بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
به نام خدا
ابزار های جراحی
اسلاید 2 :
تاريخچه مختصر :در حدود 10 هزار سال پيش از ميلاد مسيح ، انسانهاي اوليه موفق به ساخت ابزارهايي شدند كه براي برش بافتهاي بدن انسان بكار مي رفت .
انسانهاي اوليه سنگ چخماخ را به منظور تهيه تيغ مي تراشيدند و همچنين از دندانهاي برخي حيوانات براي برش بافتها بهره مي گرفتند .
ابزارها و وسايل جراحي اتاق عمل
اسلاید 3 :
بقراط صفحات فلزي كوچك را با حرارت دادن و تغيير شكل به تيغ تيز تبديل نموده و در جراحي از آن استفاده مي كرد. در اولين قرن پس از ميلاد مسيح در روم باستان سلسوس موفق شد ابزارهايي مانند چاقو، اره، فورسپس، پروب، كلمپ، هوك و تيغ را در جراحي استفاده نمايد .
در قرن 18 و 19 ميلادي ابزارهاي جراحي به دست نقره سازها، مسگرها و خراطان ماهر ساخته مي شد. دسته ابزارها به شكل زيبا از عاج فيل، استخوان و چوب تراشيده مي شد و جراحان آنها را در جعبه هاي مخمل نگهداري مي كردند.
اسلاید 4 :
در شروع قرن بيستم كه استريليزاسيون مورد توجه قرار گرفت ابزارهاي جراحي بدون دسته هاي تزئين شده و از فلزاتي از قبيل فولاد، نقره و برنج ساخته شدند و جعبه هاي مخملي جاي خود را به سيني استريليزاسيون دادند.
اسلاید 5 :
ابزارهاي جراحي از فلزات مختلفي ساخته شده اند از قبيل :
فولاد ضد زنگ با روكش كروم و نيكل
تنگستن كاربايد
نقره
برونز يا مس قابل انعطاف
تيتانيومTitanium
آلياژهاي كبالت (ويتاليوم Vitallium )
اسلاید 6 :
فولاد ضد زنگ يا استينلس استيلStainless steel كه تقريباٌ 85% تمامي ابزارهاي جراحي اکنون از اين جنس هستند
هر چند ابزارهايي از برنج ، نقره و آلومينيم ساخته مي شوند كربيد تنگستن يك فلز سخت استثنايي است كه در ساختن تيغ جراحي كاربرد دارد .
اسلاید 7 :
فولاد ضد زنگ
استينلس استيل ترکيبي ( آلياژ ) از مقادير متفاوت آهن ، کربن و کروم است كه ممكن است حاوي مقادير کمي از نيکل، منگنز ، موليبدنيوم ، سولفور ، سيليکون و عناصر ديگر هم به جهت جلوگيري از خوردگي و يا افزايش قدرت انعطاف پذيري وسايل جراحي به فولاد ضد زنگ افزوده شود .
اسلاید 8 :
ترکيب مختلف اين مواد مي تواند سبب شود که کيفيت قابليت انعطاف و مقاومت ابزارها افزايش يابد.
آلياژ بكار رفته در ساخت وسايل بايد زمانيكه در معرض خون، مايعات بدن، محلولهاي ضد عفوني، استريليزاسيون و هوا قرار مي گيرد مقاومت لازم را داشته و دچار خوردگي نشود. كروم موجود در فولاد آن را در برابر خوردگي مقاوم نگه مي دارد و وجود كربن براي سخت بودن فولاد الزامي است. اما اثرات مقاوم كروم را كاهش مي دهد .
اسلاید 9 :
پس از ساخت وسايل آنها را در معرض گرما قرار داده و با روكش براق مثل نقره، كادميوم، نيكل، كروم و مس آن را مي پوشانند تا زنگ نزده و پوسته پوسته نشود.
جهت تشخيص وجود هر گونه نقص و ضايعه از آنها عكسبرداري با اشعه يا فلوئوسكوپي مي كنند.
تيتانيوم در مقايسه با فولاد براي ساخت وسايل ميكروسرجري عالي مي باشد. تيتانيوم غير مغناطيس بوده و در ميدان مغناطيسي حركت نمي كند. در مقايسه با فولاد سخت تر و محكمتر اما سبكتر است در مقابل خوردگي نيز مقاومتر مي باشد .
اسلاید 10 :
ويتاليوم Vitallium آلياژي از كبالت، كروميوم و موليبدنيوم مي باشد . ارتوپدي و پروتز هاي صورت و چانه استفاده شود. مقاومت آن در برابر خوردگي سبب شده كه از آن در ساخت وسايل ارتوپدی و پروتز های صورت و چانه استفاده شود.
از تيتاليوم براي ساخت وسايلي كه در بدن كاشته مي شود استفاده مي شود زيرا با فلزات ديگر ( مثل فولاد ضد زنگ ) در بدن واكنش نشان نمي دهد .
اسلاید 11 :
وسايل و ابزارهاي جراحي قابليت و توانايي دست جراح را افزايش مي دهد . معمولا اسامي بسياري از وسايل با توجه به نوع كاركرد و يا نام سازنده آن انتخاب شده و ممكن است در بيمارستان هاي مختلف به اسامي مختلف ناميده شود .
اسلاید 12 :
طراحي وسايل بر پايه افزايش دادن توانايي جراح براي ديد بهتر مانور و جااندازي بافتها با حداقل آسيب و حداقل زمان ممکن مي باشد .
امروزه وسايل جراحي بسيار ظريف براي ترميم و برخي جراحي ها ( باي پس عروق کرونر .) وجود دارد که جراحي را بدون نياز به انسزيون بزرگ قابل انجام ساخته اند . دوربين ها آندوسکوپ ها امکان بررسي بدن بدون جراحي باز را امکان پذير نموده است.
اسلاید 13 :
دوربين ها آندوسکوپ ها امکان بررسي بدن بدون جراحي باز را امکان پذير نموده است. طراحي وسايل پيشرفته به طور معني داري بهبود بيمار را تسريع نموده و کاهش ميزان تروما در حين جراحي و کاهش طول مدت بستري ترخيص زودتر را ميسر ساخته است .
پيشرفت در ساخت وسايل نيازمند دانش زياد و افراد مسول براي نگهداري از اين وسايل مي باشد. يک فرد مسئول بايد موارد استفاده ، عملکرد وسيله ، سازگاري با مواد پاک کننده و ضدعفوني کننده ها و روش هاي مختلف استريل را بداند. بطور كلي مي توان وسايلي كه در عمل هاي جراحي مورد استفاده قرار مي گيرند به دو دسته تقسيم نمود .
اسلاید 14 :
وسايل عمومي :
وجود اين وسايل براي انجام اغلب عمل هاي جراحي ضروري است و بر حسب نوع عمل از وسايل تخصصي آن عمل نيز استفاده خواهد شد. بعضي مواقع در بعضي عمل ها تنها از وسايل عمومي استفاده مي شود. مثل:
باز کردن آبسه
خارج کردن کيست
در آوردن تومور سطحي
ترميم هرني
آپاندکتومي .
اسلاید 15 :
وسايل تخصصي :
اين وسايل فقط مخصوص يك عمل خاص مي باشند.
براي مثال در اعمال جراحي ارتوپدي از وسايل تخصصي استخوان ( ارتوپدي ) استفاده مي شود با توجه به اين مسئله كه در شروع كار براي ايجاد برش در ناحيه، هموستاز و يا اتصال قسمتهاي جدا شده و دوخت ناحيه از وسايل عمومي استفاده خواهد شد .
اسلاید 16 :
Cutters یا برش دهنده ها :
ابزارهايي هستند كه براي بريدن و ايجاد شكاف در ناحيه بكار برده مي شوند .
الف) تيغه ها و دسته بيستوري ها Scalpels & Scalpels Handles
ب) چاقوها Knives
ج) قيچي ها Scissors
آشنايي با وسايل جراحي :
اسلاید 17 :
در شكل هاي مختلف جهت مصارف گوناگون مورد استفاده قرار مي گيرند. جنس آن ممكن است از استيل كربن باشد.
تيغه ها در شماره هاي مختلف وجود دارند. انتخاب اندازه و نوع اين چاقوها بستگي به درخواست جراح و سهولت استفاده از آن در محل عمل دارد.
1- تيغه ها و دسته بيستوري ها (blades)
اسلاید 18 :
دسته بيستوري ها ( اسکالپل ) معمولاً از برنج، بر حسب اندازه تيغه ها ساخته شده اند و داراي اندازه و اشکال کمي متفاوت هستند. از نمره يک تا 7 بر روي آنها حک شده که دسته نمره 3 مناسب ترين دسته براي اکثر اعمال جراحي است .
دسته بيستوري شماره 7 بصورت نازك و بلند ساخته شده و براي استفاده در جراحيهاي عميق مثل شكاف بر روي مجراي صفراوي مناسب است. ( اين مجرا جهت عبور كاتتر از داخل آن و شستشو و تزريق ماده حاجب براي عكسبرداري و نيز تشخيص وجود گرفتگي يا سنگ شكاف داده مي شود ) .
همچنين در جراحي عروق براي ايجاد برش روي رگها از چاقوهاي ظريف استفاده مي شود .
اسلاید 19 :
تيغه هاي شماره 4-9-10-11-12-14-15 با دسته بيستوري شماره 3 و 7 مطابقت داشته و تيغه بيستوريهاي 20 –21-22-23-24 بر روي دسته بيستوري شماره 4 و 6 قرار داده مي شوند .
رايج ترين شماره ها 10 ، 11 ، 12 ، 15 ، و 20 است. تيغه شماره 10 جهت مصارف عمومي و اکثر اعمال جراحي مناسب ترين است. براي ايجاد برش از لبه برآمده تيغه نه نوک آن بايد استفاده نمود.
اسلاید 20 :
تيغ شماره 11 عمدتا جهت نيشتر زدن و ايجاد شكاف كوچك و برش آبسه ها بکار مي رود که ابتدا نوک تيغه وارد آبسه مي شود و با يک حرکت جارويي طوري که محل برش وسيع گردد آن را خارج مي کنند .
شماره 12 در مواقعي كه موضع داراي انحنا و ساختمان لوله اي باشد مورد استفاده قرار مي گيرد مثل ايجاد برش در مجاري سينوسي يا باز كردن فيستول. شماره 20-21-22 براي برش بزرگ مورد استفاده قرار مي گيرند.