشخصات اوراق مشاركت
ميتواند با نام يا بی نام باشد
قيمت اسمي مشخصي دارد
مدت معيني دارد
بازپرداخت اصل اوراق در تاريخ سررسيد و پرداخت سود علي الحساب آن درمقاطع معين توسط ناشر تضميين شده است.
خريد و فروش اوراق مستقيما از طريق شعب منتخب بانك عامل يا از طريق بورس مجاز است.
هر ورقه نشان دهنده ميزان قدرالسهم دارنده آن در مشاركت است.
اسلاید 10 :
*انواع اوراق مشاركت :
اوراق مشاركت دولت
اوراق مشاركت شركتها و ساير موسسات
اوراق مشاركت بانك مركزي
*اوراق مشاركت دولت: همان اوراق مشاركت عمراني يا ملي ميباشد و صرفا براي تامين منابع مالي طرح هاي عمراني و انتفاعي دولت به ميزاني كه در قوانين بودجه سالانه كشور پيش بيني شده ، توسط دولت منتشر ميشود.در اين نوع اوراق مشاركت بازپرداخت اصل مبلغ و سود علي الحساب و قطعي توسط وزارت اقتصاد و دارايي تضميين ميشود.
*اوراق مشاركت شركتها و ساير موسسات : با مجوز بانك مركزي براي تامين بخشي از منابع مالي مورد نياز جهت اجراي طرح به عامليت يكي از بانكها منتشر ميشود.مانند اوراق مشارکت شهرداریها،شرکتهای دولتی،شرکتهای سهامی عام پذیرفته شده در بورس
*اوراق مشاركت بانك مركزي: به استناد ماده 91 قانون برنامه سوم توسعه اين اوراق جهت تقويت سرمايه بانكها صادر ميشود
اسلاید 11 :
ضوابط در مورداوراق مشارکت :
اوراق مشارکت بي نام و قابل انتقال به غير بوده و دارنده اوراق مالک آن شناخته مي شود
در مقاطع معين از بابت سود سرمايه گذاري در طرح هاي موضوع اوراق مشارکت به تناسب مبلغ اسمي هر ورقه مشارکت به دارندگان اوراق سود علي الحساب تعلق مي گيرد.
نرخ سود علي الحساب اوراق مشارکت ومقاطع پرداخت آن در شرايط انتشار اوراق درج و براساس شماره کوپنهاي ضميمه اصل اوراق در شعب فروشنده به دارندگان آن پرداخت مي شود.
کوپنها در هنگام دريافت سود توسط شعبه از اصل اوراق جدا مي شود. درصورت جدا شدن کوپن، جهت پرداخت سود علي الحساب درسررسيد، ارائه اصل اوراق مشارکت از سوي دارنده اوراق الزامي است.
پس ازخاتمه مشارکت ميزان سود قطعي قابل پرداخت به دارندگان اوراق مشارکت محاسبه مي شود. چنانچه سود قطعي تعيين شده بيش از سودهاي علي الحساب پرداختي باشد ما به التفاوت حاصل با رعايت مقررات به دارندگان برگه جهت تسويه حساب نهائي مشارکت پرداخت ميشود.
همچنين اگر طرح به هر دليلي زيان بدهد جبران هزينه به عهده ناشر است و سهمي ازآن به دارنده اوراق تعلق نميگيرد.
اسلاید 12 :
ادامه ضوابط در مورداوراق مشارکت :
پس از سررسيد اوراق مشارکت، مشارکت خاتمه يافته و وجه اوراق در ازاي دريافت اوراق به دارندگان پرداخت مي گردد،بديهي است پس از انقضاي مشارکت سودي به اوراق تعلق نمي گيرد
درصورت تمايل دارندگان اوراق مشارکت براي فروش اوراق خود قبل از انقضاي سررسيدآن ، شعب بانک نسبت به بازخريد اوراق به مبلغ اسمي و با محاسبه سود علي الحساب متعلقه بصورت روز شماراقدام مي نمايند
به منظور جلوگيري از مواردي نظير سرقت، مفقودي و . درصورتي که خريدار مايل باشد مي تواند اوراق خود را بصورت اماني نزد بانک نگهدارينموده و در سررسيدهاي مقرر سود علي الحساب آن به حساب وي نزد شعبه واريزشود.استفاده از اين خدمت مستلزم پرداخت کارمزد براي متقاضي مطابق دستورالعمل تعرفه خدمات بانکي مي باشد که کارمزد مربوطه در سيستم مکانيزه بانک محاسبه و از سودکوپنها کسر مي گردد.
هر گونه ادعاي مفقودي، معدومي و امثال آن نسبت به اوراق از طرف دارندگان اوراق مشارکت پذیرفته نيست و منوط به رسيدگي قضايي و راي نهائي وقطعي از مراجع ذيصلاح قضايي مي باشد. بنابراين شخصي که اوراق وي مفقود شده ابتدا ميبايست از مراجع ذيصلاح قضايي دستور منع پرداخت وجه (بابت اصل و کوپن) تا سررسيدنهايي اوراق را به بانک ارائه دهد.
اسلاید 13 :
عوامل موثر در انتشار اوراق مشاركت
ناشر:عبارت است از دستگاه دولتي يا غير دولتي كه با مجوز قانوني خاص يا مجوز بانك مركزي براي تامين منابع مالي مورد نياز جهت تكميل و ايجاد و توسعه طرح هاي سودآور توليدي و خدماتي و ساختماني اقدام به صدور اوراق ميكند.ناشران ميتوانند افراد ذيل باشند:دولت- شركتهاي دولتي و شهرداريها- شركتهاي سهامي عام و خاص- بانك مركزي
بانك مركزي: مرجع بررسي طرح هايي است كه مشمول قانون اوراق مشاركت ميباشند به استثناي طرح هاي عمراني- انتفاعي دولت همچنين بانك مركزي امين را انتخاب ميكند وحق الزحمه خدمات را تعين ميكند و ميزان اوراق مشاركت ، مراحل انتشار، و تاريخ انتشار را تائيد ميكند.
اسلاید 14 :
ادامه عوامل موثر در انتشار اوراق مشاركت:
بانك عامل: بانكي است كه از طرف ناشر نسبت به عرضه اوراق ،پرداخت سود علي الحساب و قطعي و بازپرداخت اصل مبلغ در تاريخ سررسيد يا بازخريد آن قبل از سررسيد اقدام ميكندهمچنين در صورتي كه ناشر نتواند از عهده تعهدات برآيد بانك عامل مكلف است از محل تضمين هاي اخذ شده راسا سودها واصل مبلغ را بپردازد.
امين : شخص حقيقي يا حقوقي است كه از طرف بانك مركزي انتخاب ميشود و چند وظيفه دارد: حفظ منافع دارندگان اوراق-حصول اطمينان از صحت عمليات ناشر –نسبت به وجوه مصرف شده رسيدگي و اظها نظر مي نمايد و گزارشها را 6ماه يكبار ارائه ميدهد.
دارنده اوراق مشاركت: شخص حقيقي يا حقوقي است كه به قصد مشاركت در اجراي طرح هاي ياد شده اوراق مشاركت را مي خرد و مستحق دريافت اصل مبلغ - سود علي الحساب درتاريخ هاي مقرر _و سود قطعي در مدت 6 ماه از سررسيد نهاي آن ميباشدسود اوراق مشاركت
اسلاید 15 :
سود مشارکت :
علی الحساب
مبلغي است كه بطور علي الحساب ا ز محل سود سرمايه گذاري درطرح به تناسب مبلغ اسمي هرورقه مشاركت به اوراق تعلق گرفته و بعد از كسرماليات توسط بانك عامل قابل پرداخت مي باشد.
قطعی
امين بايستي ظرف مدت 5 ماه قبل از سررسيد سودحاصل از اجراي طرح را محاسبه کند و این سودبه تاييد بانك مركزي برسد واز اين سود قطعي ميزان علي الحسابي كه قبلا پرداخت گرديده کسر میشود ومابه التفاوت به دارندگان پرداخت می شود.
اسلاید 16 :
مراحل عملي انتشار اوراق مشاركت:
انتخاب طرح وتهيه طرح توجيهي براي آن : طرحي كه براي آن اوراق مشاركت انتخاب ميشود بايد به گونه اي باشد كه قبلا مطالعات اقتصادي و مالي و فني لازم روي آن انجام شده باشد و اجراي آن به صرفه و صلاح باشد.
تصويب طرح: بانك عامل بايستي گزارش توجيهي عامل را بررسي كند و وضعيت اعتباري متقاضي خود را مورد تجزيه و تحليل قرار دهد.و چناچه سودآوري طرح به ميزاني باشد كه علاوه بر (جبران هزينه ها و ساير مخارج و سود علي الحساب ) سودي را نيز ايجاد كند آنگاه بانك آن را تاييد ميكند.
قرارداد عامليت : بعد از صدور مجوز بانك مركزي ، ناشر بايد تضمين هاي لازم را دراختيار بانك عامل قرار دهد.و روابط بين بانك عامل و ناشر مشخص ميشود.
انتشار اوراق : براي اين مهم بايستي اوراق چاپ شود-برنامه تبليغاتي منظمي در رسانه هاي همگاني انجام شود-انتشار و فروش در موعد مقرر انجام شودوخاتمه يابد
اسلاید 17 :
تعهدات بانك عامل:
*فروش اوراق در شعب بانك در زمان هاي مقرر
*پرداخت سود علي الحساب
*پرداخت اصل مبلغ در سررسيد
*بازخريد اوراق در طول دوره به شرط برخي شرايط
*واريز وجوه فروخته شده پس از فروش تمام آن به حساب ناشر
اسلاید 18 :
نحوه ارائه اوراق مشاركت در ترازنامه:
♦ناشر:
اگر كه تا تاريخ سررسيد بيش از يك سال مانده باشد = بدهي بلند مدت
درصورتي كه تاسررسيد كمتر از يكسال مانده باشد = بدهي جاري
♦دارنده اوراق:
اگرهدف خريدار نگهداري اوراق واستفاده از سودهاي آن باشد = سرمايه گذاري بلندمدت
اگر هدف خريدارفروش اوراق قبل از سررسيد آن باشد= سرمايه گذاري كوتاه مدت
اسلاید 19 :
نحوه ارائه طرح موضوع اوراق مشاركت در ترازنامه
ناشر
دارايي جاري: اگرهدف از انتشار ،ايجاد يك دارايي به منظور فروش به مشتريان طي روال عادي عمليات باشد.
دارايي غير جاري:اگر هدف ازانتشار، ايجاد يك دارايي به منظور استفاده در فرآيندتوليد كالا و خدمات يا اجاره به ديگران باشد.
اسلاید 20 :
مزايای اوراق مشارکت:
يكي از ويژگي هاي اين روش غير تورمي بودن آن به دليل جمع آوري نقدينگي در جامعه است
رشد نقدينگي درکشور. نرخ رشد نقدينگي در کشورهاي توسعه يافته سالانه 5 تا7 درصد است. اما اين امر در کشورما ظاهراً 5 برابر يعني، نرخ رشد سالانه27درصد است
تنوع بخشيدن به روش هاي تامين منابع مالي مورد نياز در بافتهاي فرسوده به ويژه در دوران ركود يعني درصورت وجود کسري بودجه،يکي از بهترين روشها و يا به جرأت ميتوان گفت بهترين روش براي تأمين مالي است. يعني نسبت به روش مشابه آن - وام خارجي- و يا روشهاي ديگر مانند انتشار پول توسط بانک مرکزي داراي تأثيرات به مراتب مطلوبتري است
جمع آوري سرمايه هاي خرد از طريق مشاركت تمامي افراد جامعه با سطوح درامدي مختلف در طرح
