بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
درس : روش تحقیق پیشرفته
تدوین بیان مساله
اسلاید 2 :
اهداف رفتاری
این قسمت به تشریح بیان مسأله خواهد پرداخت که یکی از بخش های مهم در فرآیند تحقیق می باشد . در این فصل سعی برآن است تا ابتدا مسأله تعریف گردد ، ضرورت آن تبیین شود و ویژگی های یک مساله خوب بیان گردد ، در ادامه ضوابط تعیین و تبیین مسأله و ملاک های ارزیابی مساله ارائه خواهند شد .
اسلاید 3 :
تعریف مسأله
مسأله شرح مبهم و گنگی است در ذهن افراد ، در مورد چیستی یک پدیده یا رابطه آن با دیگر پدید ه ها و یا مانعی است در راه انجام کار ، وظایف و یا تحقق هدف .
مسأله هر وضعیتی است که با وضعیت مطلوب ، فاصله یا شکاف داشته باشد .
اسلاید 4 :
ضرورت تدوین بیان مسأله
محقق پس از انجام مطالعات و بررسی پیشینه ، در وضعیتی است که می تواند مسأله یا مشکل را از جایگاه اولیه و گسترده ی آن محدود تر کند و موضوعات مورد نظر را روشن تر تعریف می کند .
اگر مسأله یا موضوع اصلی به روشنی مشخص نشود ، هر مقدار هم کار تحقیقی گسترده صورت گیرد ، راه حلی برای مشکلات بدست نخواهد آمد .
اسلاید 5 :
هدف نهایی پژوهش پیدا کردن روابط علی میان متغیر ها ، تدوین قوانین کلی اصول یا تئوری هایی است که مجموعه ای از دانش سازمان یافته را تشکیل می دهد .
تدوین مسأله به ویژه از این لحاظ مهم است که ما را در بقیه ی راه پژوهش هدایت می کند .
اسلاید 6 :
نارسایی و ناکافی بودن دانش علمی یک مسأله دست کم به سه صورت (همپوش) ظاهر می شود .
1- وقتی در نتایج پژوهش های انجام شده شکاف قابل توجهی وجود داشته باشد .
2-وقتی بین نتایج چند بررسی ، تضاد وجود داشته باشد .
3- وقتی یک (واقعیت ) به صورت اطلاعات تبیین نشده وجود داشته باشد.
اسلاید 8 :
ضرورت تدوین بیان مسأله
طرح مساله به منظور پژوهش و بررسی علمی معمولاً به دو دلیل صورت می گیرد که عبارتند از :
1-دلیل عقلی
2- دلیل عملی
هر دو نوع پژوهش ، از راه تشخیص مسأله ، تدوین فرضیه ، تدوین یک طرح پژوهشی به منظور بررسی مسأله ، گردآوری و تجزیه وتحلیل داده های مناسب و سرانجام استنتاج درباره ی روابط بین متغیرها ، صورت می گیرد .
اسلاید 9 :
نکته مهم درباره مساله پژوهش
داشتن یک مفهوم یا اندیشه خوب برای پژوهش کافی نیست ، شما باید آن مفهوم یا اندیشه را به پرسش پژوهشی خوب تبدیل کنید .
پس از آنکه درباره یک موضوع کلی تصمیم گرفتید ، آنگاه باید آن موضوع را به یک فرضیه ی آزمون پذیر محدود کنید .
علاوه بر این ، اندیشه های شما باید قابل آزمودن باشد .
اسلاید 10 :
ویژگی های مساله پژوهش
مساله پژوهش در نهایت باید به شکلی بیان شود که دست کم ویژگی های زیر را داشته باشد :
1-مساله باید محدود و مشخص باشد و متغیر های آن به گونه ای عینی قابل تعریف باشند .
2-درمساله تحقیق باید موضوع مهمی مطرح شده باشد .
3-در مساله تحقیق تا جایی که امکان دارد باید موضوع جدیدی مطرح شود .
4- مساله ی مورد تحقیق باید با دانش و زمینه ی تخصصی محقق و امکانات و شرایط محیطی هماهنگ باشد .
اسلاید 11 :
ویژگی های مساله پژوهش
بیان مساله ی روشن ، دقیق و قابل اجرا شاید مشکل ترین مرحله ی تحقیق باشد .
یک بیان خوب مساله اطلاعات زیر را منتقل می کند :
اهمیت مساله
تحدید مساله در یک حوزه تخصصی
اطلاعات کلی درباره تحقیقات انجام شده
چارچوبی برای ارائه نتایج تحقیق
اسلاید 12 :
ویژگی های مساله پژوهش
یک مساله تحقیق زمانی از اهمیت برخوردار است که حداقل یکی از ویژگی های زیر را دارا باشد .
فراهم آوردن دانش در یک زمینه خاص
کمک به تدوین نظریه
تعمیم نتایج تحقیقات قبلی (افزایش اعتبار درونی)
پیشبرد روش شناسی تحقیق
روشن ساختن برخی از مسائل مهم روز
اسلاید 13 :
ویژگی های مساله پژوهش
انتخاب یک مساله پژوهش ، نتیجه یک رشته نیازهای عملی یا نظری می باشد . ملاحظات عملی جنبه هماهنگی دارند اما منشأ ملاحظات نظری علایق خاصی است که به مسائل کلی تر منجر خواهد شد .
یکی از عواملی که در انتخاب مسأله پژوهش نقش اساسی دارد تمایلات و ارزش های معنوی خود پژوهشگر است .
اسلاید 14 :
ویژگی های مساله پژوهش
انتخاب مساله پژوهش برای غالب دانشجویان دشوار است . علت دشواری ، آن است که آنان شتاب دارند با دانش محدودی که در زمینه پژوهش دارند ، به سرعت یک مساله تحقیقی را انتخاب کنند .
عده ای معتقدند که دانشجویان هنگام حل مسأله مرتکب چهار اشتباه می شوند:
1- عدم انجام تحقیقات مقدماتی
2-عدم مطالعه منابع مربوط به موضوع تحقیق
3- مشخص نکردن روش اجرای تحقیق
4- عدم توصیف دقیق و روشن مفاهیم موجود در مساله
اسلاید 15 :
ملاک های انتخاب و ارزیابی مساله تحقیق
1- قابلیت اجرا
2- اهمیت مساله
3- علاقه پژوهشگر
4- ارزش عملی مساله
5- ارزش نظری مساله
اسلاید 16 :
ملاک های انتخاب و ارزیابی مساله تحقیق
6-داشتن تکنولوژی لازم برای حل مساله
7-مثبت بودن پاسخ پرسش های زیر در مورد مساله :
آیا مساله قابل حل است و در رابطه با حل آن ، می توان داده های مناسب جمع آوری کرد؟
آیا در مساله اصل مهمی وجود دارد و در نظریه ها ایجاد تغییر می کند ؟
آیا مساله جدید است یا جواب آن ، هم اکنون موجود است ؟
آیا تحقیق با امکانات محقق متناسب است ؟
اسلاید 17 :
فعالیت های لازم برای بیان مساله
1- محدود کردن مساله
2- تعریف مفاهیم
3- بررسی مفروضات بنیادی
اسلاید 18 :
تعیین حوزه های کلی و تخصصی تحقیق
یکی از دشواری هایی که معمولاً پژوهشگران و تقریباً همه دانشجویانی که با رساله و پایان نامه سروکار دارند ، با آن روبه رو هستند ، کلیات و جزئیات مسائل و فرضیه هاست .
اگر مساله پژوهش خیلی کلی باشد ، معمولاً به ابهام و پیچیدگی می گراید ونمی تواند مورد آزمون قرار گیرد .
اسلاید 19 :
تعیین حوزه های کلی و تخصصی تحقیق
محقق باید میان حوزه کلی و تخصصی در رشته خود پلی بزند .
براین اساس محقق ابتدا باید حوزه کلی مساله در سازمان و شرکت خود را شناسایی نماید و در ادامه بر اساس و درچارچوب حوزه کلی ، حوزه های تخصصی خود را معین کند.
اسلاید 20 :
با تشکراز حسن توجه شما
