بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
آموزش نگارش پروپوزال
اسلاید 3 :
مباحث مورد اشاره در این کارگاه
کلیات پروپوزال نویسی
انواع پروپوزال
انتخاب موضوع
نحوه تدوین عنوان طرح
بیان مسأله و ضرورت آن
بررسی متون و روش های گردآوری اطلاعات
اهداف و فرضیه های تحقیق
نوع مطالعه و روش های اجرای تحقیق
جامعه آماری، حجم نمونه و نمونه گیری
روش جمع آوری داده ها
ابزار های جمع آوری داده ها
ملاحظات اخلاقی و محدودیت های اجرایی
نحوه استناد دهی و تهیه لیست منابع و ماخذ
زمان بندی
اسلاید 4 :
سئوال هایی که در حین طرح ریزی پروپوزال باید به آن ها پاسخ داد
دلیل انجام این کار پژوهشی چیست؟
قبل از انجام پژوهش چه چیزهایی معلوم و چه چیزهایی مجهول بوده و چه سیر منطقی را برای طراحی و انجام مطالعه باید طی نمود؟
چه سئوال ها و فرضیاتی تحت مطالعه قرار خواهد گرفت و چه نتایجی از بررسی آن ها انتظار می رود؟
جامعه مورد بررسی کدام است؟
طرح و مدل مفهومی پژوهش مورد نظر چیست؟
کدام روش برای پاسخ به پرسش ها و یا فرضیه ها مناسب است؟
اطلاعات چطور جمع آوری خواهد شد؟
کدام روش برای تحلیل اطلاعات و کدام تکنیک آماری مناسب است؟
چگونه می توان از اعتبار و صحت نتایج مطمئن شد؟
چه نتایج جالبی از یافته ها انتظار داریم؟
وجوه تفاوت پژوهش با پژوهش های مشابه چیست؟
اسلاید 5 :
انتخاب موضوع
مطالعه اجمالی در برخی زمینه های مورد علاقه و مهم
جستجو در برخی پایگاه ها و اینترنت تحت عبارت های زیرمجموعه حوزه مورد نظر: (. موضوعات پژوهشی؛ . اولویت های پژوهشی؛ . مباحث پژوهشی؛ . پیشنهادهایی برای پژوهش های بیشتر)
مطالعه و وارسی پیشنهادهایی برای پژوهش های آینده در فصل آخر پایان نامه ها برای آگاهی از موضوع های بالقوه مناسب.
مرور و کنجکاوی در فهرست مندرجات مجلات علمی
مرور محورهای پیشنهادی همایش های ملی و بین المللی
مرور و کنجکاوری در فهرست مقالات همایش ها
رجوع به راهنماهای موضوع وب سایت ها و موتورهای جستجویی مثل یاهو
مشورت با صاحب نظران و سایر همکاران آگاه و منتقد در مورد موضوع های قابل قبول و مطرح
اسلاید 6 :
موانع مكانيزه كردن كتابخانه هاي دانشگاهي فارس در 5 سال اخير
محدود گر موضوعي
محدودگر مكاني
محدود گر زماني
اسلاید 7 :
مرور مبانی نظری و پیشینه پژوهش
خلاصه نظریه های مطرح و نیز پژوهش های گذشته را در یک ساختار مناسب ارائه دهید.
مقاصد بررسی پیشینه پژوهش:
1. تعریف و تحدید مسئله
2. قراردادن یافته های پژوهش در چارچوب پژوهش های قبلی
3. اجتناب از دوباره کاری
4. انتخاب روش ها و ابزارهای اندازه گیری دقیق تر
چگونگی انجام بررسی پیشینه پژوهش:
1. کشف و شناسایی کلید واژه های مرتبط
2. پی بردن به اسناد و مدارک مربوط به هر کلید واژه
3. انتخاب اسناد و مدارک مرتبط (از نظر موضوع و زمان)
4. جستجو در منابع و بازیابی اطلاعات
5. مطالعه و فیش برداری (نقل قول مستقیم، غیرمستقیم و یا مفهومی)
6. تدوین پیشینه پژوهش
اسلاید 8 :
اجزای پیشینه پژوهش
1. مقدمه و اشاره به اهمیت موضوع
2. بیان سابقه توجه به موضوع از لحاظ نظری و کاربردی
3. ارائه یک تصویر کلی از وضعیت پژوهش ها
4. معرفی پژوهش های مهم و اشاره به یافته های عمده آن ها، روش های مورد استفاده و .
5. استنتاج از مرور پیشینه و اشاره به یافته های مهم و بیان نقاط خالی پژوهش
اسلاید 9 :
نشان دهید که به ادبیات پژوهش تسلط دارید
نشان دادن جامعیت و گستره کار
نشان دادن مهم ترین و تخصصی ترین و مرتبط ترین نظریه ها و پژوهش ها
تنها به استناد کردن ونقل قول کردن اکتفا نکنید
آنچه را مطرح کنید که واقعاً از آن ها در راستای پژوهش خود استفاده کرده اید
به انسجام این بخش و ارتباط آن با مسئله پژوهش، سئوال ها و فرضیه ها و نیز یافته های مورد انتظار بیندیشید
اسلاید 10 :
سطوح نیاز اطلاعاتی از نظر تیلور
سطح درونی یا بیان نشده (Visceral): در این سطح نیاز اطلاعاتی در کاربر وجود دارد، اما احتمالا فراتر از نوعی ابهام یا عدم احساس رضایت نیست. در این مرحله احساس مبهمی از ناآرامی حاصل از ندانستن چیزی که باید دانسته شود در فرد وجود دارد و او را می آزارد.
سطح آگاهی (Conscious): در سطح دوم نیاز به اطلاعات، آگاهانه، بازشناخته می شود. در این سطح جستجو گر قادر به توصیف نیاز اطلاعاتی است، اما در قالب عباراتی مبهم و بی ربط.
سطح رسمی شده (Formalized): در سطح رسمی نیاز اطلاعاتی به روشنی در قالب بیانی واضح و منطقی ساخته و پرداخته می شود.
سطح توافقی (Compromised): نهایتاً در سطح توافقی، بیان رسمی در قالب واژگان مورد قبول نظام جستجو به نظام اطلاعاتی ارائه می شود.
پس برای دسترسی به سطح توافقی، تلاش قابل توجهی بر عهده کاربران یا جستجوگران است. در واقع اگر کاربری این مسیر را با موفقیت طی کند در مراحل بعدی یعنی جستجو در نظام های اطلاعاتی دچار مشکل نخواهد شد و سریع تر به اطلاعات مرتبط خود دست خواهد یافت؛ چرا که کلید واژه های متناسب و کنترل شده ای برای موضوعش انتخاب کرده و حیطه پژوهش خود را می شناسد و زمان کم تری در بازیابی اطلاعات صرف خواهد کرد.
اسلاید 11 :
شناسايي انواع منابع اطلاعاتی
تقسیم بندی منابع براساس نوع محتوا
منابع دست اول: منتشر نشده اند و داده اصلی و خام را در اختیار پژوهشگر قرار می دهند، مثل پایان نامه.
چنین اطلاعاتی را می توان در نشریه ها، همایش ها، وب سایت های شخصی و سازمانی، وبلاگ ها، مخازن سازمانی و آمارنامه ها یافت.
منابع دست دوم: این منابع به گردآوری، توصیف یا تحلیل و بازپردازش اطلاعات منابع دست اول می پردازد (مقاله دایره المعارف ها و کتاب ها)
تقسیم بندی منابع براساس شکل: مقاله، کتاب، پایان نامه، گزارش، پروانه ثبت اختراع و غیره.
اسلاید 12 :
نمونه ای در رابطه با شناسایی منابع مورد نیاز
راه کارهای مبارزه با دین گریزی در جوانان زیر 20 سال در شهر تهران
منابع دست دوم: کتاب، مقاله، پایان نامه
منابع دست اول:
مصاحبه با جوانان، والدین آن ها، مشاهده و بررسی راه کارها، مصاحبه با اساتید دانشگاه و دانشجویان
اسلاید 13 :
نکته
با استفاده از منابع معرفی شده می توان آگاهی کلی نسبت به موضوع مورد نظر و زیر مجموعه های آن پیدا کرد. در این مرحله است که فرد توانایی یافتن اطلاعات خاص تر در موضوع را به دست می آورد. باید به یاد داشت که بدون گذراندن مرحله نخست رفتن به مرحله دوم اثر بخشی کاملی نخواهد داشت و به سردرگمی خواهد انجامید.
اسلاید 14 :
توانایی جستجوی منابع مورد نیاز و دسترسی به اطلاعات
برای شناسایی منابع اطلاعاتی (کتاب، مقاله، پایان نامه و جز آن) و نیز دسترسی به آن ها باید نظام های اطلاعاتی و روش ها و راهبردهای جستجو و بازیابی اطلاعات را شناخت.
در ادامه بخشی از این نظام ها و راهبردهای جستجوی توضیح داده می شود.
اسلاید 15 :
تفاوت پرسش (question) با مسئله (problem)
سئوال
بر اثر جهل و ندانستن ایجاد می شود.
پاسخ گویی به آن با رجوع به افراد و یا منابع امکان پذیر است.
مجهولی است که فرد، پاسخ آن را نمی داند.
مسئله
بر اثر دانستن کلیه اطلاعات موجود در یک زمینه ایجاد می شود.
برای یافتن پاسخ آن، با مراجعه به افراد و یا منابع دیگر، اطلاعات سودمندی به دست نمی آید.
مجهولی است که جامعه ی علمی به آن نپرداخته است و پاسخ آن را نمی داند.
اسلاید 16 :
چهار نکته در مورد مسئله پژوهش
شرط اساسی شکل گیری و آغاز یک پژوهش، مطرح شدن مسئله است. پژوهش، فرآیند پاسخ گویی به مسئله هاست.
پژوهش با نوآوری همراه است. شرط شکل گیری پژوهش، مسئله است و شرط مسئله نیز، نو بودن موضوع آن است.
همراه بودن پژوهش با نوآوری، موجب می شود که کاروان علم و دانش، بر اثر پژوهش های علمی حرکت رو به جلو داشته باشد.
پژوهش، کوششی روشمند برای پاسخ گویی به مسئله های علمی است که منجر به نوآوری و پیشرفت علمی و به تبع آن پیشرفت بشر می شود.
اسلاید 17 :
برخی ویژگی های مسئله علمی
مسئله علمی باید صریح، روشن و بدون هیچ گونه اجمال و ابهام و در قالب پرسش اصلی، مطرح شود.
مسئله باید حداقل دو متغیر مستقل و وابسته داشته باشد.
رابطه مطرح شده بین متغیرها، باید قابل اندازه گیری و بررسی دقیق باشد.
مسئله علمی، موضوعی را در بر می گیرد که ارائه راه حل آن، در صدد پاسخگویی به مشکلات انسان و محیط پیرامون وی باشد.
مسئله باید موجب نهایت تمرکز در فرآیند پژوهش گردد و محقق را از افتادن در مسائل حاشیه ای و پیرامونی برهاند.
پاسخ مسئله علمی باید از سوی پژوهشگر مورد استنتاج و استنباط قرار گیرد.
اسلاید 18 :
به هنگام تشریح مسئله باید به شش مورد زیر پرداخته شود
چه یا چه چیزی: حداکثر در دو جمله اعلام می شود، مسئله ای که پژوهش پرداختن به آن را در نظر دارد چیست. یادآور می شود که مسئله، اساساً چیز یا حالتی است که نادرست می نماید.
چه کسی: سه منبع معتبر به روز که وجود مسئله را مورد حمایت قرار می دهد ذکر می شود و به طور فشرده خصلت یا ویژگی های آن حمایت ها را توصیف می کند.
چه کسی، کجا و کی: در یک یا دو جمله تأثیر مسئله توصیف می شود. مشخص می شود که چگونه درک و فهم مردم یا پژوهشگران به گونه ای منفی تحت تأثیر مسئله قرار گرفته و نیز در چه زمان ها و در چه مکان هایی این امر آشکار است.
اسلاید 19 :
به هنگام تشریح مسئله باید به شش مورد زیر پرداخته شود
چه کسی: سه منبع معتبر به روز که تأثیر منفی مسئله ای که پژوهش در صدد پرداختن به آن است را مورد حمایت قرار می دهد، ذکر می شود و به طور فشرده خصلت یا ویژگی های این حمایت ها توصیف می شود.
چرا یا چگونه: در یک یا دو جمله بنیان مفهومی خاص مسئله مشخص می شود. یعنی بیان می شود که در ادبیات مربوط چه دلایلی برای بروز مسئله مطرح شده اند.
چه کسی: سه منبع معتبر و به روز که بنیان مفهومی حامی مسئله را مورد حمایت قرار داده اند ذکر می شود و به طور فشرده خصلت یا ویژگی های آن حمایت توصیف می شود.
اسلاید 20 :
نکات قابل توجه در بیان مسئله
ارائه اطلاعات زمینه ای در مورد موضوع مورد مطالعه
توصیف دقیق مسئله
نحوه بروز یا وقوع
وسعت و شدت مسئله و عوارض ناشی از آن در جامعه
عوامل دخیل در بروز مسئله
نحوه برخورد فعلی با مسئله
آنچه در مورد راه حل مسئله اندیشیده می شود
فواید پژوهش و نتایجی که از حل مسئله انتظار می رود
